“Top Gun: Maverick” του Τζόζεφ Κοζίνσκι: Πώς να ξεφύγετε απ’ την παγίδα των σίκουελ (της ζωής σας)

Present Day

Ελίτ πιλότοι σαν τον Μάβερικ θα έπρεπε πλέον, τόσα χρόνια μετά το μακρινό 1986, να έχουν προαχθεί σε πολύ υψηλότερους βαθμούς. Ο Άισμαν ας πούμε -ομοιόβαθμος  ανταγωνιστής του στη μεγαλύτερη διάρκεια του πρώτου “Top Gun” και καρδιακός του φίλος έκτοτε- είναι ναύαρχος και διοικητής του στόλου του Ειρηνικού. Αλλά ο Μάβερικ βρίσκεται ακόμα εκεί που ψυχή τε και σώματι ανήκει. Προτιμά να παίζει ακόμα με τα αεροπλάνα του, να φτάνει στα όριά τους κι εκείνα και τον ίδιο, να παρακούει εντολές αν χρειαστεί. Κι όταν παρακούς σοβαρές εντολές, δεν μένεις μόνο στάσιμος ιεραρχικά, αλλά κινδυνεύεις και να αποταχθείς.

Αν θέλει να ξαναπετάξει, η μόνη δυνατότητα που έχει πια είναι στη σχολή εκπαίδευσης των τοπ πιλότων του Τοp Gun. Ως εκπαιδευτής αυτή τη φορά. Η επιστροφή στα παλιά του λημέρια έχει ένα καλό κι ένα κακό. Το καλό είναι ότι ξανασυναντά παλιό του αίσθημα. Που όχι, δεν είναι η γεννημένη το 1957 Κέλι Μακ Γκίλις, γιατί η ημερομηνία λήξης της έχει περάσει προ πολλού, πόσο μάλλον για αναβίωση ρομαντικού ενδιαφέροντος με έναν αρνησίγερο παλιμπεμπέ σαν τον γεννημένο το 1962 Τομ Κρουζ, είναι η γεννημένη το 1970 Τζένιφερ Κόνελι. Και ευτυχώς που είναι τουλάχιστον αυτή και όχι κάποια δεκαπέντε ή είκοσι χρόνια μικρότερη. Και ευτυχώς επίσης που η ρομαντική υποπλοκή θα κρατηθεί σε αξιοπρεπή και τόσο – όσο επίπεδα.

To κακό είναι ότι ανάμεσα στους εκπαιδευόμενους είναι και ο γιος του πρώην κολλητού του που σκοτώθηκε σε ατύχημα, ενώ βρισκόταν στο ίδιο αεροπλάνο με τον Μάβερικ. Δεν έφταιγε μεν αυτός, αλλά δεν παύει να το κουβαλά ως ενοχή. Έφταιγε κι ας μην έφταιγε. Ήταν ο πιλότος, έζησε κι εκείνος πέθανε. Και τώρα έχει ως μαθητή του τον γιο του μακαρίτη. Που του μοιάζει πολύ, έχει το ίδιο μουστάκι, τα ίδια γυαλιά ηλίου, το ίδιο χαβανέζικο πουκάμισο (ενδεχομένως τα δύο τελευταία και κυριολεκτικά τα ίδια). Που παίζει κι εκείνος στο πιάνο το “Great Balls of Fire”, όπως στην πρώτη ταινία ο πατέρας του. Έχει έναν λόγο να είναι αδιανόητα θυμωμένος με τον Μάβερικ, ο οποίος πάει πέρα από την απώλεια του πατέρα του, αλλά ας μην τον αποκαλύψουμε εδώ. Τα διλήμματα λοιπόν για τον Μάβερικ είναι αδυσώπητα: τώρα που εκπαιδεύει τους νέους πιλότους και τώρα που πρέπει να πάνε σε μια – πώς αλλιώς; – εξαιρετικά επικίνδυνη αποστολή, τι να κάνει; Να τον κρατήσει πίσω για να είναι ασφαλής; Να τον στείλει στον κίνδυνο;

Glen Powell plays “Hangman” in Top Gun: Maverick from Paramount Pictures, Skydance and Jerry Bruckheimer Films
Monica Barbaro plays “Phoenix” in Top Gun: Maverick from Paramount Pictures, Skydance and Jerry Bruckheimer Films.

