Το παιχνίδι μπορεί να γίνει ένα εκπληκτικό εργαλείο εκπαίδευσης, ένταξης, κοινωνικοποίησης, ενδυνάμωσης και ανακάλυψης για όλους τους ανθρώπους ανεξάρτητα από την ηλικία. Και αυτή είναι η βασική αξία που πρεσβεύει η ομάδα Challedu, αλλά και το βασικό συστατικό κάθε προγράμματος και δράσης που σχεδιάζει και οργανώνει. Εκπαιδευτικά προγράμματα με θέματα συναισθηματικής νοημοσύνης, επιστήμης και πολιτισμού, προγράμματα ένταξης προσφύγων, κοινωνικοποίησης ηλικιωμένων, ενδυνάμωσης ανθρώπων με αναπηρίες, σεμινάρια και εργαστήρια ενδυνάμωσης ικανοτήτων. Όλα μέσα από το παιχνίδι.
Συναντηθήκαμε και συνομιλήσαμε με την Ασημίνα Μπρούζου και τον Γιάννη Μπρούζο, δύο αδέλφια που οραματιζόμενα μια αλλαγή στην εκπαίδευση αλλά και στην αλληλεπίδραση και συμπερίληψη των ανθρώπων από ευάλωτες κοινωνικές ομάδες ίδρυσαν την Challedu-inclusion | games | education. Μιλώντας μαζί τους μάθαμε περισσότερα:
Πώς ξεκίνησε η ιδέα της Challedu;
Το όνομα της Challedu προέρχεται από τις λέξεις challenge και education. Δυο λέξεις που εκφράζουν την αρχική ιδέα της ομάδας μας, δηλαδή την εκπαίδευση –παιδεία που είναι για εμάς το κλειδί για να δημιουργήσουμε τον κόσμο που θέλουμε, και το παιχνίδι που είναι το εργαλείο μας καθώς θέτει συνεχώς νέες προκλήσεις σε μικρούς και μεγάλους. Ξεκινώντας από τη διαπαιδαγώγηση μέσω παιχνιδιών σε θέματα συναισθηματικής νοημοσύνης και προσωπικής ανάπτυξης πολύ σύντομα ασχοληθήκαμε με θέματα εκπαιδευτικού χαρακτήρα καθώς και με ευπαθείς ομάδες.
Τι κάνει η Challedu με δυο λόγια;
Ο κεντρικός σκοπός της ομάδας της Challedu- inclusion|games|education είναι η ενδυνάμωση ευάλωτων και μη ομάδων του πληθυσμού μέσω game-based μεθόδων. Χρησιμοποιούμε το παιχνίδι ως μέσο κοινωνικοποίησης, ενδυνάμωσης, ψυχαγωγίας και εκπαίδευσης και παράλληλα ως μέσο διαπαιδαγώγησης, ανάπτυξης δεξιοτήτων και διάδρασης των μαθητών και μαθητριών, ηλικιωμένων, ανθρώπων με αναπηρίες, προσφύγων και άλλων ομάδων. Ενδεικτικά οι δραστηριότητές μας είναι: η δημιουργία και υλοποίηση εξειδικευμένων παιχνιδιών διαφόρων μορφών (επιτραπέζιων, digital, ρόλων, escape room κτλ) και game-based προγραμμάτων με συγκεκριμένο στόχο (πχ ανάπτυξη αυτοπεποίθησης) ή για συγκεκριμένο κοινό (πχ για ασθενείς με άνοια), η υλοποίηση φεστιβάλ ή workshop συνδημιουργίας παιχνιδιών με εξειδικευμένο στόχο ή κοινό (πχ ABI GAMES- φεστιβάλ δημιουργίας παιχνιδιών για παιδιά στο φάσμα του αυτισμού) και η υλοποίηση εργαστηρίων ενδυνάμωσης δεξιοτήτων για επαγγελματίες (πχ εκπαιδευτικούς, ψυχολόγους, εργοθεραπευτές κτλ) στη χρήση game-based μεθόδων.
«Μυστήριο στο Γηροκομείο»: Μια εξαιρετική ιδέα. Τελικά λειτούργησε; Πώς την υποδέχθηκαν αρχικά ως ιδέα τα ίδια τα ιδρύματα;
Το «Μυστήριο στο Γηροκομείο» έρχεται να ανατρέψει την εικόνα που έχουμε για τους ηλικιωμένους και τα γηροκομεία. Είναι μια καινοτομία που ξεκινά από την Ελλάδα και πιστεύουμε ότι σύντομα θα μπορέσουμε να μεταφέρουμε στο εξωτερικό. Το «Μυστήριο στο Γηροκομείο» ήταν μια ιδέα που αμέσως αγαπήθηκε και αγκαλιάστηκε τόσο από τα γηροκομεία, τα οποία προσεγγίσαμε για να συνεργαστούν μαζί μας (Καλός Σαμαρείτης, Μερόπειο Ίδρυμα, Κοινωνική Μέριμνα Μοσχάτου, Παναγιά Ελεούσα) όσο και από το ΤΙΜΑ Κοινωφελές Ίδρυμα που χρηματοδοτεί το έργο. Ωστόσο οι εκπαιδευτικοί και τα σχολεία πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας ήταν και είναι αυτοί που γίνονται καθημερινά φορείς της αλλαγής μέσα από τη συμμετοχή τους στο πρόγραμμα αλλά και της επεξεργασίας των οδηγών πριν ή μετά από το παιχνίδι.
