«Μετά το τέλος του κόσμου· ένα αρχείο ματαιωμένων σχεδίων» του Παντελή Φλατσούση: Η γοητεία του μεταίχμιου

Ο Παντελής Φλατσούσης με το συγκεκριμένο έργο κατοχυρώνει τη θέση του μέσα στον χώρο ως ένας σκηνοθέτης του οποίου την πορεία αξίζει να παρακολουθούμε αναμένοντας το επόμενο βήμα του

Φωτογραφίες: © Giannis Gizmo Bereris

Το θέμα πάνω στο οποίο επέλεξε να στήσει τη δεύτερή του για φέτος παράσταση (τι τραβάτε, ταλαίπωροι ‘Ελληνες καλλιτέχνες…) είναι ξεκάθαρα αυτό που ονομάζεται «μυθικό υλικό»: απλούστατα αφορά τους πάντες. Δεν υπάρχει άνθρωπος χωρίς ματαιωμένα σχέδια, ματαιωμένες ελπίδες, ματαιωμένες σχέσεις, ή και ματαιωμένη ζωή. Και σίγουρα δεν υπάρχει καλλιτέχνης χωρίς ματαιωμένα πλάνα: όλες αυτές οι ατέλειωτες προτάσεις που έχουν συνταχθεί με μόχθο, πίεση χρόνου, ξενύχτι για να προλάβουν κάποια προθεσμία που εξέπνεε σε λίγες ώρες ή λεπτά, και που τελικώς έχουν παραπεμφθεί στις ελληνικές καλένδες, ξεχασμένες και από τους ίδιους τους δημιουργούς τους. Ποτέ δεν θα μάθουμε τι θα προέκυπτε αν κάποια από αυτά γίνονταν πραγματικότητα, όπως και το τι θα συνέβαινε αν ο καλλιτέχνης κατόρθωνε να εκθέσει στα μάτια των θεατών ένα μεγαλύτερο μέρος από αυτό που συνέλαβε στο μυαλό του. Σε μας φτάνουν σκίτσα ημιτελή, μουτζουρωμένα από δεύτερες σκέψεις –όταν δεν πετιούνται κι αυτά στο καλάθι ενός δωματίου ή και ενός δρόμου.

Αυτό είναι το θέμα μιας ραδιοφωνικής εκπομπής που λαμβάνει χώρα απολύτως ρεαλιστικά πάνω στη σκηνή της «Κάμιρου». Οικοδεσπότες, δύο ηθοποιοί μεγάλων δυνατοτήτων, που επίσης έχω χαρεί κι άλλες φορές  μέσα σε αυτή τη μαραθώνια και ατελείωτη θεατρική πορεία μέσα στην έρημο που εξακολουθούμε να αποκαλούμε σεζόν: την Άλκηστη Πολυχρόνη που εντυπωσίασε και στο «Γεύμα» του Δημήτρη Μπίτου, και τον Γιώργο Κριθάρα για τέταρτη φορά μετά την πρόωρα εξαφανισθείσα – μακάρι να υπάρξει μια δεύτερη ευκαιρία να την δει κανείς- «Η γραμμή του Ορίζοντος» της Ηλέκτρας Ελληνικιώτη, το «Φουέντε Οβεχούνα» της Ελένης Ευθυμίου, αλλά και το «Τρωίλος και Χρυσηίδα» της Μαρίας Πανουργιά: αναρωτιέμαι αν με τέσσερις ρόλους παίρνει το χρυσό μετάλλιο στον φετινό μαραθώνιο!

Με τέχνη και ακρίβεια, οι δύο ηθοποιοί μάς καθοδηγούν μέσω μιας διαδικτυακής εφαρμογής να απαντήσουμε σε πολλά και ποικίλα ερωτήματα, σε σχέση με τις εμπειρίες μας σε αυτό το τόσο επώδυνο πεδίο: τις ματαιώσεις, τις ανολοκλήρωτες ιστορίες, εν τέλει τις αποτυχίες μας. Ενδιαμέσως, πραγματοποιούν ευσυνείδητα και επαγγελματικά την «εκπομπή» τους, αφήνοντας ακροθιγώς να εκτεθούν ψήγματα από την προσωπική τους σχέση, ημιτελή κι αυτή και ενδεχομένως ματαιωμένη –η ασάφειά της αποτελεί για μένα ένα από τα κορυφαία στοιχεία της παράστασης.

