«Μικρό αναρχικό καλοκαίρι/ Βαρκελώνη ’36» σε σκηνοθεσία Ακύλλα Καραζήση: Αληθινό πολιτικό θέατρο

Ο χρόνος είναι απαραίτητος παράγοντας για να εγκαθιδρυθεί μια συνθήκη όπως αυτή που απαιτεί το «Μικρό αναρχικό καλοκαίρι/ Βαρκελώνη ’36». Ακόμα κι όσοι νιώθουν δέος μπροστά σε ένα τόσο μακρύ διάστημα παρακολούθησης, θα νιώσουν εντελώς διαφορετικά στην έξοδο από το θέατρο

Φωτογραφίες: © Marietta Pavlaki

Υπάρχουν κάποιες -αρκετά σπάνιες- περιπτώσεις θεαμάτων που λαμβάνουν χώρα επί σκηνής και η τυποποιημένη φράση «θεατρική παράσταση» είναι ανεπαρκής για να τα περιγράψει. Ο λόγος είναι πολύ απλός: οι κανόνες που έχουμε συνηθίσει να ισχύουν στο θέατρο, εδώ έχουν καταργηθεί –πιο σωστά: δεν εφαρμόζονται εξ αρχής. Όχι μόνο δεν υπάρχει τέταρτος τοίχος, αλλά ούτε προβολές και ταυτίσεις του κοινού με τους ήρωες της παράστασης –ποιους ήρωες άλλωστε; Ο Ντουρούτι είναι ο μεγάλος παρών, αλλά απών- ούτε στάδιο του καθρέφτη, που θα έλεγε ο Λακάν, ούτε καν φιξαρισμένο 1005 περιεχόμενο. Κοντολογίς, εδώ βρίσκουμε αυτό που θα μπορούσε να ονομαστεί αμιγώς πολιτικό θέατρο. Καλώς ήλθατε στο «Μικρό αναρχικό καλοκαίρι/ Βαρκελώνη ’36», ένα αξιομνημόνευτο σκηνικό γεγονός.

Όταν μιλάμε για πολιτικό θέατρο, το ζήτημα δεν είναι το περιεχόμενο –παρόλο που στην συγκεκριμένη περίπτωση ισχύει και αυτό- αλλά τρόπος με τον οποίο τελείται η θεατρική πράξη. Ο χρόνος που δίνεται στα πράγματα να συμβούν, η διαλογική σχέση με το κοινό, αλλά και ανάμεσα στους συντελεστές, η εναλλαγή αφήγησης και ερωτημάτων. Το πώς τα συμβαίνοντα στη σκηνή μένουν ανοιχτά στο απρόοπτο. Δεν επιβάλλεται μία αλήθεια, μία ιστορία, μία εκδοχή: κάποιες στιγμές αναρωτιέσαι τι θα αλλάξει αν επανέλθεις αύριο στην αίθουσα, αν θα παρακολουθήσεις το ίδιο ή κάτι διαφορετικό –και πόσο.

Η ομάδα RMS MATAROA, που αποτελείται από τους Μάνο Βαβαδάκη, Στέλλα Βογιατζάκη, Θεοδώρα Γεωργακοπούλου, Χαρά-Μάτα Γιαννάτου, Κατερίνα Ζησούδη, Κατερίνα Παπανδρέου και Κωνσταντίνο Πλεμμένο, έχει κάνει ήδη παραπάνω από αισθητή την παρουσία της. Ήδη η δημιουργία της είναι μια πράξη σημαντική: ηθοποιοί που δεν είναι πρωτοεμφανιζόμενοι, αλλά έχουν ήδη δοκιμαστεί σε διάφορους ρόλους και σχήματα, αποφασίζουν να ενώσουν τις δυνάμεις τους σε μια κοινή κατεύθυνση. Δεν συμμετέχουν όλοι σε όλες τις παραγωγές της ομάδας, αλλά ανάλογα με τη διαθεσιμότητά τους –δεν είμαι καν σίγουρος πως τα ονόματα που ανέφερα εδώ είναι όλα τα μέλη της RMS MATAROA. Με συγκινεί η επιλογή τους, όπως και το ότι επέλεξαν ως όνομα αυτό του πλοίου της Μεγάλης Φυγής, αυτού που μετέφερε στη Γαλλία τους μέλλοντες Μεγάλους Έλληνες Απάτριδες, διασώζοντάς τους και δίνοντάς τους την ευκαιρία να γίνουν αυτό που έγιναν.

