Ίσως να μην χρειαζόμασταν τα βιβλία αν όλοι γύρω μας μπορούσαν να μας καταλάβουν. Ακόμα και όσοι μας αγαπούν μπορεί κάποιες ελάχιστες φορές να μην μας κατανοούν.
Ίσως να μην χρειαζόμασταν τα βιβλία αν υπήρχε πάντα διαθέσιμο ένα χέρι να κρατήσει το δικό μας και αμέσως να απαλύνει τον πόνο, να πολλαπλασιάσει τη χαρά, να μοιραστεί τη διαφορετικότητα.
Ίσως να μην χρειαζόμασταν τα βιβλία αν συνεχώς ήμασταν περιτριγυρισμένοι από φίλους, από συντρόφους που ανά πάσα στιγμή ήταν διαθέσιμοι δίπλα μας να μας συντροφεύουν, να μας ακολουθούν σε κάθε μικρό ή μεγάλο ταξίδι, στο κρεβάτι το βράδυ όταν δεν μας παίρνει ο ύπνος, στις κενές στιγμές που ο χρόνος μοιάζει να παγώνει.
Ίσως να μην χρειαζόμασταν τα βιβλία αν οι λέξεις φύτρωναν στα κλαδιά των δέντρων, αν άνθιζαν σαν μπουμπούκια την άνοιξη, αν υπήρχαν διάχυτες στον αέρα που εισπνέουμε και μας ζέσταιναν σε κάθε ανάσα μας.
Ίσως να μην χρειαζόμασταν τα βιβλία αν ο χρόνος μπορούσε για λίγο να σταματήσει και εμείς πλοηγοί σε αυτή τη χρονική ακαμψία ταξιδεύαμε ανάλαφροι σε όλα τα μήκη και πλάτη του κόσμου, σε κάθε σπιθαμή του διαστήματος ή του μυαλού μας δίχως το άγχος του χρόνου να μας κυνηγάει.
Ίσως να μην χρειαζόμασταν τα βιβλία αν εμείς οι άνθρωποι είχαμε κληρονομήσει μια άπειρη σε χωρητικότητα μνήμη, ικανή να χωρέσει όλη τη γνώση του κόσμου που συνεχώς προστίθεται. Αν δηλαδή πολύ απλά ήμασταν παντογνώστες.
Ίσως να μην χρειαζόμασταν τα βιβλία αν όλοι ήμασταν πολύ απλά ίδιοι και απαράλλαχτοι. Αν νιώθαμε, σκεφτόμασταν και αντιλαμβανόμασταν τον κόσμο με τον ίδιο ακριβώς τρόπο.
Γιατί ξέρεις;
Κάποια βιβλία καμιά φορά μοιάζουν με πρόσκληση σε πάρτυ που διαφορετικά δεν θα ήσουν καλεσμένος. Κάποια βιβλία γίνονται ανέλπιστοι φίλοι που ακούνε την αγωνία σου, ζώα και πουλιά, «καλόμορφα» τέρατα και νεράιδες που σε συντροφεύουν. Κάποια μάλιστα λέγεται ότι σου δίνουν φτερά, γίνονται άλογα που στη ράχη τους ανακαλύπτεις νέους κόσμους και ελέφαντες σοφοί που σου μαθαίνουν την αξία της ελευθερίας και της γνώσης. Κάποια μεταμορφώνονται σε μαλαματένιες βελανιδιές που σιωπηρά σου δείχνουν τον δρόμο για τις πιο θαυμαστές περιπέτειες ενώ άλλα σου στήνουν αξιοθαύμαστους ανθρώπους που μοιράζονται τις γνώσεις τους για θέματα αδιανόητα όπως ο χωροχρόνος και η ηλικία της γης.
Κάποια έχουν το κλειδί και σε «ξεκλειδώνουν», σε αποσυνδέουν από τον κόσμο κάποιες ζωτικής σημασίας στιγμές σου για να βουτήξεις για λίγο στις δικές σου σκέψεις.
Και πάντα υπάρχει ένα βιβλίο για τον καθένα.
Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Παιδικού Βιβλίου πριν από λιγες ημέρες αλλά και ολόκληρο τον μήνα Απρίλιο που είναι συνδεδεμένος με το παιδικό βιβλίο, νιώθω ότι χρωστάμε πολλά στα βιβλία, σε εκείνα ειδικά που μας μεγάλωσαν, σε εκείνα που στην αγκαλιά τους κάποιοι αγαπημένοι μάς διάβασαν, σε εκείνα που μόνοι μας κάτω από ένα δέντρο, στο δωμάτιο ή στο γραφείο διαβάσαμε. Χρόνια πολλά εύχομαι σε όλες εκείνες τις ιστορίες που μας δίδαξαν, μας ταξίδεψαν, μας έκαναν να συναισθανθούμε, που μας γνώρισαν καλύτερα τον εαυτό μας που μας μετέδωσαν νέες γνώσεις χωρίς να μας τιμωρήσουν και να μας βαθμολογήσουν, που μας έκαναν λίγο πιο σοφούς και καλλιεργημένους και που τελικά μας ψυχαγώγησαν και μας συντρόφευσαν.
Και καθώς το βιβλίο είναι και διασκέδαση, το Public ετοιμασε ένα απολαυστικό Κουίζ γνώσεων που σε προσκαλεί να βρεις τον συγγραφέα που κρύβεται πίσω από τς φράσεις που θα διαβάσεις. Μπορείς να ξεκινήσεις τώρα με το Quiz παιδικής λογοτεχνίας.
Κάποια βιβλία που μας έκαναν λίγο πιο σοφούς και μας μετέδωσαν γνώση
Η φιλοσοφία σε κόμικς – Εκδόσεις Ψυχογιός
Ο Κέβιν Κάνον αυτός ο τρομερός στοχαστής από τη μία πλευρά και ο Μαϊκλ Πάτον με τα χιουμοριστικά και ανεπιτήδευτα σκίτσα του συναντήθηκαν και το … φιλοσόφησαν. Και μας παρέδωσαν την επιτομή της φιλοσοφίας με τον πλέον απλό και διασκεδαστικό τρόπο. Μια εξαίρετη εισαγωγή σε ένα σύνθετο κόσμο, με τον πιο απλό τρόπο.
Με τον πλακατζή Ηράκλειτο για οδηγό μας, έναν από τους είκοσι πρώτους στοχαστές της αρχαιότητας, ταξιδεύουμε στον ποταμό της φιλοσοφίας, γνωρίζοντας κορυφαίους στοχαστές από τρεις χιλιετηρίδες Δυτικής Σκέψης και παρακολουθώντας συζητήσεις και διαφωνίες πάνω στα πάντα: από την Ηθική έως την έννοια του εαυτού και τη φύση της συνολικής πραγματικότητας.
Συνδυάζοντας τα διασκεδαστικά και ευφάνταστα σκίτσα του Κάνον με τα καυστικά, χιουμοριστικά, λιτά, κατανοητά κείμενα του Πάτον, «Η φιλοσοφία σε κόμικς» φέρνει και πάλι στο προσκήνιο την αναζήτηση της αλήθειας, μεταδίδοντας ταυτόχρονα αγάπη για τη σοφία και τη γνώση. Ένα βιβλίο που ρέει ευχάριστα, απολαυστικά με μια διεισδυτική ματιά ακονίζοντας την κριτική σκέψη μικρών και μεγάλων.
Συγγραφέας: Patton Michael F.
Εικονογράφηση: Kevin Cannon
–
Μια πραγματικά μικρή ιστορία περί των πάντων (σχεδόν) – Εκδόσεις Μεταίχμιο
Μια εξαιρετικά ενδιαφέρουσα απόπειρα να απαντήσουμε ή καλύτερα να προσεγγίσουμε μερικά σημαντικά ερωτήματα όπως τι υπήρχε πριν από το σύμπαν, από πού προερχόμαστε, τι είναι ο χωροχρόνος, πόσο χρονών είναι η γη, πώς περάσαμε από το τίποτα στο κάτι;
Με τη βοήθεια αυτού του εκπληκτικού βιβλίου θα ανακαλύψουμε τα μυστήρια του χρόνου, του χώρου και της ζωής στη Γη – θα κάνουμε ένα ταξίδι από την απαρχή του κόσμου στο τώρα, περνώντας από (σχεδόν) τα πάντα στο ενδιάμεσο.
Το βιβλίο είναι χωρισμένο σε κεφάλαια διευκολύνοντας την εύκολη περιήγηση σε αυτό, καθιστώντας το έναν ιδανικό οδηγό γνώσεων γεμάτο εντυπωσιακές και πολύχρωμες εικόνες που το κάνει ελκυστικό στους μικρούς αναγνώστες.
