“Dream On” στο πρώην Δημόσιο Καπνεργοστάσιο: 18 εγκαταστάσεις μεγάλης κλίμακας για πρώτη φορά στην Αθήνα πριν ταξιδέψουν σε 2 ηπείρους

Αχαλίνωτη φαντασία, τεράστια έργα και “Dream On” με τα έργα μεγάλης κλίμακας της Συλλογής Δ.Δασκαλόπουλου να παρουσιάζονται για πρώτη φορά στην Ελλάδα

«Στις εγκαταστάσεις μεγάλης κλίμακας καταφεύγουν οι καλλιτέχνες όταν θέλουν να δουν τα όνειρά τους να μετασχηματίζονται σε Αλήθεια.», με άλφα κεφαλαίο τονίζει ο Δημήτρης Παλαιοκρασσάς, επιμελητής της έκθεσης, ιστορικός τέχνης και σύμβουλος της Συλλογής Δ.Δασκαλόπουλου, κατά τη συνέντευξη τύπου για την παρουσίαση της νέας έκθεσης σύγχρονης τέχνης “Dream On” στο Πρώην Δημόσιο Καπνεργοστάσιο-Βιβλιοθήκη και Τυπογραφείο της Βουλής. Μια έκθεση που υμνεί τον ρόλο της τέχνης στον δημόσιο χώρο, συγκεντρώνοντας 18 εγκαταστάσεις μεγάλης κλίμακας από διεθνείς και Έλληνες δημιουργούς που προέρχονται από τη Συλλογή Δ.Δασκαλόπουλου.

(από αριστερά) Michael Landy γενν. 1963, Λονδίνο, Ηνωμένο Βασίλειο Credit Card Destroying Machine, 2010 © John Bock Ευγενική Παραχώρηση ο καλλιτέχνης και η Anton Kern Gallery, New York & Damien Hirst (γενν. 1965, Μπρίστολ, Ηνωμένο Βασίλειο) Greetings from the Gutter/Avoiding the Inevitable, 1994  © Damien Hirst and Science Ltd. All rights reserved, DACS 2022 Installation View Dream On, 2022 | Βουλή των Ελλήνων + NEON στο πρώην Δημόσιο Καπνεργοστάσιο Φωτογραφία © Ναταλία Τσουκαλά Ευγενική Παραχώρηση NEON

Η έκθεση πραγματοποιείται σε συνέχεια της ανακοίνωσης της Δωρεάς της Συλλογής Δ.Δασκαλόπουλου, και παρουσιάζει ορισμένα από τα πιο σημαντικά έργα της Συλλογής που στη συνέχεια θα δωρηθούν σε 4 μουσεία 3 χωρών σε 2 ηπείρους (ΕΜΣΤ, Tate, και από κοινού στα Guggenheim και MCA Chicago).

Ο ιδρυτής του ΝΕΟΝ, Δημήτρης Δασκαλόπουλος αναφέρει σχετικά: «Η έκθεση αυτή αντικατοπτρίζει μια καμπή στην προσωπική μου πορεία ενασχόλησης με την τέχνη. Μέσω της Δωρεάς τους, τα έργα αυτά -και πολλά ακόμα από τη Συλλογή- θα αποκτήσουν νέα ζωή, θα είναι προσβάσιμα σε ακόμα ευρύτερο κοινό και θα έχουν την απαραίτητη φροντίδα ώστε να διατηρηθούν για τις μελλοντικές γενιές και θα παραμείνουν σε διάλογο με την τέχνη του μέλλοντος».

Είναι η πρώτη φορά που πολλά από τα έργα μεγάλης κλίμακας της Συλλογής Δ.Δασκαλόπουλου παρουσιάζονται στην Ελλάδα, και μάλιστα συγκεντρωμένα στον ανοιχτό, ελεύθερα προσβάσιμο χώρο του πρώην Δημόσιου Καπνεργοστασίου, ενώ για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά, μετά τη μεγάλη έκθεση “Portals”, ο ΝΕΟΝ ενεργοποιεί τον εμβληματικό χώρο του ως χώρο πολιτισμού, στο πλαίσιο της συνεργασίας με τη Βουλή των Ελλήνων.

