«Κωνσταντίνος Καραθεοδωρή»: Ο Έλληνας μαθηματικός, γνωστός ως ο «Έλληνας Αϊνστάιν» σε graphic novel

Η ζωή και το έργο του μεγάλου Ελληνογερμανού μαθηματικού σε κείμενο Ελπιδοφόρου Ιντζέμπελη και εικόνες του Pan Pan

Η πρώτη του «γνωριμία» με τον Κωνσταντίνο Καραθεοδωρή έγινε μέσα από αρθρογραφία κυριακάτικης εφημερίδας, όπου η εφημερίδα τον σύστηνε ως τον «Έλληνα Αϊνστάιν». Και μπορεί για κάποιους ειδικούς στο ευρύτερο πεδίο των θετικών επιστημών και ειδικοτερα της Μαθηματικής Επιστήμης το όνομα αυτό να είναι σπουδαίο αλλά δυστυχώς για πολύ κόσμο, είναι λιγότερο γνωστό.

Όταν λοιπόν διάβασε αυτό το αφιέρωμα ο εκπαιδευτικός και συγγραφέας Ελπιδοφόρος Ιντζέμπελης γοητεύτηκε και ξεκίνησε μία εις βάθος έρευνα της ζωής και του έργου του αναζητώντας να σκιαγραφήσει καλύτερη το πορτρέτο αυτού του σπουδαίου Έλληνα.

«Ο πατέρας ήταν γλυκύτατος και ως άνθρωπος τα κατάπινε όλα, όπως και τις πικρίες που του τύχαιναν. Ήταν πάντοτε κοντά στην οικογένειά μας. Θυμάμαι που κάναμε μαζί περίπατο στο πάρκο. Θα έλεγα ότι ήταν διδακτικοί αυτοί οι περίπατοι. Ξέρετε τι ευχάριστος άνθρωπος που ήταν;…» θυμάται η κόρη του Δέσποινα Καραθεοδωρή στην πρώτη της συνάντηση με τον Ελπιδοφόρο Ιντζέμπελη.

Όταν η έρευνα αυτή ολοκληρώθηκε, κύριο μέλημά του Ελπιδοφόρου Ιντζέμπελη ήταν να μοιραστεί όλα εκείνα τα σπουδαία που ανακάλυπτε. Και ο τρόπος που διάλεξε ήταν ένας δρόμος απόλυτα πρωτότυπος «συνθέτοντας» τη βιογραφία του Κωνσταντίνου Καραθεοδωρή, ενός από τους σημαντικότερους επιστήμονες παγκοσμίως, σε μορφή graphic novel.

Σε συνεργασία με τον εικονογράφο Παναγιώτη Πανταζή, γνωστό και ως Pan Pan, ο Ελπιδοφόρος Ιντζέμπελης ακολουθεί τις σημαντικότερες στιγμές της πορείας του Κωνσταντίνου Καραθεοδωρή: το πάθος του για τα μαθηματικά, τη φιλία του με τον Αϊνστάιν και τη σχέση του με τον Ελευθέριο Βενιζέλο, τη συνεισφορά του στην επιστήμη και τα γράμματα, αλλά και την ανεξάντλητη αγάπη του για την Ελλάδα.

Ο Κωνσταντίνος Καραθεοδωρή στην Αίγυπτο

Η αφήγηση της ζωής του επιλέγεται να ξεκινήσει μέσα από το άρθρο-πορτρέτο που ετοιμάζει ο δημοσιογράφος Κίμων Μάγδας κατόπιν αιτήματος από το Πανεπιστήμιο του Μονάχου, με την αφορμή της συμπλήρωσης 100 χρόνων από τη γέννηση του σπουδαίου μαθηματικού (13 Σεπτεμβρίου 1873 στο Βερολίνο), τον οποίο είχε γνωρίσει σε νεαρότερη ηλικία.

Μέσα στις επόμενες σελίδες του βιβλίου και τις ασπρόμαυρες εικόνες του Παναγιώτη Πανταζή θα ταξιδέψουμε στην Αίγυπτο – συγκεκριμένα στο Φράγμα του Ασουάν -, εκεί όπου ο Καραθεοδωρής πηγαίνει ως μηχανικός της Βρετανικής Αποικιακής Υπηρεσίας μετά την ολοκλήρωση των πρώτων σπουδών του στη Στρατιωτική Σχολή του Βελγίου.

Στην Αίγυπτο συνεχίζει να μελετά μαθηματικά συγγράμματα και κάνει μετρήσεις στην κεντρική είσοδο της πυραμίδας του Χέοπα, τις οποίες δημοσίευσε. Είναι ωστόσο και η χρονική στιγμή και ο τόπος όπου θα ξεκινήσουν όλα όπως εξομολογείται και για πρώτη φορά ο ίδιος στον επιστήθιο φίλο του και συγγραφέα Δημήτρη Βικέλα:

«Μέρες τώρα έχω στο μυαλό μου μόνο μία σκέψη. Να τα παρατήσω και να ξεκινήσω τις σπουδές μου στη μαθηματική επιστήμη», και συνεχίζοντας «στη ζωή μας Δημήτρη αυτό που αξίζει είναι το ταξίδι».

Οι σπουδές του στο Βερολίνο και τη Γοτίγγη

Φοιτητής στο Πανεπιστήμιο του Βερολίνου, θα βρεθεί στα 27 του χρόνια, ακολουθώντας το όνειρό του. Εκεί γνωρίζει σπουδαίους μαθηματικούς που θα τον μυήσουν σε αυτή την επιστήμη και θα του ανοίξουν νέους δρόμους, ανάμεσά του ο Φέλιξ Κλάιν και ο Ντάβιντ Χίλμπερτ.