Συγγραφέας: Bill Bryson
Μετάφραση: Ανδρέας Μιχαηλίδης
–
Η μαλαματένια βελανιδιά – Εκδόσεις Καλειδοσκόπιο
Η μικρή Αθηνά -η μικρή ηρωίδα του βιβλίου- , ακολουθεί ένα βελανίδι. Μοιάζει διαφορετικό από όλα τα άλλα. Εμπιστευόμενη το ένστικτό της, οδηγείται στο δάσος, κοντά στο χωριό της… και κάπως έτσι θα ξεκινήσει η δική της περιπέτεια εξερεύνησης και εσωτερικής ανακάλυψης.
Εκεί, θα έρθει αντιμέτωπη με το αίσθημα του φόβου. Απέναντι στο σκοτάδι και στο γεμάτο από φαινομενικά άγρια ζώα, η Αθηνά θα βρει τον προορισμό της με τη βοήθειά τους. Κάτω από το φως του φεγγαριού, τα ζώα του δάσους θα γίνουν φίλοι της. Ο παιδικός έρωτας ζωντανεύει.
Η μαλαματένια βελανιδιά, αποτελεί μια ιστορία ολοκλήρωσης και υπενθύμισης για τη σχέση και τη δύναμη της φύσης στη ζωή όλων. Το μικρό αυτό σε μέγεθος βιβλίο, είναι μεγάλο σε νοήματα και είναι ικανό να μας μάθει πολλά. Εμπιστοσύνη, ωριμότητα, αγάπη. Εικόνες βγαλμένες από μυθικούς κόσμους, με ονειρικά πλάσματα. Διόλου τυχαίο ότι απέσπασε το φετινό Κρατικό βραβείο παιδικού λογοτεχνικού βιβλίου 2021.
Συγγραφέας: Μιχάλης Μακρόπουλος
Εικονογράφος: Κατερίνα Χαδουλού
–
Κάποια βιβλία που μας έκαναν πιο δυνατούς και λιγότερο διαφορετικούς
Είμαστε όλοι ίσοι – Εκδόσεις Διόπτρα
Το 1962 οι Αμερικανοί Ντολόρες Χουέρτα και Σέζαρ Τσάβες ίδρυσαν την Εθνική Ένωση Αγροτών και η Ντολόρες επινόησε το σύνθημα “Si se puede!” που στα ισπανικά σημαίνει «ναι μπορεί να γίνει». Στις 28 Ιουνίου 1969 μέσα σε ένα μπαρ στο Stonewall Inn, ένα γκέι μπαρ στη Νέα Υόρκη, μερικοί θαμώνες αντιστάθηκαν στις αστυνομικές δυνάμεις που προσπάθησαν να σταματήσουν τη συνεύρεση ομοφυλόφιλων και ξεκίνησαν έναν αγώνα βάζοντας το πρώτο λιθαράκι για τη διάνοιξη του σύγχρονου αγώνα κατά της ομοφυλοφιλίας.
Αυτά είναι μερικά μόνο από τα άλλοτε μικρά και άλλοτε σπουδαία γεγονότα αλλά και τα πρόσωπα πίσω από αυτά που προβάλλονται στο βιβλίο Είμαστε όλοι όσοι! με πρόθεση να απαντήσει απλά και κατανοητά σε ερωτήματα που προκύπτουν για τις κοινωνικές και φυλετικές ανισότητες.
Τι είναι η ισότητα; Τι σημαίνει ισότητα για τον κάθε πολίτη του κόσμου; Τι είδη ανισότητας και διάκρισης υπάρχουν στην κοινωνία; Γιατί υπάρχει προκατάληψη και τι μπορούμε να κάνουμε για να την εξαλείψουμε; Αλλά και ακόμα και πιο διεισδυτικά, τι σημαίνει πατριωτισμός, τι είναι η ξενοφοβία, και ανεξιθρησκεία;
Ένα βιβλίο που χωρισμένο σε επτά βασικές ενότητες: Φύλο, Σεξουαλικότητα, Αναπηρία, Φυλή, Τάξη, Πατριωτισμός, Θρησκεία προσπαθεί να δώσει απαντήσεις σε μια σειρά από ερωτήματα για την ισότητα, την αλληλεγγύη και τη διαφορετικότητα, ενώ παράλληλα παραθέτοντας σύντομες πληροφορίες για τη ζωή και το έργο σημαντικών σε κάποιες κοινωνικές εκστρατείες ανθρώπων που άφησαν το στίγμα τους, γνωρίζουμε ανθρώπους που έχουν προασπίσει την ισότητα και έχουν ηγηθεί εκστρατειών για αλλαγές στην κοινωνία – όπως στο παρελθόν ο Νέλσον Μαντέλα, η Σόφι Σολ, η Ντολόρες Χουέρτα και η Φρίντα Κάλο ή η Μαλάλα και η Γκρέτα Τούνμπεργκ σήμερα, και μαθαίνουμε για μεγάλα κινήματα όπως το Pride, η Mάχη κατά του Απαρτχάιντ και το Kίνημα Black Lives Matter.
