Κείμενο: Βάσω Γιατσίδου – Mindful Eating Hellas
Την τελευταία δεκαετία, ο Διατροφικός Αναλφαβητισμός έχει πάρει μεγάλες διαστάσεις σε παγκόσμιο επίπεδο, λόγω των μεγάλων προκλήσεων που έχουν αναδυθεί στο ευμετάβλητο, περίπλοκο και άκρως βιομηχανοποιημένο σύστημα παραγωγής τροφίμων, για τον άνθρωπο.
Ο καταιγισμός φθηνών τροφίμων χωρίς καμιά θρεπτική αξία, η απώλεια και η σπατάλη τροφίμων από το χωράφι έως το οικογενειακό τραπέζι, η ραγδαία αύξηση χρόνιων νοσημάτων που συνδέονται άμεσα με τις διατροφικές συνήθειες αλλά και η συνεχής υποβάθμιση των φυσικών οικοσυστημάτων είναι μερικά μόνο από τα φαινόμενα που αποτελούν τον πυρήνα του δημόσιου διαλόγου για τη συνειδητοποιημένη κατανάλωση.
Ο Διατροφικός Αλφαβητισμός (Food Literacy) αφορά τόσο ενήλικες όσο και παιδιά, στοχεύοντας στην κατανόηση του αντίκτυπου που φέρουν οι καταναλωτικές επιλογές τους στην υγεία, το περιβάλλον και την οικονομία.
Μέσα από την απόκτηση γνώσεων, δεξιοτήτων, αλλά και την ενεργοποίηση της κριτικής σκέψης του, ο καταναλωτής αποκτά ενεργό ρόλο και είναι σε θέση, πλέον, να δώσει απαντήσεις σε καταναλωτικά ζητήματα που τον αφορούν άμεσα.
-Ποιος παράγει την τροφή μου;
-Ποια είναι η προέλευση των πρώτων υλών του τρόφιμου που επιλέγω να καταναλώσω;
-Πόσα χιλιόμετρα διένυσε για να φτάσει στο τραπέζι μου;
-Είναι επαρκής και κατανοητή η επισήμανση στις συσκευασίες των τροφίμων;
-Πόσο φιλική προς το περιβάλλον είναι η μέθοδος παραγωγής των επιλεγμένων καταναλωτικών προϊόντων;
-Πόσο σημαντικό ρόλο παίζει η απόκτηση δεξιοτήτων μαγειρικής για έναν πιο υγιεινό τρόπο ζωής;
-Σε ποιον βαθμό συνδέονται οι καταναλωτικές επιλογές μου με την κλιματική αλλαγή;
«Πρέπει να τρώμε συνειδητά και έχοντας γνώση έτσι ώστε η άρνηση κατανάλωσης να είναι πολιτική πράξη. Για να αλλάξουμε τον κόσμο πρέπει όλοι, ο ένας δίπλα στον άλλον να παίρνουμε αποφάσεις που είναι πιο δυνατές από ψήφους… το ελαιόλαδο τελικά θα αλλάξει τον κόσμο διότι η συνείδηση όσων ζουν σ’ αυτόν τον πλανήτη είναι πιο δυνατή από την πολιτική εξουσία», αναφέρει με αυτή τη φράση, ο βραβευμένος με 3 αστέρια Michelin, Γάλλος σεφ, Alain Ducasse όσον αφορά την αξία της πραγματικής τροφής σε αντίθεση με τα υπερ-επεξεργασμένα προϊόντα διατροφής, που κατακλύζουν την παγκόσμια αγορά.
Με αυτόν τον τρόπο φέρνει στο προσκήνιο τη σημαντικότητα του Διατροφικού Αλφαβητισμού για κάθε τελικό προϊόν διατροφής, που χρησιμοποιείται σε καθημερινή βάση από ενήλικες και παιδιά. Πρόκειται για αυτές τις καταναλωτικές επιλογές, που διαιωνίζουν έναν μοντέρνο, πρακτικό και εύκολο τρόπο ζωής αλλά όχι απαραίτητα υγιεινό για την ευημερία του ανθρώπου και του πλανήτη.
Είναι γεγονός ότι ο σύγχρονος τρόπος παραγωγής, διανομής και κατανάλωσης της τροφής, είναι επιζήμιος τόσο για την ανθρώπινη όσο και για την πλανητική υγεία. Ωστόσο, κάθε κρίκος της αλυσίδας του διατροφικού συστήματος έχει τη δύναμη να αλλάξει το τρέχων αφήγημα.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η τρέχουσα καμπάνια ενημέρωσης της ομάδας του διάσημου Βρετανού σεφ, Jamie Oliver, που αποσκοπεί στη μείωση κατά το ήμισυ της παιδικής παχυσαρκίας έως το 2030. Η συγκεκριμένη καμπάνια έχει εθνική εμβέλεια και επιχειρεί να ενεργοποιήσει την κοινή γνώμη, τη βιομηχανία τροφίμων και τον κρατικό μηχανισμό, προκειμένου να σκεφτούν και να δράσουν ολιστικά υπέρ της υγείας -σωματικής, πνευματικής και κοινωνικής- των παιδιών στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Ίσως έχετε ακούσει τη φράση «Αν θες να αλλάξεις τον κόσμο, μάθε στα παιδιά να καλλιεργούν την τροφή τους». Και ο Διατροφικός Αλφαβητισμός είναι το πιο ισχυρό εκπαιδευτικό εργαλείο προς αυτήν την κατεύθυνση.
Εις υγείαν.
