Όλοι οι άνθρωποι κατέχουν τη φυσική ικανότητα να επικοινωνούν. Η επικοινωνία ικανοποιεί εσωτερικές μας ανάγκες, τη φυσική αλλά και την κοινωνική μας επιβίωση. Μέσα από την επικοινωνία προσπαθούμε να αισθανθούμε ασφαλείς, να έχουμε αξία για τους άλλους, να σχετιστούμε, να δώσουμε και να πάρουμε πληροφορίες, να εκφραστούμε, να κατανοήσουμε τον κόσμο. Από τις απαρχές της γλώσσας, οι άνθρωποι επινόησαν αναρίθμητους τρόπους για να επικοινωνούν μέσω των λέξεων.
Σήμερα, υπάρχουν περισσότερες από 7.000 διαφορετικές γλώσσες που μιλιούνται ανά τον κόσμο. Αλλά πώς ξεκίνησε η γλώσσα; Ξεκίνησε από έναν άνθρωπό, μια ομάδα ανθρώπων ή γεννήθηκε σε πολλούς διαφορετικούς τόπους την ίδια στιγμή;
Το βιβλίο «Η ιστορία των λέξεων για παιδιά» προσκαλεί τους αναγνώστες, μικρούς και μεγάλους σε ένα υπέροχο και συναρπαστικό ταξίδι στην ιστορία, στην ιστορία των λέξεων. Από τα ιερογλυφικά και τα χαϊκού έως τη νοηματική και τον Σαίξπηρ, η γλώσσα είναι ζωτικής σημασίας στη διάδοση των ιδεών. Σε αυτό το ταξίδι γνωρίζουμε ανθρώπους από όλο το φάσμα της ιστορίας, από την Ακκαδική πριγκίπισσα Ενχεντουάννα, που έγραψε ποιήματα στους τοίχους ενός ναού των Σουμεριών πριν από 5000 χρόνια, μέχρι τον Ιάπωνα σχεδιαστή Σιγκετάκα Κουρίτα που επινόησε τα γνωστά πλέον σε όλους μας emoji, μαθαίνουμε για τα εργαλεία της πρώτης γραφής, για τη δύναμη των λέξεων να επηρεάζουν τις πράξεις μας, να ορίζουν τις συμπεριφορές μας, να εκφράζουν σκέψεις και συναισθήματα, να δημιουργούν ρυθμό, να εκπέμπουν μηνύματα. «Δε γνωρίζω τίποτα στον κόσμο που έχει τόση δύναμη όσο η λέξη. Ορισμένες φορές γράφω μια και την κοιτάζω μέχρι να ζωντανέψει», θα γράψει κάποτε η Έμιλυ Ντίκινσον.
Χωρισμένο σε θεματικά κεφάλαια, το βιβλίο διερευνά τι είναι οι λέξεις και πώς οι άνθρωποι επικοινωνούν χρησιμοποιώντας τον προφορικό λόγο και τα νοήματα- την ανάπτυξη των γραπτών σεναρίων και των εργαλείων γραφής, συμπεριλαμβανομένου του χαρτιού- την ιστορία των χειρογράφων και των τυπωμένων βιβλίων, τη διαδικασία εκμάθησης μιας άλλης γλώσσας, οι διάλεκτοι και οι προφορές και ο τρόπος με τον οποίο η γλώσσα μπορεί να αντανακλά την ταυτότητά μας- η δύναμη των λέξεων να ηρεμούν, να εμπνέουν, να συσπειρώνουν πλήθη και να κυβερνούν έθνη- ο ρόλος του γκράφιτι στη διάδοση μηνυμάτων- οι κώδικες και οι επινοημένες γλώσσες- τα μοτίβα της ποίησης- το μέλλον των λέξεων, συμπεριλαμβανομένων των emoji – και οι γλώσσες που αντιμετωπίζουν την εξαφάνιση.
Το βιβλίο αναπτύσσεται σε οκτώ μεγάλα κεφάλαια, ξεκινώντας όπως θα ήταν αναμενόμενο από την «Πρώτη λέξη» όπου διερευνά τον ορισμό των λέξεων και πώς οι άνθρωποι επικοινωνούν χρησιμοποιώντας τον προφορικό λόγο και τα νοήματα (οι απαρχές, η επικοινωνία, οι χειρονομίες, το νόημα), ακολουθεί το κεφάλαιο «Γράφοντας Λέξεις» (ιστορίες, ηχητικά σύμβολα, εργαλεία γραφής, πρώτες πινακίδες) και «Διαβάζοντας Λέξεις» (ιερά κείμενα, τυπογραφία), περνάει στο Μαθαίνοντας Λέξεις (οργάνωση λόγου, μηνύματα) και ακολουθούν τρία κεφάλαια αφιερωμένα στη δύναμη των λέξεων, «Πανίσχυρες λέξεις», «Μυστικές λέξεις», «Ποιητικές λέξεις», για να ολοκληρώσει τελικά με το κεφάλαιο «Η τελευταία λέξη» θέτοντας προβληματισμούς για το μέλλον των λέξεων, τις γλώσσες σε κίνδυνο, αλλά και την γλώσσα των υπολογιστών.
Η Rose Blake με τις εικόνες της, στήνει ένα παράλληλο παιχνίδι αναγνωρίζοντας την λιτότητα και την οικονομία χάριν όχι της απλοποίησης αλλά της εμπέδωσης των στοιχείων που παρατίθενται. Η Mary Richards δεν επιδιώκει να κουράσει με πλήθος στοιχείων και χαοτικών πληροφορίων αλλά αντίθετα υπογραμμίζοντας γεγονότα, πρόσωπα και σημεία καθοριστικά στην εξέλιξη της γλώσσας, την προβάλλει ως ένα κοινωνικό φαινόμενο αδιαμφησβήτητης σημασίας. Ταυτόχρονα, σπείρει αφορμές για περαιτέρω αναζήτηση πληροφοριών ανάλογα με τα ενδιαφέροντα αλλά και την ηλικία του κάθε αναγνώστη. Πρόκειται για ένα καλαίσθητο και πρωτότυπο βιβλίο που κάνει συναρπαστικό το ταξίδι στην ιστορία της γλώσσας και των λέξεων.
Ένα εξαίρετο βιβλίο που προστίθεται στη σειρά βιβλίων «Η ιστορία της μουσικής» και η «Ιστορία των εικόνων» που κυκλοφορούν από τις Εκδόσεις Καπόν.
Συγγραφέας: Mary Richards
Εικονογράφος: Rose Blake
