Έχεις ποτέ αναρωτηθεί τι κοινό έχουν οι λέξεις άλγεβρα, αζιμούθιο, καλίμπρα, αλγόριθμος, χημεία, αλκάλιο, ζιρκόνιo πέρα φυσικά από το προφανές πως είναι επιστημονικοί όροι που χρησιμοποιούμε στα Μαθηματικά, τη Χημεία, την Αστρονομία και τη Φυσική. Ξέρεις τι είναι το Deer Cave ή τι υποστήριξε ο σπουδαίος Αυστριακός φυσικός ονόματι Λούντβιχ Μπόλτσμαν και όταν η επιστημονική κοινότητα τον χλεύασε εκείνος έκοψε μόνος του το νήμα της ζωής του το 1906; Έχεις ποτέ αναρωτηθεί αν ο Αϊνστάιν είχε άδικο ή με τι θα έμοιαζε μια κατάσταση Zombie Apocalypse; Αυτά είναι μερικά μόνο από τα μυστήρια, τους σκοτεινούς μύθους, τα τρελά ερωτήματα που ίσως σου έχουν περάσει για κάποια στιγμή από το κεφάλι και τα απέρριψες με την υπόνοια της τρέλας με τα οποία καταπιάνεται ο Mikeius και το βιβλίο του “What the Fact?” Που δεν σταματάς να το διαβάζεις μέχρι τελικής σελίδας…και σίγουρα πριν «ανατινάξεις το κεφάλι σου» από την ενδιαφέρουσα πληροφορία και γνώση.
Μπήκε στη Σχολή Μηχανολόγων Μηχανικών αλλά προτίμησε να αφιερωθεί επαγγελματικά με τα Social Media ξεκινώντας ως blogger το 2011 και αμέσως έλαμψε με την αμεσότητα, την ευφυΐα του, το χιούμορ του αλλά κυρίως γιατί για πρώτη φορά η επιστήμη δοκιμάστηκε έξω από σωλήνες και εργαστήρια. Στην ερώτηση τι θα επέλεγε αναμεσά στην Επιστήμη και την κωμωδία δηλώνει πως «αν μου έκανες την ερώτηση αυτή πριν από 15 χρόνια, θα σου έλεγα κωμωδία. Σήμερα όμως και αν πρέπει οπωσδήποτε να επιλέξω κάτι τότε επιλέγω επιστήμη».
Οι γονείς του, όταν ήταν μικρός του χάρισαν ένα κασετοφωνάκι και εκείνος πατούσε REC ηχογραφώντας τις δικές του ψεύτικες εκπομπές. Έπαιζε ραδιόφωνο. Και σε συνδυασμό με τις εγκυκλοπαίδειες που στην κυριολεξία «ρουφούσε» η συνέχεια ήταν μάλλον σίγουρη. H αρχή έγινε ιδρύοντας το Comedy Lab, την πρώτη mainstream εκπομπή στο ελληνικό internet και από τότε παράγει ιδιαίτερο περιεχόμενο για το YouTube σε μερικές από τις πλέον δημοφιλείς, όχι μόνο ανάμεσα στους νέους, σειρές της διαδικτυακής πλατφόρμας όπως το «Μπραφ», το «Θάψε το σενάριο» και ο «Σκεπτικός κάφρος». Έχοντας γίνει δημοφιλής και αγαπητός τα τελευταία χρόνια ζει στο Λονδίνο και προωθεί τη μετάδοση της επιστήμης με την εκπομπή “What the Fact?“. Εμπνευσμένο από αυτά τα επεισόδια και η ιδέα του ομώνυμου βιβλίου. «Πολλά από τα κεφάλαια του βιβλίου, είναι ιστορίες που συχνά διάβαζα όταν ήμουν μικρός και ανυπομονούσα να έρθει η στιγμή να κάνω μια επιστημονική εκπομπή να σκεφτόμουν ότι πραγματικά θα τους ‘ανατίναζα το κεφάλι με αυτή. Πάντα σημειώνω στο Google notes, ακούω ένα audio book και σημειώνω σελίδες κεφάλαια», μου περιγράφει όταν ρωτάω για τις ιστορίες που υπάρχουν στο βιβλίο αλλά και την έμπνευση κατά τη διάρκεια της συνομιλίας μας εν μέσω καραντίνας.
