«Απλές Απολαύσεις» της Τζέιν Μπόουλς: Ασκήσεις μοναξιάς

Τα εκκεντρικά διηγήματα της Μπόουλς αποτελούν μια ενδιαφέρουσα αλλά ξεχασμένη υποσημείωση στην αμερικανική πεζογραφία

Οι περισσότεροι που ανακαλύπτουν το έργο της Τζέιν Μπόουλς το κάνουν συνήθως λόγω του επωνύμου της και αφού πρώτα έχουν διαβάσει κάτι από τον άντρα της, τον πολύ πιο γνωστό συγγραφέα και συνθέτη Πολ Μπόουλς. Το ζευγάρι ήταν θρυλικό τις δεκαετίες του σαράντα και του πενήντα, καθώς αποτελούσε τον πυρήνα της μποέμ ζωής τόσο στη Νέα Υόρκη όσο και σε κύκλους εκπατρισμένων διανοούμενων στην Ευρώπη και τη βόρεια Αφρική, με πιο περίφημο βέβαια το σπίτι τους στην Ταγγέρη.

Το ζεύγος Μπόουλς υπήρξε εκκεντρικό, αντισυμβατικό και ακόρεστο στην όρεξή του να εξερευνήσει κάθε είδους όρια: σεξουαλικά, ηθικά, πολιτισμικά, υπαρξιακά. Τα πιο γνωστά διηγήματα και μυθιστορήματα του Πολ Μπόουλς εξερευνούν ακριβώς αυτή την επικίνδυνη γραμμή εκτός της οποίας ο δυτικός άνθρωπος χάνει κάθε αίσθηση ταυτότητας, και εκτυλίσσονται στην ανελέητη έρημο της βόρειας Αφρικής, όπου το πολιτισμικό χάσμα γίνεται εντονότερο.

Η οπτική γωνία της γυναίκας του, Τζέιν, είναι βεβαίως θηλυκή, εκκεντρική, αλλά εν τέλει εκφράζει την ίδια κεντρική προβληματική: τη φυγόκεντρο δύναμη που ωθεί το άτομο εκτός των ορίων της πολιτισμένης κοινωνίας, σε ένα σκληρό και συχνά αυτοκαταστροφικό ταξίδι αυτογνωσίας.

Το έργο της Τζέιν Μπόουλς είναι πολύ περιορισμένο. Ένα μυθιστόρημα, ένα θεατρικό έργο και επτά διηγήματα είναι το σύνολο της εργογραφίας της. Το θέμα της είναι κυρίως μοναχικές γυναίκες. Γυναίκες που άλλοτε επιθυμούν να ζήσουν με πάθος και να ερωτευτούν, και άλλοτε να ξεφύγουν από την ασφυκτική και συμβατική ζωή μιας προβλέψιμης καθημερινότητας.

Τα διηγήματα που αποτελούν τη συλλογή «Απλές Απολαύσεις» είναι συχνά αξιοπερίεργα, αινιγματικά, ενώ η γλώσσα της λιτή, οικονομική, απλή αλλά και απρόβλεπτη, ασυνήθιστη. Δεν είναι βεβαίως όλα το ίδιο επιτυχημένα, πράγμα εντελώς κατανοητό αφού, αν διαβάσει κανείς τον πρόλογο του Πολ Μπόουλς, αντιλαμβάνεται ότι τα περισσότερα από αυτά εκδόθηκαν με πρωτοβουλία του άντρα της, ο οποίος και ορισμένα τα επιμελήθηκε ο ίδιος, με την Τζέιν να μην ενδιαφέρεται, θεωρώντας τα αποτυχίες.

Όμως μερικά είναι πραγματικά καλά διηγήματα, και είναι ιδιαίτερα καλό το εκτενέστερο αυτών, το «Καμπ Κάταρακτ», που δεν αποτελεί απλώς το καλύτερο όλων, (όπως πολύ σωστά επισημαίνει στο επίμετρό του ο Τρούμαν Καπότε), αλλά θα μπορούσε κάλλιστα να θεωρηθεί ένα κλασικό αμερικάνικο διήγημα, πράγμα καθόλου εύκολο ούτε και προφανές αν αναλογιστεί κανείς την τόσο πλούσια παράδοση των Ηνωμένων Πολιτειών στη φόρμα του διηγήματος.

Η Τζέιν Μπόουλς ποτέ δεν θα αποτελέσει αυτόνομο κεφάλαιο στην ιστορία της αμερικανικής λογοτεχνίας του εικοστού αιώνα. Κυρίως λόγω των τόσο λίγων γραπτών που άφησε πίσω, αλλά και λόγω της εκκεντρικότητάς της. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι δεν μπορεί να αποτελεί μια ευχάριστη υποσημείωση στην εν λόγω ιστορία. Άλλωστε, η ιστορία δεν γράφεται μόνο με κεφάλαια αλλά και με υποσημειώσεις.

Το βιβλίο «Απλές Απολαύσεις» της Τζέιν Μπόουλς κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Απόπειρα

Εγγραφείτε στο newsletter μας

Κάθε Σάββατο θα λαμβάνετε στο e-mail σας το newsletter του ελc με τις προτάσεις μας για την εβδομάδα!

Podpourri. Ιστορίες που ακούγονται

Ακολουθήστε το ελculture.gr στο Google News

το ελculture σας προσκαλεί σε εκδηλώσεις

ΓΡΑΨΕ ΤΟ ΣΧΟΛΙΟ ΣΟΥ

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *

Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για να μειώσει τα ανεπιθύμητα σχόλια. Μάθετε πώς υφίστανται επεξεργασία τα δεδομένα των σχολίων σας.