Λίγο έξω από την ιστορική πόλη Φεράρα της Ιταλίας στη γειτονιά Arginone παρουσιάστηκε πλέον το φιλόδοξο σχέδιο ενοριακού συγκροτήματος που μετά από 10 ολόκληρα χρόνια ολοκληρώθηκε με επιτυχία.
Η εκκλησία “San Giacomo Apostolo” και το ενοριακό συγκρότημα είναι μια συνεργασία του αρχιτεκτονικού γραφείου Miralles Tagliabue EMBT με τον Ιταλό σχεδιαστή Enzo Cucchi στην εικονογραφία, που το 2012 είχε κερδίσει βραβείο σχεδίασης, και αρχικός σχεδιαστικός στόχος ήταν η ενίσχυση της ταυτότητας της κοινότητας δημιουργώντας ένα σημείο αναφοράς για τους κατοίκους της περιοχής.
Για να υποστηριχθεί μια τέτοια ιδέα, στοιχεία όπως οι καμπυλωτοί τοίχοι και οι κυματιστές στέγες που έρχονται σε αντίθεση με τη στιβαρή και συμπαγή υλικότητα της παραδοσιακής αρχιτεκτονικής της Ferrara, κυριαρχούν στο σχέδιο. Έτσι η εκκλησία και το συγκρότημα γενικότερα αποπνέει μια φιλόξενη παρουσία.
Η εκκλησία και το ενοριακό κέντρο San Giacomo βρίσκεται σε σημείο που περικλείεται από λεπτά και ψηλά δέντρα, που κρύβουν το κτήριο και δημιουργούν ένα οικείο περιβάλλον γύρω του:
«Φανταστήκαμε μια ελαφριά και φιλική εκκλησία, που έρχεται από τον ουρανό και βρίσκεται στο μέρος όπου τη χρειάζεται περισσότερο η χριστιανική κοινότητα, μια σύγχρονη εκκλησία, πλούσια σε δύναμη και συμβολισμούς, εκπληκτική και οικεία ταυτόχρονα, εμπνευσμένη από τις πρώιμες μέρες της εκκλησίας», αναφέρει η ιδρύτρια του αρχιτεκτονικού γραφείου, Μπενεντέττα Ταλιαμπούε.
Τα φυσικά υλικά αλλά και η ίδια η σχεδίαση και τοποθέτηση του κτηρίου μέσα στον χώρο, ώστε η πρόσβαση να είναι εύκολη μέσα από πλευρικούς άξονες λειτουργώντας σαν μια αγκαλιά προς την κοινότητα είναι πρωταγωνιστικά στοιχεία που υιοθετήθηκαν με γνώμονα τις αρχές της οργανικής αρχιτεκτονικής που σέβεται και εναρμονίζεται με τον περιβάλλοντα χώρο.
Οι προσόψεις έχουν κατασκευαστεί από εμφανή τούβλα τοποθετημένα ποικιλοτρόπως δημιουργώντας ένα τριάκτινο σχέδιο που θυμίζει το Palazzo dei Diamanti της Ferrara, ένα αναγεννησιακό αριστούργημα. Η πρόσβαση στον ναό γίνεται μέσω μιας μεγάλης πύλης, χτισμένης με φυσικό ξύλο, βασικό υλικό σε όλο το έργο – κατά μήκος της οροφής, στα έπιπλα και με την ξυλουργική που εκφράζει τα σχήματα των δέντρων.
Το εσωτερικό της εκκλησίας που είναι αφιερωμένο στον Απόστολο Ιάκωβο, έχει τοίχους από ακατέργαστο μπετόν και πέτρινο δάπεδο ενώ ο κεντρικός βωμός του κατασκευάστηκε από ένα ακατέργαστο κομμάτι λευκής πέτρας Travi διαμορφώνοντας μια εικόνα πρωτόγονων στιγμών της εκκλησίας, όπου οι συμβολισμοί είχαν καθοριστικό ρόλο. Ο βωμός είναι το σημείο γύρω από το οποίο οργανώνονται η αίθουσα και το πλευρικό παρεκκλήσι, καθώς και το βαπτιστήριο και όλοι οι προσαρτημένοι χώροι.
Ο μεγάλος σταυρός από ξύλινα δοκάρια που διακοσμεί την οροφή είναι κατασκευασμένος από τα δοκάρια που διασώθηκαν από το παλιό δημαρχείο της Φεράρα, τα οποία και δεν έχουν υποστεί καμία απολύτως επεξεργασία, ώστε να αναδεικνύουν ακριβώς αυτό τον συμβολισμό του χρόνου και να παραπέμπει στους ναούς των μεσαιωνικών εκκλησιών, στοιχείο έντονο της οργανικής αίσθησης της εσωτερικής διακόσμησης που συμπληρώνεται από τα μικροέπιπλα αλλά και τα κρεμαστά φωτιστικά που σχεδίασε το ίδιο το αρχιτεκτονικό γραφείο, τα οποία είναι κατασκευασμένα από λεπτά ξύλινα πηχάκια που δημιουργούν μικρούς θόλους.
Ο Enzo Cucchi δημιούργησε τα έργα τέχνης που διακοσμούν το εσωτερικό, συμπεριλαμβανομένων μεγάλων γκρι πέτρινων σταυρών που δεσπόζουν στους τοίχους της εκκλησίας διακοσμημένους με πολύχρωμα κεραμικά κομμάτια.
Το έργο πραγματοποιήθηκε για λογαριασμό της Arcidiocesi di Ferrara- Comacchio, με στόχο την ανάπτυξη και διαμόρφωση αυτής της αστικής περιοχής σε έναν ανοιχτό χώρο που εξισορροπεί το παλιό και το νέο αποδίδοντας στο ενοριακό συγκρότημα του San Giacomo Apostolo καταλυτικό ρόλο για τη δημιουργία ταυτότητας στην κοινότητα και την προώθηση της κοινωνικοποίησης, της εκπαίδευσης και της αλληλεπίδρασης μέσα σε αυτήν.
