Χειμωνιάτικο London Strolling: Τι είναι αυτό που κάνει την εύθυμη απαισιοδοξία των Fischly and Weiss τόσο επίκαιρη

Αν και μεγάλα ονόματα παρελαύνουν αυτό τον καιρό στα διάσημα ιδρύματα οι μικρές ή όχι και τόσο μικρές γκαλερί της πόλης κρύβουν τελικά ίσως πολύ πιο ενδιαφέρουσες προκλήσεις

Ο Φεβρουάριος είναι ο πιο κρύος μήνας και μερικές μέρες μετά το επίσημο Brexit η εμβληματική μουντάδα του Λονδίνου μοιάζει πιο εκφραστική από ποτέ. Αν και μεγάλα ονόματα παρελαύνουν αυτό τον καιρό στα διάσημα ιδρύματα οι μικρές ή όχι και τόσο μικρές γκαλερί της πόλης κρύβουν τελικά ίσως πολύ πιο ενδιαφέρουσες προκλήσεις.

Για όσους λοιπόν έχουν κουραστεί να βλέπουν εκθέσεις για τον Pablo Picasso, τις καινοτομίες και τις γυναίκες του (όπως το Picasso and Paper της Royal Academy) ή έχουν ήδη επισκεφθεί την εξαιρετική Dora Maar στην Tate Modern, έχουν θαυμάσει τις φαντασμαγορίες του Tim Walker στο V&A και έχουν όρεξη για περιήγηση στο κεντρικό Λονδίνο, οι γκαλερί Sprüth Magers και Gagosian, Britannia Street φιλοξενούν δυο εκθέσεις που αξίζει κανείς να δει και να συζητήσει στη συνέχεια κάπου ζεστά με ένα φλιτζάνι τσάι.

Η Σχεδία της Μέδουσας, ο περίφημος και εφιαλτικός πίνακας του Théodore Géricault του 19ου αιώνα, είναι ένα έργο που πάντα έχει κάτι να πει για την ανθρώπινη κατάσταση. Πόσο μάλλον σε μια εποχή προσφυγικών ροών και των επακόλουθων και αλλεπάλληλων θαλάσσιων τραγωδιών που έχουν στιγματίσει την Ευρώπη τα τελευταία χρόνια.

©Sprüth Magers. Photo: Stephen White.
©Sprüth Magers. Photo: Stephen White.

Οι φοβεροί και τρομεροί Fischli & Weiss, γνωστοί από το εμβληματικό φιλμάκι τους The way things go δίνουν, μεταξύ άλλων, μια δική τους ανάγνωση στην περίφημη σχεδία με ένα έργο του 1984 που παρουσιάζεται αυτή την εποχή στην γκαλερί Sprüth Magers, στη solo έκθεσή τους με τον ευτράπελο τίτλο Should I paint a pirate ship on my car with an armed figure on it holding a decapitated head by the hair?

Οι Fischli & Weiss έχουν χιούμορ και οξύνοια, η δουλειά τους όμως είναι διαποτισμένη και από μια υπόκωφη απαισιοδοξία. Τα έργα που παρουσιάζονται στην γκαλερί φτιαγμένα από το 1984 μέχρι το 2005 εξακολουθούν να στέκονται εξαιρετικά επίκαιρα.

Η εγκατάσταση-γλυπτό σχεδία τους The raft (1984) είναι γεμάτη από αντικείμενα χρήσιμα ή όχι, τετριμμένα ή εν δυνάμει ποιητικά. Ένα κανόνι, ένα σαπούνι, ένα ακορντεόν, μια γυναικεία γόβα, ένα κρανίο, ένας πολυέλαιος, ένα τοτέμ, ένα σακίδιο. Και ένα θηλυκό γουρούνι που θηλάζει τα μικρά του. Γύρω γύρω, στην υποθετική θάλασσα, απειλητικοί κροκόδειλοι και ιπποπόταμοι. Το σάστισμα της αφήγησης που δημιουργείται απέναντι στη συνύπαρξη όλων αυτών των ετερόκλητων στοιχείων και η απουσία ανθρώπων από τη σχεδία ανοίγει στη φαντασία και τη σκέψη απρόσμενες διαδρομές. Όπως και η χρήση πολυουρεθάνης για την κατασκευή όλων αυτών, ένα είδος πλαστικού που ξεκίνησε να γίνεται ιδιαίτερα δημοφιλές μέσα στη δεκαετία του ’80.

©Sprüth Magers. Photo: Stephen White.
©Sprüth Magers. Photo: Stephen White.

Το έργο θίγει καίρια θέματα της μετανεωτερικής εποχής: Η προβληματική του ομοιώματος, η ψευδαίσθηση και ο καταναλωτισμός, η φύση και η απομίμησή της, η φύση και η εκδίκησή της, τι είναι ψεύτικο και τι αληθινό, το ζύγι μεταξύ ανθρώπινης ζωής και περιουσίας, η κατασκευή της ταυτότητας. Την ίδια στιγμή ισορροπεί σε λεπτές γραμμές νοημάτων ανάμεσα στην τραγωδία και το παράδοξο, στο κωμικό και το τρομακτικό. Το ίδιο ισχύει και για τα υπόλοιπα έργα της έκθεσης:

Η σειρά με φωτογραφίες Fotografias (2005) στον πρώτο όροφο της γκαλερί, μια παρουσίαση τύπου αρχείου από πολυάριθμες εικόνες μιας σκοτεινής αισθητικής Λούνα Παρκ, κινουμένων σχεδίων, παιδικών παραμυθιών και soft-porn κόμικ, μέσα στην προσεκτικά τακτοποιημένη τους σύγχυση ξαφνιάζουν, ενοχλούν και αποσταθεροποιούν.