Ποιος τρόπος βρέθηκε λοιπόν για να συνδεθούμε με την παλιά ταινία; Τι κρατάμε από αυτήν για να κινήσει την πλοκή και να γίνει το βασικό διακύβευμα του σίκουελ; Ουπς, ένα τραύμα. Σε τι είδους εποχή ζούμε άραγε, ώστε να επιλέγεται ως συνδετικός αφηγηματικός κρίκος με το πρώτο Τοπ Γκαν ένα τραύμα; Αν είσαι από μια ηλικία και πάνω, είδες το “Top Gun” όταν πρωτοβγήκε στα σινεμά. Είμαι από μια ηλικία και πάνω. Και η επιλογή του τραύματος με ξενίζει. Eίχαμε λοιπόν μια τραγωδία στην καρδιά του πρώτου “Top Gun”; Το ξαναβλέπω τώρα, πρώτη φορά από τότε, και ναι, είχαμε. Δεν εννοώ μόνο ό,τι συνέβη, δεν θα το έβγαζαν απ’ την κοιλιά τους προφανώς, εννοώ ότι όντως και στην πρώτη ταινία ο συγκεκριμένος θάνατος παίζει έναν σημαντικό ρόλο. Γιατί όμως δεν μου έχει μείνει καθόλου; Επειδή ξεχνάω; Μπορεί και να είναι κι αυτό, αλλά όσο κι αν έχω μπει σε μια φάση που τρομάζω με όσα ξεχνάω, εδώ θα προτιμήσω να μην τρομάξω και να ρίξω την ευθύνη στην ταινία. Όχι λοιπόν, δεν ήταν το “Τοp Gun” μια ιστορία με ένα μεγάλο δράμα στην καρδιά της. Κι ας το είχε δηλαδή – και πάλι δεν ήταν. Το “Τοp Gun” ήταν ένα φαντασμαγορικό βίντεο κλιπ σε συσκευασία ταινίας μεγάλου μήκους. Kι ενώ κανονικά ένας τέτοιος χαρακτηρισμός είναι υποτιμητικός, εν προκειμένω δεν το λέω υποτιμητικά. Το “Top Gun” ήταν μια γιορτή της ποπ κουλτούρας, ήταν μια απενοχοποιημένη εξτραβαγκάντσα, ήταν το ανάλαφρο και φουλ ψυχαγωγικό αποτύπωμα μιας εποχής, ήταν ένα στυλιζαρισμένο πάρτι για αερομαχίες, πιλότους που κάνουν φοβερά και τρομερά κόλπα με τα πολεμικά αεροπλάνα τους και όταν βρίσκονται στη βάση τους μοιράζουν τον χρόνο τους ανάμεσα σε κοκορομαχίες για το ποιος είναι ο καλύτερος ανάμεσά τους και σε ρομάντζα μέσα στα πιο αισθησιακά μέλια.

Tom Cruise plays Capt. Pete “Maverick” Mitchell in Top Gun: Maverick from Paramount Pictures, Skydance and Jerry Bruckheimer Films.