Τι είναι όμως ουσιαστικά το «Μυστήριο στο Γηροκομείο»;
Είναι ένα ζωντανό escape room (δωμάτιο απόδρασης), μέσα από το οποίο οι παίκτες διασκεδάζουν και παράλληλα δίνουν ζωή και χαρά στους ηλικιωμένους που ζουν απομονωμένοι. Οι μαθητές-τριες, επισκέπτονται ένα γηροκομείο, παίρνουν ρόλους ντετέκτιβ σε αποστολές και, συζητώντας με τους ηλικιωμένους που ζουν εκεί, προσπαθούν να συλλέξουν στοιχεία για να λύσουν μικρούς γρίφους και τελικά το μυστήριο. Έτσι η η απομόνωση των ηλικιωμένων στο γηροκομείο αίρεται και νέοι και ηλικιωμένοι βρίσκουν έναν νέο τρόπο επαφής μεταξύ τους.
Αντιδράσεις και εντυπώσεις των συμμετεχόντων; Κάτι που ακούσατε, κάτι που σας είπαν και δεν ξεχάσετε ποτέ;
Το πρόγραμμα έχει λάβει πάρα πολύ καλές και συγκινητικές πολλές φορές κριτικές από εκπαιδευτικούς και μαθητές μαθήτριες. Πολύ συγκινητικό ήταν όταν μια μαθήτρια στο τέλος του παιχνιδιού είπε πως όταν μεγαλώσει θα πει στα παιδιά της να την πάνε σε γηροκομείο γιατί είναι το πιο όμορφο μέρος που έχει δει. Επίσης είναι πολύ σημαντικό για εμάς που οι περισσότεροι εκπαιδευτικοί απαντάνε επώνυμα με πολύ θετικά σχόλια στα ερωτηματολόγια. Μάλιστα πολλοί από αυτούς επισημαίνουν και την εκπαιδευτική αξία του προγράμματος πέρα από την επικοινωνία με τους ηλικιωμένους πχ «χρειαζόμαστε τέτοιες ευφάνταστες ιστορίες που οξύνουν το πνεύμα και δίνουν στους μαθητές την ευκαιρία να βγάλουν στο φως πολλές ικανότητές τους». Πολλοί επίσης μαθητές-τριες και εκπαιδευτικοί είναι εντυπωσιασμένοι για την οργανωτικότητα αλλά και αγάπη των μελών της ομάδας μας.
Από όλα τα παιχνίδια που έχετε δημιουργήσει, ξεχωρίζετε κάποιο και γιατί;
Είναι πολύ δύσκολο να ξεχωρίσεις τα παιχνίδια ή τα προγράμματα που έχει η ομάδα μας δημιουργήσει. Αγαπάμε όλοι πολύ το «Μυστήριο στο Γηροκομείο» γιατί είναι πραγματικά μοναδικό. Ωστόσο αγαπάμε όλα τα παιχνίδια και βήματα που κάναμε μέχρι σήμερα. Τα εκπαιδευτικά παιχνίδια «Ο Γκρουρ το λιοντάρι», «Οι μάγοι του σύμπαντος», «Το εργοστάσιο της ζωής» με τα οποία ξεκινήσαμε. Τα παιχνίδια του 1ου και 2ου BRIDGE – φεστιβάλ δημιουργίας παιχνιδιών για ασθενείς με άνοια, όπως το Στην Άκρη του Ουράνιου τόξου, Το σπίτι μου σπιτάκι μου κτλ. Τα παιχνίδια του ABI GAMES- σχεδιάΖΟΥΜΕ και παίΖΟΥΜΕ για τον Αυτισμό, όπως το Τρενάκι και το Περπατώντας στα σύννεφα. Τα παιχνίδια μυστηρίου που φτιάξαμε για την Αθήνα πρωτεύουσα βιβλίου. Τα νέα παιχνίδια που φτιάξουμε αυτή τη στιγμή. Κάθε ένα είναι στην καρδιά μας ξεχωριστό.
