Αυτό που τώρα συμβαίνει σε κάποιους άλλους (γιατί αν συνέβαινε σε μας, δεν θα είχαμε την πολυτέλεια να κάνουμε τέτοιες ερωτήσεις).
Αυτό που δεν σταμάτησε ποτέ στην Ιστορία να συμβαίνει (άρα τι μας κάνει να πιστεύουμε κι ότι κάποτε θα σταματήσει;).
Αυτό που ποτέ η ανθρωπότητα δεν μίσησε αρκετά, δεν σιχάθηκε αρκετά, δεν τάχθηκε απέναντί του όσο απόλυτα έπρεπε (δες τις διαχρονικές ειρωνείες απέναντι στους «πασιφιστές» και το ομολογημένο ή ανομολόγητο δέος απέναντι στους γεωστρατηγικούς αναλυτές).
Αυτό που από τη μια στιγμή στην άλλη σε κάνει ξεριζωμένο πρόσφυγα, ή αιχμάλωτο του τρόμου στον τόπο σου, ή βαριά τραυματία, ή νεκρό (δες, μια βδομάδα πριν τα παιδιά σου πήγαιναν ακόμα στο σχολείο τους).
Αυτό που μας έμαθαν να πιστεύουμε ότι μπορεί να αποτραπεί μόνο με ασταμάτητους εξοπλισμούς και μόνο με ανυποχώρητες στάσεις για την κάθε μία -υπαρκτή ή κατασκευασμένη, μεγάλη ή απειροελάχιστη- διαφορά (ειδάλλως είσαι ή επικίνδυνα αφελής, ή εθνομηδενιστής και νέτα σκέτα προδότης).
Αυτό που θα φέρει πάντα στην πρώτη γραμμή νέους εναντίον νέων και όχι εκείνους που έφεραν τα πράγματα ως τον πόλεμο εναντίον εκείνων που έφεραν τα πράγματα ως τον πόλεμο (εκείνοι βέβαια, το πιθανότερο είναι ότι και όταν ήταν ακόμα νέοι θα είχαν βρει τρόπο να μείνουν εκτός πρώτης γραμμής και κοντά σε κάποιον διάδρομο που οδηγεί σε βάθος χρόνου στην εξουσία).
Αυτό που ίσως όχι πάντα, πάντως σίγουρα στην εποχή μας, θα βρει τρόπο με τις έμμεσες συνέπειές του να κάνει σε ένα σωρό άλλες χώρες τους φτωχούς ακόμη φτωχότερους και κάποιους από τους πλούσιους ακόμη πλουσιότερους (και να επιτέλους μια ομοιότητά του με την ειρήνη, στο οικονομικό σύστημα που διαφεντεύει τη ζωή μας).
Αυτό που παίρνει μια πόλη και τη μετατρέπει σε χαλάσματα, αυτό που παίρνει τους κατοίκους της και τους μετατρέπει σε συντρίμμια (και ναι, τα χαλάσματα θα ξαναγίνουν κάποτε πόλεις, τα συντρίμμια θα ξαναγίνουν κάποτε άνθρωποι, αλλά εκείνο που θα έχει στο μεταξύ μεσολαβήσει είναι μια απώλεια τάξης μεγέθους που θα έπρεπε να αναλογεί μόνο σε θεούς και σε διαβόλους, σε φυσικές καταστροφές και σε παραβολές και ιστορίες τρόμου, όχι στην πραγματικότητα, όχι σε ανθρώπους που σκοτώνουν άλλους ανθρώπους και ισοπεδώνουν τις χώρες τους μαζικά και στοχευμένα).
Αυτή η σύμφυτη με τον ανθρώπινο πολιτισμό καταστροφική κι αυτοκαταστροφική τρέλα (αυτή η άρνηση του ανθρώπινου πολιτισμού και μαζί αναπόσπαστο μέρος του, λες και δεν μπορούμε αλλιώς, δεν γίνεται αλλιώς, δεν υπάρχει τρόπος να βγούμε απ’ τη λογική του, από τη μη λογική του, από τον παραλογισμό του, από τον μηδενισμό του, από τη μαγνητική έλξη του μηδέν, της σύγκρουσης, του προ της ώρας μας θανάτου).
Αυτό που ευτυχισμένες και τυχερές τελικά γενιές πρόλαβαν να μην το ζήσουν στη διάρκεια της ζωής τους (κι αυτό που τα παιδιά μας παρακολουθούν προς το παρόν ως θεατές, ενώ παιδιά απ’ την Ουκρανία ξεσπιτώνονται και παιδιά απ’ τη Συρία κι άλλα όχι ευτυχισμένα και όχι τυχερά μέρη του κόσμου έχουν ζήσει τα τελευταία χρόνια).
Αυτό που τα παιδιά μας μακάρι να εξακολουθήσουν να το παρακολουθούν μόνο ως θεατές (αλλά τι άθλια και ολοσκότεινη εποχή για να ελπίζεις, τι άθλια και ολοσκότεινη εποχή για να μην παραδοθείς στον συλλογικό τρόμο, τι άθλια και ολοσκότεινη εποχή, ενώ έξω έχει έναν ήλιο που σου λέει ότι η άνοιξη έρχεται, είναι εδώ, ότι την άνοιξη δεν μπορεί να την εμποδίσει κανείς να έρθει, ότι οι άνθρωποι θα έπρεπε ως τώρα να έχουν βρει έναν τρόπο να ζουν όλοι μαζί καλά, για όσο διάστημα τους αναλογεί από τη φύση να είναι ζωντανοί, για όσο διάστημα τους αναλογεί από τη φύση να είναι βρέφη, παιδιά, έφηβοι, νέοι, λιγότερο νέοι, μεσήλικες, ηλικιωμένοι, γέροι και μετά μάλλον τέλος – θα έπρεπε να μας αρκεί η γήρανση και η θνητότητα ως ζόρι, πόσο ελαττωματικά κατασκευαστήκαμε και πόσο στραβά το πήραμε για να προσθέτουμε σε αυτά τα ζόρια τα υπόλοιπα, τιθασεύσαμε τη φύση για να μπορούμε να ζούμε καλά και μάλλον δυσκολευόμαστε να ζήσουμε καλά, πάντα χωρισμένοι στους από εδώ και τους από εκεί, πάντα να πολεμούν οι από εδώ τους από εκεί και οι από εκεί τους από εδώ, ενώ το μόνο αληθινό από εδώ και από εκεί που υπάρχει είναι η ζωή και ο θάνατος, ο θάνατος και η ζωή).