Πώς περνάς τη ζωή στο Λονδίνο αυτές τις ημέρες.
Εγώ ακολουθώ καραντίνα Τσιόδρα αυτές τις μέρες. Τα μέτρα εδώ είναι περιορισμένα γιατί προφανώς η ανάκαμψη της οικονομίας τους ενδιέφερε περισσότερο. Αν θα τους βγει αυτό δεν ξέρω. Εγώ βέβαια ως σεναριογράφος η δουλειά μου κυρίως γίνεται από το σπίτι. Ήμουν λοιπόν κατά μία έννοια προετοιμασμένος. Τις συνέπειες θα τις ζήσω σε κανά χρόνο. Γιατί αυτή τη στιγμή ζω με περσινά έσοδα. Και επειδή μεγάλο μέρος της δουλειάς μου είναι και τα Live αν αυτά δεν ανακάμψουν σύντομα θα έχω σίγουρα πρόβλημα σε λίγο. Συνεχίζω λοιπόν να εργάζομαι αδιάκοπα. Ξυπνάω μόνο λίγο πιο αργά πλέον. Κάθομαι στο laptop μου και ασχολούμαι με τη δουλειά μου που μοιάζει με δουλειά ατζέντη. Να μιλήσω, να στείλω σενάρια, να αναζητήσω χορηγούς, να καθορίσω περιεχόμενο. Το δημιουργικό κομμάτι είναι ένα 20% που είναι φυσικά και το πιο σημαντικό. Πρέπει σύντομα σε κανά 6μηνο να γυρίσω στην Ελλάδα και να κάνω λίγες οικονομίες.
Η επόμενη ημέρα μετά το lockdown βλέπεις να αλλάζει κάτι στον τρόπο που δουλεύουν οι άνθρωποι;
Δεν βλέπω κάτι να αλλάζει στον τρόπο που δουλεύαμε. Και αυτοί που τώρα εργάζονται από το σπίτι νομίζω ότι κάνουν απλώς υπομονή. Όλοι θέλουν να επιστρέψουν στην κανονικότητά τους. Δεν είναι φυσιολογικό να δουλεύεις από το σπίτι. Χάνεις πολλά πράγματα από το να μην βλέπεις έναν άνθρωπο σε όλες τις διαστάσεις του. Ο εγκέφαλός μας το ξέρει ότι αυτό που μας συμβαίνει αυτή τη στιγμή δεν είναι φυσιολογικό.
Στο επίκεντρο κάθε ιστορίας σου παρότι κυριαρχεί η επιστήμη, είναι τελικά ο άνθρωπος. Πώς εμπνέεσαι για τις ιστορίες σου;
Διάβαζα εκλαϊκευμένη επιστήμη από πολύ μικρός. Οι γονείς μου, να είναι καλά, από μικρό μου έδωσαν πολλά ερεθίσματα. Μου πήραν ένα αρμόνιο, κλασική λογοτεχνία, Ιούλιο Βερν και όλα αυτά. Όμως τα βαριόμουν απίστευτα όλα αυτά, τις μυθοπλασίες. Διάβαζα συνέχεια εγκυκλοπαίδειες. Τα έπιανα όλα με τη σειρά. Μάθαινα για το διάστημα, για τους δεινόσαυρους. Και κάπως έτσι ξεκίνησε όλη η τρέλα. Και μεγαλώνοντας συνέχισα να διαβάζω non fiction αναγνώσματα. Ψυχολογία, ιστορία, και έτσι έμαθα πολλά για την ιστορία της επιστήμης. Όχι μόνο την επιστήμη καθ’ αυτή. Τη διαδικασία προς την ανακάλυψη. Αυτό ήταν που με συνάρπασε περισσότερο. Ειδικά οι early επιστήμονες, γύρω στα 1800 ήταν λίγο σαν rock star.
