Η Αποστολική Βιβλιοθήκη του Βατικανού, αν και συνήθως προσβάσιμη μόνο σε μελετητές, εγκαινιάζει την πρώτη έκθεση σύγχρονης τέχνης με τίτλο “Tutti. Umanità in cammino” (Everyone: Humanity on Its Way) ή σε μια ελεύθερη απόδοση στα ελληνικά «Όλη η ανθρωπότητα σε ένα δωμάτιο», από τις 5 Νοεμβρίου 2021 έως τις 25 Φεβρουαρίου 2022.
Προκύπτει από τη συνεργασία του Ιταλού καλλιτέχνη Pietro Ruffo και της Αποστολικής Βιβλιοθήκης του Βατικανού, η έκθεση είναι εμπνευσμένη από την ανοιχτή επιστολή του Πάπα Φραγκίσκου προς τον καθολικό κλήρο και τους λαϊκούς με τίτλο “Fratelli Tutti”, μέσα στην οποία εκφράζει τις απόψεις του για έννοιες όπως η αδελφοσύνη, η αλληλεγγύη, το κοινό καλό, απόψεις βασισμένες στα γραπτά του Αγίου Φραγκίσκου της Ασίζης.
Ο κόσμος χρειάζεται νέους χάρτες, νέους οδηγούς για το ανθρώπινο ταξίδι που δεν θα επικεντρώνονται σε στενά όρια και σύνορα, αλλά σε όλα εκείνα που φέρουν κοντά και ενώνουν τους ανθρώπους: αυτό ήταν το βασικό μήνυμα του Πάπα Φραγκίσκου εγκαινιάζοντας τη νέα αυτή έκθεση πριν από μερικές ημέρες.
Μια συνεργασία με τον Ιταλό καλλιτέχνη Pietro Ruffo
Η έκθεση αποτελεί έργο του Ιταλού καλλιτέχνη Pietro Ruffo μια σημαντική ανάθεση από την Αποστολική Βιβλιοθήκη του Βατικανού με πρόθεση να προβάλουν θέματα μετανάστευσης και ταξιδιού, σύμφωνα με δήλωση του Βατικανού: «υπογραμμίζοντας τις δυσκολίες και την ομορφιά της συνάντησης μεταξύ ανθρώπων διαφορετικής καταγωγής», και χωρίζεται σε ενότητες.
Η εγκατάσταση “The Clearest Way” καταλαμβάνει τη Σάλα Μπαρμπερίνι της Βιβλιοθήκης του Βατικανού, μερικά βήματα μακριά από την Καπέλα Σιστίνα με τις μεγάλες εκτυπώσεις του Ruffo με θέματα βοτανικής να επενδύουν τις ξύλινες βιβλιοθήκες του 17ου αιώνα, μετατρέποντας το δωμάτιο «σε ένα καταπράσινο τροπικό δάσος», σύμφωνα με το Καθολικό Πρακτορείο Ειδήσεων.
Στην πρώτη ενότητα πρωταγωνιστούν τέσσερα έργα ουράνιας και επίγειας χαρτογραφίας, όπως τα οραματίστηκε ο Pietro Ruffo, ενώ στη δεύτερη ενότητα μπορεί κανείς να θαυμάσει μερικά από τα παλαιότερα και πιο σπάνια δείγματα χαρτογραφίας από τους θησαυρούς της παπικής συλλογής: έναν κινεζικό παγκόσμιο χάρτη, έναν αστρονομικό κύλινδρο από την Ινδία και πέντε χάρτινους αστρολάβους του 16ου αιώνα.
«Ο διάλογος μεταξύ της δουλειάς μου και των επίγειων και ουράνιων χαρτών, διαφορετικών εποχών και πολιτισμών, σκιαγραφεί μια ανθρωπότητα ολοένα και πιο διασυνδεδεμένη και υπεύθυνη για την εύθραυστη σχέση με το οικοσύστημά της», δήλωσε ο Ruffo σε δήλωσή του από το δελτίο τύπου της Βιβλιοθήκης του Βατικανού.
