Αφού δεν μπορούμε να αντλήσουμε ελπίδα από οπουδήποτε αλλού, ας επιχειρήσουμε να την αντλήσουμε από μια σοφιστεία: αν πέρσι με την είσοδο του 2021 πανηγυρίζαμε και γιορτάζαμε θεωρώντας ότι αφήνοντας πίσω το 2020 θα αφήναμε σταδιακά πίσω μας και την πανδημία, ειδικά επειδή είχαν μόλις έρθει και τα εμβόλια, αν η περσινή μας πρόβλεψη και προσδοκία διαψεύστηκε, ίσως φέτος με την είσοδο του 2022 διαψευστεί ξανά η πρόβλεψή μας, η παγωμάρα μας, ο τρόμος μας και η παραίτησή μας, ίσως δηλαδή φέτος τα φαινόμενα απατήσουν ξανά, αυτή τη φορά ευχάριστα όμως, ίσως δηλαδή η πανδημία πράγματι εξασθενήσει σε βαθμό που θα πάψει επιτέλους να καθορίζει και να ανατρέπει διαρκώς τη ζωή μας.
Τώρα θα ρωτήσεις γιατί πρέπει ντε και καλά να επιδιώκουμε να αντλούμε ελπίδες; Μήπως θα ήταν προτιμότερο να ολοκληρώσουμε και τα πέντε στάδια του πένθους, και από την άρνηση, τον θυμό, τη διαπραγμάτευση και την κατάθλιψη να περάσουμε πλέον στην αποδοχή; Μήπως μας κάνει κακό να ελπίζουμε διαρκώς, μήπως αρκετά αρνηθήκαμε αυτό που συμβαίνει, αρκετά εξοργιστήκαμε μαζί του, αρκετά το διαπραγματευτήκαμε, αρκετά βουλιάξαμε στην κατάθλιψη και θα είναι κάπως απελευθερωτικό να περάσουμε τις γιορτές και να υποδεχτούμε το νέο έτος απλά αποδεχόμενοι ότι έχει συμβεί ένα μεγάλο κακό που συμπληρώνει τα δύο χρόνια και ότι θα είμαστε υποχρεωμένοι να αντέξουμε το κακό που συνέβη, με όσα νέα και παλιά μέτρα χρειαστεί, με όσες δόσεις εμβολίων χρειαστεί, με όση πειθάρχιση στα κελεύσματα των ειδικών και της Πολιτείας χρειαστεί;
Μήπως είναι πολύ πιο υγιής η συμπλήρωση των σταδίων του πένθους από την εμμονική προσκόλληση στην αισιοδοξία και στο πού θα πάει, θα τελειώσει σύντομα; Μήπως να πετούσαμε πια την ελπίδα στα σκουπίδια και να αποδεχόμαστε την αποδοχή, να αγκαλιάζαμε την αποδοχή, να λέγαμε αυτό μας έλαχε, τι να κάνουμε, όσο διαρκέσει θα διαρκέσει, όσες μεταλλάξεις ακόμα, όσα γράμματα του ελληνικού αλφαβήτου ακόμα, όσες Πρωτοχρονιές ακόμα;
Όχι.
Γιατί η ελπίδα είναι καταγεγραμμένη στον γενετικό μας κώδικα κι ακόμα κι αν πρόκειται περί κατασκευαστικού λάθους, είναι όμως το λάθος που μας κάνει ανθρώπους. Και δεν γίνεται να ζούμε με πρώτη ύλη την απόγνωση και τη συνθηκολόγηση. Παρά τα φαινόμενα, δεν έχει τίποτα το ηρωικό να παραιτείσαι από την ελπίδα και να λες εγώ θα προσαρμόζω τη ζωή μου στα αντικειμενικά δεδομένα και μόνο, εγώ θα σκέφτομαι και θα πράττω βάσει των αντικειμενικών δεδομένων και μόνο, εγώ δεν θα καταδεχτώ να πέσω στην παγίδα της ελπίδας για την ελπίδα, όταν αυτή δεν προκύπτει από τα αντικειμενικά δεδομένα.
Δεν σε κάνει γενναίο μια τέτοια στάση ζωής, με πίκρα σε διαποτίζει. Και η ενδεχόμενη συντριβή που μπορεί να σου προκαλέσει η διάψευση ελπίδων, οι οποίες θα αποδειχτούν φρούδες, εξακολουθεί να είναι προτιμότερη από την εσωτερικευμένη βαθύτατη ήττα όσων δεν καταδέχονται να ελπίζουν, γιατί δεν τους προκύπτει από πουθενά ο λόγος για να ελπίσουν. Δεν κατοικεί κάπου εκεί έξω ο λόγος της ελπίδας. Μέσα μας κατοικεί. Αδιάφορος για τα εμπειρικά δεδομένα. Πεισμωμένος σαν μουλάρι. Γελώντας στα μούτρα των κακολογητών του. Γιατί αδυνατούν να καταλάβουν. Ότι η ελπίδα δεν είναι απόδραση από την πραγματικότητα. Αλλά απόδραση από τον εν ζωή θάνατο.
Όσο λοιπόν παραμένουμε σωματικά ζωντανοί, θα παραμένουμε και ψυχικά ζωντανοί. Πώς; Πως αλλιώς; Ελπίζοντας.
–
Cover photo by Ryan Franco on Unsplash
