Eίναι η δεύτερη χρονιά που το Ίδρυμα Takis και οι άνθρωποί του, χαμογελαστοί, ευδιάθετοι και φιλόξενοι, ανοίγουν τις πόρτες και τις καρδιές τους στον κόσμο. Εδώ στο δικό του σπίτι μια έκταση περίπου 10 στρεμμάτων στον λόφο Γεροβουνό, ο οποίος βρίσκεται στους πρόποδες της Πάρνηθας ύψους 175 μέτρων, 19 μέτρα ψηλότερος από αυτόν της Ακρόπολης.
Και πέρυσι όπως και φέτος όλοι, μικροί και μεγάλοι, γείτονες και μη, μυημένοι της τέχνης και μη, δίνουμε το ετήσιο πλέον ραντεβού μας. Στη μεγάλη ανηφόρα που με χαμόγελο μας καλωσορίζει η προσωπογραφία του στον τοίχο, μια street art εικόνα, κόσμος μαζεμένος, έτοιμος να γνωρίσει το έργο του μεγάλου καλλιτέχνη, ο οποίος για περισσότερα από εβδομήντα χρόνια διεύρυνε τους ορίζοντες της παραδοσιακής γλυπτικής μέσα από τη δημιουργία του αλλά και να απολαύσει την απίστευτη θέα της Αθήνας.
Ευρωπαϊκή Νύχτα Μουσείων και το Ίδρυμα Takis – Κέντρο Ερευνών για την Τέχνη και τις Επιστήμες (Κ.Ε.Τ.Ε) συμμετέχει στον εορτασμό της με ξεναγήσεις, παράσταση με σαπουνόφουσκες και ρεσιτάλ για σαξόφωνο. Στην είσοδο πρόσχαροι νέοι μας προσφέρουν ενημερωτικό υλικό για την ημέρα αλλά και το πλούσιο βιωματικό εκπαιδευτικό πρόγραμμα για μαθητές που το Ίδρυμα Takis-Κ.Ε.Τ.Ε. υλοποιεί καθημερινά με σκοπό οι μαθητές να γνωρίσουν το εικαστικό έργο του παγκοσμίου φήμης γλύπτη.
Γλυπτά σε μια συνεχή αέναη κίνηση, σχεδόν χορογραφημένη που στέκουν αγέρωχα στην είσοδο του χώρου του.
Οι ξεναγοί ανάμεσά τους και ο Αλέξανδρος Αντωνόπουλος, υπεύθυνος ανάπτυξης του Ιδρύματος, με κέφι, όρεξη και αρκετή γνώση του έργου του καλλιτέχνη μας οδηγούν στο εσωτερικό του κτιρίου που ο ίδιος ο καλλιτέχνης με μεράκι επιμελήθηκε για να φιλοξενεί τη συλλογή του αλλά και να απολαμβάνει ο ίδιος στις δικές του προσωπικές στιγμές:
«Είμαι ιδιαίτερα ενθουσιασμένος φέτος γιατί ο κόσμος δείχνει να αγκαλιάζει τη δράση και χαίρομαι πολύ που πολλοί επισκέπτες είναι γείτονες, μένουν δίπλα στο Ίδρυμα», μου λέει ο Αλέξανδρος Αντωνόπουλος. Αλήθεια πόσο σημαντικό είναι ένας μουσειακός χώρος να μπορεί να μετατραπεί δυνητικά και σε χώρο συνάντησης μιας κοινότητας.
Έργα ζωγραφικής, γύψινες προτομές, τηλεμαγνητικά έργα, εγκαταστάσεις που θυμίζουν εφευρέσεις από όλες τις φάσεις της καλλιτεχνικής του σταδιοδρομίας. Εδώ δεν υπάρχει τίποτα στατικό και ακίνητο. Ο Takis με πειραματική πρόθεση, παιχνιδιάρικη διάθεση και τεράστια γνώση των φυσικών επιστημών θέτει τα πάντα υπό αμφισβήτηση. Μέσα από τα έργα του προσέγγισε αυτό που σήμερα ονομάζεται «διεπιστημονικότητα». Μία χορδή κιθάρας τεντωμένη σε ένα πάνελ και μία μεγάλη βελόνα που αιωρείται μπροστά της και μετακινείται με τη χρήση μαγνητών. Παράγει μυστήριες δονήσεις και μελωδίες, που μεταδίδονται στον χώρο. Έλξη και απώθηση. Τα έργα του έχουν κίνηση, διαθέτουν φως και βγάζουν ήχους, παίζουν μουσική. «Οι καλλιτέχνες δεν μπορούν να στέκονται εκτός της ζωής. Δεν είναι υπεράνω των αλλαγών που συγκλονίζουν τον κόσμο», έλεγε ο Takis.
