Ντετέκτιβ για ένα βράδυ

Kείμενο: Τώνια Καράογλου

Δυστυχώς το κείμενο αυτής της εβδομάδας θα πρέπει να αφήσει το θέατρο κατά μέρος και να αφιερωθεί στην ευρύτερη καλλιτεχνική επικαιρότητα με αφορμή την πρόσφατη απόπειρα δολοφονίας εναντίον του εικαστικού Μάρκου Πολίτη.

Ο Μάρκος Πολίτης, που αφοσιώθηκε κυρίως στην τεχνική του κολάζ, υπήρξε μία αμφιλεγόμενη καλλιτεχνική προσωπικότητα. Από την πρώτη του έκθεση, όντας μόλις πρωτοετής της Ανώτατης Σχολής Καλών Τεχνών, απέκτησε φανατικούς θαυμαστές της ιδιόμορφης τεχνοτροπίας του. Έκτοτε, κατά τα είκοσι πέντε χρόνια που ακολούθησαν, κυριάρχησε στους καλλιτεχνικούς κύκλους ως ένας από τους πιο αμφιλεγόμενους –και εμπορικούς παράλληλα– Έλληνες ζωγράφους. Απέναντι στους φανατικούς θαυμαστές του –κριτικούς τέχνης αλλά κυρίως συλλέκτες που πλήρωναν αδρά για να αποκτήσουν ένα έργο με την υπογραφή του– στέκονταν οι εξίσου πολυάριθμοι επικριτές του που καταφέρονταν με σφοδρότητα εναντίον του υπερτιμημένου «ταλέντου» του. Η απόπειρα δολοφονίας του Μάρκου Πολίτη συνέβη μπροστά στα μάτια των εκατοντάδων ανυποψίαστων φιλότεχνων που παρευρέθηκαν την προηγούμενη εβδομάδα στα εγκαίνια της τελευταίας –και πολυαναμενόμενης, μετά από μια παύση αρκετών ετών– έκθεσής του, στο Thission Lofts, στο κέντρο της Αθήνας!

Και εξηγούμαι: αυτός είναι ο σκελετός της ιστορίας της νέας παράστασης που δημιούργησε η ομάδα AbOvo και που θα μπορούσε να έχει εμπνευστεί από κάποια ιστορία της Αγκάθα Κρίστι – ας μην ξεχνάμε ότι οι ιστορίες μυστηρίου έχουν το δικό τους φανατικό κοινό, που έχει αναθερμανθεί μάλιστα χάρη σε σύγχρονες τηλεοπτικές σειρές και βιντεοπαιχνίδια ανάλογου περιεχομένου. Το Έγκλημα στην γκαλερί, βασισμένο σε ομαδική ιδέα και σε σκηνοθεσία του Γιάννη Σαρακατσάνη, ακολουθεί τη συνηθισμένη λογική μιας τέτοιας ιστορίας: έχουμε την απόπειρα δολοφονίας ενός ζωγράφου, έναν ντετέκτιβ που αναλαμβάνει την υπόθεση, μερικούς υπόπτους με διαφορετικό κίνητρο ο καθένας, έρευνα των στοιχείων και σύνθεση των πληροφοριών μέχρι την τελική λύση.

Στην πραγματικότητα όμως η παράσταση των AbOvo είναι κάτι διαφορετικό: πρόκειται για μία διαδραστική παράσταση όπου το κοινό είναι αυτό που καλείται να εξιχνιάσει την υπόθεση. Οι θεατές υπό την καθοδήγηση του ντετέκτιβ (Γιάννης Σαρακατσάνης) εξερευνούν τους χώρους της γκαλερί, ψάχνουν για στοιχεία, ανακρίνουν τους υπόπτους και παρακολουθούν σε flash back σημαντικές στιγμές από το πρόσφατο ή το μακρινό παρελθόν, προκειμένου να τοποθετήσουν τα κομμάτια του παζλ στη σωστή τους θέση και να οδηγηθούν στη λύση του μυστηρίου.

Η ιδέα είναι έξυπνη και σε αυτή οφείλεται η χάρη του εγχειρήματος. Η εμπλοκή του θεατή καθόλη τη διάρκεια της παράστασης –του παιχνιδιού, κατά την προτίμηση, όχι τυχαία, της ομάδας– είναι άμεση και καθοριστική: οι δικές του αντιδράσεις και παρεμβάσεις διαμορφώνουν εκ νέου κάθε βράδυ τόσο μέρος του κειμένου όσο, κυρίως, τη ροή της παράστασης. Το γεγονός αυτό ρίχνει μεγάλο βάρος στους ώμους του Γιάννη Σαρακατσάνη, ο οποίος καλείται –καθώς αυτός κυρίως συνδιαλλάσσεται με το κοινό–, να επιδείξει όχι μόνο αμεσότητα αλλά κυρίως ευελιξία, ετοιμότητα, ικανότητα αυτοσχεδιασμού αλλά και έλεγχο του παρορμητισμού του κοινού – ρόλο στον οποίο ανταποκρίθηκε με σωστή ισορροπία το βράδυ της πρεμιέρας απέναντι σε ένα κοινό υπέρ το δέον πρόθυμο, ανυπόμονο και θορυβώδες στο ρόλο ενός σύγχρονου Ηρακλή Πουαρό.

Ο χώρος στον οποίο επέλεξε η ομάδα να στεγάσει την ιδέα της είναι αδιαμφισβήτητα ένα μεγάλο «συν» στο όλο εγχείρημα. Οι άδειες εγκαταστάσεις του Thission Lofts λειτουργούν σαν ένας λαβύρινθος από αίθουσες κατάλληλα διαμορφωμένες για τις ανάγκες της δράσης, μέσα στις οποίες μετακινούνται οι θεατές. Η ιδέα να μπουν οι θεατές μέσα στο σκηνικό αντί να έρθει το σκηνικό μπροστά τους εντείνει την αίσθηση της ενεργούς παρουσίας και συμμετοχής σε κάτι «αληθινό» που συμβαίνει real time.

Αν λοιπόν αναζητάτε μία διαφορετική θεατρική ψυχαγωγία, αν η εξιχνίαση εγκλημάτων είναι το φόρτε σας και αν πάντα ονειρευόσασταν να παίξετε σε ένα «αληθινό» παιχνίδι μυστηρίου, το Έγκλημα στην γκαλερί δεν θα σας απογοητεύσει. Μάλιστα, η ιδιομορφία της παράστασης αποτελεί, ίσως, πειρασμό για να την παρακολουθήσει κανείς και δεύτερη φορά, καθώς –παρά τη γνώση της λύσης– το πραγματικό ενδιαφέρον βρίσκεται αλλού: στην ευμεταβλητότητα που της προσδίδει ο διαδραστικός της χαρακτήρας.

Η θεατρική παράσταση «Έγκλημα στην γκαλερί» παίζεται έως τις 30 Μαρτίου στο Thission Lofts.