Την ίδια στιγμή στο υπόγειο, το Kanalvideo (1992), μια βίντεο περιήγηση μέσα σε έναν ατελείωτο αποχετευτικό σωλήνα παύει να φλερτάρει με την εννοιολογική αισθητική όταν διαβάζεται μέσα από τη μεταφορά του τούνελ μιας τρέχουσας βεβαρημένης καθημερινότητας, μέσα στο οποίο κανένα φως δε σημαίνει έξοδο ή καμιά έξοδος δεν σε βγάζει από το τούνελ. Βλέπε Brexit.

© Jeff Koons

Η ομαδική έκθεση American Pastoral στην Gagosian της Britannia Street, δίπλα στον σταθμό του Kings Cross St. Pancras, αν και δείχνει να αφορά την περιπέτεια του τοπίου στην αμερικάνικη τέχνη τελικά είναι μάλλον μια έκθεση για το αμερικανικό όνειρο και τα απόνερά του. Και σίγουρα μια ευκαιρία να απολαύσει κανείς όχι μόνο έργα εξαιρετικών Αμερικάνων καλλιτεχνών από τα τέλη του 19ου αιώνα μέχρι σήμερα, αλλά και έναν ιδιαίτερα ιντριγκαδόρικο διάλογο μεταξύ τους.

Ο τίτλος αναπόφευκτα παραπέμπει στο περίφημο μυθιστόρημα του Philip Roth παίζοντας με τις χρονικότητες και τις ομοιότητες, τους κοινωνικοπολιτικούς προβληματισμούς και τις ανισότητες της άλλοτε και τώρα αμερικανικής κοινωνίας.

O πίνακας με το άγαλμα της ελευθερίας του Warhol μοιάζει να μας κουνάει το δάχτυλο ενώ ο πυροβολημένος φράχτης του Banks Violette που υποδέχεται και ξεπροβοδίζει τον επισκέπτη μπροστά σε ένα ανατριχιαστικό noir αυτοπορτρέτο της Cindy Sherman φτιάχνουν από νωρίς ένα σκοτεινό μάλλον κλίμα.

Το απειλητικά φαλλικό κανόνι του Jeff Koons, γεμάτο με κόκκινα τριαντάφυλλα, γυρνάει την πλάτη τόσο στο πανέμορφο αφαιρετικό ηλιοβασίλεμα του Joe Bradley όσο και στο μικρό κομψοτέχνημα Sunset over the River του Albert Bierstadt από το 1877.

Απρόβλεπτες γειτνιάσεις, όπως αυτή του By the shore (1895) του Joseph Decamp με την παράξενη φωτογραφία μιας οικογένειας του ’60 στην αυλή της από την Diane Arbus ή του κοριτσιού που διαβάζει στο δάσος του Winslow Homer με τα κάπως ενοχλητικά πορτρέτα του John Currin, εναλλάσσονται με παράδοξα τοπία όπως τα μικρογλυπτά του Chris Burden και του Urs Fischer και τις φωτογραφίες των William Eggleston και Gregory Crewdson. Η έκθεση τελειώνει στον κουρασμένο τουρίστα του Duane Hanson με τη φωτογραφική μηχανή στα χέρια και τα πεσμένα kodak φιλμς στα πόδια του.

Η έκθεση μοιάζει να κοιτάζει το τοπίο και την ανθρώπινη διάδραση με αυτό ως δείκτη απώλειας μιας αθωότητας ή ως μια σταδιακή πορεία από την αναζήτηση του υψηλού προς το instagram άγχος ενός τουριστικού ‘ήμουν και γω εκεί’. Σε κάθε περίπτωση αξίζει τη βόλτα.

Info εκθέσεων:

PETER FISCHLI-DAVID WEISS: SHOULD I PAINT A PIRATE SHIP ON MY CAR WITH AN ARMED FIGURE ON IT HOLDING A DECAPITATED HEAD BY THE HAIR? | SPRÜTH MAGERS LONDON | Έως 14 Μαρτίου 2020

AMERICAN PASTORAL | Gagosian Gallery, Britannia Street, London | Έως 14 Μαρτίου 2020

Εγγραφείτε στο newsletter μας

Κάθε Σάββατο θα λαμβάνετε στο e-mail σας το newsletter του ελc με τις προτάσεις μας για την εβδομάδα!

Podpourri. Ιστορίες που ακούγονται

Ακολουθήστε το ελculture.gr στο Google News

το ελculture σας προσκαλεί σε εκδηλώσεις

ΓΡΑΨΕ ΤΟ ΣΧΟΛΙΟ ΣΟΥ

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *

Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για να μειώσει τα ανεπιθύμητα σχόλια. Μάθετε πώς υφίστανται επεξεργασία τα δεδομένα των σχολίων σας.