77ο Φεστιβάλ Καννών, το μεγαλύτερο κινηματογραφικό φεστιβάλ του κόσμου είναι σε πλήρη εξέλιξη, ξεκίνησε την Τρίτη 14 Μαΐου και ολοκληρώνεται το Σάββατο 25 Μαΐου. Πρόεδρος της κριτικής επιτροπής, μετά τη “Barbie” και το σνομπάρισμά της από τα Όσκαρ, η Γκρέτα Γκέργουιγκ, κριτική επιτροπή που αριθμεί άλλα οκτώ μέλη, τέσσερις άνδρες και τέσσερις γυναίκες, ανάμεσά τους ξεχωρίζουν τα ονόματα της Λίλι Γκλάντστοουν των «Δολοφόνων του Ανθισμένου Φεγγαριού» και του Χιροκάζου Κόρε-Έντα, δημιουργού των «Κλεφτών των Καταστημάτων», του «Τέρατος» και πολλών άλλων.
Ανεξάρτητα απ’ το ποιοι τελικά θα βραβευτούν και ποιοι όχι, ποιοι θα αποδειχτούν relevant και ποιοι όχι, ποιοι παρουσιάζουν ταινίες αβανταδόρικες και ποιοι όχι, δύο είναι οι παρουσίες που κεντρίζουν περισσότερο το ενδιαφέρον (το δικό μου τουλάχιστον, αλλά πιστεύω σε ένα βαθμό και το γενικότερο), του Γιώργου Λάνθιμου και του Φράνσις Φορντ Κόπολα.
Αμέσως μετά τον θρίαμβο του “Poor Things”, ο Λάνθιμος ξαναχτυπά με το “Kinds of Kindness” («Ιστορίες Καλοσύνης»), που σηματοδοτεί τη νέα συνεργασία του στο σενάριο με τον Ευθύμη Φιλίππου, μετά τη συνεργασία του με τον Τόνι Μακναμάρα στην «Ευνοούμενη» και το “Poor Things”. Τι έχουμε εδώ; Τίποτα λιγότερο από «ένα τρίπτυχο παραμύθι, που ακολουθεί έναν άνδρα χωρίς επιλογές, φερέφωνο του αφεντικού του, ο οποίος προσπαθεί να ανακτήσει τον έλεγχο της ζωής του, έναν αστυνομικό που ανησυχεί επειδή η γυναίκα του, η οποία είχε εξαφανιστεί στη θάλασσα, επέστρεψε και του φαίνεται να είναι ένας εντελώς διαφορετικός άνθρωπος και μια γυναίκα αποφασισμένη να βρει έναν συγκεκριμένο άνθρωπο με μια ιδιαίτερη ικανότητα, ο οποίος προορίζεται να γίνει πνευματικός ηγέτης».
Οι πρώτες κριτικές προϊδεάζουν για επιστροφή στην πιο weird φάση του Λάνθιμου κάνοντας λόγο για μακάβριο παραλογισμό, ωστόσο όσοι πιστεύουμε ότι ο Λάνθιμος δεν έκανε κάποιου είδους μονοσήμαντη πιο mainstream στροφή με τον Μακναμάρα, αλλά συνέχισε να εξελίσσεται δημιουργικά, περιμένουμε με ανυπομονησία να διαπιστώσουμε αν βρισκόμαστε στο επόμενο σκαλί της εξελικτικής του διαδικασίας και θα το διαπιστώσουμε πάρα πολύ σύντομα, καθώς η ταινία θα κάνει την παγκόσμια εμπορική της πρεμιέρα στην Ελλάδα, όπου βγαίνει στις αίθουσες στις 30 Μαΐου. Και για να μην πλήττουμε και επαναπαυόμαστε, έχει ήδη στα σκαριά το νέο του πρότζεκτ, ονομάζεται “Βugonia”, στο οποίο μας επιφυλάσσει δύο εκπλήξεις, αφενός τη συνεργασία με νέο σεναριογράφο που δεν είναι ούτε ο Φιλίππου ούτε ο Μακναμάρα και αφετέρου την παρουσία της Έμα Στόουν στον πρωταγωνιστικό ρόλο.
Αν όμως ο Γιώργος Λάνθιμος είναι το εντελώς σήμερα του κινηματογράφου, ο Φράνσις Φορντ Κόπολα είναι το τεράστιο χθες του, ένα χθες διαχρονικής αξίας μεν, ένα χθες που δεν έχει να φοβηθεί τίποτα από το χρόνο μεν, ένα χθες που που δεν έχει σταματήσει να είναι παρόν, ωστόσο σε αντίθεση ας πούμε με τον Σκορσέζε του οποίου η πορεία συνεχίστηκε αδιατάρακτη από τη δεκαετία του εβδομήντα ως σήμερα, ο Κόπολα σταμάτησε να είναι ενεργός, σταμάτησε να είναι παρών. Ένα μεγάλο όραμα είχε, ένα μεγάλο απωθημένο δεκαετιών, το “Megalopolis”, καταφέρνει στα 85 του να το πραγματοποιήσει, ποντάροντάς τα εντελώς συνεπώς προς τον μύθο του και την αλήθειά του όλα εκεί και βάζοντας 120 εκατομμύρια δικών του χρημάτων.
