Μπήκαμε στο κλίμα του “Weather Engines” στη Στέγη και στο Εθνικό Αστεροσκοπείο: Περιήγηση σε 10 έργα-«φαινόμενα» της μεγάλης εικαστικής έκθεσης

Το "Weather Engines" είναι μια έκθεση-προτροπή να εξετάσουμε και να μιλήσουμε για την κλιματική αλλαγή ενώ γινόμαστε «εξερευνητές» μέσα από εγκαταστάσεις ήχου και βίντεο, γλυπτά, ταινίες και αντικείμενα 3D printing

«Τον καιρό τον βιώνουμε στον ίδιο βαθμό που τον παρατηρούμε, τον μετράμε επιστημονικά αλλά και ο ίδιος ορίζει το μετρήσιμο λεξιλόγιο για την κοινωνική μας συνύπαρξη. Και με αυτή την έννοια, ο καιρός είναι κάτι παραπάνω από τον καιρό που υποτίθεται ότι εξηγεί η φυσική περιγραφή του.

…ο καιρός είναι μια ατμόσφαιρα την οποία κατοικούμε, μια ατμόσφαιρα την οποία αναπνέουμε, βιώνουμε, βλέπουμε, είναι σε θέση να διατηρεί τη ζωή, ακόμα και στις πιο θεμελιώδεις της μονάδες.»

Με τα λόγια αυτά η Δάφνη Δραγώνα και ο Jussi Parikka, επιμελητές της νέας μεγάλης εικαστικής έκθεσης “Weather Engines” από τη Στέγη Ιδρύματος Ωνάση μας βάζουν στο κλίμα προσεγγίζοντας τον καιρό ως περίπλοκο σύστημα, ως αντικείμενο παρατήρησης και ελέγχου, καθώς και ως βιωμένη εμπειρία. Κατεβαίνοντας ως επισκέπτες στον εκθεσιακό χώρο -1 της Στέγης όλα ξεκινούν με τους πρώτους ήχους ανέμων να μας διαπερνούν τις αισθήσεις και η «εξερεύνηση» αρχίζει μέσα από τον καιρό σε μία υποβλητική σκοτεινή «αφήγηση» που μας οδηγεί στα μοναδικά φωτεινά σημεία της, τα έργα από καταξιωμένους και ανερχόμενους, διεθνείς και Έλληνες καλλιτέχνες, πολλά από τα οποία παρουσιάζονται για πρώτη φορά στην έκθεση.

Carbon Topologies, 2022- MANIFEST DATA LAB © Stelios Tzetzias

Το “Weather Engines” ή αλλιώς οι «Μηχανές Καιρού» είναι μια έκθεση, στην οποία πρωταγωνιστούν τα καιρικά φαινόμενα, τα φυτά, τα στοιχεία της φύσης και όχι τόσο η ανθρώπινη παρουσία. Εμείς ως θεατές γινόμαστε οι εξερευνητές, οι παρατηρητές μέσα από εγκαταστάσεις ήχου και βίντεο, γλυπτά, ταινίες και αντικείμενα τρισδιάστατης εκτύπωσης, ενώ πραγματοποιούνται και μια σειρά από ομιλίες, εργαστήρια και περφόρμανς, με σημείο αναφοράς την κλιματική κρίση, την εκμετάλλευση αλλά και την αναγκαιότητα αντιμετώπισης των έντονων καιρικών φαινομένων.