Στην έκθεση εκεί μπορεί κανείς να θαυμάσει, δίπλα-δίπλα, πολλά παραδείγματα του τρόπου με τον οποίο οι άνθρωποι έχουν χρησιμοποιήσει, και εξακολουθούν να χρησιμοποιούν, τις αρχές της χαρτογραφίας για να αναπαραστήσουν μια πραγματικότητα ουσιαστικά ασύνδετη με την πραγματική γεωγραφία: όνειρα και ουτοπίες, εσωτερικά συναισθήματα και κινήσεις, αντλώντας από θεολογικές προοπτικές, και ασκώντας κοινωνική κριτική.
«Δεν πρέπει να αμελούμε να σκεφτόμαστε και να μιλάμε για την ομορφιά, γιατί η ανθρώπινη καρδιά δεν χρειάζεται μόνο ψωμί, δεν χρειάζεται μόνο τα αναγκαία για την επιβίωσή της: Χρειάζεται πολιτισμό, αυτό το κάτι που αγγίζει την ψυχή, που φέρνει τον άνθρωπο κοντά στη βαθιά του αξιοπρέπεια», ανέφερε ο Πάπας Φραγκίσκος.
Λίγα λόγια για τον Pietro Ruffo
O Ιταλός εικαστικός Pietro Ruffo γεννήθηκε το 1978 στη Ρώμη, και είναι απόφοιτος της Αρχιτεκτονικής Σχολής της Ρώμης. Στον κόσμο της τέχνης μυήθηκε από τον παππού του.
Στο έργο του εξετάζει πολιτικές ιδεολογίες, κοινωνικά και ηθικά ζητήματα αλλά και τη φύση της ανθρώπινης ελευθερίας χρησιμοποιώντας το παρελθόν για να εξερευνήσει τα κοινωνικά ζητήματα του σήμερα μέσα από περίπλοκα σχέδια, ακουαρέλες και ψηφιακά έργα.
Το 2005, ο Ruffo ταξίδεψε στο Μπεσλάν της Ρωσίας για να εργαστεί ως καλλιτεχνικός θεραπευτής με παιδιά που επέζησαν από τη σφαγή στο τοπικό τους σχολείο από Τσετσένους αντάρτες, μια εμπειρία που ενέπνευσε το μεγάλης κλίμακας έργο του με την απεικόνιση των κατεστραμμένων τάξεων και των επιζώντων παιδιών “Beslan doppia mappatura”, (Beslan Double Mapping), 2006. Τα τελευταία χρόνια το έργο του είναι επηρεασμένο ιδεολογικά από τις αναταραχές στη Μέση Ανατολή συνθέτοντας από κομμάτια χαρτιού, μεγάλους χάρτες σε ιδιότυπες μορφές.
Η επιστολή του Πάπα Φραγκίσκου και το ξεχωριστό της μήνυμα
Στην επιστολή του προς τους καθολικούς ο Πάπας Φραγκίσκος αναφέρει:
«Καθώς έγραφα αυτό το γράμμα, η πανδημία Covid-19 ξέσπασε απροσδόκητα, αποκαλύπτοντας τις ψευδείς αξίες μας. Εκτός από τους διαφορετικούς τρόπους με τους οποίους οι διάφορες χώρες ανταποκρίθηκαν στην κρίση, η αδυναμία τους να συνεργαστούν έγινε αρκετά εμφανής. Παρά την υπερ-συνδεσιμότητά μας, γίναμε μάρτυρες ενός κατακερματισμού που κατέστησε πιο δύσκολη την επίλυση προβλημάτων που μας επηρεάζουν όλους.
Όποιος πιστεύει ότι το μόνο μάθημα που έπρεπε να αντληθεί ήταν η ανάγκη να βελτιώσουμε αυτό που ήδη κάναμε ή να βελτιώσουμε τα υπάρχοντα συστήματα και κανονισμούς, αρνείται την πραγματικότητα. Επιθυμία μου είναι, στην εποχή μας, με την αναγνώριση της αξιοπρέπειας κάθε ανθρώπου, να μπορέσουμε να συμβάλουμε στην αναγέννηση μιας καθολικής φιλοδοξίας για αδελφοσύνη. Αδελφότητα μεταξύ όλων των ανδρών και των γυναικών».