«Θέλω να σπάσω τον μύθο ότι η ιστορία της επιστήμης και της προόδου είναι στην ουσία μια αλληλουχία eureka moments»
Ήταν έντονες προσωπικότητες, είχαν αντιπαλότητες, ήταν εκκεντρικοί. Βλέπω λοιπόν να βγαίνουν ταινίες για τον Ray Charles, για την Amy Winehouse, για τον Elvis και συχνά αναρωτιέμαι «βρε παιδιά πότε θα βγει ταινία για τον Νεύτωνα»; Ξέρετε πόσο weirdo ήταν; Ο κόσμος θεωρεί την επιστήμη ξενέρωτη. Νομίζουν όλοι ότι είναι κόλλες χαρτί με νούμερα. Θέλω λοιπόν να σπάσω τον μύθο ότι η ιστορία της επιστήμης και της προόδου είναι στην ουσία μια αλληλουχία eureka moments. Ότι είναι δηλαδή κάποιες ιδιοφυΐες που απλά πηδάνε από το ένα εύρηκα στο επόμενο εύρηκα, και ανακαλύπτουν πράγματα στην πορεία. Δεν λειτουργεί έτσι η επιστήμη και η πρόοδος. Η επιστήμη είναι ένα δίκτυο, ένα πλέγμα. Πολλές ιδέες και πολλοί άνθρωποι μαζεύονται, μπλέκονται, ανταλλάσσονται, ανταγωνίζονται, μοιράζονται ιδέες, κάνουν παιδάκια, και οι άνθρωποι αλλά και οι ιδέες. Η πρόοδος, η γνώση είναι ένα δίκτυο. Δεν είναι μια σειρά από facts. Αυτό σημαίνει ότι και η ζωή του επιστήμονα θα επηρεάσει την πρόοδο της ανακάλυψης. Αν ένας επιστήμονας είναι ψωνισμένος, τότε θα επιμείνει περισσότερο στη θεωρία του για παράδειγμα μέχρι να την αποδείξει. Υπάρχουν πολύ ωραίες και συγκινητικές ιστορίες όπου οι επιστήμονες σπάνε τα κλισέ.
Έχεις μια τέτοια ιστορία να μου διηγηθείς;
Ναι φυσικά. Μάλιστα είναι και η ιστορία με την οποία κλείνω και το βιβλίο μου. Ο Αϊνστάιν πίστευε ότι το σύμπαν δεν διαστέλλεται. Όταν λοιπόν βγήκε η θεωρία για τη διαστολή του σύμπαντος ο Αϊνστάιν που ήταν ήδη Rock star επιστήμονας, διάσημος και διαφωνούσε με αυτό, μάλιστα είχε κάνει κάποια προσθήκη στη θεωρία της σχετικότητας, τη δική του ιστορία ώστε να μη βγαίνει η θεωρία της διαστολής τους σύμπαντος, τόσο κολλημένος ήταν. Επισκέφθηκε τότε λοιπόν ένα αστεροσκοπείο στην Κεντρική Αμερική και εκεί συνάντησε ένα μικρού διαμετρήματος νέο επιστήμονα τον Έντουρντ Χαμπλ, ο οποίος και του έδειξε με το τηλεσκόπιο αποδείξεις πως το σύμπαν διαστέλλεται. Υπάρχει μάλιστα και φωτογραφία του να κοιτάει τότε μέσα από το τηλεσκόπιο. Βλέπει, ο μέγιστος Αϊνστάιν, ότι έκανε λάθος. Ξέρεις τι έκανε; Έσφιξε το χέρι του Χάμπλ και του είπε: Σε ευχαριστώ που με έβγαλες από την πλάνη που βρισκόμουν τόσα χρόνια. Για μένα αυτό είναι η επιστήμη. Πέρα από τα κύτταρα, τα μόρια, τους πλανήτες, είναι μια ιδεολογία, μια αρχή. Άλλωστε το πιο σημαντικό μέρος της πνευματικής καλλιέργειας ενός ανθρώπου είναι να συναντιέται με άλλους ανθρώπους οι οποίοι να του λένε πόσο άδικο έχει. Η επιστήμη έχει μια δημοκρατία μέσα της.
