Κείμενο: Αρετή Γεωργιλή, συνεπικεφαλής Lean In Network Greece (Athens)
Το 1982 ο Λουκιανός Κηλαηδόνης έγραψε ένα τραγούδι που ερμήνευσε η Αφροδίτη Μάνου και αγαπήθηκε απ’ όλους και όλες μας, άνδρες και γυναίκες. Η «Μαίρη Παναγιωταρά» υπήρξε το σύμβολο για πολλές εργαζόμενες μητέρες, το σύμβολο που έκανε πολλές γυναίκες να μιλήσουν για τα προβλήματα και τις ανισότητες που αντιμετώπιζαν στην καθημερινότητά τους και δεν τολμούσαν να ομολογήσουν. Γιατί; Γιατί η κοινωνική «συμφωνία» θεωρούσε αυτονόητο ότι αυτό πρέπει να κάνει κάθε γυναίκα.
Φέτος συμπληρώνονται 40 χρόνια από το τραγούδι αυτό και το μόνο που έχει αλλάξει είναι ότι η Μαίρη Παναγιωταρά έχει δώσει τη θέση της στην κόρη ή την εγγονή της, το «Μαρινάκι». Η κοινωνική «συμφωνία» παραμένει η ίδια-και στα θέματα ενδοοικογενειακής και έμφυλης βίας είναι περισσότερο από ποτέ απεχθής- και η χώρα μας παραμένει στην τελευταία θέση του ευρωπαϊκού δείκτη ισότητας, παρά τα σημαντικά βήματα που έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια.
Η κατάσταση της πανδημίας έχει όμως δυσχεράνει τη θέση της γυναίκας και στον εργασιακό τομέα, ενώ η ισορροπία επαγγελματικής και προσωπικής ζωής παραμένει ακόμη απλησίαστο όνειρο, παρά τη γενικότερη λανθασμένη αντίληψη ότι τα πράγματα για τις γυναίκες είναι καλύτερα. Είναι ενδεικτικό ότι, σύμφωνα με τις έρευνές του Lean In Network Greece, οι γυναίκες απασχολούνται κατά τη διάρκεια της πανδημίας 20 ώρες κατά μέσο εβδομαδιαίο όρο, περισσότερο από τους άντρες και ότι 1 στις 4 γυναίκες σκέφτεται να εγκαταλείψει ή να μετατρέψει τη δουλειά της σε μερικής απασχόλησης.
Με την κάμερα, μία μέρα στη ζωή μιας συνηθισμένης εργαζόμενης μητέρας
Με την καινούρια ταινία #MarinakiReturns επιστρέφουμε στα θέματα ισότητας, μετά από την ταινία που παρουσιάσαμε πριν από δύο χρόνια με τίτλο «Αχ βρε Μαρινάκι!». Η πρώτη ταινία παρουσίαζε μία πλήρη μέρα μίας εργαζόμενης μητέρας στον χώρο εργασίας της και τις ασυνείδητες προκαταλήψεις που αντιμετωπίζει, από συναδέλφους και εργοδότες όχι απαραίτητα κακοπροαίρετους ή συνειδητοποιημένους σεξιστές.
Γενικά, η πρόθεσή μας δεν είναι ούτε να δαιμονοποιήσουμε ούτε να κουνήσουμε το δάχτυλο ούτε να έχουμε απέναντι τους άνδρες της ζωής μας, συντρόφους, εργοδότες, φίλους, αδερφούς, αλλά να τους δώσουμε να καταλάβουν τι δυσκολεύει τις γυναίκες, οι οποίες αγαπούν ή/και συνεργάζονται για να διορθώσουν τις λεπτομέρειες που κάνουν τη διαφορά.
Το «Μαρινάκι» δεν είναι ένας χαρακτήρας της φαντασίας μας. Το «Μαρινάκι» είμαι εγώ και εσύ!