Μόλις έγραψα τη λέξη «παράσταση»: εδώ εντοπίζεται κι ένα από τα βασικά ερωτήματα που θέτει το «Μετά το τέλος του κόσμου· ένα αρχείο ματαιωμένων σχεδίων», εσκεμμένα μαζί και αθέλητα: σίγουρα αυτό που παρακολουθούμε είναι από ενδιαφέρον έως και συναρπαστικό. Είναι όμως θέατρο; Και δεν το τοποθετώ ούτε θεατρολογικά, ούτε σημειολογικά αλλά εντελώς πρακτικά: αυτό το παιχνίδι με τους θεατές που με τα κινητά τους στα χέρια, έχοντας ακολουθήσει τις αρχικές οδηγίες των ηθοποιών, έχουν κατεβάσει μια εφαρμογή και ψηφίζουν ακολουθώντας τα διαδοχικά ερωτήματα της «δημοσκόπησης», στην οποία τους υποβάλλει η παράσταση –με εισαγωγικά, ή όχι;- αποτελεί ή όχι θεατρική πράξη; Και τελικώς έχει νόημα και σημασία ακόμα κι αυτό το ίδιο το ερώτημα;

Νομίζω πως η απάντηση πρέπει να σχετιστεί με το θεμελιώδες ερώτημα «Τι είναι θέατρο;». Εφόσον υπάρχει η έκθεση των δύο ηθοποιών , των δύο αυτών ανθρώπινων σωμάτων, τη θέαση, στο βλέμμα των θεατών, του κοινού –«πού να βρίσκεται κρυμμένο το κοινό;» αναρωτιέται ο Ποιητής- τότε μάλλον πρόκειται για θέατρο: καλύπτεται η βασική, η πρωταρχική συνθήκη. Άλλωστε, χωρίς την αφοπλιστική αμεσότητα και την επάρκεια της Άλκηστης Πολυχρόνη και του Γιώργου Κριθάρα, πολύ δύσκολα θα μπορούσε να σταθεί στα πόδια του το συγκεκριμένο εγχείρημα. Το ενδιαφέρον, άλλωστε, για το τι ποσοστό του κοινού δηλώνει αισιόδοξο ή απαισιόδοξο για τα μέλλον, όπως και οι απαντήσεις του σε οποιοδήποτε άλλο ερώτημα, μάλλον «τηλεοπτικό» και δευτερεύον είναι.

Φυσικά, πίσω από το «Μετά το τέλος του κόσμου· ένα αρχείο ματαιωμένων σχεδίων» βρίσκεται ένας ιθύνων νους: ο Παντελής Φλατσούσης. Ένας σκηνοθέτης με θητεία στο θέατρο ντοκιμαντέρ, στο οποίο μάλλον δεν εντάσσεται –ή μήπως εντάσσεται δια της τεθλασμένης;- η συγκεκριμένη δουλειά. Ο Φλατσούσης – επίσης με δεύτερη φετινή παράσταση, μετά τη «Λάθος Χώρα»- εξελίσσεται και προχωράει, μέσα από στιγμές με βάρος και ουσία και με άλλες πιο αφελείς και επιδερμικές, μέσα από σκέψεις από πολύ ενδιαφέρουσες έως κοινότοπες, όπως και κάθε άλλος δημιουργός της γενιάς του που αναζητεί τον δρόμο του μέσα στην Τέχνη του θεάτρου. Θεωρώ πως με τη συγκεκριμένη δουλειά κατοχυρώνει τη θέση του μέσα στον χώρο ως ένας σκηνοθέτης του οποίου την πορεία αξίζει να παρακολουθούμε αναμένοντας το επόμενο βήμα του. Αυτός και η γενιά του ωριμάζουν βήμα – βήμα και κερδίζουν την προσοχή μας επάξια. Ας τους αφιερώσουμε τον χρόνο και τη σκέψη που τους πρέπει.

Info παράστασης:

Μετά το τέλος του κόσμου· ένα αρχείο ματαιωμένων σχεδίων | Κάμιρος

Εγγραφείτε στο newsletter μας

Κάθε Σάββατο θα λαμβάνετε στο e-mail σας το newsletter του ελc με τις προτάσεις μας για την εβδομάδα!

Podpourri. Ιστορίες που ακούγονται

Ακολουθήστε το ελculture.gr στο Google News

το ελculture σας προσκαλεί σε εκδηλώσεις

ΓΡΑΨΕ ΤΟ ΣΧΟΛΙΟ ΣΟΥ

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *

Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για να μειώσει τα ανεπιθύμητα σχόλια. Μάθετε πώς υφίστανται επεξεργασία τα δεδομένα των σχολίων σας.