Barometer και Aerographs, 2022 – ZISSS KOTIONIS © Stelios Tzetzias
Click Ensemble, 2022 – COTI K © Stelios Tzetzias

Η μεγάλη αυτή έκθεση δεν μένει μόνο μέσα στους τοίχους της Στέγης, εκεί είναι μόνο η αρχή, καθώς συνεχίζει κι ανηφορίζει στο Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών, επιφυλάσσοντάς μας κι άλλες ανακαλύψεις, με έργα στον κατάφυτο εξωτερικό χώρο του, στο πανέμορφο ανοιξιάτικο σκηνικό του Λόφου των Νυμφών – μια ευκαιρία να αγναντέψεις τη φύση και τον αττικό ιστό από ψηλά. Η σύνδεση του περιεχομένου της έκθεσης με τον ίδιο τον χώρο άμεση και προφανής – αποτελεί εξαιρετική ιδέα σύμπραξης, ενώ η περιήγηση απλώνεται και στον εσωτερικό χώρο του Αστεροσκοπείου, με έργα και βίντεο εγκαταστάσεις ανάμεσα σε εντυπωσιακά όργανα, τηλεσκόπια και ιστορικές, σαν σε κινηματογραφικό σκηνικό, βιβλιοθήκες με σπάνια βιβλία λες και έχεις μπει σε χρονομηχανή.

Making of Earths, 2021 – GEOSINEMA (ASIA BAZDYRIEVA&SOLVEIG QU SUESS) © Stelios Tzetzias

«Η έκθεση “Weather Engines” παρουσιάζει έργα που θέτουν ερωτήματα για τον καιρό, το περιβάλλον και τον τεχνολογικό πολιτισμό… Η ζέστη και το κρύο, ο άνεμος και η βροχή συζητούνται σε συνάρτηση με διαφορετικά γεωγραφικά και πολιτικά πλαίσια, από το παρελθόν στο παρόν και στο εικοτολογικό μέλλον. Οι ωκεανοί, τα σύννεφα και τα δάση αναγνωρίζονται ως μηχανές διατήρησης της ζωής, δημιουργούν την ατμόσφαιρα που κατοικούμε αλλά και επηρεάζουμε. Αναφορές σε μετεωρολογικά όργανα αλλά και σε φυσικούς βιοδείκτες καταδεικνύουν πώς ο καιρός καταγράφεται και μελετάται. Άλλα έργα εξετάζουν παραδείγματα εκμετάλλευσης ή οπλοποίησης έντονων ή ακραίων καιρικών φαινόμενων.

Τα έργα περιγράφουν μια περιβαλλοντική αισθητική που ταυτόχρονα αφορά την κλιματική δικαιοσύνη. Η έκθεση φέρνει στην επιφάνεια τις αντιπαραθέσεις που εμπλέκονται στην περιγραφή, την εμπειρία και την αντίσταση αποικιακών καιρών και ατμοσφαιρών. Σε μια περίοδο που ο καιρός ορίζεται από τις ανθρώπινες μεταβολές, κάθε καιρός είναι τεχνητός. Αν όμως ο καιρός όντως δημιουργείται, τότε αυτό σημαίνει πως υπάρχει ακόμα η δυνατότητα να αγωνιστούμε για τον καιρό και το κλίμα που θέλουμε να έχουμε στη ζωή μας», αναφέρουν οι επιμελητές Δάφνη Δραγώνα και Jussi Parikka.

Rio Arriba [Upriver], 2020 – FELIPE CASTELBLANCO © Stelios Tzetzias
Mycelium Garden, 2022 – MATTHIAS FRITSCH © Stelios Tzetzias

Βομβαρδισμοί σπόρων, ένα ζωντανό γλυπτό από μανιτάρια, οι θερμοπολιτικές γύρω από τη θερμοκρασία, ένας άγριος κήπος στον Άρη, ο κύκλος του καιρού μέσα από τον κόσμο των Μαορί, ένας διάσημος αλπικός παγετώνας, κοράλλια λουσμένα στο μπλε φως, κόκκοι γύρης, το νερό των Αζτέκων, τα κολομβιανά εδάφη του Αμαζονίου, οι πολιτικές του κρύου, οι λιβελούλες στα διάφορα οικοσυστήματα, ο ήχος των ωκεανών, είναι μόνο μερικά από τα –όχι απαραίτητα– φυσικά φαινόμενα, συμβάντα και ζητήματα, με τα οποία ερχόμαστε «αντιμέτωποι» στην έκθεση “Weather Engines”.

