Κείμενο: Άγγελος Κραβαρίτης
Το Σάββατο 22 Ιουλίου οι Guns N’ Roses θα παίξουν για τρίτη φορά στη χώρα μας, αφού έχουν προηγηθεί οι εμφανίσεις του 1993 και του 2006. Μια μέρα (και 36 χρόνια) πριν, στις 21 Ιουνίου του 1987 κυκλοφόρησε το πρώτο album τους, το εμβληματικό “Appetite For Destruction”.
Πρόκειται αναμφισβήτητα για ένα album που συνέβαλε στο να αλλάξει για πάντα το τοπίο της ροκ μουσικής. Αν και συνήθως λέγεται πως σε αυτή την αλλαγή μοναδικός υπεύθυνος ήταν το grunge, με πρωτοστάτη το “Nevermind” των Nirvana, η αλήθεια είναι πως ο ρόλος του “AfD” δεν θα πρέπει να υποτιμάται. Τη δεκαετία του ‘80, η ροκ μουσική είχε πάρει ένα δρόμο που τότε φαινόταν χωρίς επιστροφή. Με συγκροτήματα όπως οι Poison, οι Bon Jovi και οι Def Leppard, το είδος της μουσικής είχε αποκτήσει άλλα, κοροϊδευτικά προσωνύμια όπως A.O.R. (Ροκ για μεγάλα στάδια) Glam Metal ή Hair Metal. Τα περισσότερα τραγούδια ήταν είτε χαζά ποπ τραγουδάκια είτε δακρύβρεχτες power ballads που λειτουργούσαν ως όχημα για την ανάδειξη των μουσικών σε sex symbols.
Εκείνη την εποχή επανεμφανίστηκε και η πρόσληψη επαγγελματιών τραγουδοποιών που έγραφαν τις επιτυχίες των συγκροτημάτων (βλ. Bon Jovi – Desmond Child). Αυτό ήταν η στάνταρντ πρακτική μέχρι το 1962-63, όποτε και εμφανίστηκαν οι Beatles γράφοντας μόνοι τους τα τραγούδια τους. Το αντίκτυπο στους μουσικούς ήταν άμεσο. 6 μήνες μετά όλα τα συγκροτήματα είχαν αρχίσει να γράφουν οι ίδιοι τα τραγούδια τους, οι παραγωγοί-συνθέτες που έψαχναν μόνο το hit παραμερίστηκαν και όλο αυτό οδήγησε σε 25 χρόνια ανεπανάληπτης δημιουργίας καθώς επίσης καθιέρωσε στα μάτια του κόσμου την έννοια «συγκρότημα» ως καλλιτέχνες-δημιουργοί και το φορμάτ του LP album ως το μέσο που επέτρεπε στους καλλιτέχνες να εκφράσουν το όραμά τους ενώ η μουσική εξερεύνηση πήρε τεράστιες διαστάσεις.
Αυτή η χρυσή περίοδος του ροκ λοιπόν, ήταν φανερό ότι είχε φτάσει στο τέλος της. Χρειαζόταν μια επιστροφή στις ρίζες, μουσικά αλλά και ως στάση ζωής. Το ροκ έπρεπε να ξαναγίνει «επικίνδυνο». Σίγουρα το grunge το πέτυχε αυτό, αλλά είχε βοήθεια από αυτό το συγκεκριμένο album των Guns N’ Roses, που αποτέλεσε κατά κάποιο τρόπο τοn συνδετικό κρίκο, τη χρυσή τομή. Δεν είναι τυχαίο ότι ο Duff McKagan, μπασίστας του συγκροτήματος είχε μεγαλώσει παίζοντας drums σε μπάντες στο Seattle, γενέτειρα του Grunge. Το “AfD” φώναζε «κίνδυνος» από μακριά. Από το εξώφυλλο, (που έδειχνε μια γυναίκα κακοποιημένη από ένα ρομπότ και αντικαταστάθηκε σχεδόν αμέσως) μέχρι τον τίτλο του, όλα έδειχναν πως αυτή δεν ήταν μια συνηθισμένη μπάντα. Είχαν έρθει για να καταστρέψουν. Με μακριά μαλλιά, δερμάτινα τζάκετ και ασταμάτητη ενέργεια, η μπάντα ενσάρκωνε την ουσία του ροκ εν ρολ. Οι στίχοι του Axl αναφέρονται σε θέματα όπως η σκληρή πραγματικότητα της «ζούγκλας» του Los Angeles (Welcome To The Jungle), οι σχέσεις με έναν γνωστό έμπορο ηρωίνης (Mr. Brownstone), η μανία καταδίωξης που τον κυρίευε σιγά-σιγά, ξεκινώντας από τα προβλήματά του με τις Αρχές ως έφηβος στην Indiana (Outta Get Me) η ζωή μέσα στη φτώχεια και την παρακμή που σε κάνει να ονειρεύεσαι ένα παραδεισένιο μέλλον (Paradise City). Περιγράφουν γλαφυρά μια ζοφερή πραγματικότητα της ζωής στους δρόμους και τη σκοτεινή πλευρά της ανθρώπινης φύσης. Δε λείπει όμως κι ένα συγκινητικό ερωτικό τραγούδι (Sweet Child o’Mine).
