Ο πλανήτης μας βρίσκεται κυριολεκτικά σε σοβαρό κίνδυνο. Μεγάλες καταστροφές απειλούν την ισορροπία του και τη μελλοντική του ύπαρξη και μαζί με αυτόν απειλούνται ανθρώπινες ζωές, και ζώα της ξηράς, των θαλασσών και του αέρα. Οι φυσικές καταστροφές έχουν αυξηθεί, όχι μόνο από «φυσικά αίτια» αλλά συχνά συνδεμένες με την αυξανόμενη επιθυμία του ανθρώπου να κυριαρχήσει στη γη, μια επιθυμία που έχει προκαλέσει και τη σημαντική αύξηση καταστροφών ανθρωπογενών.
Για τους μικρούς αναγνώστες, ξεχωρίσαμε δύο βιβλία, μια πρόσφατη κυκλοφορία και μια παλαιότερη, που προσφέρουν άπλετη γνώση στα φαινόμενα αυτά. Και τα δύο βιβλία είναι κατάλληλα για παιδιά άνω των 8 ετών.
«Το βιβλίο των καταστροφών» – Εκδόσεις Καλέντης
Αντιμέτωποι μικροί και μεγάλοι με μεγάλες καταστροφές φαίνεται πως είναι σημαντικό να προσεγγίσουμε αυτά τα φαινόμενα με όση περισσότερη ψυχραιμία μπορούμε. Και να για το πετύχουμε αυτό, η εξοικείωση πρωτίστως με αυτά αλλά και η ενημέρωση και η εστίαση στους παράγοντες που τα προκαλούν και την αποδοχή τους ως μέρος της ζωής μας είναι καθοριστική.
Το Βιβλίο των καταστροφών, δίχως πρόθεση να κινδυνολογήσει μπορεί κανείς να το χαρακτηρίσει «βίβλο της καταστροφής» καθώς με φροντίδα, γνώση και ευαισθησία, αυτή που απαιτείται στην επικοινωνία με τους μικρούς αναγνώστες, επιδιώκει να κάνει περισσότερο κατανοητά τα φαινόμενα και να ευαισθητοποιήσει περιβαλλοντικά τους μικρούς αναγνώστες.
Το βιβλίο περιλαμβάνει όλους τους τύπους καταστροφικών φαινομένων που προέρχονται από τη φύση ή οφείλονται στην ανθρώπινη δραστηριότητα, ώστε να προσεγγίσουν με γνώση οι νέοι αναγνώστες τα φαινόμενα που αποτελούν πλέον μέρος της ζωής μας.
Η συγγραφέας Μαρία Ανδρικοπούλου, προσεγγίζει το θέμα από τη σκοπιά της πολιτικής προστασίας και στο πλαίσιο της διαχείρισης καταστροφών, δηλαδή της ανάγκης θωράκισής μας από τους κινδύνους. Κατηγοριοποιώντας τα φαινόμενα, διαβάζουμε για τις γεωλογικές καταστροφές, (σεισμός, ηφαιστειακές εκρήξεις, τσουνάμι, κατολισθήσεις και παράκτια διάβρωση), τις Υδρομετεωρολογικές καταστροφές (πλημμύρες, δασικές πυρκαγιές, ακραία καιρικά φαινόμενα, ξηρασία), τις βιολογικές προσβολές όπως η πρόσφατη πανδημία και φυσικά τις ανθρωπογενείς καταστροφές που χωρίζονται σε επιθετικές ενέργειες όπως οι πόλεμοι, οι τεχνολογικές καταστροφές, καταφέρνοντας να καλύψει μια «βεντάλια» θεμάτων, δίνοντας τη μορφή ξεχωριστού κεφαλαίου σε κάθε καταστροφή.
Ορισμός του φαινομένου, παράθεση συνοπτικού μικρού λεξικού που σχετίζεται με αυτό, ενδιαφέρουσες μυθολογικές αλλά και στατιστικές αναφορές, αλλά και μια σύντομη λίστα με συμβουλές αντιμετώπισης και προστασίας από αυτά, τα στοιχεία για κάθε μία από τις καταστροφές. Έτσι θα μάθουμε για τον Σεισμό ή αλλιώς το ξύπνημα του Εγκέλαδου που σίγουρα είναι ένα φαινόμενο που απασχολεί αυτές τις ημέρες όλα τα σπίτια με τη μεγάλη καταστροφή που υπέστη η γειτονική μας Τουρκία και τους όρους «εστία», «επίκεντρο», «ρήγμα». Θα πληροφορηθούμε για τον μεγαλύτερο μέχρι σήμερα σεισμό που σημειώθηκε στη Χιλή το 1960, τα είδη των σεισμών, την περίεργη σύνδεσή του με τις χελώνες σύμφωνα με μια ινδιάνικη φυλή της Βόρειας Αμερικής αλλά και τον πρώτο σεισμογράφο που κατασκευάστηκε στην Κίνα πριν από 2000 χρόνια.