Πολύ ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι τελευταίες 16 σελίδες με προτάσεις δράσης, θέματα συζήτησης, τεστ γνώσεων και ερωτήσεις όπου οι μικροί και μικρές αναγνώστριες μπορούν να εκφράσουν τις σκέψεις και τις παρατηρήσεις τους.
Συγγραφέας: Shannon Webber
Ξενόγλωσσος Τίτλος: We are all equal!
Μεταφραστής: Νοέλα Ελιασά
Εικονογράφος: Jade Orlando
–
Η σκοτεινούπολη – Εκδόσεις Κλειδάριθμος
Μια απολαυστική ιστορία για την αποδοχή και τη διαφορετικότητα, γεμάτη συμβολισμούς και υπέροχη, ζωντανή εικονογράφηση.
Τα τούβλα από τα τείχη της Σκοτεινούπολης αρχίζουν να εξαφανίζονται και ο δήμαρχος θυμώνει. Οι κάτοικοι καταφέρνουν να βρουν τον κλέφτη, ανακαλύπτουν όμως ότι πίσω από τα γκρίζα τείχη της πόλης τους βρίσκεται ένας κόσμος γεμάτος χρώμα και ανθρώπους με διαφορετικά έθιμα και συνήθειες που ως τότε αγνοούσαν. Η μονότονη γκρίζα ζωή τους αρχίζει να αποκτά χρώμα.
H ασπρόμαυρη εικονογράφηση με τις νέον δυναμικές λεπτομέρειες αναδεικνύει αυτή την ιστορία που προκαλεί σκέψεις και συζητήσεις σχετικά με την ανοχή και την αποδοχή.
–
Η χώρα των τεράτων – Εκδόσεις Παπαδόπουλος
Όταν ο Μαξ φοράει τη στολή του λύκου κι αρχίζει τις σκανταλιές, η μητέρα του τον μαλώνει “ΤΕΡΑΣ!” και τον στέλνει στο δωμάτιό του. Τότε ο Μαξ θυμωμένος θα ξεκινήσει ένα ταξίδι για μια φανταστική χώρα που κατοικείται από τέρατα. Αυτά θα τον ανακηρύξουν βασιλιά τους και θα αρχίσουν μαζί του τον ΚΑΚΟ ΧΑΜΟ! Όμως, μετά από τον κακό χαμό, ο Μαξ θα πεθυμήσει το σπίτι του και τη μητρική αγκαλιά. Και το ταξίδι της επιστροφής θα ξεκινήσει…
Το πολυβραβευμένο βιβλίο του Maurice Sendak είναι ένα από τα πιο αγαπημένα εικονογραφημένα βιβλία για παιδιά που φιγουράρει στις λίστες με τα καλύτερα παιδικά βιβλία όλων των εποχών κι έφθασε πλέον και στην Ελλάδα.
Συγγραφέας και εικονογράφος: Sendak Maurice
Μεταφραστής: Παλαβός Γιάννης
–
Ένα βιβλίο που μας πλημμύρισε συναίσθημα
Θα σ’ αγαπώ ό,τι κι αν γίνει – Εκδόσεις Πατάκη
Ο Μικρός είναι ένα αλεπουδάκι που δεν έχει καθόλου κέφια. Φοβάται πως η μαμά του δε θα τον αγαπάει για πάντα. Σ’ αυτό το συγκινητικό βιβλίο με τις τρυφερές εικόνες, παρακολουθούμε μια ευρηματική μαμά να αποδεικνύει στο παιδί της πως η αγάπη των γονιών δεν έχει όρια ό,τι κι αν γίνει. Η πολυβραβευμένη Ντέμπι Λιόρι, λέει για το βιβλίο της πως «πρόκειται για την υπόσχεση που δίνουμε στα παιδιά μας, αλλά και σε όλους όσους αγαπάμε».
Συγγραφέας εικονογράφος: Debi Gliori
Βρείτε συγκεντρωμένες όλες τις προτάσεις του Public με τα βιβλία που μπορούν να εμπνεύσουν τους μικρούς και ναότερους αναγνώστες.