Ενδιαφέρουσα και η έκδοση, στο πλαίσιο της έκθεσης, ενός μικρού γλωσσαρίου με τίτλο “Words of Weather: A glossary / Λέξεις για τον καιρό: Ένα γλωσσάρι”, που στηρίχθηκε πάνω στα 200 χρόνια τεχνολογιών καιρού, τα οποία κατέληξαν σε τρέχουσες προτάσεις, εικασίες και πραγματικά πρότζεκτ, ενώ χαρτογραφεί όρους για μια πολιτική οικολογία της εμπειρίας. Μελετητές και επαγγελματίες, ανάμεσά τους φιλόσοφοι, θεωρητικοί των Μέσων, κοινωνιολόγοι, ιστορικοί τέχνης, καλλιτέχνες και αρχιτέκτονες προσκλήθηκαν να καταπιαστούν με τον καιρό συνεισφέροντας ένα λήμμα για το γλωσσάρι.

Το “Weather Engines” είναι μια έκθεση – προτροπή να εξετάσουμε και να μιλήσουμε για την κλιματική αλλαγή και τα στοιχεία που «μηχανεύουν» τις ζωές μας. Φέρνει τον καιρό στο προσκήνιο, προτρέποντάς μας να προβληματιστούμε πάνω στην ποιητική, τις πολιτικές και την τεχνολογία του περιβάλλοντος, από τη γη ως τον ουρανό και από το χώμα ως την ατμόσφαιρα. «Το ερώτημα αν μας αξίζει ο καιρός, δεν είναι κραυγή ενός τρελού που βρίσκεται στο έλεος του καιρού, αλλά ένα πολιτικό ερώτημα: σε τι είδους ατμόσφαιρα αξίζουμε να ζούμε και να αναπνέουμε;»

The Planet After Geoengineering, 2021 – DESIGN EARTH © Stelios Tzetzias

Μπήκαμε στο κλίμα του “Weather Engines” – Μια περιήγηση σε μερικά από τα έργα:

Σε τι κλίμα θέλεις να ζήσεις; Αν ο καιρός επηρεάζεται από τον άνθρωπο, πόσο «φυσικός» είναι τελικά; Μπορεί ο καιρός να είναι ανθρώπινο κατασκεύασμα; 

⌈ 1 ⌋

Thomas Wrede | Rhonegletscher II, 2018

Phoneglatscher II, 2018 – THOMAS WREDE © Stelios Tzetzias

Ο παγετώνας του ποταμού Ροδανού είναι ένας από τους πιο διάσημους αλπικούς παγετώνες και τουριστική ατραξιόν ήδη από τον 19ο αιώνα. Εξαιτίας της υπερθέρμανσης του πλανήτη, ο παγετώνας συρρικνώθηκε δραματικά στο διάστημα μεταξύ 2011 και 2016. Το 2018, η οικογένεια Carlen, που διαχειρίζεται το τοπικό παγοσπήλαιο, αποφάσισε να καλύψει ένα τμήμα του παγετώνα με ένα λευκό μάλλινο σκέπαστρο που αντανακλά το φως του ήλιου και επιβραδύνει το λιώσιμο του πάγου.

Ο Thomas Wrede μελετά και φωτογραφίζει το παγοσπήλαιο από το 2017, αποτυπώνοντας με τις εικόνες του τον θάνατο ενός παγετώνα, καθώς επίσης και τη ματαιότητα των ανθρώπων που προσπαθούν να αναχαιτίσουν την κλιματική αλλαγή. Ο καλλιτέχνης ενδιαφέρεται επίσης για την αντοχή των συνθετικών σκέπαστρων και τις αντιφάσεις που ενέχει η τοποθέτησή τους, καθώς αυτά απελευθερώνουν μικροπλαστικά στο περιβάλλον και το φυσικό με το τεχνητό –ένα σώμα πάγου και σωματίδια πλαστικού– βρίσκονται ξαφνικά σε μια μορφή αναπόφευκτης συμβίωσης.