(από αριστερά) Thomas Hirschhorn (γενν. 1957, Βέρνη, Ελβετία) Cavemanman, 2002 (λεπτομέρεια) © Thomas Hirschhorn & Μαρία Λοϊζίδου (γενν. 1958, Λεμεσός, Κύπρος) Trauma / War Loot, 2000  & Michael Landy γενν. 1963, Λονδίνο, Ηνωμένο Βασίλειο Credit Card Destroying Machine, 2010 (λεπτομέρεια) Installation View Dream On, 2022 | Βουλή των Ελλήνων + NEON στο πρώην Δημόσιο Καπνεργοστάσιο Φωτογραφία © Ναταλία Τσουκαλά Ευγενική Παραχώρηση NEON

Στην έκθεση Dream On παρουσιάζονται εγκαταστάσεις μεγάλης κλίμακας από τους καλλιτέχνες: John Bock, Helen Chadwick, Abraham Cruzvillegas, Μάρθα Δημητροπούλου, Peter Fischli & David Weiss, David Hammons, Thomas Hirschhorn, Damien Hirst, Michael Landy, Μαρία Λοϊζίδου, Paul McCarthy, Annette Messager, Μάρω Μιχαλακάκου, Wangechi Mutu, Paul Pfeiffer, Matthew Ritchie, Άννα-Μαρία Σαμαρά, Αλέξανδρος Ψυχούλης. Επίσης, σε νέα ανάθεση από τον ΝΕΟΝ, ο Κώστας Ιωαννίδης δημιουργεί ένα ηχητικό κομμάτι μεγάλης κλίμακας που αποδίδεται με τη Σφυριχτή γλώσσα.

«Είναι εντυπωσιακό πόσο συχνά οι εγκαταστάσεις μεγάλης κλίμακας προκαλούν σοκ και δέος και επιδρούν πάνω μας σαν μπουνιά στο στομάχι. Μια υποθετική εξήγηση θα ήταν ότι, αφού υπερβούν τους χωρικούς περιορισμούς του στούντιό τους, τότε οι καλλιτέχνες εκφράζουν ελεύθερα τα πιο φιλόδοξα όνειρά τους σε μια έκρηξη αχαλίνωτης δημιουργικότητας.», αναφέρει ο Δημήτρης Παλαιοκρασσάς.

Η Ελίνα Κουντούρη, Διευθύντρια του ΝΕΟΝ, σημειώνει: «Χαρακτηριστικό της σύγχρονης τέχνης είναι ότι θέτει σύγχρονα ζητήματα, πολιτικές και κοινωνικές ιδέες, την έννοια της ταυτότητας, την ιδεολογία, την παγκοσμιοποίηση. Ιδίως στις μεγάλες εγκαταστάσεις, οι δημιουργοί χρησιμοποιούν ποικίλα μέσα, συχνά και καθημερινά ή ευτελή υλικά, για να δημιουργήσουν νέα περιβάλλοντα που αντιμετωπίζονται βιωματικά από τον επισκέπτη και τον εμπλέκουν σε μοναδικές, καθηλωτικές εμπειρίες».

Damien Hirst (γενν. 1965, Μπρίστολ, Ηνωμένο Βασίλειο) Greetings from the Gutter/Avoiding the Inevitable, 1994 © Damien Hirst and Science Ltd. All rights reserved, DACS 2022 Installation View Dream On, 2022 | Βουλή των Ελλήνων + NEON στο πρώην Δημόσιο Καπνεργοστάσιο Φωτογραφία © Ναταλία Τσουκαλά Ευγενική Παραχώρηση NEON
(από αριστερά) John Bock (γενν. 1965, Γκρίμπομ, Γερμανία) Palms, 2007 © John Bock Ευγενική Παραχώρηση ο καλλιτέχνης και η Anton Kern Gallery, New York & Michael Landy γενν. 1963, Λονδίνο, Ηνωμένο Βασίλειο Credit Card Destroying Machine, 2010 (λεπτομέρεια) Installation View Dream On, 2022 | Βουλή των Ελλήνων + NEON στο πρώην Δημόσιο Καπνεργοστάσιο Φωτογραφία © Ναταλία Τσουκαλά Ευγενική Παραχώρηση NEON

Σύμφωνα με τον επιμελητή Δημήτρη Παλαιοκρασσά, η έκθεση διαπνέεται από την αίσθηση πληρότητας που φέρνει η πραγμάτωση ενός μεγάλου ονείρου• όταν ο φιλόδοξος στόχος ενός καλλιτέχνη, όσο άπιαστος κι αν φαίνεται, εκφράζεται μέσα από μια αχαλίνωτη δημιουργικότητα στις εγκαταστάσεις μεγάλης κλίμακας. Κατ’ αντιστοιχία, μέσω της Δωρεάς της Συλλογής Δ.Δασκαλόπουλου, γίνεται πραγματικότητα το όνειρο του δημιουργού της, μια ιδιωτική συλλογή να μετατραπεί σε δημόσιο αγαθό και τα έργα της να διατηρηθούν για τις επόμενες γενιές θεατών και καλλιτεχνών.

