Ξενάγηση στη νέα έκθεση του γλύπτη Ανδρέα Λόλη στην Ελευσίνα: Μία μυστηριακή ανασκαφή «Πίσω από το θέατρο»

Ο γλύπτης που επιχειρεί να δώσει διαχρονικότητα στο εφήμερο των πιο ευτελών αντικειμένων, δημιουργεί αυτή τη φορά «μία μεγάλη γλυπτική εγκατάσταση που παραπέμπει σε ανασκαφή εν εξελίξει»

Φωτογραφίες: © Γιάννης Μπουρνιάς

«Έχει φύγει αυτό από μένα και το έχει αναλάβει η φύση, εγώ είμαι πολύ πιο αδύναμος μπροστά σε αυτό, γιατί αυτό που μπορεί να κάνει η φύση δεν υπάρχει καλλιτέχνης να το κάνει», αναφέρει ο Ανδρέας Λόλης καθώς μας ξεναγεί στη νέα έκθεση και in situ εγκατάσταση με τίτλο «Πίσω από το θέατρο» που διαδραματίζεται κυριολεκτικά πίσω από το ανοιχτό θέατρο του Παλαιού Ελαιουργείου στην Ελευσίνα.

Ο γλύπτης που επιχειρεί να δώσει διαχρονικότητα στο εφήμερο των πιο ευτελών αντικειμένων, δημιουργεί αυτή τη φορά μία μεγάλη γλυπτική εγκατάσταση που παραπέμπει σε ανασκαφή εν εξελίξει, όπως μας λέει ο Χριστόφορος Μαρίνος, συνεπιμελητής της έκθεσης. Συνεχίζοντας αναφέρει σχετικά:

«Η γλυπτική του Λόλη είναι πάντα δημόσια, είτε τη βλέπεις σε κλειστό χώρο είτε σε ανοιχτό, έχεις την αίσθηση ότι είναι πάντα δημόσια. Ακόμα και όταν παρουσιάζονται σε εσωτερικό χώρο, τα γλυπτά του φέρουν τις ιδιότητες της δημόσιας γλυπτικής. Μετατρέπει το δωμάτιο σε πλατεία και την πλατεία σε δωμάτιο».

Ο χώρος της έκθεσης, σαν ένα δεύτερο θέατρο, είναι ένα οικόπεδο με χαλάσματα, με τον χαρακτήρα της φθαρτότητας και της οικειότητας να συναντούν την ξεχωριστή θέση που κατέχουν και στο έργο του Λόλη. Στη «σκηνή», σαν μια πελώρια ανασκαφή που μπορεί να μας αποκαλυφθεί ολοκληρωτικά ως κάτοψη, κοιτάζοντάς την από το πιο ψηλό διάζωμα του ανοιχτού θεάτρου του Παλαιού Ελαιουργείου, εκτυλίσσονται 12 «επεισόδια».

«Η ιδέα της διαδρομής της έκθεσης τροφοδοτεί και ενισχύει την εμπειρία της θέασης» με το πρώτο «σκηνικό» να λειτουργεί ως προοίμιο της έκθεσης καθώς οι θεατές συναντούν πέντε μαρμάρινες κλειστές κούτες δίπλα στα εκδοτήρια εισιτηρίων. Ένα «ξάφνιασμα», όπως μας λέει ο Χριστόφορος Μαρίνος σχετικά με τον ιλουζιονιστικό χαρακτήρα της γλυπτικής του Λόλη, στον οποίο κυριαρχεί η ψευδαίσθηση που προκαλεί αυτό το «ευχάριστο ξάφνιασμα», εκεί ακριβώς όπου έγκειται και η δύναμη του έργου του.

Για την ψευδαίσθηση στο έργο του ο Ανδρέας Λόλης θα επισημάνει ότι: δεν υπάρχει κάποια επιτηδευμένη κίνηση για να φτάσει σε αυτήν, αλλά έρχεται μέσα από αλήθεια κι αυτός ακριβώς είναι ο τρόπος που του δίνει το έναυσμα να ψάξει κάποια άλλα στοιχεία για να οδηγηθεί πιο πέρα, και σαν φόρμα και σαν λογική.

Καθώς είμαστε πλέον μέσα στην «ανασκαφή» του Λόλη αντικρίζουμε τα μαρμάρινα, εκπληκτικής δεξιοτεχνίας, έργα του, πλήρως εναρμονισμένα και ενταγμένα σε κάθε στοιχείο του χώρου: ένα στέγαστρο που αποτελεί συνέχεια των χαλασμάτων, δύο κομμάτια φελιζόλ, τα οποία μισοκαλύπτουν ένα παράθυρο με θέα τη θάλασσα, απομονώνοντας το μέσα με το έξω, ένα ελενίτ, μια χάρτινη κούτα παρατημένη σαν τυχαίο γεγονός, ένα χαρτόνι σαν να το πήρε ο αέρας και να το έφερε μπροστά μας, παλέτες που δεν μπορείς να πιστέψεις ότι δεν είναι από ξύλο, σχεδον νιώθεις τις ακίδες τους, καλάμια που κινούνται με τον αέρα, αναφορά στην έννοια του συνόρου, είναι κάποια από τα έργα.