⌈ 2 ⌋

Manifest Data Lab | Carbon Topologies, 2022

Carbon Topologies, 2022- MANIFEST DATA LAB (Tom Corby, Gavin Baily, Jonathan Mackenzie, Louise Sime, Giles Lane, Erin Dickson, George Roussos) © Stelios Tzetzias

Το “Carbon Topologies” είναι μια τρισδιάστατη πλανητική χαρτογράφηση των τοποθεσιών, των ποσοτήτων και των ροών CO2 που έχουν προκύψει από τη δραστηριότητα της παγκόσμιας οικονομίας από τη δεκαετία του 1970 μέχρι σήμερα. Μας δείχνει πώς μπορούμε να διαβάσουμε τις πλανητικές ανισότητες μέσω των δεδομένων που αντιστοιχίζονται σε όλη την επιφάνεια του πλανήτη.

Το μοντέλο αποτυπώνει ό,τι είναι συνήθως αόρατο, εξάγοντας δεδομένα που αναφέρουν τις εκπομπές ορυκτών καυσίμων, την κατανάλωση ενέργειας, τη βιομηχανία, τις μεταφορές, τα ταξίδια και την παραγωγή τροφίμων. Η αποτύπωση των σταλαγμιτικών μορφών του μοντέλου δείχνει ξεκάθαρα πώς οι εκπομπές CO2 έχουν κατεξοχήν προέλθει από τον παγκόσμιο Βορρά, αποδεικνύοντας μια ιστορική ευθύνη και συνδέοντάς τες με ευρύτερες πολιτικές διεργασίες ανισότητας και κατανομής ισχύος.

⌈ 3 ⌋

Hypercomf | Benthic Terrazzo, 2022

Benthic Terrazzo, 2022 – HYPERCOMF © Stelios Tzetzias

Τεράστιες ποσότητες πλαστικών που χρησιμοποιούνται στην καθημερινή ζωή καταλήγουν στους ωκεανούς και στις θάλασσες, όπου διασπώνται σε μικρότερα κομμάτια. Τα μικροπλαστικά προσβάλλουν τα θαλάσσια είδη και παρεμβαίνουν στη ροή του άνθρακα στους ωκεανούς. Το “Marine Caves and Benthic Terrazzo” είναι το αποτέλεσμα συνεργασίας ανάμεσα στο καλλιτεχνικό ντούο Hypercomf και σε μια ομάδα θαλάσσιων ερευνητών που μελετούν τη ρύπανση από πλαστικά στις θάλασσες και στις ακτές.

Οι ερευνητές διερεύνησαν τα θαλάσσια οικοσυστήματα των σπηλαίων στα Χανιά της Κρήτης και κατέγραψαν τη βιοποικιλότητα και τη μορφολογία τους, λαμβάνοντας δείγματα πυρήνων ιζημάτων προκειμένου να ανιχνευθεί τυχόν ρύπανση από μικροπλαστικά. Οι καλλιτέχνες περιπλανήθηκαν στις ακτές και συγκέντρωσαν πλαστικά υπολείμματα. Το “Benthic Terrazzo” είναι μια σειρά από μωσαϊκά δαπέδου εμπνευσμένη από το παραδοσιακό βενετσιάνικο terrazzo. Η προτεινόμενη τεχνική ενσωματώνει θαλάσσιους ρύπους, όπως πλαστικά αντικείμενα, μικροπλαστικά, δίχτυα και σχοινιά, που αντικαθιστούν μέρος του μείγματος σκυροδέματος και άμμου. Το πρότζεκτ, οικοδομώντας συνδέσεις μεταξύ των θαλάσσιων σπηλαίων και των ανθρώπινων κατοικιών, απευθύνει μια κλήση για επανεξέταση του κόστους της καθημερινής ζωής