Εντυπωσιακό επίσης είναι όταν σκέφτομαι ότι το ιστορικό κέντρο του Σικάγο βρίσκεται χτισμένο 2 μέτρα πιο ψηλά από την υπόλοιπη πόλη. Κάπου στα τέλη του 1800, όταν ο κόσμος άρχισε να μετακινείται στα κέντρα των πόλεων και να διαμορφώνονται πόλεις, μέχρι τότε έμοιαζαν με τρώγλες, ήταν επιτακτική η ανάγκη να φτιαχτούν οι αποχετεύσεις. Στο Σικάγο όμως υπήρχε ένα πρόβλημα: καθώς η πόλη ήταν επίπεδη, ήταν πολύ δύσκολο να σκάψουν. Ένας πρωτοπόρος λοιπόν αρχιτέκτονας, σχεδόν επαναστάτης, με πρωτοπόρες ιδέες που σκεφτόταν out of the box πρότεινε αντί να σκάψουν, να σηκώνουν τα κτίρια πάνω σε γρύλους. Και αυτό και έκαναν. Σήκωσαν κυριολεκτικά ένα ολόκληρο οικοδομικό τετράγωνο πάνω σε 20.000 γρύλους.
Σε ποιους θέλεις να μιλήσεις με το βιβλίο σου αλλά και τις εκπομπές σου;
Θέλω να μοιραστώ ιστορίες που ακόμα και όσοι δεν έχουν καμία σχέση με την επιστήμη θα δείξουν ενδιαφέρον. Ο κόσμος θέλει γνώση. Το παιδάκι του γυμνασίου που μπορεί για κάποιους να μην παίρνει τα γράμματα στο σχολείο, να ξέρει όλη την ιστορία του Παναθηναϊκού απέξω και ανακατωτά. Μια χαρά τα παίρνει τα γράμματα. Απλά πρέπει κάποιος να του δώσει το ερέθισμα. Χαίρομαι γιατί λαμβάνω προσκλήσεις και από σχολεία και τα επισκέπτομαι συχνά. Έχω μάλιστα και μια διάλεξη με θέμα «Η επιστήμη ως αντίδοτο στον φόβο» με τη φιλοσοφία TedTalk.
Ποιο το στοιχείο που έκανε την εκπομπή σου να ξεχωρίσει;
Το What the Fact? δεν είναι φυσικά το μόνο κανάλι εκλαϊκευμένης επιστήμης στην Ελλάδα. Είναι σημαντικό να κάνουμε και ένα shout out εδώ και για τους άλλους όπως ο Astronio, η Καθημερινή Φυσική, το Smart Chemistry και άλλοι. Ίσως ξεχώρισε γιατί εκτός από το ότι είναι μια πολύ προσεγμένη και όμορφη εκπομπή, εγώ ήμουν ήδη γνωστός από τις προηγούμενες εκπομπές που είχα κάνει, χωρίς να είμαι star.
