Νήματα από το κουβάρι του κόσμου

Ιστορίες για τα ταπεινά και τα μεγάλα, μακρινές τραγωδίες ή η ασημαντότητα της καθημερινότητας, πολλαπλοί τρόποι θέασης της ζωής όπως είναι. Από τις 13 έως τις 22 Μαρτίου, στο πιο ενδιαφέρον πρόγραμμα των τελευταίων ετών, οι 168 ταινίες του 17ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης ξετυλίγουν το κουβάρι του κόσμου. Επιλέγουμε 17 από τις πιο ενδιαφέρουσες περιπτώσεις.

1. Η όψη της σιωπής / Τζόσουα Όπενχαϊμερ

{youtube}aA_ZHAs4M9k{/youtube}

Στην πιο εύγλωττη αλληγορία του φετινού προγράμματος, ο πολυβραβευμένος δημιουργός του «The Act of Killing» καταγράφει μία ακόμη εναλλακτική εξιστόρηση της γενοκτονίας στην Ινδονησία μέσα από την ιστορία ενός οφθαλμίατρου που διερευνά την αλήθεια «σκάβοντας» το βλέμμα των επιζώντων.

2. Το αλάτι της γης / Βιμ Βέντερς, Ζουλιάνου Χιμπέιρου Σαλγάδου

{youtube}jMb7eWaBVvQ{/youtube}

Ένα οπτικό δοκίμιο για την ανθρώπινη κατάσταση με κύριο δομικό υλικό τις εικόνες του σπουδαίου Βραζιλιάνου φωτογράφου Σεμπαστιάου Σαλγάδου. Η ομορφιά του ανθρώπου και του κόσμου σε κόκκους.

3. Βιρούνγκα / Ορλάντο φον Άινζιντελ

{youtube}Wu-vjWd7Tb8{/youtube}

Όταν ο πόλεμος για τη σωτηρία του περιβάλλοντος αποκτά κυριολεκτική σημασία. Μια ιστορία από το πολύπαθο Κονγκό για την προσπάθεια προστασίας του Εθνικού Πάρκου Βιρούνγκα, χαρακτηρισμένου ως Μνημείου Παγκόσμιας Κληρονομιάς της Ουνέσκο και την άγρια ομορφιά του κόσμου εκεί έξω που δε «μετράει».

4. Στο υπόγειο / Ούλριχ Ζάιντλ

{youtube}TZ17ctdprqk{/youtube}

Η μεγάλη επιστροφή ενός αγαπημένου σκηνοθέτη των Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης. Μετά την Τριλογία του Παραδείσου ο Ζάιντλ στρέφει κυριολεκτικά το βλέμμα στον υπόκοσμο και εξερευνά τα cabinets de curiosités των αυστριακών υπογείων.

5. Είμαστε δημοσιογράφοι / Άχμαντ Τζαλάλι Φαραχάνι

{youtube}OFZP3HJTCuA{/youtube}

Όχι από «συναδελφική αλληλεγγύη», αλλά για να μην αυταπατώμεθα ότι δημοσιογράφοι είναι αυτοί που ξεχειμωνιάζουν στα τηλεοπτικά παράθυρα.

6. Θα πέσει η νύχτα / Αντρέ Σίνγκερ

{youtube}lbB9NCYzQVU{/youtube}

Ο σπόρος της μνήμης που χάνεται και κάποια στιγμή φυτρώνει. Αρχειακό υλικό και μαρτυρίες από τα χρόνια της απελευθέρωσης των στρατοπέδων συγκέντρωσης των ναζί, όπως καταγράφηκε από σπουδαίους σκηνοθέτες της εποχής, μεταξύ των οποίων και ο Άλφρεντ Χίτσκοκ.

7. Αποφεύγοντας την τρέλα / Μπάρμπαρα Κοπλ

{youtube}kfGYqdTAxEk{/youtube}

Η μεγάλη κυρία του ντοκιμαντέρ, η οσκαρική Μπάρμπαρα Κοπλ, αντιμέτωπη με την «κατάρα» των Χέμινγουεϊ.

8. Ονειροπαγίδα / Κιμ Λοντζινότο

{youtube}PMPXhevhw0U{/youtube}

Έτερη αγαπημένη σκηνοθέτιδα του Φεστιβάλ, επίτιμη προσκεκλημένη στο παρελθόν, υπέρμαχος των δικαιωμάτων των γυναικών, κάνει ταινίες που μιλάνε για εκείνον τον στίχο: «από παιδί αναρωτιόμουν ποιος έχει τη δύναμη, αυτός που χτυπάει ή αυτός που πονάει»…

9. Καταγεγραμμένος / Χοσέ Αντόνιο Βάργκας

{youtube}Hn5NoK7fM_Q{/youtube}

Το σπάσιμο του τέταρτου τοίχου. Ένας βραβευμένος με Πούλιντζερ δημοσιογράφος για τον τρόπο που τα ΜΜΕ μπορούν όντως να αλλάξουν τον κόσμο. Από παράνομος μετανάστης, αιτία αλλαγής του μεταναστευτικού νόμου των ΗΠΑ.