Αχαλίνωτη φαντασία, τεράστια έργα και “Dream On” στον επιβλητικό μεγάλο χώρο του πρώην Δημόσιου Καπνεργοστασίου, με το πρώτο έργο που συναντάς να είναι η πελώρια εγκατάσταση “Palms” του John Bock, αντικρίζοντας ένα αληθινό αμερικάνικο vintage αυτοκίνητο που από τις μηχανές του βγαίνει ένα τεράστιο κατακόκκινο θαλάσσιο πλάσμα σαν χταπόδι, ενώ στον ίδιο χώρο-στο αίθριο συναντάμε και τις χρωματιστές ιατρικές μπουκάλες του Damien Hirst στο έργο “Greetings from the Gutter/Avoiding the Inevitable” για την ανθρώπινη θνητότητα.

Δεν έχουμε ακόμα περάσει στους υπόλοιπους χώρους και η κινούμενη μηχανή του Michael Landy, “Credit Card Destroying Machine”, μας καλεί να θυσιάσουμε μια έγκυρη πιστωτική κάρτα, ανταμείβοντάς μας για αυτή τη «θυσία» μας με ένα σχέδιο του ίδιου του Michael Landy φτιαγμένο από τη μηχανή.

Μάρθα Δημητροπούλου (γενν. 1972, Αθήνα) MERCEDES S500, 2013 Πευκοβελόνες, ξύλο, σύρμα 1,60 × 5,5 × 2,4 μ. Installation View Dream On, 2022 | Βουλή των Ελλήνων + NEON στο πρώην Δημόσιο Καπνεργοστάσιο Φωτογραφία © Ναταλία Τσουκαλά Ευγενική Παραχώρηση NEON

Εντυπωσιακό είναι το έργο της Μάρθας Δημητροπούλου, MERCEDES S500, που έχει μετενσαρκώσει μια Mercedes-Benz καλύπτοντάς την όλη από πευκοβελόνες. Ανάμεσα σε άλλα, το έργο του Thomas Hirschhorn “Cavemanman”, μας καλεί να μπούμε κυριολεκτικά μέσα σε μία σπηλιά, σε έναν χαοτικό και πολύ ιδιαίτερο κόσμο. Ενώ ο μελαγχολικός Tomato Head του Paul McCarthy στέκεται μπροστά μας και γύρω του βρίσκονται πεταμένα εργαλεία κηπουρικής και λαχανικά. Η Wangechi Mutu στο έργο της “Exhuming Gluttony: A Lover’s Requiem” μας καλεί να μπούμε στην εγκατάσταση – δωμάτιο με την έντονη μυρωδιά κρασιού να μας διαπερνά ενώ παίρνουμε μία γεύση από τα υπολείμματα ενός συμποσίου, περπατώντας γύρω από την τραπεζαρία της με τα αναποδογυρισμένα μπουκάλια κρασιού να κρέμονται από πάνω της.

Αυτά είναι μερικά μόνο από τα μεγάλα έργα που μπορούμε να χαθούμε μέσα σε αυτά και σε όσα συναισθήματα μας προκαλούν η θέασή τους, χωρίς να χρειάζεται να μπούμε σε ερμηνείες αλλά μόνο αισθάνοντας και βιώνοντας την επιβλητική τους παρουσία και λαμβάνοντας το διαπεραστικό μήνυμά τους, όπως επιθυμεί να το ερμηνεύσει ο καθένας ξεχωριστά, όπως διαλέξει η φαντασία του, όπως δηλαδή και «ο κάθε άνθρωπος έχει ένα όνειρο».

(από αριστερά) Wangechi Mutu (γενν. 1972, Ναϊρόμπι, Κένυα) Exhuming Gluttony: A Lover’s Requiem, 2006 © Wangechi Mutu & Paul McCarthy (γενν. 1945, Σολτ Λέικ Σίτι, Γιούτα, ΗΠΑ) Tomato Head (Burgundy), 1994 Installation View Dream On, 2022 | Βουλή των Ελλήνων + NEON στο πρώην Δημόσιο Καπνεργοστάσιο Φωτογραφία © Ναταλία Τσουκαλά Ευγενική Παραχώρηση NEON
Wangechi Mutu (γενν. 1972, Ναϊρόμπι, Κένυα) Exhuming Gluttony: A Lover’s Requiem, 2006 © Wangechi Mutu Installation View Dream On, 2022 | Βουλή των Ελλήνων + NEON στο πρώην Δημόσιο Καπνεργοστάσιο Φωτογραφία © Ναταλία Τσουκαλά Ευγενική Παραχώρηση NEON

