Το πρώτο μέρος της πολιτισμικής δράσης που φέρει τον τίτλο «ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΟ – ΑΚΡΑ | /pa.ɾa.ti.ɾiˈti.ɾi.o/ – /á.kraː/» της αστικής μη κερδοσκοπικής εταιρείας ΤΗΕ ΤΕΛΟΣ SOCIETY (ΤΤS) έλαβε χώρα στο Δήμο Μεγίστης από τις 6 έως και τις 10 Σεπτεμβρίου.
Η ιδρύτρια της ΤΗΕ ΤΕΛΟΣ SOCIETY και καλλιτεχνική διευθύντρια της δράσης Γεωργία Κοτρέτσος προσκάλεσε μια διεπιστημονική ομάδα δέκα ατόμων από το χώρο του πολιτισμού για να συμμετάσχουν σε μια σειρά ερευνητικών και πειραματικών ασκήσεων εστιάζοντας («παρατηρώντας») στο σύγχρονο πολιτισμό από το ανατολικότερο άκρο του τόπου μας, το ακριτικό Καστελλόριζο.
Την ομάδα αποτέλεσαν οι ταξιδευτές, οι δορυφόροι, ο κοινωνός και ο άοκνος τιμονιέρης. Οι ταξιδευτές Γεωργία Κακούρου-Χρόνη, Αντώνης-Μάριος Παπαγιώτης, Στέφανος Κοσμίδης, Μαρία Κατριβέση, ο Νικόλας Βαμβουκλής, Μίλτος Πιστώφ και Γεωργία Κοτρέτσος, αλλά και ο Αντιδήμαρχος Δήμου Μεγίστης, Στράτος Αμύγδαλος που ανέλαβε το ρόλο του κοινωνού, μας μιλούν με αφορμή τη συμμετοχή τους στη δράση.
«Πως γεφυρώνουμε τόπους, ανθρώπους, και έννοιες; Πώς ενεργοποιούμε μηχανισμούς που δεν είναι συγκοινωνούντα δοχεία και στρατηγικά στραμμένοι προς αντίθετους ορίζοντες να συμπορευθούν; Πώς δημιουργούμε αδιάσπαστους κρίκους εμπιστοσύνης μεταξύ αρχών και πολιτών; Πώς αποβάλλουμε τη δυσπιστία, την καχυποψία και τον φόβο της απειλής μεταξύ ίσων ως προς τα δικαιώματά τους; Πώς ευαισθητοποιούμε εξίσου όσους συμβάλλουν σε μια πολιτιστική δράση, πώς ξεκλειδώνουμε την ποιητικότητα μέσω της συλλογικότητας και λειαίνουμε τις γωνίες, όπου αυτές και αν βρίσκονται;
Σε δράσεις σαν και τη δράση ”ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΟ – ΑΚΡΑ | /pa.ɾa.ti.ɾiˈti.ɾi.o/ – /á.kraː/” προβάλλουμε έννοιες και νοήματα, πριν επιτευχθούν, που λειτουργούν ως κίνητρο. Όταν όμως η ίδια δράση ξεπερνά τα οριοθετημένα θεσμικά «ταβάνια» του σύγχρονου πολιτισμού, ο παράγοντας άγνωστο και απρόβλεπτο έρχονται να θέσουν τα δικά τους όρια και εμείς καλούμαστε με υγιή αντανακλαστικά να αφουγκραστούμε τη στιγμή και να την διαχειριστούμε. Αυτή η στιγμή, λοιπόν, είναι που γκρεμίζει θεμέλια και οροφές ανοίγοντας κυριολεκτικά και εννοιολογικά ορίζοντες.