10. Ο εφιάλτης του Δαρβίνου / Χούμπερτ Ζάουπερ

{youtube}qJhHLUbdUjg{/youtube}

Ψάρια για όπλα. Υπόγεια πολυεθνικά νήματα συνθέτουν ένα βρώμικο κουβάρι από «τοπικούς ψαράδες, επιχειρηματίες, άστεγα παιδιά, πολιτικούς, επιτρόπους της ΕΕ, Τανζανές πόρνες και Ρώσους πιλότους…» με φόντο τη λίμνη Βικτόρια, τη μεγαλύτερη τροπική λίμνη του πλανήτη. Το ντοκιμαντέρ του 2004, που χάρισε στον δημιουργό του μια σειρά από διακρίσεις, προβάλλεται στο πλαίσιο του αφιερώματος του Φεστιβάλ στον συνδεδεμένο με το αποκαλυπτικό ντοκιμαντέρ, Χούμπερτ Ζάουπερ.

11. Καπιταλισμός – Η μυστική μας συνταγή / Αλεξάντρου Σόλομον

{youtube}2c23Niym9wg{/youtube}

Ένας από τους σημαντικότερους εκπροσώπους του σπουδαίου πολιτικού ρουμανικού κινηματογράφου των τελευταίων ετών, ο έτερος τιμώμενος σκηνοθέτης με αφιέρωμα στις ταινίες του στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αλεξάντρου Σόλομον, παρουσιάζει μέσα σε λιγότερο από 90΄ τον τραγέλαφο της μετάβασης από τον κομμουνισμό στον καπιταλισμό.

12. Φτώχεια ΑΕ / Μάικλ Μάθεσον Μίλερ

{youtube}UrUIDu5SfKU{/youtube}

Η μόνη βιομηχανία που δεν έπληξε η κρίση είναι η βιομηχανία της φτώχειας. Μια ταινία για τις βρώμικες ιστορίες αποικιοκρατίας πίσω από τον όμορφο κόσμο της φιλανθρωπίας, για τις καλές προθέσεις και τον δρόμο προς την κόλαση των άλλων.

13. Ο γύρος του κόσμου σε 50 συναυλίες / Χέντι Χόνιχμαν

{youtube}H2Hs2zksyV0{/youtube}

Ένα αλλιώτικο μουσικό road movie: η Βασιλική Ορχήστρα του Κόνσερτχεμπάου κάνει παγκόσμια περιοδεία για να γιορτάσει τα 125 της χρόνια και αποδεικνύει ότι αν υπάρχει ένας μόνο τρόπος να ενώσεις τους ανθρώπους, αυτός είναι η μουσική.

14. Μέτρο Πάντων / Sam Green

Η ταινία για τις ιστορίες των ανθρώπων πίσω από τα ρεκόρ Γκίνες βρίσκει μια θέση στη λίστα όχι τόσο για το κινηματογραφικό κομμάτι, αλλά για τον τρόπο παρουσίασής της σε μια παράσταση που ζωντανεύει το σινεμά: ζωντανή αφήγηση επί σκηνής, με τη ζωντανή συνοδεία μουσικής, της αιώνιας ερωμένης του κινηματογράφου.

15. Αρκαδία χαίρε / Φίλιππος Κουτσαφτής

{youtube}Va0EwIQJfsE{/youtube}

Η νέα ταινία του επίμονου κηπουρού του ελληνικού ντοκιμαντέρ, δημιουργού της «Αγέλαστου Πέτρας», είναι μια καταδίφηση στην αρκαδική γη, μια ποιητική καταγραφή από «στιγμές πάνω στην ατέλειωτη γραμμή του χρόνου» με μουσικούς υπότιτλους από τον Κωνσταντίνο Β.

16. Καλιαρντά / Πάολα Ρεβενιώτη

{youtube}9pKmjUpicYc{/youtube}

Μια ιστορία για το περιθώριο ειπωμένη με «άσχημα λόγια»μέσα από την ιστορία της κρυφής γλώσσας των ομοφυλόφιλων της Ελλάδας από τη δεκαετία του ’40 ως τη δεκαετία του ’80, η cult ιστορία που πολλοί εμίσησαν, αλλά ακόμη περισσότεροι οικειοποιήθηκαν, όπως την αφηγούνται θεωρητικοί και άνθρωποι της πιάτσας.

17. Πέρασα κι εγώ από κει κι είχα παπούτσια από χαρτί / Βασίλης Λουλές

{youtube}XXfjTILOZKg{/youtube}

Παραμύθια για πάντα από τους τελευταίους ανθρώπους που φύλαξαν μέσα στις λέξεις τους το συλλογικό ασυνείδητο.