⌈ 4 ⌋

Matthias Fritsch | Mycelium Garden, 2022

Mycelium Garden, 2022 – MATTHIAS FRITSCH © Stelios Tzetzias

Η Γη είναι ένα σύστημα. Ζώα, φυτά, αλλά και μύκητες όχι μόνο αντιδρούν στον καιρό αλλά τον δημιουργούν καθώς επεξεργάζονται ενέργεια και ύλη. Οι μύκητες συνήθως παραμένουν κρυμμένοι κάτω από τη γη κι εμείς βλέπουμε μονάχα το μυκήλιό τους όταν σκάβουμε το έδαφος ή όταν μαζεύουμε τα καρποφόρα σώματά τους στην εποχή τους. Ενώ τα φυτά μετατρέπουν την ενέργεια του ήλιου σε χημική ενέργεια που αποθηκεύεται σε υδατάνθρακες και άλλη βιομάζα, οι μύκητες έχουν την ικανότητα να διασπούν οτιδήποτε οργανικό και να τρέφονται από την ενέργεια που είναι αποθηκευμένη στην οργανική ύλη, καθώς και να απορροφούν μεταλλικά στοιχεία από πετρώματα. Οι μυκόρριζες διατηρούν επίσης στενούς δεσμούς με τα φυτά, ανταλλάσσοντας μεταλλικά στοιχεία και νερό με σάκχαρα. Ως αποικοδομητές, οι μύκητες θέτουν τις βάσεις για τον επόμενο κύκλο ζωής και τρέφουν τη νέα ανάπτυξη φυτών που δημιουργούν την ατμόσφαιρα της Γης.

Το “Mycelium Garden” παρουσιάζει διαφορετικά στελέχη μυκηλίων που τρέφονται με οργανική ύλη. Οι μύκητες δημιουργούν ένα μικροκλίμα αερίων και αερολυμάτων μαζί με μια ποικιλία καρποφόρων σωμάτων.

⌈ 5 ⌋

Λητώ Κάττου | Bodies X-XV, 2022

Bodies X-XV, 2022 – LITO KATTOU © Stelios Tzetzias

Η εγκατάσταση “Bodies X-XV” αποτελείται από αλουμινένιες υβριδικές μορφές που θυμίζουν αγγελιαφόρους και, συγχρόνως, συνειδητούς πλάνητες. Συνεχίζοντας τη σειρά έργων της με τον γενικό τίτλο “Bodies”, η καλλιτέχνις ανέπτυξε ένα σύμπλεγμα δισδιάστατων γλυπτών που σχετίζονται με το ολοένα θερμότερο κλίμα της Μεσογείου.

Οι μορφές που προκύπτουν, συγκροτούμενες από μια συνάθροιση ανθρώπινων, τεχνολογικών και φυσικών στοιχείων, παραπέμπουν σε περιβαλλοντικά όντα. Αν και δεν μπορούν να ταυτιστούν με γνωστούς χαρακτήρες ή μύθους, τα σχέδια και η εικονογραφία στην επιδερμίδα τους αποκαλύπτουν τις γεωγραφικές καταβολές τους.

Το στοιχείο της φωτιάς που εντοπίζεται στα σώματα υποδηλώνει ότι έχουν διαφύγει από τόπους σε αναβρασμό, διατηρώντας αναμνήσεις από περιστατικά δασικών πυρκαγιών ή ότι είναι σε θέση να θεραπεύσουν τις πληγείσες περιοχές και τα ψυχικά τραύματα. Αυτά τα ανθρωπόμορφα αλλά συγχρόνως απόκοσμα σώματα πλαισιώνονται από στοιχεία που συνέλεξε η καλλιτέχνις στις περιοχές της Μεσογείου· στοιχεία όπως τα αγκάθια και τα καλάθια κουβαλούν μια φυσική αναθύμηση της απώλειας και της οικολογικής καταστροφής, αλλά επίσης και μια πραγματικότητα στην οποία καλούνται να αντιταχθούν σώματα που έχουν αποτυπωθεί εν κινήσει.