Στον ισόγειο χώρο του μουσείου βρίσκονται από τα πρώτα έργα του καλλιτέχνη, οι προτομές από γύψο και γλυπτά από σφυρήλατο σίδηρο εμπνευσμένα από τον αιγυπτιακό πολιτισμό και την αρχαία Ελλάδα μέχρι τα περίφημα «κινητικά γλυπτά», τα μουσικά έργα, τα τηλε-γλυπτά, οι μαγνητικοί τοίχοι, τα καντράν αλλά και τα ερωτικά γλυπτά. Σημαντικό έργο αυτής της σειράς θεωρείται ο Σεβαστιανός που πολλοί τον έχουν χαρακτηρίσει ως ένα από το ωραιότερα γυμνά στην ιστορία της γλυπτικής του 20ού αιώνα. Πρόκειται για ένα γλυπτό στον κορμό του οποίου κρύβονται μαγνήτες οι οποίοι έλκουν επιχρυσωμένες βελόνες που συμβολίζουν βέλη.
Στον πάνω χώρο του Μουσείου, το Mur Magnetic ντυμένο στα κίτρινα, χαρακτηριστικό δείγμα της επίμονης και περιπετειώδους εφευρετικότητας του Takis προκειμένου να επιβληθεί στις διαστάσεις του χώρου, οι πίνακές του και φυσικά η ανεμπόδιστη θέα από τον Λυκαβηττό και την Ακρόπολη μέχρι τον Πειραιά και τη Σαλαμίνα, σου κόβουν την ανάσα.
Οι κύριοι χώροι του Ιδρύματος είναι το Μουσείο, το «Θέατρο», οι Κήποι και το Ατελιέ του Takis, οι οποίοι κοσμούνται από χαρακτηριστικά έργα όλων των περιόδων της καλλιτεχνικής του πορείας αλλά και από έργα φίλων του Ελλήνων και ξένων καλλιτεχνών. Ο χώρος έχει γεμίσει παιδιά που συνεχώς θέτουν ερωτήσεις, παρατηρούν, σχολιάζουν, εντυπωσιάζονται. Ανακαλύπτουν πώς «χορδές, σφαίρες, γρανάζια, κεραίες», δημιουργούν μουσική, ανακαλύπτουν τα χρώματα, τα Σινιάλα του καλλιτέχνη, εκφράζονται, κινητοποιούνται συναισθηματικά, αντιλαμβάνονται την αξία της συνεργασίας μέσα σε μία ομάδα, μεταμορφώνονται σε κινητικά γλυπτά, τα οποία κινούνται από τις «αόρατες» δυνάμεις της φύσης.
Πυξίδες, αιολικά, λουλούδια, ανάμεσα σε γέλια, κυνηγητό και σαπουνόφουσκες. Γιατί εδώ οι εκπλήξεις δεν σταματούν. Η ομάδα La Petite Marguerite παρουσίασε ένα ιδιαίτερο ταξίδι για όλα τα παιδιά. Όλοι συγκεντρωνόμαστε στους κήπους και απολαμβάνουμε το θέαμα, το ταξίδι της σαπουνόφουσκας στους αιθέρες.
Μέχρι και λίγο πριν το τέλος της ζωής του ο Takis (γεννημένος Παναγιώτης Βασιλάκης το 1925) δημιουργούσε. Πολύ συχνά τον ρωτούσαν πώς ακόμα αντέχει σε αυτή την ηλικία και παραμένει ακούραστος ασταμάτητος. Η απάντηση που έπαιρναν ήταν:
«Κάθε πρωί που ξυπνάω αποφασίζω πόσο χρονών είμαι».
Ατενίζω τον αττικό ουρανό από τη μία και τα πολύχρωμα σπιράλ και τα σινιάλα του από την άλλη. Νιώθω την ηρεμία που αγκαλιάζει τούτο εδώ το μέρος και συνάμα τη μαγεία του χώρου που σε μαγνητίζει. Οι ήχοι από το σαξόφωνο στον δεύτερο όροφο συντελούν σε αυτή τη μαγεία. Την αισθάνεσαι, στον αέρα, στους ήχους, σε όλα αυτά που βλέπεις και ακούς, και σε όλα εκείνα που ξέρεις πως υπάρχουν αλλά δεν βλέπεις.
Η μέρα αυτή δεν θα είναι η τελευταία. Το Ίδρυμα Takis – Κέντρο Ερευνών για την Τέχνη και τις Επιστήμες συμμετέχει και αυτή την χρονιά στον εορτασμό της Διεθνούς Ημέρας Μουσείων και προσκαλεί τους επισκέπτες του στις δράσεις που θα πραγματοποιηθούν την Πέμπτη 18 Μαΐου 2023.
Οι επισκέπτες του Ιδρύματος θα μπορούν να συμμετάσχουν σε ξεναγήσεις, στα παιδικά εργαστήρια ΒΕΑΤ ΒΟΧ και Ζωγραφική με βιώσιμα υλικά καθώς και στη βραδινή δράση παρατήρησης πλανητών. Πρόκειται για δράσεις με ελεύθερη είσοδο από τις 16:00 το μεσημέρι έως τις 22:00 το βράδυ. Μην τη χάσετε.