Στη δική μας περίπτωση κρατώ την εικόνα των ταξιδευτών ασφαλή κάτω από τη σκιά να ατενίζουν αυτόν τον νέο ορίζοντα από το πλάτωμα της Στρογγυλής, συντροφιά με δύο στρατιώτες. Η φιλόξενη εγκατάσταση του συμποσίου της ΤΗΕ ΤΕΛΟΣ SOCIETY στη Στρογγυλή, παράχθηκε λαμβάνοντας υπόψιν τόσο το βάρος της αποστολής των ταξιδευτών, των αφανών συνοδοιπόρων, όσο και του ίδιου του τόπου. Η εικόνα ”αφαιρετικά” αφηγείται και μεταφέρει μόνο μέρος των όσων διεξήχθησαν.
Μια σειρά δράσεων και ασκήσεων στο Καστελλόριζο, στον Άη Γιώργη του Βουνιού, στη Ρω, στον Άη Γιώργη του Νησιού, στον Άη Στέφανο και τη Στρογγυλή φαντάζουν μέσω του φακού της ΟRKI αψεγάδιαστα σκηνοθετικά τεκμήρια που όμως κρύβουν πίσω τους συγκινήσεις, φορτισμένες βιωματικές καταγραφές, απαράμιλλες προσεγγίσεις στον πυρήνα του όρου ”Τέχνη”, πατήματα που μετρούν δεκάδες χιλιομετρικές αποστάσεις και εικόνες που οι ταξιδευτές θα διαφυλάξουν ανεξίτηλες στο δημιουργικό τους ρεζερβουάρ.
Η ακέραιη και ανεπιτήδευτα επιβλητική αισθητική του δήμου Μεγίστης προσφέρεται ως τόπος καλλιέργειας των ίδιων των δημιουργών. Λειτουργεί αποτρεπτικά ως πεδίο εικαστικών παρεμβάσεων και ”object-based outcomes”. Η ευφυής χειρονομία του γλύπτη Αλέξανδρου Ζυγούρη είναι αρμονικά προσαρμοσμένη στον τόπο οριοθετώντας τις εικαστικές παραμέτρους της Μεγίστης.
Το μεγαλείο του τοπίου ευγενικά καταδικάζει οτιδήποτε ανοίκειο και αυτό το καθιστά μια τεράστια πρόκληση, δοκιμάζοντας τον εκάστοτε δημιουργό ως προς το αποτύπωμα που θα αφήσει πίσω του, επιβάλλοντας μια αυστηρά δημιουργική ”οικονομία”. Αυτή η δράση για εμάς τους ταξιδευτές είχε αρχή, αλλά όχι και ΤΕΛΟΣ.», τονίζει η Γεωργία Κοτρέτσος
Πώς ήταν η συνεργασία σας με την ΤΗΕ ΤΕΛΟΣ SOCIETY;
Στράτος Αμύγδαλος, Αντιδήμαρχος Δήμου Μεγίστης: Ήταν χαρά και τιμή μας να συνεργαστούμε με τη ΤΗΕ ΤΕΛΟΣ SOCIETY και την εικαστικό, Γεωργία Κοτρέτσος στο πλαίσιο της πολιτιστικής δράσης “ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΟ – ΑΚΡΑ | /pa.ɾa.ti.ɾiˈti.ɾi.o/ – /á.kraː/” και να φιλοξενήσουμε στο τόπο μας τους ταξιδευτές. Η συνέπεια και σεβασμός με την οποία επιτελέστηκε η πρώτη πολιτιστική δράση και συμπόσιο στη Στρογγυλή στις 9 Σεπτεμβρίου, στο ανατολικότερο άκρο του τόπου μας – πολιτιστικά, αλλά και πολιτικά για το Δήμο Μεγίστης είναι μέγιστης σημασίας. Η δύναμη που κρατά αυτή η φιλόξενη εικόνα, είναι ένα ηχηρό μήνυμα ανθρωπιάς που συνάδει με ό,τι πρεσβεύει η καστελλοριζιά μας παράδοση και ιδιοσυγκρασία.
