Καυστικό χιούμορ και pop εικονοποιία

Mε το που ακούω Pop Art, κάτι με πιάνει… Μου έρχονται στο μυαλό όλες αυτές οι Μέριλιν και οι Μάο του Andy αλλά και οι δακρυσμένες γκόμενες του Roy, και νομίζω ότι βλέπω προτάσεις σύγχρονων κορνιζάδικων για ένα «μοντέρνο» σπίτι… Μπορεί κατά τις δεκαετίες του ’50 και του ’60 η Pop Art να στηλίτευσε τον καταναλωτισμό και το αμερικανικό όνειρο και να δημιούργησε ένα νέο εικαστικό ιδίωμα που χρησιμοποίησε και ενσωμάτωσε καθημερινές εικόνες της σύγχρονης κοινωνίας, σήμερα όμως έχουμε ξεχάσει καλλιτέχνες όπως ο Jasper Jones και ο Robert Rauschenberg και το κίνημα έχει αναχθεί σε άλλοθι για κάθε αμύητο στην τέχνη και σε σύμβολο του καταναλωτισμού ‒ ακριβώς το αντίθετο δηλαδή από αυτό που ξεκίνησε για να πετύχει.

Η ζωγραφική του Στηβ Γιανάκου εντάχθηκε κι αυτή στο κίνημα της Pop Art, παρότι ο καλλιτέχνης ανέπτυξε μια πολύ ξεχωριστή εικονοποιία. Οι καθαρών γραμμών εικόνες του σαν ασπρόμαυρα κόμιξ ή παλιές γελοιογραφίες ‒σουρεαλιστικές, χιουμοριστικές και καυστικές‒ σχολιάζουν την καταναλωτική κοινωνία και κουλτούρα, παράλληλα όμως εμβαθύνουν στη φύση του ανθρώπου, στον ψυχισμό και στη σεξουαλικότητά του. Μεγάλη συμμετοχή στην θέαση των έργων έχουν συχνά και οι εμπνευσμένοι τίτλοι, οι οποίοι λειτουργούν ενισχυτικά ως επεξηγήσεις και ως έντονα σχόλια.

Παρ’ όλα αυτά, και στη δουλειά του Γιανάκου υπάρχει επανάληψη, η οποία κάποιες φορές κουράζει. Το αναμενόμενο ή το ξαναειπωμένο χάνει τη γοητεία του, ιδίως όταν –σαν κόμικ ή γελοιογραφία‒ στερείται κάθε ίχνος υπερβατικότητας. Για παράδειγμα, η φιγούρα κοσμικής κυρίας που με ένα καλαμάκι σνιφάρει ευχαριστημένη την κόκα της. Από την άλλη, έργα που θα χαρακτήριζε κανείς άνευ ουσίας και ξεπερασμένα ‒όπως αυτό του 2010 με την ξανθιά γκόμενα που πέφτει στην αγκαλιά του Χίτλερ‒ αποκτούν άλλη σημασία στο πλαίσιο μιας κοινωνίας που δεν καταφέρνει να διατηρήσει τα κεκτημένα και ο εκφασισμός της πραγματοποιείται με απίστευτα γοργούς ρυθμούς.

Το highlight της έκθεσης είναι το έργο Mother and Child, φυσικά μια άμεση αναφορά στους θρησκευτικούς πίνακες της Παναγίας της βρεφοκρατούσας. Η μητέρα-σύμβολο έχει τοποθετήσει το κεφάλι του τέκνου της επί πίνακι και τρώει με chopsticks τα noodles στα οποία ‒συστηματικά και με σπουδή‒ έχει μετατρέψει τον εγκέφαλο του μονάκριβου. Η μητέρα ως ο άνθρωπος με την πιο καταλυτική επίδραση στη διαμόρφωση της προσωπικότητάς μας, του ψυχικού μας κόσμου και της σεξουαλικής ταυτότητας, μπορεί να είναι άραγε ένας αθώος(;) θύτης.

Η νέα έκθεση του Στηβ Γιανάκου παρουσιάζεται στη Γκαλερί ΑΔ, έως τις 3 Νοεμβρίου 2012.