⌈ 6 ⌋

Superflux | Refuge for Resurgence, Window View, 2021

Refuge for Resurgence Window View 2021 – SUPERFLUX © Stelios Tzetzias

Έχοντας επιζήσει από μια απότομη μεταβολή της Γης σε εποχή επισφαλούς κλίματος, μια πολυ-ειδική κοινότητα συγκεντρώνεται στα κατεστραμμένα ερείπια της νεωτερικότητας για να αναζητήσει νέους τρόπους συνύπαρξης. Η «θέα από το παράθυρο» των Superflux είναι μέρος της ευρύτερης εγκατάστασης “Refuge for Resurgence”, που ασχολείται με θέματα οικολογικής αλληλεξάρτησης και ενός μέλλοντος που δεν θα είναι αποκλειστικά ανθρώπινο.

Η «θέα από το παράθυρο» του “Refuge for Resurgence” ρίχνει μια ματιά στα διάφορα επίπεδα μιας πόλης, η οποία έχει επανέλθει στην άγρια ζωή. Δείχνει πώς η ανθρώπινη και η μη ανθρώπινη ζωή συνευρίσκονται για να αναβιώσουν το περιβάλλον τους. Φαντάζεται έναν νέο τρόπο κατοίκησης, μια κατοικία θεμελιωμένη με όρους ταπεινοφροσύνης, επινοητικότητας και φαντασίας. Μια κατοικία αρκετά ισχυρή ώστε να αντέχει στις θύελλες, να επιβιώνει από τις πλημμύρες, να ξεπερνά τους καύσωνες. Θα μπορούσε να είναι μια πόλη θερμότερη, με περισσότερη υγρασία, πιο βιολογική, στην οποία συγκατοικούν όλα τα είδη.  Η ελπίδα είναι ο κεντρικός μοχλός της ανασυγκρότησης.

Το “Refuge for Resurgence” εστιάζει στο πώς μπορούμε να εργαστούμε όλοι μαζί για να χαράξουμε έναν νέο κόσμο μέσα από τα αποκαΐδια του παλιού, να προκρίνουμε ανθεκτικές μορφές διαμοιρασμού και επιβίωσης

⌈ 7 ⌋

Anca Benera & Arnold Estefan | Proxy Climates, 2019–εν εξελίξει

Proxy Climates, 2019 – εν εξελίξει – ANCA BANERA&ARNOLD ESTEFAN © Stelios Tzetzias

Η βλάστηση εξαφανίζεται σιγά σιγά σε πολλές περιοχές του κόσμου. Αυτό μας οδηγεί να αναρωτηθούμε πώς πρέπει να γίνεται η ανάγνωση του περιβάλλοντος, από τα καιρικά μοτίβα έως το έδαφος και τα φυτά. Ποια ίχνη αρχειοθετούνται για μελλοντική μελέτη;

Η γύρη είναι ένας παλαιοκλιματικός δείκτης που χρησιμοποιείται για την ανασύσταση και κατανόηση της παγκόσμιας κλιματικής δυναμικής. Με το διαφοροποιημένο εύρος κλιματικών ευαισθησιών της, αποτελεί έναν δείκτη για τις μεταβολές της βλάστησης κατά το παρελθόν. Οι Benera & Estefan άρχισαν από το 2019 να συλλέγουν κόκκους γύρης από περιοχές με ξηρά εδάφη, τα οποία βρίσκονται σε διαδικασία ερημοποίησης, όπου η βλάστηση σιγά σιγά εξαφανίζεται.