Γιατί το ακριβές είναι ότι το “Top Gun” δεν ήταν ένα, αλλά δύο βίντεο κλιπ, το “Top Gun” ήταν ακριβώς ο συνδυασμός δύο τραγουδιών, ήταν ακριβώς ο συνδυασμός του “Danger Zone” με το “Τake My Breath Away”. Και έτσι έμεινε στη μνήμη – τουλάχιστον τη δική μου. Ως ένα μέρος “Danger Zone” κι ένα μέρος “Τake My Breath Away”. Ως ένα μέρος ακροβατικά πολεμικής αεροπορίας κι ένα μέρος Boy Meets Girl. Χωρίς το πρώτο δεν θα υπήρχε καν ταινία. Είναι το πρώτο που της έδινε τον γενεσιουργό της λόγο και είναι το δεύτερο που περίπου νομοτελειακά θα υπήρχε, αλλά και που θα μπορούσε μάλλον πολύ εύκολα να περάσει στο ντούκου, αν το τραγούδι δεν ήταν τόσο μεθυστικό, αν η χημεία μεταξύ του ζευγαριού δεν ήταν τόσο μεθυστική, αν ο Τόνι Σκοτ δεν τους κινηματογραφούσε τόσο μεθυστικά, αν ο Τομ Κρουζ και η Κέλι Μακ Γκίλις δεν ήταν τόσο ακαταμάχητα σαγηνευτικοί. Και οκ, μπορεί όταν τελικά φτάνουν να φιληθούν και να κάνουν έρωτα, κάπου να το παρακάνει ο Σκοτ και να κινηματογραφεί τη γλώσσα του Τομ Κρουζ λες και κάνει εξόρυξη στο στόμα της, αλλά το ερωτικό σκέλος του “Top Gun” είναι η σαγήνη η ίδια.

Τον πιλότο που πεθαίνει στο πρώτο “Τοp Gun” τον υποδύεται ο Άντονι Έντουαρντς. Λίγα χρόνια αργότερα ο Έντουαρτς θα κάνει μεγάλη επιτυχία πρωταγωνιστώντας στην τηλεοπτική σειρά “ΕR”. Είναι ένας φαλακρός γιατρός. Και όχι κουλ φαλακρός σαν τον Μπρους Ουίλις. Δεν τα ξύρισε. Ήταν ένας γιατρός που του είχαν πέσει τα μαλλιά από μικρή ηλικία. To 1994 o Άντονι Έντουαρντς ήταν ήδη μεγαλύτερος απ’ ό,τι είναι ο συνομήλικός του Τομ Κρουζ το 2022. Αλλά το σουπερσταριλίκι δεν είναι μόνο αυτό που έχεις και εκπέμπεις, το σουπερσταριλίκι είναι εξίσου και μια απόφαση, μια αφοσίωση, ένας πρωταθλητισμός, μια στρατηγική επιλογών, η εικόνα σου ως ένα κτίριο το χτίσιμο του οποίου δεν τελειώνει ποτέ. Ο Βαλ Κίλμερ θεωρητικά θα μπορούσε να γίνει μεγαλύτερος σούπερ σταρ. Μπροστά του ο Τομ Κρουζ είναι ένα κοντό υποκατάστατο με τη μισή του λάμψη και γοητεία. Αλλά Τομ Κρουζ δεν έγινε ποτέ. Κι επίσης, σε αντίθεση με τον Τομ Κρουζ που δεν μεγαλώνει και δεν αρρωσταίνει, δυστυχώς αρρώστησε. Στο “Τοp Gun: Μaverick” έχει μια πολύ μικρή χρονικά παρουσία, που αν δεν ξέρεις ότι έχει όντως καρκίνο του λάρυγγα και δεν μπορεί να μιλήσει θα έμοιαζε ως και αστεία, αν το ξέρεις όμως έχει όντως κάτι το συγκινητικό.

Tom Cruise plays Capt. Pete “Maverick” Mitchell in Top Gun: Maverick from Paramount Pictures, Skydance and Jerry Bruckheimer Films.