Η πόλη που διαδραματίζεται η ιστορία του ονομάζεται Νέα Ρώμη, ο ιδεαλιστής Άνταμ Ντράιβερ θέλει να τα αλλάξει όλα μετά από μια καταστροφή, ο διεφθαρμένος δήμαρχος Τζιανκάρλο Εσπόζιτο θέλει να διατηρηθεί πάση θυσία το στάτους κβο, το “Megalopolis” δίχασε βαθιά κριτικούς, με άλλους να το βρίσκουν αριστούργημα και άλλους επική αποτυχία, κάνοντας λόγο για συνδυασμό κιτς και μη καλά επεξεργασμένων ιδεών, φυσικά πρέπει να το δούμε για να μπορέσει ο καθένας να διαμορφώσει τη δική του άποψη. Υπάρχει όμως ένα μεγάλο ωστόσο εδώ: ενώ προφανώς μόνο ασήμαντο δεν είναι το τελικό αποτέλεσμα, ενώ προφανώς μόνο ασήμαντο δεν θα είναι αν ο Κόπολα έχει παραδώσει ένα τελευταίο αριστούργημα ή μια επική αποτυχία, ξέρω πάντως ότι είτε θα μου αρέσει είτε δεν θα μου αρέσει το “Megalopolis”, είναι μια ταινία που αγαπώ, πριν ακόμα τη δω και εντελώς ανεξάρτητα απ’ αυτό που θα δω, για όλα όσα συμβολίζει, για όλα όσα είναι, τα άσχετα με την τελική της αξία, τα εντελώς σχετικά με αυτό που αξίζει να είναι το σινεμά και η ζωή.
Σαν μια μικρογραφία του Κόπολα, ο Κέβιν Κόστνερ επανέρχεται κι αυτός μετά από πάρα πολλά χρόνια πίσω από την κάμερα, υποθηκεύοντας κι αυτός σπίτια και ράντζα για να μπορέσει να γίνει η ταινία, ασχολούμενος με τι άλλο, παρά με μια ακόμη εξερεύνηση της άγριας δύσης με το “Horizon: Αn American Saga”, που προβλήθηκε εκτός συναγωνισμού. Εκτός συναγωνισμού προβλήθηκε και το “Furiosa: Α Μad Max Saga”, με το οποίο ο Τζόρτζ Μίλερ καλείται να αναμετρηθεί με το εικαστικό παραλήρημα του “Fury Road” και την Άνια Τέιλορ Τζόι να παίρνει τη θέση της Σαρλίζ Θερόν υποδυόμενη την ίδια ηρωίδα σε πιο νεαρή ηλικία.
Κατά τα λοιπά, επιστροφή στις ταινίες του διαγωνιστικού, όπου τι έχουμε;
Έχουμε νέο Ντέιβιντ Κρόνεμπεργκ με το “Τhe Shrouds”, σε, κατά τα φαινόμενα, προβληματικές και κόσμους παλιού, κλασικού Ντέιβιντ Κρόνεμπεργκ, έχουμε νέο Πολ Σρέιντερ με το “Οh, Canada” σε, κατά τα φαινόμενα, προβληματικές και κόσμους παλιού, κλασικού Πολ Σρέιντερ, έχουμε νέο Ζακ Οντιάρ με το «Εμίλια Πέρεζ», σε ένα μουσικό θρίλερ για μια μεξικανή τρανς γυναίκα που ψάχνει εξιλέωση για παλιά της εγκλήματα ως αρχηγός καρτέλ, άρα όχι προβληματικές και κόσμους παλιού, κλασικού Ζακ Οντιάρ.
Έχουμε επίσης το “Τhe Apprentice” του Αλί Αμπάσι, που μας είχε δώσει πριν λίγα χρόνια τα καταπληκτικά «Σύνορα». Ο νεαρός Ντόναλντ Τραμπ, τον οποίο υποδύεται ο Σεμπάστιαν Σταν, ανεβαίνει τα σκαλιά της επιχειρηματικής ιεραρχίας συνεργαζόμενος με τον σκοτεινό υπερσυντηρητικό δικηγόρο Ρόι Κον, τον οποίο έχει υποδυθεί ο Αλ Πατσίνο στο “Αngels in America” και τώρα υποδύεται ο Τζέρεμι Στρονγκ του “Succession”.