Από εκεί θα αποφοιτήσει ως διδάκτορας Φιλοσοφίας των Μαθηματικών, για να αναλάβει στη συνέχεια τακτικός καθηγητής Ανώτερων Μαθηματικών στο Πανεπιστήμιο του Αννόβερου. Το 1908 παντρεύεται την Ευφροσύνη, με την οποία αποκτά τον Στέφανο, ενώ μετά από τρία χρόνια γεννιέται η κόρη του Δέσποινα.

Η γνωριμία του με τον Αϊνστάιν και η πρόσκληση του Ελευθέριου Βενιζέλου

Με τον διάσημο φυσικό γνωρίζεται για πρώτη φορά το 1915 και έκτοτε διατηρεί μια σχέση – και αλληλογραφία – στηριγμένη στην αλληλοεκτίμηση και στον σεβασμό. «Αγαπώ όπως και εσείς την επιστήμη. Θέλησα να σας επισκεφθώ επειδή σας θαυμάζω», θα του δηλώσει στην πρώτη τους συνάντηση ο Αϊνστάιν. Η συνεργασία τους θα ξεκινήσει και σύντομα θα συμμετάσχουν μαζί με δημοσιεύσεις στο περιοδικό «Μαθηματικά Χρονικά» συντροφιά με την αφρόκρεμα των επιστημόνων της Γερμανίας.

Το 1911, ύστερα από πρόσκληση του Ελευθέριου Βενιζέλου, ο Καραθεοδωρής συμμετείχε στην επιτροπή επιλογής καθηγητών για το Πανεπιστήμιο Αθηνών. Το 1913 γίνεται καθηγητής της α΄ έδρας της μαθηματικής επιστήμης του Πανεπιστημίου του Γκέτινγκεν, και το 1920, ύστερα πάλι από πρόσκληση του Βενιζέλου, αναλαμβάνει την οργάνωση του Ιωνικού Πανεπιστημίου στη Σμύρνη, στο οποίο και θα παραμείνει μέχρι την κατάρρευση της ελληνικής παρουσίας στα παράλια της Μικράς Ασίας τον Αύγουστο του 1922.

Και ενώ η οικογένειά του έχει αναχωρήσει, ο 49χρονος τότε Καραθεοδωρής κατορθώνει να διασώσει τη βιβλιοθήκη και πολλά από τα εργαστηριακά όργανα του Ιωνικού Πανεπιστημίου και να τα μεταφέρει στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Η δωρεά Καραθεοδωρή βρίσκεται μέχρι τις ημέρες μας στο Μουσείο Φυσικών Επιστημών του Πανεπιστημίου.

Τα τελευταία χρόνια της ζωής του

Η παραμονή του στην Αθήνα θα είναι πολύ σύντομη. Δεν αντέχει την ελληνική καθημερινότητα. Η επιστροφή στο Μόναχο αναπόφευκτη. Στην πόλη που θα αφήσει και την τελευταία του πνοή.

Μια σύντομη ματιά στο έργο του Ελπιδοφόρου Ιντζέμπελη

Ο Ελπιδοφόρος Ιντζέμπελης κατάγεται από τη Λέσβο και γεννήθηκε στην Αθήνα. Σπούδασε τις επιστήμες της Παιδαγωγικής και της Θεολογίας. Πραγματοποίησε μεταπτυχιακές σπουδές στο Μπέρμιγχαμ και μετεκπαιδεύτηκε στο Μόναχο. Εργάστηκε ως δάσκαλος στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση για μια τριακονταετία.

Είναι συγγραφέας πολλών βιβλίων κι έχει δημοσιεύσει αρκετά διηγήματα, δοκίμια, ποιήματα, κριτικές βιβλίων και συνεντεύξεις με συγγραφείς σε διάφορα βιβλία, εφημερίδες και περιοδικά.

 Λίγα λόγια για τον Παναγιώτη Πανταζή

O Παναγιώτης Πανταζής γεννήθηκε το 1982 στην Αθήνα, όπου ζει και ζωγραφίζει, ενώ παράλληλα κυκλοφορεί μουσική ως Pan Pan. Σταθερός συνεργάτης του περιοδικού 9 τα τελευταία πέντε χρόνια της κυκλοφορίας του, δημοσίευσε το πρώτο άλμπουμ του με κόμικς το 2007 (Common Comics #1, Giganto).

Έχει συνεργαστεί με πολλούς εκδοτικούς οίκους, ενώ από το 2021 έχει κυκλοφορήσει πάνω από 400 online comic strips σε σειρές στο socomic.gr (Μνήμες Γαβριήλ Φρανσουά, Mαρμελάδα Κεράσι κ.ά.). Ήταν συνεργάτης του περιοδικού Μπλε Κομήτης (εκδ. Polaris) από το πρώτο τεύχος του.

 

Το graphic novel «Κωνσταντίνος Καραθεοδωρή» κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Παπαδόπουλος – απευθύνεται σε παιδιά ηλικίας 9+ αλλά και ενήλικες

Εγγραφείτε στο newsletter μας

Κάθε Σάββατο θα λαμβάνετε στο e-mail σας το newsletter του ελc με τις προτάσεις μας για την εβδομάδα!

Podpourri. Ιστορίες που ακούγονται

Ακολουθήστε το ελculture.gr στο Google News

το ελculture σας προσκαλεί σε εκδηλώσεις

ΓΡΑΨΕ ΤΟ ΣΧΟΛΙΟ ΣΟΥ

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *

Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για να μειώσει τα ανεπιθύμητα σχόλια. Μάθετε πώς υφίστανται επεξεργασία τα δεδομένα των σχολίων σας.