Το καλλιτεχνικό ντουέτο ξεκίνησε από τη λεγόμενη Ολτενιανή Σαχάρα στη νότια Ρουμανία, ενώ επέκτειναν την έρευνά τους σε άλλες περιοχές της Ευρώπης, ανάμεσά τους και στην Ελλάδα. Η περιοχή της Μεσογείου είναι ιδιαίτερα ευάλωτη στην κλιματική αλλαγή εξαιτίας της ευαισθησίας της στην ξηρασία. Τα συλλεχθέντα σωματίδια γύρης αρχειοθετούνται και παρουσιάζονται με τη μορφή δειγμάτων γεωλογικών πυρήνων.

Το πρότζεκτ αποσκοπεί στη διατήρηση του γενετικού υλικού των φυτών και της μνήμης της εξαφανιζόμενης χλωρίδας, ενώ συγχρόνως μπορεί να αποτελέσει επιστημονικό υλικό για μελλοντικές παλαιοκλιματικές μελέτες.

⌈ 8 ⌋

Ζήσης Κοτιώνης | Βαρόμετρο και Αερογράφοι, 2022

Barometer και Aerographs, 2022 – ZISSS KOTIONIS © Stelios Tzetzias

Το πρότζεκτ «Βαρόμετρο και Αερογράφοι» προτείνει προσωρινές, αναστρέψιμες κατασκευές για τη μέτρηση των καιρικών φαινομένων σύμφωνα με μια ιδιοτοπική ερμηνεία της περιοχής. Τα εγκατεστημένα όργανα μετρούν τον χρόνο με μη μετρήσιμους δείκτες. Η αντίφαση αυτή αποσκοπεί να αναδείξει τα όρια της μετρησιμότητας χρόνου/καιρού και της αναγωγής της σε ποσοτικά δεδομένα.

Οι «Αερογράφοι» αποτελούνται από καλάμια που κρέμονται από τα κλαδιά μιας δαμασκηνιάς και ακουμπούν ελαφρά σε γλάστρες με άμμο στο γρασίδι. Καθώς μετακινούνται τα κλαδιά από τον άνεμο, οι άκρες των καλαμιών χαράζουν απαλά την άμμο. Οι «Αερογράφοι» λειτουργούν ως ανεμόμετρα που καταγράφουν τα ίχνη της αισθητηριακής πρόσληψης του καιρού από το σώμα.

Στην κορυφή του λόφου, δίπλα στο Μουσείο και σε μια θέση με απευθείας θέα στην Ακρόπολη, το «Βαρόμετρο» είναι εγκατεστημένο πάνω σε ένα προϋπάρχον μαρμάρινο βάθρο, στοχεύοντας οπτικά τον Παρθενώνα. Το έργο παρέχει μια πλατφόρμα για την παρατήρηση της καθετότητας του ναού και του ρυθμού του, που ανθίσταται στις καιρικές συνθήκες και μετρά τον χρόνο. Το πρότζεκτ συνιστά μια δήλωση ενάντια στη νευρωτική μεταχείριση των μετεωρολογικών δεδομένων από τα ΜΜΕ. Όσο αυξάνουν τα δεδομένα τόσο περισσότερο ο καιρός παραμένει άγνωστος και άψυχος.

⌈ 9 ⌋

Kat Austen | Time to Break Down (Echoes of the Palaeoplasticene), 2022

Time to Break Down (Echoes of the Palaeoplasticene), 2021 – KAT_AUSTEN © Stelios Tzetzias

Το “Time to Break Down (Echoes of the Palaeoplasticene)” θίγει το ζήτημα του κύκλου ζωής των πλαστικών στο περιβάλλον, παρουσιάζοντας ένα υποθετικό παρελθόν, όπου μύκητες με βάση το πλαστικό εξελίχθηκαν φυσιολογικά. Αυτό το μυθοπλαστικό παρελθόν προσκαλεί τους επισκέπτες να συνειδητοποιήσουν τη μακροζωία του υλικού και να αναλογιστούν τις επιπτώσεις για το τρέχον και τα μελλοντικά μας οικοσυστήματα.