Πώς συλλογίζεστε εκ των υστέρων τη συμμετοχή σας στο πρώτο πολιτιστικό συμπόσιο που έλαβε χώρα στη νησίδα Στρογγυλή, ποιο το αποτύπωμα αυτού του εγχειρήματος, και τι ξεχωριστό μπορεί να συνέβη στο ανατολικότερο άκρο της Ελλάδας;
Γεωργία Κακούρου-Χρόνη: Πώς συλλογίζομαι «εκ των υστέρων». Ο χρονικός προσδιορισμός είναι καίριος, γιατί υπήρξε πράγματι μετατόπιση στα συναισθήματά μου και στη νοηματοδότηση των βιωμάτων μου από το «πριν» στο «κατά τη διάρκεια» και στο «μετά», στο «εκ των υστέρων».
Το «πριν» ήταν ήδη φορτισμένο με τις προσδοκίες μου που είχαν τροφοδοτηθεί κυρίως από τη θέση της Στρογγυλής, για την οποία η εικόνα του Οδυσσέα Ελύτη γινόταν απολύτως ορατή (όχι μόνο στο χάρτη). Η Στρογγυλή έστεκε στον αιθέρα και στη θάλασσα μόνη της κι άγγιζε την Ασία, ενώ ακουμπούσε και λίγο στην Ευρώπη.
Η εικόνα φορτίστηκε ακόμη περισσότερο με τις συνομιλίες που είχαν προηγηθεί στο Καστελλόριζο. Ακολουθώντας τ’ αχνάρια του χρόνου (διαδρομές, σε σηματοδοτημένα και μη, μονοπάτια που κάλυψαν τουλάχιστον τριάντα χιλιόμετρα) ανταμώθηκα με μυκηναϊκά κυκλώπεια τείχη, λακοειδείς και σκαλισμένους τάφους, πατητήρια, εκκλησάκια, καμουφλαρισμένα φυλάκια, ματωμένα ηλιοβασιλέματα με τον ήλιο να βουτάει μέσα στη θάλασσα πίσω από το νησί της Ρω και ανατολές που ξυπνούσαν μνήμες από τα μικρασιατικά παράλια. Προϊστορικό, αρχαίο, βυζαντινό και νεότερο παρελθόν. Μια γραμμή που ξεδιπλωνόταν με λαμπρές στιγμές αλλά πολύ περισσότερους πόνους και οδύνες. Τον επίλογο της περιπλάνησής μου τον άρθρωσε ο καπετάν Νικόλας που μας έπλεε στη Στρογγυλή: «Από τον Έβρο έως την Κύπρο έχουν. Και θέλουν τα νησάκια μας.»
Η παρουσία των στρατιωτών στο νησί δικαίωνε και δικαιολογούσε τη ρήση του που είχε ακουστεί περισσότερο ως προαιώνιος και διαρκής αναστεναγμός. Ο ήλιος αδυσώπητος, η ανηφόρα επίσης. Η υποδοχή από τους οικοδεσπότες (στρατιωτική δύναμη) εγκάρδια. Δροσερό νερό, βλέμμα καθάριο και χαμόγελο απροσποίητο. Ήταν πράγματι οι φιλόξενοι οικοδεσπότες που βοήθησαν –εξασφαλίζοντάς μας ίσκιο κάτω από το τεντωμένο άσπρο πανί– να πολεμήσουμε το μεσημεριάτικο ήλιο που βάλθηκε να μας επιβληθεί εξοβελίζοντας σκέψεις και συναισθήματα.
Εμείς κάτω από τον ίσκιο και τα δυο νέα παιδιά, ούτε είκοσι, που στέκονταν κάτω από τον ήλιο σαν φύλακες-προστάτες μιας νοερής απειλής, μού δημιούργησαν μεγάλη δυσφορία, που άρχισε σιγά σιγά να υποχωρεί, όταν οι δυο στρατιώτες πείστηκαν να μοιραστούν μαζί μας τον ίσκιο καθιστοί.