Eπόμενοι μεγάλοι σταθμοί, παιχνίδια, προγράμματα ή Φεστιβάλ, που αξίζει να αναφερθούν;
Αυτή τη στιγμή πραγματοποιούμε υπό την αιγίδα του ΥΠΠΟΑ το πρόγραμμα «Μυστήριο στο Παγκράτι» που θα χαρούμε πέρα από τα σχολεία που ήδη έχουν λάβει μέρος και έχουν ενθουσιαστεί να έρθουν να παίξουν και όσοι αγαπούν τα escape rooms, το θέατρο και τη δράση. Επίσης διοργανώνουμε σε συνεργασία με το ΠΕΚΑΜΕΑ και με τη συνχρηματοδότηση του Ευρωπαϊκού προγράμματος Erasmus+ “ID GAMES” το πρώτο φεστιβάλ συνδημιουργίας παιχνιδιών για ανθρώπους με νοητική υστέρηση. Ενώ παράλληλα θα χαρούμε άνθρωποι από εταιρίες ή και ανεξάρτητες παρέες να στηρίξουν το πρόγραμμα «Μυστήριο στο Γηροκομείο» και να έρθουν να παίξουν με τους ηλικιωμένους. Επιπλέον έχουμε τη χαρά αυτή τη στιγμή να βρίσκονται υπό υλοποίηση κάποια Ευρωπαϊκά έργα μας (Erasmus+ και EEA Grants) όπως το BRIDGE με στόχο τη δημιουργία παιχνιδιών για ασθενείς με άνοια, το FLYie- female legends of entrepreneurship, που αφορά στην ενθάρρυνση των γυναικών στην επιχειρηματικότητα μέσα από Role-models, το FEMALES, που αντίστοιχα ενθαρρύνει γυναίκες να ασχοληθούν με τα STEM, το Small Buddies- που έχει στόχο να εκπαιδεύσει το προσωπικό εταιρειών στους 17 στόχους βιώσιμης ανάπτυξης και το Legends of Disabilities που στοχεύει στη δημιουργία ενός παιχνιδιού Role model για ανθρώπους με διαφορετικές αναπηρίες και παράλληλα τη συνδημιουργία παιχνιδιών.
Πώς μπορεί κανείς να βρει τα παιχνίδια σας και να συμμετάσχει; Μπορεί κάποιος να συμβάλλει στη δημιουργία παιχνιδιών αν έχει κάποια ιδέα;
Τα παιχνίδια που έχουμε δημιουργήσει υπάρχουν στην ιστοσελίδα μας, στο «Παίξε», σε μορφή εκτυπώσιμη για τα επιτραπέζια ή μορφή app ή browser game για τα digital. Τα παιχνίδια ανανεώνονται όταν είναι έτοιμα τα γραφιστικά τους και καθένας μπορεί να τα κατεβάσει και να παίξει. Φυσικά, υπάρχουν παιχνίδια μοναδικές εμπειρίες, όπως το «Μυστήριο στο γηροκομείο» ή το «Μυστήριο στο Παγκράτι», τα οποία έχουν ανθρώπους σε πραγματικούς ρόλους και δεν είναι εφικτό να παίξει κάποιος εκτός Challedu, αλλά μπορεί να μας καλέσει στο 211 1164892 ή να επικοινωνήσει μέσω e-mail στο [email protected] για να κλείσει θέση. Για τον σχεδιασμό των παιχνιδιών χρησιμοποιούμε δύο μεθόδους. Η μία αφορά την ανάπτυξη παιχνιδιών από την ομάδα της Challedu, που αποτελείται από εκπαιδευτικούς, ψυχολόγους, σχεδιαστές παιχνιδιών, γραφίστες, προγραμματιστές και σχεδιαστές ήχου. Ενώ η δεύτερη αφορά την υλοποίηση φεστιβάλ συνδημιουργίας παιχνιδιών, μια καινοτομία της ομάδας μας, όπου επαγγελματίες από διαφορετικούς χώρους, σχεδιαστές παιχνιδιών, φροντιστές ασθενών, κάτοικοι, φοιτητές και άλλοι ενδιαφερόμενοι συναντιούνται και ενώνουν τις δυνάμεις τους για τη δημιουργία παιχνιδιών με συγκεκριμένο στόχο. Παραδείγματα τέτοιων φεστιβάλ αποτελούν το Bridge Game Jam, το ABI GAMES, και το ID GAMES που μπορείτε να συμμετέχετε και εσείς τη νέα χρονιά.
Ποιο είναι το όραμα της Challedu;
Όραμά μας είναι ένας κόσμος χωρίς διακρίσεις, που η χαρά είναι αυτή που πηγάζει μέσα από κάθε μορφή εμπειρίας. Ένας κόσμος όπου οι άνθρωποι δεν παύουν να ανακαλύπτουν, ένας κόσμος γεμάτος παιχνίδι που αποτελεί για εμάς την πηγή της γνώσης τόσο για τον εαυτό μας όσο και για το κόσμο γύρω μας. Συχνά επαναλαμβάνουμε ως ομάδα «Δεν σταματάμε να παίζουμε επειδή μεγαλώνουμε, αλλά μεγαλώνουμε επειδή σταματάμε να παίζουμε», που για εμάς σημαίνει ότι θέλουμε να συνεχίζουμε να ανακαλύπτουμε, να αποδεχόμαστε τον άλλο, να ξεπερνάμε τα όρια που μας θέτουν ή θέτουμε στον εαυτό μας, να θέλουμε να αλλάξουμε τον κόσμο.