Το πλαστικό, σχεδιασμένο για να είναι ανθεκτικό και να μην αντιδρά χημικά, επιζεί περισσότερο από την περιβάλλουσα χλωρίδα και πανίδα του. Ωστόσο, τα οικοσυστήματα προσαρμόζονται ήδη σε αυτή τη νέα υλικότητα με μικροοργανισμούς που εξελίσσονται για να τρέφονται με πλαστικό, και φυτά που αποδεικνύεται ότι απορροφούν μικροπλαστικά στον ιστό τους. Τα ροζ πλαστικά μανιτάρια του πρότζεκτ παραπέμπουν σε ανθρωπογενείς πετροχημικές οικολογίες και κληροδοτήσεις που επηρεάζουν ανθρώπινους και μη ανθρώπινους κόσμους. Η τοποθέτηση των αντικειμένων για έξι εβδομάδες στον κήπο δεν θα έχει επίπτωση στο ζωντανό περιβάλλον.

⌈ 10 ⌋

Barbara Marcel | CINE-LIANA at ATTO Tower: Two Chapters, 2020

CINE-LIANA at ATTO Tower Two Chapters, 2020 – BARBARA MARCEL © Stelios Tzetzias

Ο μεγαλύτερος πύργος στη Λατινική Αμερική, το Μετεωροσκοπείο του Ψηλού Πύργου του Αμαζονίου (Amazon Tall Tower Observatory, ATTO), μελετά τις αλληλεπιδράσεις ανάμεσα στο δάσος, στα εδάφη και στην ατμόσφαιρα της περιοχής, προκειμένου να γίνει κατανοητός ο ρόλος της λεκάνης του Αμαζονίου στο σύστημα της Γης.

Ο πύργος δημιουργήθηκε στο πλαίσιο μιας διεθνούς συνεργασίας μεταξύ Βραζιλίας και Γερμανίας, ενώ την ανέγερση και τη χρηματοδότησή του ανέλαβαν το Ερευνητικό Ινστιτούτο Αμαζονίου (INPA) και το Ινστιτούτο Max-Planck. Για τους σκοπούς του πρότζεκτ “CINE-LIANA at ATTO Tower: Two Chapters”, ο πύργος «καταλήφθηκε» προσωρινά και μεταμορφώθηκε σε τοπικό ραδιοφωνικό σταθμό. Ο διάλογος ανάμεσα σε επιστήμονες και ντόπιους κατοίκους αφορά κεντρικά ερωτήματα σχετικά με την περιβαλλοντική κρίση την οποία βιώνουμε: Πώς διεξάγεται ο δημόσιος διάλογος σχετικά με αυτήν; Ποιες απόψεις εκπροσωπούνται και πού εισέρχονται σε διάλογο τα διαφορετικά επιχειρήματα; Στη διάρκεια της διαδικασίας αυτής, τα επιστημονικά δεδομένα καμιά φορά διασταυρώνονται με τις προγονικές γνώσεις, κατά καιρούς αποσυνδέονται, ενώ η επιστημονική κοινότητα ακούει και επίσης μαθαίνει περισσότερα για τους αγώνες υπεράσπισης των εδαφών και των τοπικών μέσων διαβίωσης των πληθυσμών του Αμαζονίου.

Info έκθεσης:

Weather Engines | 1 Απριλίου – 15 Μαΐου 2022 | Στέγη Ιδρύματος Ωνάση & Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών

Εγγραφείτε στο newsletter μας

Κάθε Σάββατο θα λαμβάνετε στο e-mail σας το newsletter του ελc με τις προτάσεις μας για την εβδομάδα!

Podpourri. Ιστορίες που ακούγονται

Ακολουθήστε το ελculture.gr στο Google News

το ελculture σας προσκαλεί σε εκδηλώσεις

ΓΡΑΨΕ ΤΟ ΣΧΟΛΙΟ ΣΟΥ

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *

Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για να μειώσει τα ανεπιθύμητα σχόλια. Μάθετε πώς υφίστανται επεξεργασία τα δεδομένα των σχολίων σας.