Και μετά ήρθαν τα αδυσώπητα ερωτήματα. Παρακολουθούσα τη συζήτηση, αλλά οι εσωτερικές μου φωνές διατύπωναν το ένα ερώτημα μετά το άλλο: «Γιατί;», «πώς;», «τι;» Γιατί εδώ το «συμπόσιον»; Πώς στήθηκε έτσι και γιατί να μην στηθεί κάπως αλλιώς; Δεν ήταν υπερβολή τα γυάλινα ποτήρια; Το λινό άσπρο τραπεζομάντηλο και οι λινές άσπρες πετσέτες; Το παγωμένο νερό (το κρασί ακόμη κι ας μας εμπόδισε ο ήλιος να το πιούμε) και το ταψί με τη φροντισμένη χορτόπιτα;
«Εκ των υστέρων.»: Έτσι έπρεπε στον «ξένο», στον φιλοξενούμενο. Από τον Όμηρο, κι ακόμη σε κάποια από τα χωριά μας, αυτή είναι η εικόνα της ελληνικής φιλοξενίας. Και στην άκρα τούτη της Ελλάδας, με τον τρόπο του Ομήρου, μ’ αυτή τη νοητή γραμμή που μας συνδέει με το παρελθόν όφειλε να εξελιχθεί η παραμονή μας στο νησί. Δεν γνωρίζω εάν υπήρξε από τη Γεωργία Κοτρέτσος συνειδητός αυτός ο συνειρμός.
Αλλά τώρα «εκ των υστέρων», νιώθω, εγώ ο «ξένος», πως με προσκάλεσαν με τον ομηρικό, φιλόξενο, ελληνικό τρόπο: έστρωσαν το κολλαρισμένο λινό, που μοσχομύριζε χωριάτικο σαπούνι και λουλάκι, απόθεσαν τις καλοδιπλωμένες πετσέτες, από το ίδιο ύφασμα, έβαλαν τα γυάλινα ποτήρια κι άπλωσαν όλες τις μυρουδιές του νησιού μαζί με τα χόρτα και το φύλλο στην πίτα. Κι αφού, εγώ ο «ξένος», ξαπόστασα, τότε ρωτήθηκα ποιος είμαι και τι θέλω.
Και η ερώτηση (από τις πολλές που με ταλάνισαν) έμεινε μία και την ακούω ηχηρότερα τώρα δια στόματος Γεωργίας Κοτρέτσος: «Τι νομίζετε ότι είμαστε; Τι νομίζετε ότι ήρθαμε να κάνουμε εδώ; Απευθύνεται στους δυο στρατιώτες. Και η απάντηση του ενός εξ αυτών: ”Άνθρωποι είσαστε. Και ήρθατε να μάθετε για τον άνθρωπο.”
Αυτό ακριβώς αντιλαμβάνομαι τώρα ως το αποτύπωμα αυτού του εγχειρήματος, ως το ξεχωριστό που συνέβη· ίσως με μια μικρή διαφοροποίηση: «Να μάθουμε για τον Άνθρωπο, –και– να γίνουμε κι εμείς ανθρωπινότεροι».
Πώς μια πολιτιστική δράση σαν το “ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΟ – ΑΚΡΑ | /pa.ɾa.ti.ɾiˈti.ɾi.o/ – /á.kraː/” μπορεί να προσεγγίσει κοινωνικά και πολιτικά ζητήματα;
Αντώνης-Μάριος Παπαγιώτης: Η πραγμάτωση ενός κλειστού συμποσίου στη Στρογγυλή, αποτελεί εξ ορισμού ένα κοινωνικό και πολιτικό γεγονός, μιας που προϋπέθεσε για την ολοκλήρωσή του την ενεργό συμμετοχή της τοπικής κοινωνίας και τη σύμφωνη γνώμη πολλών εμπλεκόμενων κρατικών φορέων. Από τον καπετάνιο των ομαδικών μεταφορών, μέχρι τους εργαζόμενους σε επιχειρήσεις εστίασης -κάπου μεταξύ των διαλειμμάτων της εργασιακής τους σεζόν- που συνέβαλαν μέσω βιωματικών καταδηλωμένων συναισθημάτων να μετατοπίσουν τη θέση στοχασμού των ταξιδευτών και από τo Υπουργείο Άμυνας, τη διοίκηση της ΔΑΔ Μεγίστης, της εφορίας αρχαιοτήτων Δωδεκανήσου, της περιφέρειας νοτίου Αιγαίου και κυρίως του δήμου Μεγίστης, όσο και τους ένθερμους ένστολους υποστηρικτές της προσπάθειας, δίχως την καταλυτική συνδρομή των οποίων η σκηνογραφία της σύλληψης θα παρέμενε μόνη στο επίπεδο του φαντασιακού.