Όλα τα γλυπτά είναι ενταγμένα στον χώρο σε μία έκθεση άχρονη, που όσο πιο βαθιά μπαίνεις ανακαλύπτεις στοιχεία που δεν ξέρεις από πότε στέκουν εκεί. Αντικρίζουμε διάσπαρτα μαρμάρινα γάντια, αυτά που και ο ίδιος ο γλύπτης χρησιμοποιεί στη δουλειά του, παραπέμποντας, πέρα από τις εικαστικές αναφορές (Τζόρτζιο ντε Κίρικο, αντικείμενο των σουρεαλιστών) στην ίδια την κοινωνία, τον κόπο του εργάτη, του αρχαιολόγου, του καλλιτέχνη. Σε αυτό το σημείο πλέον αισθητή την παρουσία της κάνει και η ίδια η δημιουργία της φύσης, καθώς φυτά αρχίζουν και σκαρφαλώνουν στα γλυπτά, και η εμπλοκή τους αυτή για τον καλλιτέχνη είναι ιδιαίτερα σημαντική στο έργο του, όπως αναφέρει:

«αρχίζεις και χάνεις τη δύναμή σου πάνω σε αυτό γιατί την αναλαμβάνει κάποιος άλλος».

Άλλωστε για τον γλύπτη ήταν ζητούμενο για την ολοκλήρωση της ιδέας του, γι’ αυτό και ο ίδιος ο Λόλης εδώ και δύο μήνες πότιζε πρωί-βράδυ το χορτάρι, καθώς επιθυμούσε μέχρι την έναρξη της έκθεσης να έχει εναρμονιστεί το έργο του με τη φύση.

Την ανθρωποκεντρική γλυπτική του Λόλη συναντάμε και στο γλυπτό που αναπαριστά μία καρέκλα καφενείου που μάς περιμένει άδεια μαζί με ένα κρεμασμένο ρούχο στον τοίχο, τονίζοντας την ανθρώπινη απουσία, την ίδια στιγμή που «ποτίζει» τα μάτια μας η τόσο αυτή οικεία εικόνα.

Στον «αρχαιολογικό χώρο» του Λόλη, τόσο ταιριαστός με την ίδια την εμπειρία του τόπου της Ελευσίνας και το βίωμα της ανασκαφής, συναντάμε το βασικό έργο, κατά τον Ανδρέα Λόλη, για τη σημασία του ασήμαντου, ένα πανί σε μάρμαρο με πτυχώσεις, τονίζοντας την ελαφρότητά του, σχεδόν ακουμπισμένο στο έδαφος, αποπνέοντας ένα μυστήριο: «Σηματοδοτεί το μέρος όπου βρέθηκε ή θα βρεθεί κάτι» και που δεν ξέρουμε τι συμβαίνει κάτω από αυτό. Κι αυτό το γλυπτό με τη σειρά του θα φέρει σιγά σιγά τα ίχνη από τα στοιχεία της φύσης και τις αλλαγές που θα φέρει ο καιρός.

Η ιδέα της αφομοίωσης των γλυπτών από τη φύση θα γίνει όλο και πιο έντονη μέχρι το τέλος της έκθεσης, αφού πολλά από τα γλυπτά θα καλυφθούν σχεδόν από το χορτάρι. Η Ελευσίνα και τα μυστήρια της θα «ποτίσουν» τα έργα του Ανδρέα Λόλη, σε μία «ανασκαφή» που συνεχώς θα εξελίσσεται, σαν μία άλλη παράσταση θεάτρου «Πίσω από το θέατρο» με το μάρμαρο στην πιο ζεστή, περίεργα οικεία, ανθρώπινη εκδοχή του.

Info:

«Πίσω από το θέατρο» Ανδρέας Λόλης | 23 Αυγούστου 2021 – 21 Οκτωβρίου 2021 | Παλαιό Ελαιουργείο, Ελευσίνα

Μια παραγωγή της Ελευσίνα 2023 Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης, σε συνδιοργάνωση με το Φεστιβάλ Αισχύλεια 2021

Εγγραφείτε στο newsletter μας

Κάθε Σάββατο θα λαμβάνετε στο e-mail σας το newsletter του ελc με τις προτάσεις μας για την εβδομάδα!

Podpourri. Ιστορίες που ακούγονται

Ακολουθήστε το ελculture.gr στο Google News

το ελculture σας προσκαλεί σε εκδηλώσεις

ΓΡΑΨΕ ΤΟ ΣΧΟΛΙΟ ΣΟΥ

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *

Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για να μειώσει τα ανεπιθύμητα σχόλια. Μάθετε πώς υφίστανται επεξεργασία τα δεδομένα των σχολίων σας.