Μια ιστορία από τα πολύ παλιά…

Του Δημήτρη Παλαιοκρασσά

 

Ο διάσημος Γερμανός σκηνοθέτης Werner Herzog είχε κάποτε ένα όνειρο. Για τις ανάγκες της θρυλικής ταινίας του Fitzcarraldo θέλησε να σύρει ένα πλεούμενο 300 τόνων από έναν ποταμό σε έναν άλλο περνώντας το από ένα απόκρημνο βουνό∙ ένα υπέρμετρα φιλόδοξο εγχείρημα, ένα άπιαστο όνειρο. Η παραγωγή, φυσικά, αντιμετώπισε τόσο μεγάλα προβλήματα στη ζούγκλα του Περού, που έμεινε διαβόητη στην ιστορία του κινηματογράφου. Όταν ρωτήθηκε από τους χρηματοδότες του αν θα ήταν εφικτή η συνέχεια της παραγωγής, τους είπε: Πώς μπορείτε να μου κάνετε αυτή την ερώτηση; Αν εγκαταλείψω αυτό το εγχείρημα, θα είμαι ένας άνθρωπος δίχως όνειρα και δεν θέλω να ζήσω έτσι. Σε αυτό το εγχείρημα θα ζήσω ή θα πεθάνω. Από το ντοκιμαντέρ Burden of Dreams, 1982, του Les Blank.

Υπάρχει μια αντιστοιχία ανάμεσα στις εγκαταστάσεις μεγάλης κλίμακας και στη σισύφεια προσπάθεια του Herzog, ο οποίος σε τελευταία ανάλυση αποτέλεσε και αποτελεί την πεμπτουσία του παθιασμένου καλλιτέχνη.

Στις εγκαταστάσεις μεγάλης κλίμακας καταφεύγουν οι καλλιτέχνες όταν θέλουν να δουν τα όνειρά τους να μετασχηματίζονται σε Αλήθεια. Είναι εντυπωσιακό πόσο συχνά οι εγκαταστάσεις μεγάλης κλίμακας προκαλούν σοκ και δέος και επιδρούν πάνω μας σαν μπουνιά στο στομάχι. Μια υποθετική εξήγηση θα ήταν ότι, αφού υπερβούν τους χωρικούς περιορισμούς του στούντιό τους, τότε οι καλλιτέχνες εκφράζουν ελεύθερα τα πιο φιλόδοξα όνειρά τους σε μια έκρηξη αχαλίνωτης δημιουργικότητας.

Η λέξη «όνειρο» δεν ορίζεται εδώ με την κυριολεκτική έννοια των εικόνων που βλέπουμε στον ύπνο μας, αλλά με τη μεταφορική χρήση λέξεων όπως «φιλοδοξία», «στόχος» ή «όραμα». Ο σοφός πατριάρχης της Σύγχρονης Τέχνης Joseph Beuys έχει πει την περίφημη ρήση: «Κάθε ανθρώπινο πλάσμα είναι καλλιτέχνης»∙ θα μπορούσαμε, λοιπόν, να κάνουμε ένα άλμα προεκτείνοντας αυτή τη βαθυστόχαστη δήλωση στη χονδροειδή παράφραση ότι κάθε άνθρωπος έχει ένα όνειρο. Το πάθος μάς οδηγεί να παλέψουμε για το φως των ονείρων μας. Από τη βαθιά μας λαχτάρα να λουστούμε στη ζεστή λάμψη αυτού του φάρου ξεδιπλώνεται το νήμα της ζωής μας, ακολουθώντας το ασύλληπτο όνειρο.

Άλλωστε, δεν ταξιδεύουμε όλοι οι άνθρωποι στη ζωή με δημιουργικές φιλοδοξίες, στόχους και οράματα; Δεν πασχίζουμε για την επίτευξή τους με υπομονή και θέληση; Δεν αποτυγχάνουμε στην πραγματοποίησή τους αρκετές φορές; Και με τα διάσημα λόγια του Μπέκετ, προσπαθούμε ξανά, αποτυγχάνουμε ξανά και αποτυγχάνουμε καλύτερα; Και, κάποιες φορές, καταφέρνουμε ακόμη και να κάνουμε τα όνειρά μας Αλήθεια.

