Πολλές είναι οι παράκτιες περιοχές ανά τον κόσμο που κάθε χρόνο πλήττονται από τις αλλαγές που παρατηρούνται στην στάθμη του νερού. Αυτή είναι άλλωστε και μία από τις μεγαλύτερες μελλοντικές περιβαλλοντικές κρίσεις, η οποία θα μπορούσε να αποτελέσει σοβαρή απειλή για την ανθρώπινη επιβίωση.
Ένα τέτοιο παράδειγμα είναι το παραλίμνιο χωριό της λίμνης Ganvie στο Μπενίν της Αφρικής, που υποφέρει από την υψηλή στάθμη της θάλασσας, αναγκάζοντας τους ανθρώπους του να χτίσουν ξύλινα σπίτια που επιπλέουν στο νερό. Δυστυχώς όμως η έλλειψη γνώσης αλλά και τα ακατάλληλη υλικά δόμησης αυτών των σπιτιών συμβάλλουν στη σύντομη φθορά και καταστροφή τους με την πάροδο του χρόνου – θέτοντας σε κίνδυνο τη ζωή των χωρικών.
Puffer village, με έμπνευση από την ίδια τη φύση
Ο Ιρανός αρχιτέκτονας Sajjad Navidi με στόχο την ανεύρεση μιας λύσης σε αυτό το θέμα επιβίωσης παρουσίασε την πρόταση σχεδιάζοντας το “puffer village“, ένα σύστημα έξυπνων σπιτιών που προσαρμόζεται στην άνοδο της στάθμης της θάλασσας. Όπως υποδηλώνει και το όνομά του, το έργο αντλεί έμπνευση από την ανατομία του pufferfish – ένα είδος ψαριού που συνήθως συναντάει κανείς στη λίμνη Νakoué του Ganvie, το φουσκωτό αυτό ψάρι που θυμίζει μπαλόνι καθώς φουσκώνει γεμίζοντας με νερό ή αέρα για να τρομάξει ή να ξεφύγει από τους εχθρούς του.
Κάθε σπίτι είναι εξοπλισμένο με δύο αισθητήρες: έναν που ανταποκρίνεται στις μεταβολές του επιπέδου του νερού κι ένας άλλος στα μεγάλα κύματα. Έτσι, τις βροχερές μέρες με υψηλή παλίρροια, ο αισθητήρας στάθμης νερού ενεργοποιεί έναν ανεμιστήρα κάτω από το πλωτό σπίτι, προτρέποντας ένα σύστημα «μπαλονιού» να γεμίσει με αέρα και να αφήσει το σώμα να ανέβει στην επιφάνεια.
Kατά τη διάρκεια θυελλωδών ανέμων, ένας αισθητήρας «κρούσης» ενεργοποιεί τους πόρους της βάσης της υποδομής για να αφήσει το νερό να γεμίσει το δέρμα – αυξάνοντας το βάρος και τη στιβαρότητα των πλωτών σπιτιών, ώστε να αποφευχθεί η μετακίνησή τους και να αποφευχθούν ζημιές. Τέλος, όταν οι συνθήκες είναι σταθερές, το κέλυφος του μπαλονιού κλείνει και το σύστημα αρχίζει να μοιάζει πολύ με τυπικά σπίτια με επίπεδες στέγες.
Καθαρή ενέργεια και ακουαπονική καλλιέργεια
Και σε όλα αυτά αξίζει να προστεθεί πως κάθε ένα από αυτά τα πλωτά σπίτια είναι ικανά να παράγουν ανεξάρτητα τη δική τους ενέργεια. Κάτω από κάθε δομή, ένα ενεργειακό σύστημα παράγει ηλεκτρική ενέργεια από τα κύματα του θαλασσινού νερού. Ομοίως, το πάνω μέρος της επιφάνειας του μπαλονιού διαθέτει εύκαμπτα φωτοβολταϊκά πάνελ ικανά να παράγουν ενέργεια από την ηλιακή ακτινοβολία.
Επιπλέον, για να συμβάλει στην αγροτική οικονομία, ένα σύστημα ακουαπονικής καλλιέργειας (μορφή υδροπονικής καλλιέργειας, όπου το νερό είναι το κύριο μέσο στο οποίο αναπτύσσονται τα φυτά και από το οποίο αντλούν όλα τα απαραίτητα θρεπτικά στοιχεία) είναι τοποθετημένο στους ξύλινους φράχτες γύρω από κάθε σπίτι – επιτρέποντας στους χωρικούς να καλλιεργούν τα γεωργικά τους προϊόντα.
Αυτό το έργο του αρχιτέκτονα Sajjad Navidi βρέθηκε στη λίστα με τα 10 καλύτερα σχέδια του 2021 στην κατηγορία «Καινοτομία στην άνοδο της στάθμης του νερού» στο διαγωνισμό Fondation Jacques Rougerie που διοργανώνεται στην Γαλλία.