YouΤube και νέοι. Είναι ένας εύκολος δρόμος;
Το λογικό σφάλμα που γίνεται με τους νέους είναι πως βλέπουν ένα success story σε εμένα, τον Mikeius αλλά δεν βλέπουν άλλους που έκαναν την ίδια προσπάθεια και ποτέ δεν τα κατάφεραν. Είναι πολύ δύσκολος ο κόσμος της showbiz και των media. Εξορισμού λοιπόν βιώνουν μόνο τις επιτυχημένες προσπάθειες και νομίζουν πως όλοι τα κατάφεραν. Υπάρχουν πολλές και καθημερινές δυσκολίες, κυρίως ψυχολογικές. Πρέπει συνεχώς να καινοτομείς, να έχεις επαφή με τον κόσμο και όλα αυτά φυσικά σε οδηγούν μακριά από την προσωπική σου ζωή. Δεν είναι λοιπόν δύσκολο χειρωνακτικά αλλά απαιτεί αρκετές θυσίες. Θα απομακρυνθείς από τους φίλους σου, την οικογένειά σου καθώς τα ωράρια είναι λίγο διαφορετικά. Παντρεμένος με τη δουλειά σου εδώ σημαίνει χωρισμένος από όλα τα άλλα. Από την άλλη, σκέφτομαι ότι οι νέοι που θέλουν όλοι να κάνουν YouΤube απλώς μιμούνται. Είναι δηλαδή το παιχνίδι της σύγχρονης εποχής μας. Όπως εμείς παίζαμε κλέφτες και αστυνόμους, ινδιάνους και καουμπόηδες, εκείνα παίζουν ΥouΤube. Θυμάμαι όταν ήμουν μικρός οι γονείς μου, μου είχαν χαρίσει ένα κασετοφωνάκι και εγώ έφτιαχνα ψεύτικες εκπομπές, έπαιζα ραδιόφωνο. Ας παίξουν λοιπόν τώρα λίγο YouΤube.
Τι βλέπεις αυτή την περίοδο στο Netflix και ποιο βιβλίο διαβάζεις;
Είδα Too hot to handle και είναι η καλύτερη παρακμή που είδα ποτέ. Μια φανταστική παρακμή. Tiger King έχω ακούσει τα καλύτερα αλλά το κρατάω για να κάνω ένα μαραθώνιο κάποια στιγμή. Έχω αρχίσει και ξαναβλέπω ταινίες των 90’ς, action movies και αυτό που σίγουρα έχω να προτείνω αυτού του είδους, ένα μικρό διαμαντάκι, είναι το Crimson Tide (Πορφυρή Παλίρροια), πολεμική ταινία με τον Ντένζελ Ουάσινγκτον. Δεν τις κάνουν πλέον έτσι τις ταινίες. Έχει διαλόγους. Και το βιβλίο που διαβάζω είναι το Basic Economics του Thomas Sowell που εμένα προσωπικά με έχει πορώσει αλλά φυσικά δεν το προτείνω στον μέσο αναγνώστη. Η οικονομία σαν επιστήμη είναι η πιο παρεξηγημένη από όλες. Σου δείχνει πώς λειτουργεί η κοινωνία και γενικότερα ο πλανήτης. Πολύ ωραία οι πλανήτες, τα αστέρια και οι μαύρες τρύπες αλλά αυτό θα σου μάθει να ζεις λίγο και να καταλάβεις τι γίνεται στον έξω κόσμο.
Άρα να περιμένουμε και Θεωρία Οικονομίας στο What The Fact? ;
Ναι φυσικά. Παρατηρώ άλλωστε και μια άγνοια του κόσμου για την οικονομία. Είναι κάποια βασικά που και εγώ τα έμαθα στα 37 μου. Μετά την καραντίνα συνεχίζουμε τα γυρίσματα για νέα επεισόδια.
Ποια είναι τα επόμενα σχέδιά σου;
Ετοιμάζω το Food for thought όπου εκεί δεν ασχολούμαι τόσο βαθιά με επιστημονικά θέματα αλλά το κοινό μου στέλνει απορίες που πάντα είχε και εγώ τις λύνω. Για παράδειγμα κάποιος με ρώτησε γιατί η μπύρα είναι κίτρινη ενώ ο αφρός είναι άσπρος, γιατί οι ρόδες του ποδηλάτου γυρίζουν ανάποδα αν τραβήξεις video. Οι απαντήσεις είναι αστείες, ενδιαφέρουσες, περίεργες και κάποιες φορές απλές.