(από αριστερά) Άννα-Μαρία Σαμαρά (γενν. 1992, Θεσσαλονίκη) Χωρίς Τίτλο, 2016 & Αλέξανδρος Ψυχούλης (γενν. 1966, Βόλος) Το Δωμάτιο, 2009 Installation View Dream On, 2022 | Βουλή των Ελλήνων + NEON στο πρώην Δημόσιο Καπνεργοστάσιο Φωτογραφία © Ναταλία Τσουκαλά Ευγενική Παραχώρηση NEON

Ξενάγηση σε κάποια από τα έργα μεγάλης κλίμακας της έκθεσης “Dream On”:

 

ANNETTE MESSAGER | Dependance/Independance

Annette Messager (γενν. 1943, Μπερκ-σιρ-Μερ, Γαλλία) Dependance/Independance, 1995/6 Installation View Dream On, 2022 | Βουλή των Ελλήνων + NEON στο πρώην Δημόσιο Καπνεργοστάσιο Φωτογραφία © Ναταλία Τσουκαλά Ευγενική Παραχώρηση NEON

 

H Annette Messager πυροδότησε μπροστά μας μία δημιουργική έκρηξη μιας μικρογραφίας ολόκληρου του κόσμου. Έχοντας το ελεύθερο να δουλέψει σε μακροσκοπική κλίμακα, δημιούργησε ένα έργο τέχνης-ζούγκλα, γεμάτο με χορδές που πέφτουν σαν βροχή από την κορυφή του.

Η ζούγκλα κατοικείται από τα (βαλσαμωμένα) ζώα της, τυλιγμένα δώρα, παιχνιδιάρικα παιδιά αλλά και απόκοσμα εσωτερικά όργανα. Επιπλέον, σε μια ανοιχτόκαρδη χειρονομία ευγνωμοσύνης, υπάρχουν φωτογραφίες των νεαρών σπουδαστών και σπουδαστριών της Σχολής Καλών Τεχνών του Bordeaux που βοήθησαν στην πρώτη εγκατάσταση του έργου στο Bordeaux CAPC Museum το 1996.

Η λέξη-κλειδί εδώ είναι «ανοιχτόκαρδος», μιας και κάτι που ίσως δεν γίνεται φανερό με την πρώτη ματιά είναι ότι η Messager έχει δώσει στη ζούγκλα της το σχήμα μιας καρδιάς που το περίγραμμά της υπάρχει στο πάτωμα. Ένα σχήμα που βεβαίως αφουγκράζεται τις λέξεις του τίτλου και τη γλυκόπικρη γεύση των συναισθημάτων δύο ανθρώπινων πλασμάτων που ζουν το όνειρο του έρωτα.

Το έργο της Annette Messager Dependance/Independance, 1995/6, περιέχει βαλσαμωμένα ζωα. Αποκτήθηκαν με δεοντολογικό τρόπο και τα ζώα δεν θανατώθηκαν προκειμένου να συμπεριληφθούν στο έργο.

THOMAS HIRSCHHORN | Cavemanman

Thomas Hirschhorn (γενν. 1957, Βέρνη, Ελβετία) Cavemanman, 2002 © Thomas Hirschhorn Installation View Dream On, 2022 | Βουλή των Ελλήνων + NEON στο πρώην Δημόσιο Καπνεργοστάσιο Φωτογραφία © Ναταλία Τσουκαλά Ευγενική Παραχώρηση NEON

 

Λίγα μπορούν να ειπωθούν για αυτό το magnum opus, που προκαλεί αυτή η υπέρμετρα φιλόδοξη εγκατάσταση, αυτό το απόλυτο όνειρο. Ο ίδιος ο καλλιτέχνης το εκφράζει καλύτερα:

Αισθάνομαι ότι ως καλλιτέχνης πρέπει να κάνω πάρα πολλά. Πρέπει να κάνω τα πάντα. Πάντα το έργο μου αφορά ολόκληρο τον κόσμο. Αφορά ολόκληρη τη δυνατότητα, την ολότητα. Και, βεβαίως, είναι επιτηδευμένο και φιλόδοξο, αλλά και κατά κάποιο τρόπο ανόητο να επιθυμώ να κάνω κάτι τέτοιο.

Ως καλλιτέχνης, πρέπει να αναδείξω τη γελοιότητα αυτής της φιλοδοξίας και αυτής της επιτήδευσης. (Αυτό που κάνω) αφορά πάντα όλο τον κόσμο. Γι’ αυτό μου αρέσει να επιβάλλομαι στη φόρμα, να κάνω πάρα πολλά, να εμπεριέχω τα πάντα. Να προσπαθώ ξανά και ξανά, να βάζω τα πάντα στο έργο μου.

