Τις τελευταίες εβδομάδες τα θερμόμετρα σε ολόκληρο τον πλανήτη έχουν καταγράψει μερικές από τις υψηλότερες θερμοκρασίες που έχουν ποτέ παρατηρηθεί. Ταυτόχρονα, περίεργα για την εποχή καιρικά φαινόμενα, όπως πλημμύρες και ανεμοστρόβιλοι δίνουν το «παρών» αναταράσσοντας ακόμα περισσότερο την ισορροπία στο περιβάλλον.
«Πάντα πίστευα ότι υπάρχουν τόσα πολλά να μάθουμε. Την στιγμή που σταματάμε να παίζουμε, σταματάμε και να μαθαίνουμε» αναφέρει χαρακτηριστικά ο Αργεντίνος καλλιτέχνης Tomas Saraceno το έργο του οποίου αγκαλιάζει τη διεπιστημονικότητα και τη διασύνδεση μεταξύ των οικοσυστημάτων. Καλλιτέχνης, επιστήμονας, ακτιβιστής, φιλόσοφος, εφευρέτης, συνθέτης, είναι ένα αναγεννησιακό μυαλό για τον 21ο αιώνα που δεν σταματά να νοιάζεται και να προσφέρει, με την πεποίθηση πως η Τέχνη μπορεί και οφείλει να αναλάβει ενεργό δράση σε όλα όσα συμβαίνουν και απειλούν το περιβάλλον.
Η έκθεση ”Web(s) of Life” (Ιστοί μιας ζωής) που έχει στηθεί στους κήπους Κένσινγκτον του Λονδίνου, είναι μια ζωντανή, συνεργατική και πολυειδής έκθεση που διερευνά τον τρόπο με τον οποίο, οι διάφορες μορφές ζωής, οι τεχνολογίες και τα ενεργειακά συστήματα συνεργάζονται μεταξύ τους για το κλίμα. Μεγάλες εγκαταστάσεις, γλυπτά που μοιάζουν με κηρήθρες, σχεδιασμένα για να στεγάσουν τη μεγάλη ποικιλία ειδών άγριας ζωής που ζουν στους κήπους Κένσινγκτον του Λονδίνου, τοποθετημένα στην πρόσοψη, στον εξωτερικό χώρο, στην οροφή, καθώς και στους εσωτερικούς χώρους της γκαλερί Serpentine.
Οι επισκέπτες μπορούν να συναντήσουν διαδραστικά γλυπτά που εμπλέκουν πολλά είδη του πάρκου, όπως πουλιά, έντομα, αλεπούδες και πάπιες. Η μία πλευρά της γκαλερί Serpentine είναι εντελώς ανοιχτή στο πράσινο τοπίο έξω. Ζώα κάθε είδους είναι ευπρόσδεκτα (υπάρχει σκάλα για σκίουρους, σπιτάκι για πουλιά, φιλόξενα σπίτια σκύλων, ελαφιών και σκαντζόχοιρων). Τα παιδιά έχουν τη δική τους μυστική γκαλερί. Η οροφή είναι στρωμένη με ηλιακούς συλλέκτες για την παροχή ενέργειας. Όλα σχεδιασμένα για και από την ίδια τη φύση.
Όλα στέκονται με γενναιοδωρία απέναντι σε κάθε τι ζωντανό, φιλοξενώντας και παρέχοντας συνθήκες για απόλαυση και διασκέδαση: ο εξοπλισμός, το ύψος της εγκατάστασης, οι πόρτες και όλα τα έργα τέχνης τροποποιούνται για να ενθαρρύνουν περαιτέρω την κίνηση των ζωντανών οργανισμών και του αέρα.
Δουλεύοντας με διάφορες κοινότητες και ζωντανά οικοσυστήματα, ο Saraceno ενθαρρύνει τους επισκέπτες να μάθουν από τις γνώσεις τους να αισθάνονται βιοδείκτες, οργανισμοί που μπορούν να σηματοδοτήσουν αλλαγές στον καιρό, το κλίμα, τα επίπεδα ρύπανσης και την οικολογική ευημερία.
Η έκθεση περιλαμβάνει μια κινηματογραφική εγκατάσταση, η οποία σηματοδοτεί τη συνέχιση μιας μακροχρόνιας σχέσης μεταξύ της περιβαλλοντικής κοινότητας Aerocene που επιδιώκει να επινοήσει νέους τρόπους ευαισθητοποίησης, επανενεργοποιώντας τους ανθρώπους προς μια ηθική συνεργασία με το περιβάλλον και την ατμόσφαιρα, χωρίς εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα, που ιδρύθηκε επίσης από τον Saraceno, και των κοινοτήτων των ιθαγενών του Jujuy στην Αργεντινή, οι οποίες αγωνίζονται για τη διατήρηση της ζωτικής σημασίας γης και των υδάτων που απειλούνται από την ανελέητη εξόρυξη λιθίου για τον εφοδιασμό των άθλιων μπαταριών μας, η οποία ρυπαίνει και μειώνει έναν από τους πιο σπάνιους πόρους της οικολογίας, το νερό.
Μπαίνοντας σε αυτή τη «ζωντανή» και ευαίσθητη έκθεση, οι επισκέπτες καλούνται να παραδώσουν εθελοντικά τα κινητά τους τηλέφωνα. Το ”Web(s) of Life”μας καλεί να ξεφύγουμε από την εξάρτησή μας από την τεχνολογία και να επανασυνδεθούμε με μια πιο ευαίσθητη προσέγγιση του περιβάλλοντός μας.
Η έκθεση βασίζεται στη συνεχιζόμενη έρευνα του καλλιτέχνη για τις αράχνες ως πηγή έμπνευσης. Η εξαιρετική αρχιτεκτονική των ιστών τους και οι συμπεριφορές τους μας εμπλέκουν σε διάφορες πολιτισμικές αντιλήψεις, μύθους και σχέσεις. Αυτές οι εγκαταστάσεις αποτελούν μέρος της σειράς του Cloud Cities, ένα σύνολο αρχιτεκτονικών μοντέλων που έχουν σκοπό να προτείνουν νέους τρόπους σκέψης για το πώς να ζούμε σε αρμονία με το περιβάλλον. Προηγούμενες εγκαταστάσεις έχουν σχεδιαστεί ως χώροι διαβίωσης για τους επισκέπτες ή έχουν γεμίσει με φυτική ζωή. Ένα καταφύγιο ζώων και πουλιών.
Μέσω της έκθεσης και των νέων καταφυγίων, ο Saraceno έθεσε ερωτήματα σχετικά με το πώς οι νέες και πρωτοφανείς θερμοκρασίες θα επηρεάσουν την άγρια ζωή του Λονδίνου και πώς θα πρέπει να ανταποκριθεί ο πολιτιστικός τομέας της πόλης. Τα έργα θα μπορούσαν επίσης να θεωρηθούν ότι επεκτείνουν στο μέγιστο δυνατό όριο μια άλλη γραμμή έρευνας που αναλαμβάνουν τα μουσεία σε όλο τον κόσμο: πώς να γίνουν πραγματικά διαφορετικοί και φιλόξενοι χώροι. Ένας ακόμα νέος δρόμος που συνεχώς αποκτά τους οπαδούς του: artivism. Καλλιτεχνική έκφραση για την καταγγελία, την καλλιέργεια της ευαισθητοποίησης και την παρακίνηση της αλλαγής στην κοινωνία.
Info έκθεσης
”Web(s) of Life” – Tomás Saraceno, Serpentine Γκαλερί, Λονδίνο – Μέχρι τις 10 Σεπτεμβρίου
