«Όλα όσα συμβαίνουν όταν ανοίγω τα μάτια μου κάθε πρωί είναι μια έκπληξη. Είναι σαν να πεθαίνω και να ξαναζωντανεύω κάθε μέρα», είχε πει κάποτε η ζωγράφος Jean Cooke. Μια τέτοια γενναιόδωρη και αισιόδοξη στάση χαρακτηρίζει τους πολλούς λυρικά λιτούς πίνακές της που πολύ συχνά απεικόνιζαν μέρη του κήπου της στο νότιο Λονδίνο αλλά και στιγμιότυπα της φύσης από το εξοχικό της στούντιο στο Birling Gap στο Σάσεξ. Εκεί όπου και πέθανε σε ηλικία 81 ετών το 2008, κοιτάζοντας από το παράθυρο προς τη θάλασσα.
Αυτό το καλοκαίρι το Μουσείο Κήπων θα παρουσιάσει την πρώτη έκθεση που θα εστιάζει στους υπέροχους πίνακες κήπων της Jean Esme Oregon Cooke RA (1927-2008). Η έκθεση με τίτλο ”Jean Cooke: Ungardening” αποτελεί αναφορά στον τρόπο με τον οποίο περιέγραψε κάποτε το χόμπι της, την κηπουρική, στο βιβλίο αναφοράς ”Who’s Who”- και θα περιλαμβάνει αρκετές αυτοπροσωπογραφίες, αλλά και πολλούς πίνακες των κήπων της.
Η Jean Cooke αποτελεί μια ακόμη περίπτωση όπως και άλλες αξιόλογες γυναίκες καλλιτέχνιδες – όπως η Paula Modersohn-Becker και η Gwen John – που έπρεπε να αγωνιστεί για να να βρει τη δική της φωνή μπροστά στους τρομερούς εγωισμούς των ανδρών δίπλα της, καλλιτεχνικών συγγενών ή συζύγων.
Το 1953 παντρεύτηκε τον ζωγράφο John Bratby, ο οποίος έγινε γνωστός για τους ρεαλιστικούς πίνακές του με τα ακατάστατα τραπέζια της κουζίνας. Ήταν ένας γάμος κακοποιητικός, με τον Bratby να επιτρέπει στην Cooke να ζωγραφίζει μόνο τρεις ώρες την ημέρα και συχνά να καταστρέφει τους καμβάδες της με επικριτικό ύφος. Ενώ ήταν σεβαστή μεταξύ των συναδέλφων της καλλιτεχνών, ήταν ελάχιστα γνωστή στο κοινό. Ο Bratby την ζωγράφιζε τακτικά, αλλά τα πορτρέτα της δεν ήταν καθόλου κολακευτικά, γεγονός που την ώθησε να ανακτήσει την ταυτότητά της μέσω αυτοπροσωπογραφιών.
Γεννημένη στο Λονδίνο, η Jean πέρασε τα πρώτα της χρόνια ζώντας πάνω από το παντοπωλείο του πατέρα της στο Lewisham. Η παιδική της ηλικία θα γεμίσει αισθητικά από τον τρόπο με τον οποίο η μητέρα της δημιουργούσε όμορφα χρώματα για να διακοσμήσει τους τοίχους ανακατεύοντας διακριτικά περίεργες πινελιές χρώματος. Το καλοκαίρι του 1939, η οικογένεια μετακόμισε για να ζήσει σε ένα εξοχικό σπίτι στο Σάσεξ. Η φύση εκεί θα προσφέρει μια αίσθηση ελευθερίας και μια νέα προοπτική στη ζωή της. Σπούδασε Τέχνες στο Central School, στο Goldsmiths’ College και στο Royal College of Art, στο οποίο και θα επιστρέψει ως λέκτορας από το 1964 έως το 1974.
Η Cooke δεν ήταν μια συμβατική κηπουρός αλλά αναζητούσε στους κήπους της συναισθηματική υποστήριξη και δημιουργική έμπνευση. Συγκεντρώνοντας τους λυρικούς πίνακες κήπων και τα εκφραστικά πορτρέτα της Cooke, το ”Ungardening” θα είναι μια ευκαιρία να γνωρίσουμε σπάνια έργα μιας ιστορικά υποτιμημένης καλλιτέχνιδας.
Η έκθεση θα εξερευνήσει τους πίνακες της Cooke από τους κήπους της: ένα άγριο, κατάφυτο οικόπεδο της πόλης στο Blackheath του Λονδίνου και ένα λιβάδι στην κορυφή του βράχου στο παραθαλάσσιο εξοχικό της στο Sussex. Τα έργα θα περιλαμβάνουν πίνακες με δέντρα και λουλούδια, ένα λιβάδι με παπαρούνες, αγριολούλουδα με φόντο τη θάλασσα, έναν ανθισμένο οπωρώνα και τα αγαπημένα περιστέρια της Cooke. Οι κήποι της ήταν κατά κύριο λόγο ακαλλιέργητοι, καθώς η Cooke άφηνε τη φύση στην τύχη της. Αντί να καλλιεργεί τη φύση, την άφησε ελεύθερη.
Για δεκαετίες η Jean Cooke απολάμβανε μεγάλη φήμη μεταξύ των συναδέλφων της καλλιτεχνών, έγινε μέλος της Βασιλικής Ακαδημίας το 1972 και εξέθετε συχνά στη θερινή έκθεση της Ακαδημίας.
«Έχω μια πολύ απτική προσέγγιση στη ζωγραφική και χρειάζομαι την αίσθηση του χώρου. Εξαρτώμαι πολύ από τη φύση και τα πράγματα γύρω μου», συχνά ανέφερε.
Η έκθεση θα παρουσιάσει πάνω από 30 έργα, συμπεριλαμβανομένων νεοανακαλυφθέντων πινάκων από δημόσιες και ιδιωτικές συλλογές. Για πρώτη φορά μετά από σχεδόν 50 χρόνια, τέτοιες συνθέσεις μεγάλης κλίμακας αποτυπώνουν την τεχνική δεινότητα και την ψυχολογική διορατικότητα της Cooke, ακόμη και στην αρχή της καριέρας της.
Η έκθεση και ο συνοδευτικός της κατάλογος θα αποτελέσουν την πιο ολοκληρωμένη, σε βάθος διερεύνηση και ανάλυση της ζωής και της τέχνης της Cooke μέχρι σήμερα.
Πληροφορίες για την έκθεση
Jean Cooke: Ungardening, Garden Museum
21 Ιουνίου -10 Σεπτεμβρίου | Λονδίνο
