Για πρώτη φορά καταγεγραμμένο λεξικό της γλώσσας των Ρομά στα νέα ελληνικά και βασικές αρχές γραμματικής.
Ρομά ή Ρομ ποιοι είναι τελικά;
“Πιρ τα ντικ γιεκε μανούσσες”…
Περπάτα και κοίτα έναν άνθρωπο…
Δύο Έλληνες τσιγγάνοι έγραψαν, ερεύνησαν, μάζεψαν σπάνιο αδημοσίευτο φωτογραφικό υλικό από τους προγόνους τους στην Κωνσταντινούπολη μέχρι σήμερα, κατέγραψαν τις λέξεις της Ρομανί τσιπ στα νέα ελληνικά μαζί με κανόνες γραμματικής, τιμώντας τις ρίζες και τις παραδόσεις τους, θέλοντας να δείξουν την «αθέατη» πλευρά, την άλλη πλευρά των τσιγγάνων στην Ελλάδα.
Το πρώτο μέρος του βιβλίου αποτελεί μια λεξικογραφική αναφορά βασικών λέξεων που αποτελούν τα σωζόμενα και ζωντανά στοιχεία της γλώσσας, τα οποία συνοδεύονται από την ελληνική τους μετάφραση καθώς και με υποδείξεις για την ορθή προφορά τους.
Το δεύτερο μέρος του βιβλίου αποτελεί μια αναφορά στη ζωή και τις παραδόσεις των τσιγγάνων έτσι όπως ζωντανεύουν από τις αφηγήσεις των ίδιων. Ο κύκλος της ζωής, γέννηση, έρωτας και θάνατος συνοδεύεται από μια σειρά έθιμα και συμβολισμούς που πολλά από αυτά θα συναντήσει κανείς σε πολλές λαϊκές παραδόσεις ανά τον κόσμο.
Οι αφηγήσεις συνοδεύονται από φωτογραφικό υλικό, μεγάλο μέρος του οποίου είναι μέχρι σήμερα αδημοσίευτο.
Λίγα λόγια για τους συγγραφείς
Ο Κωνσταντίνος Χηνάς γεννήθηκε το 1962 στο Αίγιο Αχαΐας. Είναι αυτοδίδακτος. Μεγάλωσε σε δύσκολες συνθήκες καθώς έμεινε ορφανός από πατέρα στην τρυφερή ηλικία των 4 χρόνων. Ακολούθησε από νωρίς τον δρόμο της βιοπάλης προκειμένου να βοηθήσει τη χήρα μάνα του. Μεγαλώνοντας διάβαζε την Καινή Διαθήκη που
ιδιαίτερα τον συγκίνησε. Η αγάπη του για τον Θεό τον οδήγησε να μάθει βυζαντινή μουσική στην εκκλησιαστική σχολή Αγίου Τρύφωνος, προκειμένου να υμνήσει τον Θεό και Κύριό του με δάσκαλο τον κύριο Γεώργιο Παπαγεωργίου. Επειδή πάντα είχε ανησυχίες για την άγνωστη μέχρι στιγμής ιστορία των χριστιανών τσιγγάνων που έφυγαν το 1922 από την Κωνσταντινούπολη και επειδή είχε βιωματικές εμπειρίες από τους Κωνσταντινοπολίτες παππούδες του, προσπάθησε να τις μεταφέρει από τη λήθη στο φως της ιστορίας. Σήμερα είναι απόφοιτος στο Σχολείο Δεύτερης Ευκαιρίας Αμαλιάδας.
O Νίκος Μπατζαλής γεννήθηκε στις 14-1-1970 στον Πύργο της Ηλείας. Λόγω της εργασίας του πατέρα του -πλανόδιος έμπορος- φοίτησε στις έξι τάξεις του δημοτικού σε 8 διαφορετικά σχολεία: Αμαλιάδα, Λαμία, Ηράκλειο Κρήτης, Αγρίνιο, κ.α. Από τότε και όπου κι αν φοίτησε, κέρδισε δασκάλους και συμμαθητές με τον χαρακτήρα και τις επιδόσεις του. Στο Γυμνάσιο τα πράγματα ήταν καλύτερα. Ξεκίνησε την
πρώτη στη Νέα Ιωνία Βόλου και την ολοκλήρωσε στο 3ο Γυμνάσιο Αμαλιάδας. Το καλοκαίρι του 1984 η οικογένεια του μετακομίζει στο Άργος, αφού ο πατέρας του εργάζεται πια στη λαϊκή αγορά. Ολοκληρώνει τη βασική εκπαίδευση και αναγκάζεται να μπει στη βιοπάλη. Το 1990 αρχίζει να εργάζεται με δικιά του άδεια στις λαϊκές αγορές του νομού Ηλείας. Ξεκινά να φοιτά στο Εσπερινό Λύκειο της πόλης, το οποίο ολοκληρώνει με βαθμό άριστα 18,9 μέσο όρο.Έχει στο ενεργητικό του πλούσια συνδικαλιστική και κοινωνική δράση. Την περίοδο 1998-2004, διετέλεσε γραμματέας του συλλόγου πωλητών λαϊκών αγορών νομού Ηλείας, γραμματέας της εργατικής επιτροπής του Ι.Ν. Αγίας Άννας Αμαλιάδας, γραμματέας του συλλόγου γονέων και κηδεμόνων του 2ου Δημοτικού Αμαλιάδας, γραμματέας της ποδοσφαιρικής ομάδας Πάνθηρες Αμαλιάδας και γραμματέας του συλλόγου Ελλήνων Ρομά Αμαλιάδας. Αρθρογραφεί απ’ το 1992 στον τοπικό τύπο του νομού Ηλείας ιδιαίτερα με άρθρα για τα ήθη και έθιμα και τσιγγάνων. Έχει αρκετές φορές σηκώσει τη φωνή του σε ρατσιστικά φαινόμενα σε βάρος της πολιτισμικής ομάδας των ρομά-τσιγγάνων. Έχει ιδιαίτερη αγάπη για την Κωνσταντινούπολη, αφού είναι πρόσφυγας 3ης γενιάς.
—
Info:
Το βιβλίο Γκογκί [ Μνήμη] κυκλοφορεί από τις εκδόσεις άπαρσις
Επιμέλεια έκδοσης: Θανοπούλου Κατερίνα | Επιμέλεια κειμένων: Χαρά Παπαδοπούλου | Επιμέλεια τσιγγάνικων ιστοριών: Θεώνη Μαρτζάκλη | Σχεδιασμός: Γεωργία Αλεβιζάκη