Για να το πετύχουμε αυτό, κάναμε δύο στρατηγικές επιλογές. Πρώτον, δεν παρουσιάζουμε ακραίες προσωπικότητες ανδρών, κακοποιητικούς ή παντελώς αδιάφορους, αλλά σύγχρονους άνδρες που θέλουν πραγματικά να εφαρμόσουν την ισότητα στην πράξη, ώστε να αναρωτηθεί αυτός που βλέπει την ταινία αν όντως βλέπει τον εαυτό του σε κάποια από τις ιστορίες που παρουσιάζουμε. Και η δεύτερη επιλογή ήταν να μην χρησιμοποιήσουμε επαγγελματίες ηθοποιούς, εκτός από την κυρία Αγοραστή Αρβανίτη- η οποία προσφέρθηκε για δεύτερη φορά να προσφέρει τις υπηρεσίες της αφιλοκερδώς- και με την οποία θέλαμε να κάνουμε τη σύνδεση με την προηγούμενη ταινία.
Όλες οι υπόλοιπες γυναίκες είναι γυναίκες μέλη των κύκλων του Lean In Network Greece (Athens), με τα παιδιά τους, όλες εργαζόμενες μητέρες σε απαιτητικές δουλειές, οι οποίες προσφέρθηκαν με γενναιότητα να μοιραστούν τις πραγματικές τους ιστορίες, ώστε να μην μπορεί να αμφισβητηθεί από κανέναν η αλήθεια ή να θεωρηθούν υπερβολικές. Κάθε ιστορία λοιπόν είναι πέρα για πέρα αληθινή, κάθε φράση, κάθε διάλογος είναι πραγματικοί, καθημερινοί διάλογοι. Για να επιλέξουμε αυτές τις δέκα ιστορίες, από τις άπειρες που είχαμε στη διάθεσή μας, κάναμε εσωτερική έρευνα ανάμεσα στα μέλη μας, για να καταλήξουμε στις πιο χαρακτηριστικές περιπτώσεις, περιπτώσεις με τις οποίες θα μπορούν να ταυτιστούν περισσότερες γυναίκες.
Οι πιο ασήμαντες συμπεριφορές προκαλούν τις πιο βαθιά ριζωμένες διακρίσεις. Μην τις αποδέχεσαι. Μην τις αναπαράγεις.
Αυτό ακριβώς παρουσιάζει η ταινία. Μέσα από τις ζωές 10 γυναικών, προκύπτει ουσιαστικά ένα πρόβλημα: τις λεπτές και αδιόρατες συμπεριφορές της καθημερινότητας που κάνουν τη διαφορά και δυσκολεύουν τις γυναίκες. Να φωτίσει δηλαδή υπαρκτές καταστάσεις και ανεπαίσθητες λεπτομέρειες που ασυνείδητα αποδεχόμαστε στην καθημερινότητά μας ως κάτι το φυσιολογικό, ή που θεωρούμε ασήμαντες είναι όμως η πραγματικότητα πολλών γυναικών, προκαλούν τις ανισότητες και επιβαρύνουν τις γυναίκες με άγχος και πρόσθετες ώρες απασχόλησης.
Για παράδειγμα, ο σύντροφος που πίνει ένα ποτάκι με τα παιδιά στο γραφείο, είναι ένας καλός σύντροφος που στέκεται στη γυναίκα του. Θεωρεί όμως δεδομένο ότι δεν τρέχει και τίποτα αν λείψει για λίγο, αφού υπάρχει η σύντροφός του πίσω να βάλλει σε τάξη την καθημερινότητά τους. Δεν τη ρώτησε όμως, αν πράγματι είναι έτσι τα πράγματα. Τι θα γινόταν άραγε αν αποφάσιζε και εκείνη να λείψει παραπάνω για ένα ποτάκι; Αυτό που θέλουμε να πούμε είναι ότι και οι δύο δικαιούνται το ποτάκι τους και για να έρθει αυτή η στιγμή, χρειάζονται μικρές αλλαγές στη συμπεριφορά μας.
Ελπίζουμε ότι με αυτήν την ταινία θα παρακινήσουμε και άλλες γυναίκες, γυναίκες που αντιμετωπίζουν ανάλογες καταστάσεις να καταλάβουν τις ασυνείδητες προκαταλήψεις με τις οποίες μεγαλώσαμε, να τους δείξoυν ότι δεν είναι μόνες τους και ότι δεν πρέπει να δέχονται τις προκαταλήψεις με τις οποίες μεγαλώσαμε, αλλά πρέπει να τις επισημαίνουν και να τις σταματούν. Κάθε σκηνή αποτελεί και μία πραγματική ιστορία, μια ασυνείδητη προκατάληψη.
