«Ο Άντι ξεκινούσε έναν (πίνακα) και έβαζε κάτι πολύ αναγνωρίσιμο πάνω του, ή ένα λογότυπο προϊόντος, και κατά κάποιο τρόπο τον παραμόρφωνα. Μετά θα προσπαθούσα να τον πείσω να δουλέψει περισσότερο πάνω σε αυτό, θα προσπαθούσα να τον πείσω να κάνει τουλάχιστον δύο πράγματα» – Jean-Michel Basquiat
Ο Jean-Michel Basquiat (1960-1988) συναντήθηκε για πρώτη φορά με τον Andy Warhol (1928-1987) το 1979, αλλά η επίσημη συνεργασία τους ξεκίνησε το 1982, όταν ο έμπορος τέχνης τους Bruno Bischofberger, τους έφερε κοντά για μια συνεργασία με τον Ιταλό καλλιτέχνη Francesco Clemente. Αφού δημιούργησαν 15 πίνακες με τον Clemente, ο Basquiat και ο Warhol συνέχισαν τη συνεργασία τους.
Ο Basquiat τότε, ήταν ένα ανερχόμενο αστέρι στην καλλιτεχνική σκηνή της Νέας Υόρκης, γνωστός για τους τολμηρούς, εμπνευσμένους από γκράφιτι πίνακές του που εξερευνούσαν θέματα φυλής, τάξης και εξουσίας. Αυτοδίδακτος, ο Basquiat θα αποκτήσει σύντομα διεθνή φήμη με το ακατέργαστο, στυλ των πινάκων του, συνθέσεις γκράφιτι, με χαραγμένες λέξεις, φαινομενικά παιδαριώδη και πρωτόγονα αλλά με δύσκολα και πολυπληθή κοινωνικά και πολιτικά σχόλια. Αντλώντας από τη μεικτή αφρικανική, λατινική και αμερικανική κληρονομιά του, καθώς και την ποπ κουλτούρα, την ιστορία της τέχνης και της λογοτεχνίας, το ξεχωριστό οπτικό λεξιλόγιό του με σημεία, σύμβολα, διαγράμματα και σχήματα, συμπεριλαμβανομένου του στέμματός του, θα του προσφέρουν διεθνή αναγνώριση.
Ο Warhol, από την άλλη πλευρά, ήταν ήδη ένα καθιερωμένο αμερικανικό είδωλο, διάσημος για το στυλ του Pop Art και τη γοητεία που ασκούσε στην κουλτούρα των διασημοτήτων. Μεταξύ 1984 και 1985, ο Jean-Michel Basquiat και ο Andy Warhol δημιούργησαν μαζί περίπου 160 πίνακες, “à quatre mains“, μεταξύ των οποίων και μερικά από τα μεγαλύτερα έργα που δημιουργήθηκαν κατά τη διάρκεια της καριέρας τους. Μια πρόταση που έγινε από τον Basquiat στον Warhol πάνω σε μια πολύ απλή ιδέα: κάθε καλλιτέχνης θα συνεισέφερε στον ίδιο καμβά, δουλεύοντας δίπλα-δίπλα με στόχο τη σύνθεση ενός κοινού έργου τέχνης.
«Μια συνομιλία που γίνεται μέσω της ζωγραφικής, αντί για λέξεις και για δύο μυαλά που συγχωνεύονται για να δημιουργήσουν ένα τρίτο ξεχωριστό και μοναδικό μυαλό», θα πει αργότερα ο Keith Haring (1958-1990), ο οποίος υπήρξε μάρτυρας της φιλίας και της παραγωγής της συνεργασίας τους.
Οι πίνακες που προέκυψαν ήταν ένα μείγμα του σκληρού, εμπνευσμένου από τον δρόμο, στυλ του Basquiat και της ποπ ευαισθησίας του Warhol, με έντονα χρώματα, τολμηρές γραμμές και συχνά ιδιόρρυθμες εικόνες.
Το 2018, το Fondation Louis Vuitton παρουσίασε την έκθεση Basquiat × Warhol. Ζωγραφίζοντας τέσσερα χέρια, μια τεράστια επιτυχία που εκτιμάται ότι προσέλκυσε 700.000 επισκέπτες.
Φέτος, από τις 5 Απριλίου έως τις 28 Αυγούστου, το Fondation θα συνεχίσει την εξερεύνηση του έργου του Jean-Michel Basquiat, αποκαλύπτοντας τη συνεργασία του με τον Andy Warhol.
Η έκθεση Basquiat × Warhol. Ζωγραφίζοντας τέσσερα χέρια παρουσιάζει τη δημιουργική συνέργεια μεταξύ Warhol και Basquiat, αναδεικνύοντας τη δυναμική ανταλλαγή στυλ και ιδεών τους. Ενώ ο Basquiat θαύμαζε τον Warhol ως μέντορα, ο Warhol ανακάλυψε ξανά το πάθος του για τη ζωγραφική μέσα από την κοινή τους δουλειά.
Πρόκειται για τη σημαντικότερη έκθεση που έχει αφιερωθεί ποτέ σε αυτό το εξαιρετικό έργο και συγκεντρώνει περισσότερα από τριακόσια έργα και ντοκουμέντα, συμπεριλαμβανομένων ογδόντα καμβάδων που υπογράφουν από κοινού οι δύο καλλιτέχνες.
Η έκθεση προσφέρει επίσης μια μοναδική ματιά στην καλλιτεχνική σκηνή του 1980 στο κέντρο της Νέας Υόρκης, παρουσιάζοντας μεμονωμένα έργα σύγχρονων καλλιτεχνών όπως ο Keith Haring, η Jenny Holzer, ο Kenny Scharf και ο Michael Halsband.
Στα αξιοσημείωτα έργα της έκθεσης περιλαμβάνονται ο καμβάς Αφρικανική μάσκα μήκους δέκα μέτρων και ο πίνακας Δέκα σάκοι του μποξ (Μυστικός Δείπνος), ο οποίος συνδυάζει τη θρησκευτική εικονογραφία με τη σύγχρονη κουλτούρα. Σε κάθε σάκο του μποξ, ο Warhol ζωγράφισε ένα πορτρέτο του Χριστού από τον Μυστικό Δείπνο του Λεονάρντο ντα Βίντσι. Στη συνέχεια, ο Basquiat πρόσθεσε τις χαρακτηριστικές του κορώνες γκράφιτι και τη λέξη «δικαστής» πάνω από τον Ιησού και τις πειθαρχίες του.
«Το σχεδίασα πρώτα και μετά το ζωγράφισα όπως ο Jean-Michel. Νομίζω ότι αυτοί οι πίνακες που κάνουμε μαζί είναι καλύτεροι όταν δεν μπορείς να καταλάβεις ποιος έκανε ποια μέρη» – Andy Warhol.
Σήμερα, τα συνεργατικά έργα του Basquiat και του Warhol παραμένουν μια απόδειξη της δύναμης της καλλιτεχνικής συνεργασίας. Οι κοινές τους προσπάθειες αμφισβήτησαν τις παραδοσιακές έννοιες της συγγραφής και της ιδιοκτησίας και βοήθησαν να ανοίξει ο δρόμος για μια νέα γενιά καλλιτεχνών που αγκάλιασαν μια πιο ρευστή, συνεργατική προσέγγιση της καλλιτεχνικής δημιουργίας.