Στη συγκεκριμένη δουλειά, έκαναν μια ακόμα σοφή επιλογή: τη συνεργασία με τον Ακύλλα Καραζήση. Το αποτέλεσμα όχι μόνον έχει και τη δική του σφραγίδα, αλλά ανήκει και στις καλύτερές του σκηνοθετικές δουλειές. Ο ίδιος είναι παρών επί σκηνής και μοιάζει σαν το ψάρι στο νερό: είναι φανερό πόσο το απολαμβάνει. Μοιράζει την τράπουλα, συμμετέχει ενεργά στη συζήτηση, αφήνεται στο τυχαίο. Λειτουργεί ως πρώτος μεταξύ ίσων, όπως απαιτεί αυτό το τόσο ειδικό εγχείρημα.
Σημαντική πράξη η υπενθύμιση σήμερα της εποχής μιας από τα τελευταίες Ουτοπίες που βίωσε η ανθρωπότητα. Πάντα συναρπαστική η ιστορία του αρχετυπικού επαναστάτη Μπουοναβεντούρα Ντουρούτι, για την οποία ο Χανς Μάγκνους Έντσενμπεργκερ έγραψε «Το σύντομο καλοκαίρι της Αναρχίας». Το θέατρο άλλωστε, όπως έλεγε η Αριάν Μνουσκίν, είναι ένας από τους τελευταίους χώρους όπου η Ουτοπία κρατιέται ακόμα ζωντανή.

Δεν θα ήταν σωστό –ακόμα περισσότερο, δεν θα ήταν πολιτικά σωστό- σε μια ξεκάθαρα ομαδική δουλειά, όχι μόνο ως πρόθεση αλλά και ως σκηνική συνθήκη, να διακρίνω πρόσωπα και να αποδώσω εύσημα ατομικά. Ούτε μπορεί να κριθεί συμβατικά ένα δημιούργημα τόσο ασυνήθιστο. Το μόνο που θέλω να πω είναι πως με συνεπήρε, με απορρόφησε, με κράτησε, με συγκίνησε και με συνάρπασε. Και το κυριότερο: μου δημιούργησε την επιθυμία να είμαι μέρος του, συμμετέχοντας στη συζήτηση που -δίκην παράβασης- λαμβάνει χώρα κατά τη διάρκειά του.

Θα αποτολμήσω μια πρόταση που ίσως σε κάποιους να μοιάζει ανήκουστη: η παράσταση παρουσιάζεται σε δύο διαφορετικές εκδοχές, μια σύντομη και μία μακρά. Η δεύτερη έχει πεντάωρη διάρκεια. Παρόλο που ξέρω πως δεν υπάρχει πλέον σχεδόν καμία δραστηριότητα στην οποία να μπορεί κανείς να αφιερώσει πέντε ώρες συνεχόμενα –τουλάχιστον σε μένα σαφέστατα αυτό συμβαίνει- θα σας προέτρεπα να το δοκιμάσετε. Ο χρόνος είναι απαραίτητος παράγοντας για να εγκαθιδρυθεί μια συνθήκη όπως αυτή που απαιτεί το «Μικρό αναρχικό καλοκαίρι/ Βαρκελώνη ’36». Και είμαι σίγουρος πως ακόμα κι όσοι νιώθουν δέος μπροστά σε ένα τόσο μακρύ διάστημα παρακολούθησης, θα νιώσουν εντελώς διαφορετικά στην έξοδο από το θέατρο –είναι μια εμπειρία αληθινά ξεχωριστή. Επιχειρήστε το και με ευχαριστείτε μετά.

Info παράστασης:

Μικρό αναρχικό καλοκαίρι/ Βαρκελώνη ’36 | Θέατρο Τέχνης

Εγγραφείτε στο newsletter μας

Κάθε Σάββατο θα λαμβάνετε στο e-mail σας το newsletter του ελc με τις προτάσεις μας για την εβδομάδα!

Podpourri. Ιστορίες που ακούγονται

Ακολουθήστε το ελculture.gr στο Google News

το ελculture σας προσκαλεί σε εκδηλώσεις

ΓΡΑΨΕ ΤΟ ΣΧΟΛΙΟ ΣΟΥ

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *

Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για να μειώσει τα ανεπιθύμητα σχόλια. Μάθετε πώς υφίστανται επεξεργασία τα δεδομένα των σχολίων σας.