Έχουμε επίσης την επιστροφή της Αντρέα Άρνολντ με το “Bird”, και φοβερό και τρομερό πρωταγωνιστικό δίδυμο δυο από τους πιο ταλαντούχους ηθοποιούς του καιρού μας, τον Μπάρι Κέογκαν και τον Φραντς Ρογκόφσκι. Oι πρώτες κριτικές λένε ότι η Άρνολντ επιβεβαιώνει την ικανότητά της να εκσυγχρονίζει τη ματιά του Κεν Λόουτς στα χαμηλότερα κοινωνικά στρώματα της Μεγάλης Βρετανίας.
Έχουμε επίσης τον Σον Μπέικερ (του υπέροχου “Τhe Florida Project”) και το “Anora”, την ιστορία μιας σεξεργάτριας από το Μπρούκλιν που παντρεύεται το γιο ενός Ρώσου ολιγάρχη και τα πεθερικά της να μην παίρνουν πολύ καλά τα νέα.
Μια από τις σημαντικότερες εθνικές κινηματογραφίες των τελευταίων δεκαετιών, η ρουμάνικη, δίνει το παρόν με το «Τρία Χιλιόμετρα για το Τέλος του Κόσμου» του Εμανουέλ Πάρβου, μια από τις επίσης σημαντικότερες εθνικές κινηματογραφίες των τελευταίων δεκαετιών, η ιρανική, δίνει το παρόν με τον «Kαρπό της Ιερής Συκιάς», του Μοχάμαντ Ρασούλοφ, βραβευμένου παλιότερα στο «Ένα Κάποιο Βλέμμα» (με τα προβλήματα που αντιμετωπίζει ο Ρασούλοφ και άλλοι σκηνοθέτες με το καθεστώς στο Ιράν, να μην αναιρούν την έννοια της εθνικής κινηματογραφίας, αλλά να τη χρωματίζουν ακριβώς σε σχέση και ενίοτε σε σύγκρουση με το καθεστώς).
Ο Μισέλ Χαζαναβίτσιους της μεγάλης oσκαρικής επιτυχίας του “Τhe Artist”, συμμετέχει το «Πιο Πολύτιμο Εμπόρευμα», animation με τη φωνή του Ζαν Λουί Τρεντινιάν. Στο “Μarcello Mio” του Κριστόφ Ονορέ, όπου η Κιάρα Μαστρογιάννι, κόρη του Μαρτσέλο και της Κατρίν Ντενέβ, περνάει μια κρίση κι αποφασίζει να ζήσει σαν να ήταν ο πατέρας της.
Έχουμε ακόμα το “Το “Caught by the Tides” του Ζία Ζανγκ-Κε, όπου ο Κινέζος σκηνοθέτης ενσωματώνει υλικό από ταινίες που έχει γυρίσει τα τελευταία 23 χρόνια για να γυρίσει ένα λαβ στόρι αλλά και να μιλήσει για τις αλλαγές στην κοινωνία της Κίνας, το «Λιμόνοφ, η Μπαλάντα» Κίριλ Σερεμπρένικοφ, σε σενάριο του Πάβελ Παβλικόφσκι, με πρωταγωνιστή τον Μπεν Γουίσο, για τη sui generis περσόνα του Έντουαρντ Λιμόνοφ, το “Grand Tour” του Πορτογάλου Μιγκέλ Γκόμεζ, το “Motel Destino” του Βραζιλιάνου Καρίμ Αϊνούζ, το “L’Amour Ouf” (“Beating Hearts”) του Ζιλ Λελούς, με την Αντέλ Εξαρχόπουλος στον πρωταγωνιστικό ρόλο, το «Κορίτσι με τη Βελόνα» του Μάγκνους Βαν Χορν, το “Wild Diamond” της Agathe Riedinger και το ινδικό “Αll we Imagine as Light” της Παγιάτ Καπάντια.
Τέλος πολύ καλά λόγια ακούγονται για το “The Substance” της Coralie Fargeat, σινεμά τρόμου με φεμινιστικό πρόσημο, με επιστροφή Ντέμι Μουρ και Ντένις Κουέιντ αλλά και την Μάργκαρετ Κουάλι που μετά την παρουσία της στις δύο τελευταίες ταινίες του Λάνθιμου δίνει κι εδώ το παρόν, το πιο WTF έργο της τελευταίας τριετίας του φεστιβάλ κατά κάποιους, για να δούμε τι θα δούμε.
Και πάνω που πήγαινα να κλείσω, τσεκάροντας αν ξέχασα κάτι απ’ το διαγωνιστικό, ναι, είχα ξεχάσει κάτι. “Parthenope”, η νέα ταινία του Πάολο Σορεντίνο. Παίζει και ο Γκάρι Όλντμαν. Μακάρι κάτι να έχει πάει πάρα πολύ καλά εδώ.
Να αφήσουμε για κατακλείδα το φόρεμα της Κέιτ Μπλάνσετ στο κόκκινο χαλί; Ναι, ας το κάνουμε.