Θα γνωρίσουμε τα έντονα καιρικά φαινόμενα ανάμεσα τους οι κυκλώνες, οι καταιγίδες που τα τελευταία χρόνια ακούμε όλο και πιο συχνά με τα γυναικεία τους ονόματα σε μια απόπειρα να γίνουν συμπαθείς (όχι βέβαια). Θα μάθουμε ότι λίγο μετά τον 19ο αιώνα οι μετεωρολόγοι αποφασίζουν να χρησιμοποιούν σύντομα γυναικεία ονόματα για να διευκολύνουν τη διάδοση της πληροφορίας. Η έμπνευση ήρθε από το μυθιστόρημα του Τζορτζ Στιούαρτ «Καταιγίδα» (1941) και το όνομα της καταιγίδας του «Μαρία». Στην Ελλάδα το πρώτο όνομα δόθηκε το 1917, στην κακοκαιρία «Αριάδνη», με νονούς τους επιστήμονες του Εθνικού Αστεροσκοπείου.
Οι εικαστικές πινελιές της Μυρτώς Δεληβοριά είναι θαυμάσιες. Λιτά και κομψά διανθίζει με χρώμα αλλά και νόημα τις σελίδες, σε συνεργασία και αρμονία πάντα με το κείμενο και τις πληροφορίες. Ένα συνολικά υπέροχο βιβλίο γνώσεων που μπορεί να προσθέσει υλικό και πρωτοτυπία στο έργο των εκπαιδευτικών αλλά και των γονέων.
Συγγραφέας: Μαρία Ανδρικοπούλου
Εικονογράφηση: Μυρτώ Δεληβοριά
«Πλανήτης SOS» – Εκδόσεις Κλειδάριθμος
Πώς θα μπορούσε κανείς να εξηγήσει με παραστατικό και πρωτότυπο τρόπο τις περιβαλλοντικές απειλές ώστε να προσελκύσει την προσοχή των μικρών αναγνωστών; Μα φυσικά δίνοντάς τους μυθικό πρόσωπο, και ένα ευφάνταστο όνομα. Και αυτό ακριβώς κάνει μαγικά το βιβλίο Πλανήτης SOS που παρουσιάζει τις περιβαλλοντικές απειλές ως μυθικά τέρατα, που έχουν σπείρει τον όλεθρο στον πλανήτη μας και μας εξηγεί γιατί και με ποιους τρόπους μας απειλούν και μας προτείνει τους τρόπους αντιμετώπισής τους.
Και εδώ Ο Πλανήτης SOS είναι ένας από τους πλέον πρωτότυπους παιδικούς τίτλους που έχουν κυκλοφορήσει πάνω στη θεματική της προστασίας του περιβάλλοντος και ταυτόχρονα ένα απαραίτητο βιβλίο για κάθε σύγχρονη σχολική και παιδική βιβλιοθήκη.
Από τον Ατμοσφαιροδράκο που προκαλεί την υπερθέρμανση του πλανήτη. Το Δρομόφιδο, τον Αστικό Εξαπλώσαυρο, τον Φωτοσκώληκα μέχρι τον Νεφόσαυρο που ρυπαίνει τον αέρα, και φυσικά τον «λατρεμένο» Πλαστοκράκεν, παράφραση φυσικά του μυθικού Κράκεν της Νορβηγικής μυθολογίας, οι μικροί αναγνώστες μαθαίνουν πως τα αληθινά τέρατα του περιβάλλοντος είναι παντού, ανακαλύπτουν πώς επιβιώνουν, μαθαίνουν τις αδυναμίες τους και συσπειρώνονται για τη διάσωση του πλανήτη.
Ένα εντυπωσιακό εικονογραφημένο βιβλίο που δεν περνάει αδιάφορο, γεμάτο χιούμορ αλλά με πρόθεση να αφυπνίσει για τα άκρως σοβαρά περιβαλλοντικά ζητήματα που μας αφορούν όλους, εκπέμποντας SOS μέσα στη ζοφερή πραγματικότητα που ζούμε.
Συγγραφέας και εικονογράφος: Marie G. Rohde
