Man and Beast είναι ο τίτλος της έκθεσης που θα ξεκινήσει τον Ιανουάριο του 2021 στη Royal Academy of Arts και στην οποία πρωταγωνιστεί το έργο του Φράνσις Μπέικον, Study of a Bull, ένα έργο με απίστευτη κίνηση και πάθος, η μελέτη ενός ταύρου που δημιουργήθηκε λίγες μέρες πριν από τον θάνατό του, στο στούντιο του καλλιτέχνη στο Νότιο Κένσινγκτον του Λονδίνου, το 1992.
Οι μελετητές του έργου βρίσκουν το έργο απίστευτα συγκινητικό, θεωρώντας πως αντανακλά τον επικείμενο θάνατό του, και πρόκειται για ένα έργο που πρόκειται να παρουσιαστεί στο Ηνωμένο Βασίλειο για πρώτη φορά. Ο φίλος και βιογράφος του Μπέικον, Michael Peppiatt, λέει για το έργο που έχει ύψος δύο μέτρα και δείχνει έναν ταύρο να εισβάλει σε ένα λευκό, κενό χώρο, πως θα μπορούσε να συμβολίζει τον ίδιο τον καλλιτέχνη, που βρίσκεται ανάμεσα στο δέλεαρ της ζωής και το αναπόφευκτο του θανάτου. Το έργο ανήκει σε ιδιωτική συλλογή, έγινε γνωστό το 2016 και ποτέ μέχρι σήμερα δεν είχε προβληθεί δημόσια.
Θα είναι όπως όλα δείχνουν το κεντρικό έργο της έκθεσης που θα έχει ως θέμα τη σχέση του Φράνσις Μπέικον και τη γοητεία που ασκούσαν στην τέχνη του τα ζώα. Ο καλλιτέχνης πίστευε ότι μπορούσε να δει την αληθινή, συνήθως καμουφλαρισμένη, ανθρώπινη φύση στα ζώα. Του άρεσε να βλέπει χιμπατζήδες στο ζωολογικό κήπο, τους παρακολούθησε σε ταξίδια στη Νότια Αφρική και συγκέντρωσε μια τεράστια συλλογή από βιβλία με θέμα την άγρια ζωή. Έμαθε πολλά για την ανθρώπινη φύση και για τα θέματα που τον απασχολούσαν σε όλη τη διάρκεια της δημιουργικής του ζωής, για τη ζωή, για τον θάνατο, για το ένστικτο, τον φόβο, τον θυμό.
Ο βιογράφος και φίλος του για περισσότερα από τριάντα χρόνια θυμάται να μιλάει στον Μπέικον όταν το ζωγράφισε. «Ήταν η τελευταία φορά που του μίλησα», λέει. «Ήθελα να συναντηθούμε, αλλά ο Μπέικον ήταν απρόθυμος», θυμάται. Μου είπε, «Απλώς δεν μπορώ να βγω … δεν έχω ενέργεια». Φυσικά, ήταν το πιο ενεργητικό άτομο που θα μπορούσατε ποτέ να συναντήσετε, είχε εκπληκτική ζωτικότητα. Δεν κατάλαβα ότι όταν είπε ότι ήταν «άρρωστος, πολύ άρρωστος βρισκόταν πριν το τέλος». Ένα δεκαπενθήμερο αργότερα, ο Μπέικον, πέθανε σε ηλικία 82 ετών.
Η νέα έκθεση, σε επιμέλεια του Peppiatt, θα περιλαμβάνει 45 πίνακες, συμπεριλαμβανομένων μερικών από τα πρώτα έργα του καλλιτέχνη που έγιναν τη δεκαετία του 1930 και του 1940. Ανάμεσα στους πιο βάναυσους ψυχολογικά πίνακες στην ιστορία της τέχνης, ο Μπέικον δημιούργησε το περίφημο Head 1 -που θα ταξιδέψει στην έκθεση του Λονδίνου από το ΜΕΤ της Νέας Υόρκης και είναι το παλαιότερο από τα έξι έργα που περιλαμβάνονται στην πρώτη έκθεση του Μπέικον στην Πινακοθήκη του Ανόβερου, το 1949 και αναπαριστά μια ανθρώπινη μορφή με ένα στόμα με δόντια ζώου που προήλθε από την παρατήρηση της φωτογραφίας ενός χιμπατζή, ενώ το έργο του Study after Velázquez’s Portrait of Pope Innocent X, δείχνει τον πανίσχυρο άνθρωπο της εκκλησίας να βρίσκεται σε ένα κλουβί ζώου.
Η σάρκα και το αίμα, η βία και ο ερωτισμός, η ζωή και ο θάνατος, θέματα στα οποία έμεινε προσηλωμένος ο Μπέικον που θεωρείται ένας από τους μεγαλύτερους ζωγράφους του 20ού αιώνα, σε όλη του τη ζωή, είναι σήμερα επίκαιρα μέσα στη μοναξιά της ανθρωπότητας και την αίσθηση της απομόνωσης που μπορεί να δει ο καθένας μας μέσα στο έργο του.
