Η γκαλερί Pace του Λονδίνου ανοίγει ξανά και παρουσιάζει την έκθεση του θρυλικού εξερευνητή του φωτός και του χώρου Καλιφορνέζου εικαστικού Τζέιμς Τάρελ. Κατά τη διάρκεια περισσότερων από έξι δεκαετιών, ο πρωτοπόρος εικαστικός, πρωτοστάτησε στην τέχνη του φωτός, του χώρου και του χρόνου. Τα νέα του έργα, οι Αστερισμοί, είναι αυτό που ο καλλιτέχνης ονόμασε «χώροι μέσα στο διάστημα», φωτεινές πύλες για την αλλαγή της αντίληψής μας.
«Το φως και ο χώρος είναι τα υλικά μου», λέει ο καλλιτέχνης, ο οποίος σπούδασε μαθηματικά στο Potomac College για να ερωτευτεί στη συνέχεια την τέχνη. Μαζί με τους Ρόμπερτ Ιρβιν και Ρον Κούπερ ερεύνησαν το πώς μπορούν να χρησιμοποιήσουν τις ακτίνες του φωτός για να δημιουργήσουν κάτι εντελώς πρωτότυπο. Διαμορφώνοντας τελικά ο Τάρελ ένα πλαίσιο στο οποίο δουλεύει από το 1979 ξοδεύοντας χρόνο και χρήμα, κατέληξε στο Roden Crater project, μια γιγαντιαία περφόρμανς μέσα στον κρατήρα ενός ανενεργού ηφαιστείου στην έρημο της Αριζόνα.
Στο έργο του Τζέιμς Τάρελ το φως κρύβει, αναδεικνύει, ξεγελά. Γίνεται ένα παιχνίδι μέσω της δημιουργικής φαντασίας του αλλά και της καλής του γνώσης των μαθηματικών. Η ευαισθησία συνεργάζεται με την επιστήμη για ένα λαμπρό αποτέλεσμα.
Όταν ο Τάρελ παρουσίασε τη δουλειά του στο Guggenheim της Νέας Υόρκης, το 2013, το κοινό περίμενε υπομονετικά για ώρες μέχρι να μπει στην αφιερωματική έκθεση στον Τζέιμς Τάρελ, τον 70χρονο τότε Καλιφορνέζο «κύριο του φωτός και του χώρου». Ήταν η πρώτη φορά που το μουσείο είχε υποστεί μια τέτοια μεγάλη μεταμόρφωση με την εμβληματική ελικοειδή σκάλα του μουσείου να έχει μεταμορφωθεί και τον κόσμο ξαπλωμένο ανάσκελα πάνω σε στρωματάκια γιόγκα, να θαυμάζουν αυτό που συμβαίνει. Ο χρόνος μοιάζει να χάνεται και οι επισκέπτες προσπαθούσαν να αντιληφθούν την προέλευση του φωτός, να καταλάβουν τι ακριβώς βλέπουν. Στο μακρύ κώνο που δημιουργούν οι τοίχοι του μουσείου τα χρώματα εναλλάσσονταν: βιολετί, πορτοκαλί, κόκκινο, μπλε, πράσινο και ροζ μέχρι το φως να σβήσει και να γίνει λευκό αφήνοντας το φυσικό φως από την οροφή να μπει στον χώρο του μουσείου. Οι New York Times είχαν παρομοιάσει την έκθεση με τη σκηνή της καθόδου του διαστημόπλοιου από τις «Στενές επαφές τρίτου τύπου».
Δυο χρόνια αργότερα, το 2015 στην Εθνική Πινακοθήκη της Αυστραλίας, σε μια αναδρομική του έκθεση οι επισκέπτες έμπαιναν γυμνοί. Ο στόχος του Τάρελ ήταν να μη μεσολαβεί τίποτα ανάμεσα στους επισκέπτες και το φως των έργων του. Ήταν κάτι εντελώς πρωτόγνωρο για τους επισκέπτες που βρέθηκαν σε θέση να εξετάσουν αρχικά ακόμα και την έννοια του φόβου και της αμηχανίας απέναντι στο σώμα τους και πάνω στο δέρμα, αλλάζοντάς του υφή και χρώμα.