Αποφεύγοντας να πείσει τους πεπεισμένους η όποια προσπάθεια απόκρισης στα δικαίως συσσωρευμένα ερωτηματικά που προκαλούν οι τελέσεις πολιτιστικών δράσεων, θα ήταν παράλειψη να μην σημειωθεί -ελέω αστικής ευγένειας- ότι η κορύφωση της συγκεκριμένης πολιτιστικής πρωτοβουλίας, αυτή η αποστολή βίωσης του ανατολικότερου τόπου της ελληνικής γης και συνάμα η πρώτη καταγεγραμμένη πολιτιστική προσέγγιση της επιφάνειάς της, δεν ενείχε την όποια σεχταριστική προδιάθεση ούτε ελιτιστική προσέγγιση και μάλλον, γι’ αυτό εν τέλει κατέληξε (ορθ)ανοιχτή στην υπηρέτησή της, με τη διακριτική συμμετοχή στρατιωτών και την προηγουμένως πάνδημη ανοιχτότητα της πλειοψηφίας όσων έτυχε να πατούν, την περίοδο αυτή, σε σπιθαμές της Μεγίστης.
Το προσωρινό σκίαστρο, που φιλοξένησε μια παρέα συναισθημάτων, ακόμα κρατά θερμά στη μνήμη θέσεις και προβληματισμούς. Σίγουρα όχι διαβήματα στη γείτονα χώρα. Η επιλογή αυτού του συγκινητικού, μικρού σκηνικού, μόνο ως περιορισμός δεν λειτούργησε, αφού πυροδότησε τη διεύρυνση του ορίζοντα σκέψεων, διευκόλυνε την ανάδειξη του ανορίωτου ανάμεσα στον αισθητό κόσμο και την υποκειμενική πρόσληψη του συμβαίνειν.
Με ποιον τρόπο μπορεί να καταστεί εφικτή η συνεργασία μεταξύ του πολιτιστικού χώρου και των κρατικών αρχών για την παραγωγή πολιτιστικών δράσεων;
Στέφανος Κοσμίδης: Οι Έλληνες καλλιτέχνες είναι δραστήριοι και δημιουργικοί δυστυχώς όμως σε ένα άγονο πεδίο. Ο καλλιτέχνης στην Ελλάδα έχει να αντιμετωπίσει εξαιρετικά δυσμενείς συνθήκες μέχρι να φτάσει στο δημιουργικό κομμάτι και να παράξει έργο. Αυτή η δυσκολία βέβαια μεγιστοποιεί τις δυνάμεις του Έλληνα καλλιτέχνη και τον εντάσσει πιο δραστήριο στην κοινότητα που αποτελεί ερέθισμα αλλά είναι και ο τελικός αποδέκτης του έργου του.
Όση όμως και αν είναι η πρόθεση, η διάθεση και η δημιουργικότητα ενός Έλληνα καλλιτέχνη, απαιτείται μια συνεργασία με τους κρατικούς φορείς για να μπορέσει να κοινωνήσει το έργο του σε όσο περισσότερους πολίτες. Πολίτες που δεν ζουν μόνο στα αστικά κέντρα, όπου η επαφή με την τέχνη είναι άμεση και ευκολότερη, αλλά σε πολίτες σε ακριτικά σημεία της χώρας, σε απομακρυσμένα χωριά ακόμα και σε κωμοπόλεις που απέχουν από αστικό ιστό.