Είμαι μέρος αυτού του χαοτικού κόσμου. Είμαι μέρος αυτής της ασάφειας που κυριαρχεί στον κόσμο. Πιστεύω ότι μέρος της αποστολής μου ως καλλιτέχνης είναι να δουλέψω μέσα σε αυτή την ασάφεια, μέσα σε αυτό το χάος. Όχι να φέρω τη διαύγεια και την καθαρότητα, αλλά να παλέψω με το χάος.

Thomas Hirschhorn (γενν. 1957, Βέρνη, Ελβετία) Cavemanman, 2002 (λεπτομέρεια)  © Thomas Hirschhorn Installation View Dream On, 2022 | Βουλή των Ελλήνων + NEON στο πρώην Δημόσιο Καπνεργοστάσιο Φωτογραφία © Ναταλία Τσουκαλά Ευγενική Παραχώρηση NEON

HELEN CHADWICK | Piss Flowers

Helen Chadwick (1953-1996, Λονδίνο, Ηνωμένο Βασίλειο) Piss Flowers 1-12, 1991 Installation View Dream On, 2022 | Βουλή των Ελλήνων + NEON στο πρώην Δημόσιο Καπνεργοστάσιο Φωτογραφία © Ναταλία Τσουκαλά Ευγενική Παραχώρηση NEON

 

Η Helen Chadwick δημιούργησε το Piss Flowers κατά τη διάρκεια της φιλοξενίας της στο Banff Centre for the Arts στην Αλμπέρτα του Καναδά, όπου το χιόνι είναι άφθονο… Μαζί με τον σύντροφό της David Notarius ουρούσαν στο βαθύ χιόνι και έπειτα έφτιαχναν καλούπια από τις κοιλότητες που προέκυπταν.

Μάλιστα, αυτό που έγινε είναι ότι τα γυναικεία ούρα, που είναι πιο πυκνά και ζεστά, βυθίζονταν πιο βαθιά μέσα στο χιόνι και δημιουργούσαν το κεντρικό φαλλικό σύμβολο του άνθους, ενώ τα ανδρικά, περισσότερο ψυχρά και διάχυτα, σχημάτιζαν τη χειλική περιφέρεια σε μια χαρακτηριστική αναστροφή αμφισβήτησης του φύλου. Το σημείο αφετηρίας για τη δημιουργική διαδικασία, η ούρηση στο χιόνι, είναι μια πρόδηλα ρυπαντική πράξη-ταμπού.

Επίσης, σχεδόν πάντα πραγματοποιείται δίχως την παρουσία άλλων, αλλά σε αυτή την περίπτωση μπορούμε να πούμε ότι η Chadwick και ο σύντροφός της ζευγάρωσαν τις δυνάμεις τους. Ή, με τα λόγια της ίδιας της Chadwick, δημιούργησαν μία μεταφυσική φαντασία για την ένωση δύο ανθρώπων που εκφράζονται σωματικά. Παρ’ όλα αυτά, η διάρρηξη του ταμπού με τη σιχασιά που το συνοδεύει, οδηγεί στη δημιουργία ενός λευκού σεξουαλικοποιημένου γλυπτού άνθους κάλλους, με το οποίο η καλλιτέχνιδα οραματίστηκε αυτή τη μεταμόρφωση.

MICHAEL LANDY | Credit Card Destroying Machine

Michael Landy γενν. 1963, Λονδίνο, Ηνωμένο Βασίλειο Credit Card Destroying Machine, 2010. Installation View Dream On, 2022 | Βουλή των Ελλήνων + NEON στο πρώην Δημόσιο Καπνεργοστάσιο Φωτογραφία © Ναταλία Τσουκαλά Ευγενική Παραχώρηση NEON

Το έργο του Michael Landy με τον τίτλο Credit Card Destroying Machine φιλοδοξεί με ένα συντριπτικό χτύπημα να αναγγείλει τίποτα λιγότερο από το τέλος της καταναλωτικής κοινωνίας.

Οι επισκέπτες καλούνται να θυσιάσουν μια έγκυρη πιστωτική κάρτα, αυτό το ακρογωνιαίο σύμβολο του καπιταλισμού, και θα ανταμειφθούν για αυτή την ιδεαλιστική τους χειρονομία με ένα σχέδιο του Michael Landy φτιαγμένο από τη μηχανή. Με μία κίνηση, ο ιδεαλισμός αποκεφαλίζει τον καπιταλιστικό καταναλωτισμό υπέρ υψηλότερων ιδανικών.

