Η ανοικοδόμηση της Βηρυτού είναι κάτι που έχει απασχολήσει όλους τους αρχιτέκτονες που είδαν με οδύνη μία από τις ωραιότερες πόλεις της Μεσογείου, τη Βηρυτό να καταστρέφεται μετά την έκρηξη στις 4 Αυγούστου 2020. Η έκρηξη σε μια αποθήκη στο λιμάνι με 2.750 τόνους νιτρικού αμμωνίου συγκλόνισε την πόλη και άφησε βαθιά τα σημάδια της.
Ανάμεσα στα θύματα της φονικής έκρηξης, ο Γάλλος αρχιτέκτονας Ζαν-Μαρκ Μπονφίς, εγκατεστημένος στον Λίβανο, όπου συνέβαλε ιδίως σε έργα αποκατάστασης κτηρίων, τα οποία είχαν καταστραφεί κατά τη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου, του οποίου τον θάνατο γνωστοποίησε η Γαλλίδα υπουργός Πολιτισμού Ροζλίν Μπασλό.
«Ο Γάλλος αρχιτέκτονας Ζαν-Μαρκ Μπονφίς σκοτώθηκε στη φρικιαστική καταστροφή της Βηρυτού. Αποτίνω φόρο τιμής στο μείζον έργο του, όπως η αποκατάσταση πατρογονικών ακινήτων που είχαν καταστραφεί κατά τη διάρκεια του πολέμου στον Λίβανο. Τη Γαλλία και τον Λίβανο ενώνει το πένθος για τον θάνατό του», ανέφερε η Γαλλίδα υπουργός.
Τρεις μήνες αργότερα, περισσότερες από 60 διεθνείς αρχιτεκτονικές εταιρείες, βάζουν σε δημοπρασία έργα τέχνης και υπογεγραμμένα σχέδια σε μια προσπάθεια συγκέντρωσης κεφαλαίων για την ανοικοδόμηση της Βηρυτού μετά την έκρηξη που άφησε τουλάχιστον 300.000 ανθρώπους άστεγους.
Μεταξύ των προσωπικοτήτων της αρχιτεκτονικής που παίρνουν μέρος σε αυτό τον «μαραθώνιο», είναι ο βραβευμένος David Adjaye που δώρισε μια λιθογραφία με φύλλα χρυσού 24 καρατίων, ένα μοναδικό σκίτσο του Renzo Piano και ένα γλυπτό περιορισμένης έκδοσης που σχεδιάστηκε από την αείμνηστη Zaha Hadid, ενώ η Τατιάνα Μπιλμπάο δωρίζει ένα καταπληκτικό κολάζ.
Παράλληλα, το Beirut Urban Lab σχεδιάζει να βοηθήσει στην ανακατασκευή σημαντικών υποδομών όπως νοσοκομεία και καταλύματα έκτακτης ανάγκης, καθώς και κήπους, βιβλιοθήκες και άλλους δημόσιους χώρους που έχουν σημασία για την τοπική κοινότητα. Ο αριθμός πρωτότυπων έργων τέχνης, που αποτίνουν φόρο τιμής στην πόλη της Βηρυτού, δημιουργήθηκαν ειδικά για τον έρανο να υποστηρίξει αυτές τις προσπάθειες.
Η Λιβανέζα αρχιτέκτονας Lina Ghotmeh, συνέκρινε την έκρηξη με μια «πυρηνική έκρηξη» αφού την είδε από ένα τοπικό καφενείο, λίγο μακρύτερα από το σημείο λίγο καιρό αφότου είχε ολοκληρώσει το μπλοκ διαμερισμάτων The Stone Garden. Αν και το μονολιθικό κέλυφος του κτηρίου επέζησε από την έκρηξη, το σκίτσο που δώρισε καταγράφει τη στιγμή που όλα τα τζάμια του γκρεμίστηκαν, όπως και η τύχη των αμέτρητων κτιρίων που απέχουν έως και 10 χιλιόμετρα από το σημείο της έκρηξης.
Ένα εξαιρετικά πρωτότυπο ήταν το σχέδιο του Ιταλού αρχιτέκτονα Stefano Boeri με τον χάρτη του μεσογειακού μωσαϊκού, στον οποίο η σχέση της Βηρυτού με τις μεγάλες ευρωπαϊκές πόλεις εκφράζεται με φωτεινές κίτρινες γραμμές, ενώ ο ο Sir David Chipperfield δημοπρατεί μια εκτύπωση της Γέφυρας Weston που σχεδίασε για τη Βασιλική Ακαδημία Τεχνών του Λονδίνου.
Ο διάσημος Βρετανός αρχιτέκτονας Norman Foster δώρισε μία από τις λιθογραφίες στις οποίες σχεδίασε ένα σχολείο που η εταιρεία του ολοκλήρωσε στη Σιέρα Λεόνε το 2009, το οποίο κατασκευάστηκε χρησιμοποιώντας τοπικά διαθέσιμα υλικά, όπως ξύλινες σανίδες και μεταλλικά φύλλα. Προηγουμένως, μια άλλη λιθογραφία αυτής της σειράς του ίδιου εντύπου δόθηκε στη Βασίλισσα της Αγγλίας για να τιμήσει τα 60 χρόνια της βασιλείας της.