Θα παρακινήσουμε όμως και τους άνδρες που «έτσι τα βρήκαν τα πράγματα» και αναπαράγουν τέτοιες συμπεριφορές, να τις αναγνωρίζουν επίσης και να τις σταματούν, προκειμένου να στέκονται ουσιαστικά στις συντρόφους, τις αδερφές, τις φίλες, τις εργαζόμενές τους.
Η φετινή ταινία πραγματοποιήθηκε, όπως και η περσινή, με την αποκλειστική υποστήριξη της Coca-Cola Hellas.
Ταυτότητα Παραγωγής
Εκτέλεση παραγωγής:
Παραγωγή- Ελc Productions
Σκηνοθεσία- Κωνσταντίνος Σταθιάς
Διεύθυνση Παραγωγής-Άγγελος Αθανασόπουλος
Ηχοληψία- Sound Design-Ευάγγελος Κονταξής
Montage-Ειρήνη Κεφαλά, P.J.Cool.
Make up artist- Έλενα Δερμεντζόγλου
Tα μέλη του Lean In Network Greece (Athens) και τα παιδιά τους που μοιράστηκαν τις αληθινές, καθημερινές ιστορίες τους:
Νίκη Αλεξάνδρου (σκηνή 2), δικηγόρος σε χρηματοοικονομικά, μαμά του Αλέξανδου (13), του Πέτρου (10), του Άρη (6) και του Λέων (6).
Κώστας Καπετανάκης (σκηνή 1, 2, 10), μπαμπάς των από πάνω.
Βίβιαν Φατούρου(σκηνή3), διευθύντρια νομικού τμήματος εταιρείας, χωρισμένη, μαμά της Αριάννας (11) και της Ιόλης (11).
Μαρία Γαλανάκη (σκηνή 4), στέλεχος τμήματος ανθρώπινου δυναμικού, μόνη μαμά του Γιώργου (4).
Ράνια Σιφουνοπούλου(σκηνή 5), υπεύθυνη ασφάλειας και πιότητας ναυτιλιακής εταιρείας, χωρισμένη, μαμά της Αριάδνης (13).
Μαρία Μπαρτζώκα (σκηνή 6), νεοφυής επιχειρηματίας, υπεύθυνη σχεδιασμού και παραγωγής εταιρείας, μαμά του Γιώργου(9) και του Αλέξανδρου(5).
Μαρία Γλένη (σκηνή 7), καθηγήτρια φυσικής αγωγής για άτομα με αναπηρία και στην τρίτη ηλικία, μαμά του Έκτορα(7), της Δάειρας(4) και ενός που…έρχεται σύντομα!
Μαρία Παπαμιχαήλ (σκηνή 8), νομικό στέλεχος σε εταιρεία, μαμά της Αντιγόνης (6) και της Ελένης (5).
Αμαλία Τόλιος (σκηνή 9), στελέχος χρηματοικονομικού τμήματος εταιρείας, μαμά της Μαρίας
Σάκης Μπαλάνης (σκηνή 9), μπαμπάς της από πάνω
Μαρία Καλδάνη (σκηνή 10), κοινωνική λειτουργός στο Τhe Home Project, μαμά του Παναγιώτη(10) και του Γιάννη (7).
Eθελοντική προσφορά:
H ηθοποιός Αγοραστή Αρβανίτη (για τις σκηνές 1, 11 και 12)
Oι συνεπικεφαλής του δικτύου μας Νίκη Αλεξάνδρου και Βίβιαν Φατούρου που διέθεσαν τα σπίτια τους.
Ο νεαρός Αλέξανδρος Καπετανάκης που εκτέλεσε χρέη βοηθού παραγωγής.
Το μέλος μας Νεκταρία Μητράκου για τον υποτιτλισμό.
Η εταιρεία World One Team που διέθεσε τα γραφεία της
Η συνεπικεφαλής Αρετή Γεωργιλή για το σενάριο και τον συντονισμό της παραγωγής.