Οι πιο ρεαλιστές συμμετέχοντες στην εγκατάσταση ίσως επισημάνουν το ανέφικτο της κίνησης και την εγγενή της αφέλεια σαν ένα άπιαστο όνειρο. Όμως αυτή ακριβώς δεν είναι η ομορφιά των ονείρων που μερικές φορές είναι ασύλληπτα μακριά και παρ’ όλα αυτά ακόμα λαχταράμε να τα αγγίξουμε;

ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΨΥΧΟΥΛΗΣ | Το Δωμάτιο

Αλέξανδρος Ψυχούλης (γενν. 1966, Βόλος) Το Δωμάτιο, 2009 Installation View Dream On, 2022 | Βουλή των Ελλήνων + NEON στο πρώην Δημόσιο Καπνεργοστάσιο Φωτογραφία © Ναταλία Τσουκαλά Ευγενική Παραχώρηση NEON

Ο Αλέξανδρος Ψυχούλης έπλασε τη συγκεκριμένη δομή καίγοντας πλαστικό κορδόνι με αναπτήρα για να το κόψει και να το λιώσει, μια σισύφεια χειροτεχνική πράξη με αμέτρητες επαναλήψεις που θυμίζει την ακατάπαυστη ενέργεια του κύματος. Χιλιάδες μικρές σπίθες του αναπτήρα συνθέτουν ένα κύμα καλλιτεχνικής δημιουργικότητας σε μεγάλη κλίμακα.

Η ισχυρή παρουσία του κύματος υπογραμμίζεται από τη φοβισμένη συστολή της ηχογραφημένης παιδικής φωνής που μόλις έχει ξυπνήσει από ένα απειλητικό όνειρο. Η πρόσληψη της εγκατάστασης πραγματοποιείται άμεσα σ’ ένα μύχιο, αρχετυπικό και ενστικτώδες επίπεδο.

Με τα λόγια του ίδιου του καλλιτέχνη: «Η τελική εικόνα γεννήθηκε στο σκοτάδι. Από βέκτορες και λογικά συμπεράσματα. Σαν την εικόνα ενός ονείρου που προσπαθούμε να την ανασυντάξουμε ξύπνιοι».

ΜΑΡΘΑ ΔΗΜΗΤΡΟΠΟΥΛΟΥ | MERCEDES S500

Μάρθα Δημητροπούλου (γενν. 1972, Αθήνα) MERCEDES S500, 2013 Πευκοβελόνες, ξύλο, σύρμα 1,60 × 5,5 × 2,4 μ. Installation View Dream On, 2022 | Βουλή των Ελλήνων + NEON στο πρώην Δημόσιο Καπνεργοστάσιο Φωτογραφία © Ναταλία Τσουκαλά Ευγενική Παραχώρηση NEON

Η Μάρθα Δημητροπούλου έχει μετενσαρκώσει τη Mercedes-Benz, αυτό το πρότυπο της καταναλωτικής κουλτούρας, δίνοντάς της νέα πνοή. Το γυαλιστερό, ψυχρό μέταλλο, ένα θαύμα μηχανικής και σχεδιασμού, ένα επίτευγμα της ανθρώπινης δημιουργικότητας, ένα προϊόν που παράγεται σε άψυχες ρομποτικές βιομηχανικές εγκαταστάσεις, εδώ καλύπτεται από τον οργανικό, φυσικό μανδύα του δάσους. Έχει καταφέρει να εμφυσήσει ζωή στο μέταλλο με τους τέσσερις τροχούς.

DAMIEN HIRST | Greetings from the Gutter/Avoiding the Inevitable

Damien Hirst (γενν. 1965, Μπρίστολ, Ηνωμένο Βασίλειο) Greetings from the Gutter/Avoiding the Inevitable, 1994 © Damien Hirst and Science Ltd. All rights reserved, DACS 2022 Installation View Dream On, 2022 | Βουλή των Ελλήνων + NEON στο πρώην Δημόσιο Καπνεργοστάσιο Φωτογραφία © Ναταλία Τσουκαλά Ευγενική Παραχώρηση NEON

Με τον χαρακτηριστικά ευρηματικό του τίτλο και τη λίστα των υλικών του, ο Damien Hirst είναι πολύ σαφής ως προς το τι επιχειρεί να εκφράσει με αυτό το έργο. Σε αυτή την ελεγεία για την ανθρώπινη θνητότητα τίποτε λιγότερο από την κατάκτηση του θανάτου δεν ορίζεται ως στόχος.