Οι GnR ενσωματώνουν στοιχεία hard rock, punk, blues και glam metal, δημιουργώντας έναν μοναδικό, άμεσα αναγνωρίσιμο ήχο. Ο Axl Rose χρησιμοποιεί τη φυσική του φωνή (βαρύτονη) μόνο σε δύο κομμάτια (It’s So Easy, Mr. Brownstone) και στα υπόλοιπα τραγουδάει με ένα τσιριχτό και άγριο mixed voice (ως μαθητής είχε βρει διάφορες φωνές για να μπερδεύει τους μαέστρους των χορωδιών που τραγουδούσε) που σε άλλους αρέσει, άλλους τους εκνευρίζει αλλά σίγουρα όλοι τον καταλαβαίνουν από την πρώτη νότα. O Duff παίζει με πένα, που κι αυτό απομακρύνει τον ήχο από το καθιερωμένο Glam Rock και το σπρώχνει στο punk, όπως punk είναι και το τραγούδι που έγραψε ο Duff και μοιράζεται τα φωνητικά με τον Axl “It’s So Easy”. O Izzy Stradlin, εκτός από εξαιρετικός ρυθμικός κιθαρίστας είναι και ο βασικός συνθέτης του συγκροτήματος μαζί με τον Axl. Το παίξιμο του drummer Steven Adler είναι εκπληκτικό, ειδικά η χρήση του cowbell σε 8 από τα 12 τραγούδια είναι πανέξυπνη.
Ειδική μνεία πρέπει να γίνει στα solos του Slash σε όλο το album. Δεν είναι μόνο πως έχει παίξει πανέμορφα, μελωδικά, αξιομνημόνευτα solos, αλλά και πως σε αντίθεση με τη συνήθη πρακτική όπου το solo γίνεται πάνω στην ήδη υπάρχουσα και ακουσμένη αλληλουχία συγχορδιών του κουπλέ ή του ρεφρέν, τα solos στο AfD αποτελούν ξεχωριστά μουσικά κομμάτια, τις περισσότερες φορές ξεκινούν σε διαφορετικό τόνο (μετατροπία), χρησιμοποιούν διαφορετικές συγχορδίες από το υπόλοιπο κομμάτι, διαφορετικά ρυθμικά σχήματα, και εξίσου σημαντικό, έχουν ξεκάθαρη δομή που λειτουργεί ως συνδετικός κρίκος από το ένα μέρος του κομματιού στο άλλο. Χαρακτηριστικό παράδειγμα το πώς το “Sweet Child O’Mine”, μια ρομαντική μπαλάντα, καταφέρνει μέσω του solo του Slash να αλλάξει εντελώς ύφος και να γίνει ουσιαστικά άλλο τραγούδι προς το τέλος.
Φυσικά δεν είναι όλα ρόδινα. Η μεγαλομανία και ο ναρκισσισμός του Axl, αλλά και του γκρουπ γενικότερα, που μέσα σε 4 χρόνια θα φέρει το συγκρότημα κοντά στην αυτοκαταστροφή (μετά και την απόλυση του Adler) και σε αδιανόητες αποφάσεις όπως η κυκλοφορία 2 διπλών albums την ίδια μέρα (Use Your Illusion 1 & 2) είχε είδη αρχίσει να κάνει την εμφάνισή της κατά τη διάρκεια των ηχογραφήσεων του AfD. Έτσι, την εποχή που τα albums είχαν διάρκεια το πολύ 45 λεπτά, καθότι το να αυξήσεις τη διάρκεια σήμαινε και πτώση της ηχητικής ποιότητας (το βινύλιο δεν μπορούσε να αντέξει), οι GnR έκαναν το AfD 54 λεπτά, κάτι που θα εξηγείτο αν τα τραγούδια ήταν όλα ισάξια, όμως υπάρχουν τουλάχιστον 3-4 τραγούδια στο album που είναι αυτό που λέμε filler, τα οποία θα μπορούσαν άνετα να λείπουν, ώστε το AfD να είναι ένα αριστουργηματικό album με μόνο top τραγούδια, αλλά και με ακόμα καλύτερο ήχο.
Παρόλα αυτά τα πήγε εξαιρετικά. Έγινε το 7ο άλμπουμ σε πωλήσεις στις Η.Π.Α, και το πιο πετυχημένο ντεμπούτο όλων των εποχών με πάνω από 30 εκ. πωλήσεις. Το “Appetite for Destruction” θα μείνει στην ιστορία ως μια απόδειξη της δύναμης της ροκ μουσικής και της ικανότητάς της να αποτυπώνει την ανθρώπινη εμπειρία σε όλο της το χάος και την αυθεντικότητά της. Καθώς οι γενιές έρχονται και περνούν, αυτό το άλμπουμ θα συνεχίσει να εμπνέει και να αναζωογονεί τη φλόγα του ροκ υπενθυμίζοντάς μας τη μεταμορφωτική δύναμη της μουσικής.