Για να πραγματοποιηθεί όμως κάτι τέτοιο χρειάζεται η πολιτεία να αντιμετωπίσει με σοβαρότητα τη σημασία της τέχνης και τη δύναμή της στις ζωές των πολιτών. Αυτό βέβαια δεν θα επιτευχθεί μόνο με οικονομικά κονδύλια που αποτελούν την βάση για μια τέτοια προσπάθεια, αλλά με ανθρώπους ικανούς στις κρατικές δομές. Ανθρώπους μη τεχνοκράτες, που γνωρίζουν τη σημασία της τέχνης, την σέβονται την θαυμάζουν και την αναγνωρίζουν ισότιμα απέναντι σε όλους τους Έλληνες καλλιτέχνες.
Βεβαία η εμπειρία μου στο project ”ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΟ – ΑΚΡΑ | /pa.ɾa.ti.ɾiˈti.ɾi.o/ – /á.kraː/” της THE ΤΕΛΟΣ SOCIETY υπήρξε αποκαλυπτική για πτυχές του κρατικού μηχανισμού, μη περιμένοντας τέτοια ανταπόκριση και φιλοξενία. Οι Έλληνες στρατιώτες και διοικητές στο ακριτικό νησί Καστελόριζο αγκάλιασαν την ομάδα των καλλιτεχνών. Ενδιαφέρθηκαν για την προσπάθεια μας, στάθηκαν κοντά μας λύνοντας τεχνικά ζητήματα. Υπήρξαν απόλυτοι οικοδεσπότες. Την ίδια φιλοξενία δεχτήκαμε και από τους τοπικούς φορείς και τον αντιδήμαρχο του νησιού, Στράτο Αμύγδαλο καθώς και τους κατοίκους. Ο πολιτισμός ένωσε ανθρώπους και ομάδες από διαφορετικές συνιστώσες και απέδειξε το μεγαλείο του άλλα και την αναγκαιότητά του.
Όπως είπε και ο Μαγιακόφσκι: «Η τέχνη δεν είναι καθρέφτης όπου καθρεφτίζεται ο κόσμος, αλλά ένα σφυρί με το οποίο του δίνουμε σχήμα.»
Ποιο μήνυμα θέλατε να στείλετε από τον Δήμο Μεγίστης στην Αθήνα σε σχέση με το σύγχρονο πολιτισμό ή συγκεκριμένα τον κλάδο σας;
Μαρία Κατριβέση: Είμαι λυρική τραγουδίστρια και ηθοποιός μουσικού θεάτρου και θα ήθελα αρχικά να ευχαριστήσω την Γεωργία Κοτρέτσος, ιδρύτρια της ΤΗΕ ΤΕΛΟΣ SOCIETY, που με κάλεσε και με μεγάλη μου χαρά έγινα μέλος της ομάδας “ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΟ – ΑΚΡΑ | /pa.ɾa.ti.ɾiˈti.ɾi.o/ – /á.kraː/”, στο Καστελλόριζο.
Η ακουστική της «αποκέντρωσης» δόνησε τις ψυχές μας σε ρυθμούς ευδαιμονίας. Ανέπνευσα. Εκεί, στη Μεγίστη, όπως λέγεται επισήμως, το κοινό δεν είναι καθόλου εξοικειωμένο με την όπερα, όμως τα βουρκωμένα μάτια τους, η ευγενική σιωπή τους και το πηγαίο δυνατό τους χειροκρότημα, δυνάμωσε την πεποίθησή μου ότι το στρίμωγμα που ζούμε στην Αθήνα και στις μεγάλες πόλεις, σκεπάζει τις παιδικές μας ψυχές και ξεχνάμε πως η τέχνη είναι έκφραση και όχι ένας διαγωνισμός για την ανάδειξη του εγώ μας.