Το Τοp Gun” άφησε κάτι. Ήταν με τον τρόπο τoυ -και για το είδος του πάντα- σημαντικό. Το “Τop Gun: Maverick” δεν είναι σημαντικό. Κατά κανέναν τρόπο. Υπό οποιαδήποτε έννοια. Το Τop Gun θα συνεχίσουμε να το θυμόμαστε. Έστω και ξεχνώντας μέρος της πλοκής του. Το “Τop Gun: Μaverick” δεν μπορώ να βρω κανέναν λόγο να το θυμόμαστε. Οι εποχές έχουν ένα λόγο που είναι εποχές, οι ταινίες που τις χαρακτηρίζουν έχουν έναν λόγο που τις χαρακτηρίζουν. Δεν είναι όμως αποκλειστικά θέμα χρόνου. Πολλές φορές είναι και θέμα αυτοτέλειας και αυτάρκειας του κάθε πρότζεκτ. Κάθε ταινία ή σειρά γυρίζεται για να πει και να δείξει κάτι με τον τρόπο της. Η επέκτασή της, η συνέχειά της, η επαναδιαπραγμάτευσή της είναι κάτι άλλο, που δεν είναι καθόλου απαραίτητο να ξεκινάει από την ίδια βάση. Το “El Camino” δεν είναι “Βreaking Bad”, το “The Μany Saints of Newark” δεν είναι οι “Sopranos”. Το “Better Call Saul” από την άλλη έγινε αυτό που έγινε γιατί δεν πήγε να βαμπιρίσει το “Βreaking Bad”, αλλά πήρε τον δικό του δρόμο. Δεν είναι επίσης μόνο θέμα ηλικίας και νιάτων. Θα μπορούσε ο Τομ Κρουζ να κάνει και τώρα μια ταινία που θα χαρακτηρίσει την εποχή. Δεν το αποκλείει νομοτελειακά η ηλικία του. Δεν χρειάζεται να είναι νέος. Αλλά θα πρέπει το έργο να είναι κάτι νέο, να αποτελεί όντως μια νέα πρόταση. Όλα τα άλλα και τα πάσης λογής σίκουελ είναι καλά για τα ταμεία, μπορεί αυτοτελώς να είναι (ή όπως εδώ όχι και τόσο) διασκεδαστικά, αλλά στίγμα άλλο δεν θα αφήσουν.

Οπότε για μένα το μεγαλύτερο τελικά προσόν του “Top Gun: Μaverick” ήταν ότι με έκανε να ξαναδώ το “Τοp Gun”. Κοίτα, είναι όλοι τόσο νέοι, είναι όλοι τόσο ερωτικοί, κοίτα τι γιορτή τις νιότης! Α να και η Μεγκ Ράιαν, με δυόμιση σκηνές δείχνει τι θεάρα ήταν. Κι ο Τιμ Ρόμπινς τι γυρεύει εδώ; Χαζογελάει πανηγυρίζοντας στο τέλος με άλλους πιλότους. Κι ο Τομ Κρουζ κι η Κέλυ Μακ Γκίλις. Κοίτα πώς κοιτάζονται. Κοίτα το βλέμμα της. Η ταινία ξεκινάει. ” Ιndian Ocean. Present Day”. Τι περίεργο πράγμα ο χρόνος. Άραγε μόνο ο Τομ Κρουζ αρνείται να μεγαλώσει; Άραγε, αν καταφέρουμε να φτάσουμε στην ηλικία που πια θα τα ξεχνάμε όλα μα όλα και το μυαλό μας θα έχει μετατραπεί σε οριστικό πουρέ, ποια θα θεωρούμε ότι είναι η present day μας; Εκείνη των γηρατειών μας; Εκείνη που ήμασταν 50; 40; 30; 20; 14; Μεγαλώνουμε και μοιάζει πια με σίκουελ η ίδια μας η ζωή. Ίσως το μυστικό είναι να μεταχειριστούμε τα νιάτα μας όπως το “Βetter Call Saul” το “Βreaking Bad”: ως βάση για να συνεχίσουμε να σπινάρουμε προς νέες κατευθύνσεις που ήταν πάντα εκεί, αλλά έπρεπε να κοιτάξουμε σε βάθος για να τις δούμε.

Εγγραφείτε στο newsletter μας

Κάθε Σάββατο θα λαμβάνετε στο e-mail σας το newsletter του ελc με τις προτάσεις μας για την εβδομάδα!

Podpourri. Ιστορίες που ακούγονται

Ακολουθήστε το ελculture.gr στο Google News

το ελculture σας προσκαλεί σε εκδηλώσεις

ΓΡΑΨΕ ΤΟ ΣΧΟΛΙΟ ΣΟΥ

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *

Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για να μειώσει τα ανεπιθύμητα σχόλια. Μάθετε πώς υφίστανται επεξεργασία τα δεδομένα των σχολίων σας.