Ρωσία. 1905. Τέσσερις επαναστάτες ετοιμάζονται να δολοφονήσουν τον Μεγάλο Δούκα Σεργκέι. Την στιγμή όμως της απόπειρας, ο επιφορτισμένος με την εκτέλεση του σχεδίου Ιβάν Καλιάγιεφ υπαναχωρεί. Στην άμαξα μαζί με τον Δούκα επιβαίνουν δύο παιδιά.
Η Κατερίνα Γιαννοπούλου σκηνοθετεί στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά το έργο του Αλμπέρ Καμύ «Δίκαιοι», ένα έργο για τη βία, την ηθική, την ευθύνη. Μπορεί ένας δίκαιος σκοπός να επιτευχθεί με άδικα μέσα; Μπορεί κανείς να αποφασίσει ποιος δικαιούται να ζήσει και ποιος όχι;
Μιλώντας για την παράσταση η Κατερίνα Γιαννοπούλου τονίζει πως «Δεν μπορούμε να συμμεριστούμε ή να κατανοήσουμε σε όλο του το μέγεθος τον ρομαντισμό που χαρακτηρίζει τους ήρωες του Καμύ, γιατί είμαστε πια πολύ κυνικοί», ενώ αναφερομένη στην ανάληψη της Διεύθυνσης της Πειραματικής Σκηνής του Εθνικού Θεάτρου από τον Οκτώβριο του 2023 επισημαίνει ότι «Σε μια τόσο κρίσιμη περίοδο για το θέατρο και την τέχνη γενικότερα είναι πολύ σημαντικό να υπάρχουν σκηνές που δίνουν βήμα και τις κατάλληλες συνθήκες σε νέους καλλιτέχνες να δημιουργήσουν».
Γιατί αποφασίσατε να σκηνοθετήσετε αυτό το έργο του Αλμπέρ Καμύ; Πώς το προσεγγίσατε;
Ο Αλμπέρ Καμύ, αντλώντας έμπνευση από πραγματικά γεγονότα που έλαβαν χώρα στη Ρωσία στις αρχές του προηγούμενου αιώνα, συνθέτει την ιστορία των Δίκαιων. Η συγκεκριμένη ιστορία, καθώς και οι βιογραφίες των προσώπων που εμπλέκονται στα πραγματικά γεγονότα φαίνεται ότι γοήτευαν τον Καμύ, καθώς αναφορές για αυτά μπορεί κανείς να συναντήσει και στον Επαναστατημένο Άνθρωπο. Ο τρόπος με τον οποίο προσεγγίζει το θέμα και ο ανθρωπισμός που τον χαρακτηρίζει δεν μπορούν να αφήσουν κανέναν ασυγκίνητο. Προσεγγίζοντας το έργο του Καμύ με σύγχρονα μέσα προσπαθούμε να του δώσουμε μια άλλη διάσταση που το καθιστά πιο επίκαιρο στο σήμερα και το αποδεσμεύει από την εποχή στην οποία γράφτηκε.
Πώς συνομιλούν οι «Δίκαιοι» με το σήμερα;
Οι επαναστάτες του Καμύ προέρχονται από μία εποχή πολύ διαφορετική από τη σημερινή. Κάθε εποχή είναι κομμάτι της ιστορίας και σίγουρα μπορούμε να βρούμε κοινά σημεία του σήμερα με τις αρχές του προηγούμενου αιώνα. Σίγουρα δεν μπορούμε να συμμεριστούμε ή να κατανοήσουμε σε όλο του το μέγεθος τον ρομαντισμό που χαρακτηρίζει τους ήρωες του Καμύ γιατί είμαστε πια πολύ κυνικοί.
Μπορεί τελικά ένας δίκαιος σκοπός να επιτευχθεί με άδικα μέσα;
Το ερώτημα που θέτει ο Καμύ είναι τι καθιστά έναν σκοπό πραγματικά δίκαιο και αν η βία είναι η απάντηση στη βία που είναι παντού γύρω μας. Οι Δίκαιοι θέλουν να είναι αθώοι και για τον λόγο αυτό είναι έτοιμοι να δώσουν τη ζωή τους για να αποδοθεί δικαιοσύνη. Ακόμη όμως και οι ίδιοι αμφισβητούν τη χρήση βίας και τον μηδενισμό που την χαρακτηρίζει και αμφιβάλλουν για το τι είναι τελικά δίκαιο.
Ποια έργα σας γοητεύουν; Με ποια κριτήρια επιλέγετε εκείνα που θέλετε να ανεβάσετε στη σκηνή;
Με ενδιαφέρουν πολύ έργα τα οποία χαρακτηρίζονται από ποιητικότητα, τόσο ως προς τη μορφή, όσο και ως προς το περιεχόμενό τους. Έχω μια τάση προς τα έργα που δεν έχουν happy end, αλλά αντίθετα μιλούν για μία αποκάλυψη.
Τον Οκτώβριο θα αναλάβετε τη Διεύθυνση της Πειραματικής Σκηνής του Εθνικού Θεάτρου. Ποια τα συναισθήματά σας;
Η επαναλειτουργία της Πειραματικής Σκηνής είναι ένα πολύ σημαντικό γεγονός για την αθηναϊκή θεατρική σκηνή. Είναι η σκηνή στην οποία έκανα μία από τις πρώτες και πολύ αγαπημένες μου δουλειές, το «Γελοίο Σκότος» του Βόλφραμ Λοτς. Είμαι λοιπόν πολύ συνδεδεμένη με τη συγκεκριμένη σκηνή και χαίρομαι που μπορώ να την μοιραστώ με νέους καλλιτέχνες. Σε μια τόσο κρίσιμη περίοδο για το θέατρο και την τέχνη γενικότερα είναι πολύ σημαντικό να υπάρχουν σκηνές που δίνουν βήμα και τις κατάλληλες συνθήκες σε νέους καλλιτέχνες να δημιουργήσουν.
Cover photo ©Elina Giounanli
–
