Περπατώντας χθες το απόγευμα λίγο πριν πέσει ο ήλιος και πηγαίνοντας να πάρω το μετρό, σκεφτόμουν πόσο αγαπώ την Αθήνα, σκεφτόμουν πόσο όμορφη τη βρίσκω. Λέω πόσο όμορφη «τη βρίσκω» και όχι πόσο όμορφη «είναι», γιατί εν προκειμένω το θέμα μου δεν είναι η όποια αντικειμενική αξιολόγηση του κάλλους της και η όποια σύγκριση των υπέρ και των κατά της με άλλες πόλεις της Ελλάδας και του εξωτερικού. Αυτή είναι μιας άλλης τάξης συζήτηση.
Επίσης μιας άλλης τάξης συζήτηση είναι και το ζήτημα της βιωσιμότητας και της λειτουργικότητάς της, το ζήτημα του αν η Αθήνα είναι μια πόλη εχθρική προς τους κατοίκους της. Προφανώς σε μεγάλο βαθμό και είναι, προφανώς και δυσκολεύει την καθημερινότητά σου με ένα σωρό τρόπους, προφανώς και οποιοδήποτε καιρικό φαινόμενο λίγο έξω από το σύνηθες μπορεί να την καθηλώσει, προφανώς τις ώρες αιχμής η μετακίνηση είναι κόλαση, προφανώς τα πεζοδρόμια της είναι στενά και σπασμένα, προφανώς και είναι βρώμικη, προφανώς και στο θέμα του παρκαρίσματος υπάρχουν περιοχές ολόκληρες που το παρκάρισμα έχει ποινικοποιηθεί, προφανώς τέλος αν θέλουμε να μιλήσουμε ειδικότερα, τα τελευταία χρόνια έχουν συμβεί παρεμβάσεις Φρανκεστάιν σαν τον περιβόητο Μεγάλο Περίπατο στην Πανεπιστημίου. Όλα αυτά και άλλα τόσα ισχύουν. Και σε κάνουν να σιχτιρίζεις κατ’ ελάχιστον πέντε φορές τη μέρα.
Οπότε; Οπότε δεν θέλω να αρχίσω να απαριθμώ αντισταθμιστικά τα όποια αντικειμενικά συν της, τα όποια αντικειμενικά προτερήματα του να ζεις εδώ. Το ζήτημα δεν είναι οι «ομορφιές» της Αθήνας. Είναι κάτι άλλο. Για μένα το να βρίσκεις όμορφη την πόλη που ζεις είναι λίγο πολύ συνώνυμο του να να βρίσκεις ομορφιά στη ζωή που έχεις ζήσει. Κάθε φορά που βλέπεις οτιδήποτε δικό της, το βλέμμα σου δεν πέφτει πάνω απλώς σε κτίρια και δρόμους, το βλέμμα σου δεν πέφτει πάνω απλώς σε ένα αστικό τοπίο, σε ένα ντεκόρ που σε περιβάλλει, αλλά σε ένα ολόκληρο οικοσύστημα μέσα στο οποίο έχεις ζήσει, σε μια αγκαλιά μέσα στην οποία έχεις μεγαλώσει, το βλέμμα σου πέφτει πάνω στο παρελθόν σου, στις αναμνήσεις σου, στις ιστορίες σου, στην ιστορία σου, σε σένα, στον κόσμο, σε σένα σε σχέση με τον κόσμο και στον κόσμο σε σχέση με σένα, στο πώς τοποθετείσαι δομικά απέναντι στην εμπειρία της ζωής: με μια μεγάλη κατάφαση ή με μια μεγάλη άρνηση;
Όταν ζεις σε έναν τόπο το βλέμμα σου γίνεται το αντίστροφο του τουρίστα και του ταξιδιώτη. Αν ο τουρίστας ή ο ταξιδιώτης μεταβαίνοντας σε άλλους τόπους ενεργοποιεί το βλέμμα και τα βλέπει όλα σαν πρώτη φορά, τα βλέπει όλα σαν να είναι αξιοθέατα, εδώ ό,τι πιθανότατα χάνεται στην αντίστοιχη απενεργοποίηση, κερδίζεται πάντως στο βλέμμα της ίδιας της πόλης. Κοιτάς την πόλη και σε κοιτά κι εκείνη με τη σειρά της. Τη θυμάσαι και σε θυμάται. Μπαίνεις και ξαναμπαίνεις μέσα της, τη διασχίζεις και τη ξαναδιασχίζεις, σε μια διαδρομή που δεν αφορά μόνο τον τόπο αλλά κατεξοχήν και τον χρόνο.
Κάθε κομμάτι της πόλης έχει μέσα του αποθηκευμένη μνήμη. Κοιτώντας το δεν βλέπεις μόνο την εξωτερική του όψη, κοιτώντας το βλέπεις εσένα που το κοιτάς και σε κοιτάζει τώρα, βλέπεις εσένα που το κοιτούσες και σε κοιτούσε πριν λίγα χρόνια, εσένα που το κοιτούσες και σε κοιτούσε πριν πολλά χρόνια, εσένα που θα συνεχίσεις να το κοιτάς για πόσο ακόμα άραγε; Η πόλη είναι ιστοί ιστοριών, ιστοί ιστοριών ανθρώπων, ιστός και της δικής σου ιστορίας, μιας ιστορίας την οποία δεν μπορεί να ξέρει εκ των πραγμάτων κανείς άλλος, μια ιστορίας που εκ των πραγμάτων θα πάψει να προβάλλεται στο μυαλό σου όταν το μυαλό σου εγκαταλείψει το κεφάλι σου ή όταν η καρδιά σου σταματήσει να χτυπά.
Με κάθε άνθρωπό της που χάνει, η πόλη χάνει κι ένα τμήμα από τη δική της ζωή. Πεθαίνει μια εκδοχή της, τα σημεία της που εκείνος αγάπησε και νοηματοδότησε με τρόπο εντελώς προσωπικό και εντελώς ανεπανάληπτο. Όχι, δεν γίνεται να μην αγαπάς την πόλη που ζεις, δεν γίνεται να μη βρίσκεις όμορφη την πόλη που ζεις.