Ίσως κάποιος αναγνώστης αναρωτηθεί: μα καλά όλα αυτά τα κατάλαβε από ένα ταξίδι; Και απαντώ: όλοι μέσα μας το ξέρουμε, χρειάζεται απλά κάποιο ερέθισμα. Για μένα αυτό το συμπόσιο, με αυτούς τους συνοδοιπόρους-θησαυρούς και την απουσία της τεχνολογίας, (κινητά και ακίνητα), ήταν αρκετά για να βιώσω ξανά πως η τέχνη δεν έχει σπίτι, είναι φύλλο στον άνεμο, ταξιδεύει, κοντοστέκεται, προσαρμόζεται, αλλάζει…
Πώς μπορούν περιοχές της ελληνικής περιφέρειας να ενταχθούν στον εικαστικό χάρτη;
Νικόλας Βαμβουκλής: Οι πολιτιστικές πρωτοβουλίες και οι φορείς οφείλουν να αντιλαμβάνονται τις ανάγκες της εκάστοτε τοπικής κοινωνίας, με σκοπό την ανάδειξη των ιδιαιτεροτήτων και των μοναδικών χαρακτηριστικών που την προσδιορίζουν. Σαφώς κάθε περίπτωση είναι διαφορετική. Ωστόσο, αρκεί να πιστέψει κανείς στις δυνάμεις του για να πραγματοποιήσει το όραμά του.
Η δημιουργία δικτύων και σχέσεων αλληλοϋποστήριξης μπορεί να συμβάλλει ουσιαστικά στην προβολή αλλά και την ένταξη περιοχών της ελληνικής περιφέρειας στον εικαστικό χάρτη. Είναι πολύ σημαντικό να υπάρχει ενίσχυση των μικρότερων τοπικών οργανισμών που προσπαθούν να κάνουν τα βήματά τους σε αυτή τη διαδρομή, όσο και η επίσκεψη φορέων και δημιουργών σε διαφορετικές τοποθεσίες με σκοπό την υλοποίηση κοινών δράσεων και ανταλλαγών.
Στο πλαίσιο της πολιτιστικής δράσης “ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΟ – ΑΚΡΑ | /pa.ɾa.ti.ɾiˈti.ɾi.o/ – /á.kraː/” εφαρμόσατε με τη συμμετοχή των κατοίκων την τεχνική body percussion. Μιλήστε μας για τη μουσική που δημιουργήσατε και για το πώς βιώσατε αυτή την εμπειρία;
Μίλτος Πιστώφ: Η μουσική με το σώμα – body percussion είναι ένας δημιουργικός και διασκεδαστικός τρόπος έκφρασης. Η αμεσότητα αυτής της τέχνης είναι ιδανική για να φέρει κοντά ομάδες ανθρώπων ώστε να επικοινωνήσουν μέσω του ρυθμού και της κίνησης.
Αυτό το φαινόμενο παρατηρήθηκε και στο Καστελλόριζο, όπου μια ομάδα ανθρώπων υπό την παρότρυνσή μου και τη μαγευτική φωνή της σοπράνο Μαρίας Κατριβέση συμμετείχαν σε έναν ρυθμικό αυτοσχεδιασμό εμπνευσμένο από τα τοπικά στοιχεία, τη γεωγραφική θέση και την πολιτιστική ταυτότητα του νησιού.
Η ανταπόκριση του κόσμου ήταν άμεση και η συμμετοχή του συγκινητική. Αδιαφορώντας για την καταγωγή, την θρησκεία, τις πολιτικές απόψεις και τις πολιτισμικές διάφορες που μπορεί να υπήρχαν, ήρθαν κοντά, συνεργάστηκαν, διασκέδασαν, έμαθαν γρήγορα τον ρυθμό και συνόδευσαν την εκπληκτική ερμηνεία της Μαρίας. Αυτό που έδωσε όμως νόημα σε όλη αυτή την εμπειρία ήταν η ευχαρίστηση που ήταν έκδηλη στο χαμόγελο και στα γέλια τους.