Ο ιατρικός εξοπλισμός δίνει μια μάλλον απειλητική αφαιρετική εικόνα ενός νοσοκομειακού περιβάλλοντος, ενός χώρου όπου καθημερινά εκτυλίσσεται το δράμα της ζωής και του θανάτου. Άλλωστε, δεν είναι η υπέρβαση του θανάτου το υπέρτατο Όνειρο;

WANGECHI MUTU | Exhuming Gluttony: A Lover’s Requiem

Wangechi Mutu (γενν. 1972, Ναϊρόμπι, Κένυα) Exhuming Gluttony: A Lover’s Requiem, 2006 © Wangechi Mutu Installation View Dream On, 2022 | Βουλή των Ελλήνων + NEON στο πρώην Δημόσιο Καπνεργοστάσιο Φωτογραφία © Ναταλία Τσουκαλά Ευγενική Παραχώρηση NEON

Η Wangechi Mutu έχει ονειρευτεί τη φαντασμαγορία μιας τραπεζαρίας γεμάτης με πολύσημα νοήματα που αντηχούν σε ολόκληρο τον χώρο. Τα υπολείμματα ενός συμποσίου παρουσιάζονται εδώ προς τέρψη μας, αλλά το λαίμαργο υπογάστριό μας τσιμπιέται από κάποιες ενοχλητικές αμφιβολίες.

Τo φαγητό που υποθετικά θα μας χόρταζε ηδονικά ορίζεται από αυτό το σημαίνον της βίας: τα γεμάτα συμβολισμούς δέρματα των ζώων, οργανισμοί που συνήθως θυσιάζονται χωρίς έλεος. Τα μπουκάλια κρασιού είναι αναποδογυρισμένα και δυσλειτουργικά, σα να θρηνούν σιωπηλά μέσα στην οινώδη ατμόσφαιρα της τραπεζαρίας. Η κομψή πολυτέλεια και το άρωμα των προνομίων των ανώτερων τάξεων που αποπνέει ο χώρος είναι διάτρητα από τις σφαίρες στους τοίχους∙ μια διακριτική υπενθύμιση της βίας της αποικιοκρατίας. Από ένα θραύσμα της φαντασίας της καλλιτέχνιδας στήνεται μια ολόκληρη θεατρική, μπαρόκ σκηνή, ένα γκροτέσκο ονειρικό σαλόνι.

Το έργο της Wangechi Mutu Exhuming Gluttony: A Lover’s Requiem (2006) περιέχει δέρματα ζώων. Τα δέρματα αποκτήθηκαν με δεοντολογικό τρόπο και τα ζώα δεν θανατώθηκαν προκειμένου να συμπεριληφθούν στο έργο.

 

(από αριστερά) Abraham Cruzvillegas (γενν. 1968, Πόλη του Μεξικού, Μεξικό) Autoconstrucción: Fragments, 2007 © Abraham Cruzvillegas. Ευγενική παραχώρηση ο καλλιτέχνης, kurimanzutto, Mexico City/New York και Thomas Dane Gallery & Wangechi Mutu (γενν. 1972, Ναϊρόμπι, Κένυα) Exhuming Gluttony: A Lover’s Requiem, 2006 © Wangechi Mutu Installation View Dream On, 2022| Βουλή των Ελλήνων + NEON στο πρώην Δημόσιο Καπνεργοστάσιο Φωτογραφία © Ναταλία Τσουκαλά Ευγενική Παραχώρηση NEON

Info έκθεσης:

Dream On | 8 Ιουνίου – 27 Νοεμβρίου 2022 | Πρώην Δημόσιο Καπνεργοστάσιο – Βιβλιοθήκη και Τυπογραφείο της Βουλής

Ώρες λειτουργίας: Δευτέρα, Τρίτη: κλειστά | Τετάρτη, Πέμπτη, Παρασκευή, Κυριακή: 11:00-19:00 | Σάββατο: 12:00-20:00 | Είσοδος ελεύθερη | Απαραίτητη η προκράτηση θέσης στο neon.artsvp.co

Εγγραφείτε στο newsletter μας

Κάθε Σάββατο θα λαμβάνετε στο e-mail σας το newsletter του ελc με τις προτάσεις μας για την εβδομάδα!

Podpourri. Ιστορίες που ακούγονται

Ακολουθήστε το ελculture.gr στο Google News

το ελculture σας προσκαλεί σε εκδηλώσεις

ΓΡΑΨΕ ΤΟ ΣΧΟΛΙΟ ΣΟΥ

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *

Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για να μειώσει τα ανεπιθύμητα σχόλια. Μάθετε πώς υφίστανται επεξεργασία τα δεδομένα των σχολίων σας.