“JR: Eye to the World”: Η εξερεύνηση της ανθρωπότητας μέσα από τον φωτογραφικό φακό του JR

Δύο μεγάλες εκθέσεις στο Λονδίνο με τη συλλογή φωτογραφιών από τα διεθνή έργα του JR, εξερευνώντας μέσα από τον φακό του την ανθρωπότητα πέρα από σύνορα

«Η τέχνη της φωτογραφίας έχει να κάνει με το πού κατευθύνεται η προσοχή του θεατή της» – Steven Pinker Elliott Erwitt

 

Η φωτογραφία πρωταγωνιστεί τις μέρες που διανύουμε σε πολλές γκαλερί και μουσεία του κόσμου. Πιθανώς μια ανάγκη να κοιταχτούμε και πάλι, να δημιουργήσουμε γέφυρες επικοινωνίας, να περιηγηθούμε πέρα από σύνορα και πολιτιστικές ταυτότητες. Και ένα από τα κορυφαία ονόματα στον χώρο της φωτογραφίας, ένας από τους 100 πιο επιδραστικούς ανθρώπους για το 2018 σύμφωνα με τους Times και νικητής βραβείου Oscar, ο Γάλλος εικαστικός – καλλιτέχνης JR, με το πραγματικό του όνομα να παραμένει ακόμα άγνωστο, παρουσιάζει το έργο του με δύο μεγάλες εκθέσεις στο Λονδίνο, στη Pace Gallery και στη Saatchi Gallery.

Η έκθεση JR: Eye to the World αποτελεί μια συλλογή φωτογραφιών από έργα του  καλλιτέχνη, εξερευνώντας μέσα από τον φακό του την ανθρωπότητα, τις συνδέσεις και τους συσχετισμούς που υπάρχουν πέρα από σύνορα, την πολιτική και την πολιτιστική ταυτότητα. Αυτή η έκθεση συμπίπτει με τη μεγαλύτερη σόλο εκπομπή του καλλιτέχνη μέχρι σήμερα, JR: Chronicles, που άνοιξε τις πόρτες τις πριν από μερικές ημέρες στη Saatchi Gallery στο Λονδίνο.

Μέσα από τις ισχυρές ικανότητες αφήγησης, τη συνεργασία και τη δέσμευσή του για την κοινότητα, ο JR δείχνει πρόθυμος να αμφισβητήσει τις δομές και τους θεσμούς της εξουσίας, κηρύσσοντας νέες φιλοδοξίες για τη φωτογραφία στον 21ο αιώνα. Παρουσιάζοντας φωτογραφίες, ταινίες αλλά και φωτογραφίες των τεράστιων εγκαταστάσεών του, αυτή η έκθεση επιχειρεί να υπογραμμίσει τη σημασία της δημόσιας τέχνης μέσω συμμετοχικών έργων που έχουν τη δύναμη να αναδείξουν ένα ευρύ φάσμα ανθρώπων.

Το έργο του γνωστό από τις μεγάλης κλίμακας φωτογραφικές παρεμβάσεις σε αστικά περιβάλλοντα, προβάλλει πολιτιστικά και πολιτικά ζητήματα, συχνά με έμφαση στην κοινωνική δικαιοσύνη. Από το μακροσκοπικό στο μικροσκοπικό, από την ατομική εμπειρία με το καθολικό, κάθε πορτρέτο του ρίχνει φως σε πολλές ιστορίες αλληλέγγυος με μειονότητες και ομάδες που η συνεισφορά τους μέχρι σήμερα δεν έχει αναδειχθεί όσο πιθανώς θα έπρεπε.

Ανάμεσα στα διεθνή έργα του που φιλοξενούνται στην έκθεση  JR: Eye to the World είναι το Migrants (2008-9). Η συνεχιζόμενη μεταναστευτική κρίση υπήρξε κινητήρια επιρροή για τον JR. Οι μετανάστες, Coeur, Quadrichromie, Jordan (2018), καταγράφουν μια εναέρια εικόνα των προσφυγόπουλων από τη Συρία που συγκεντρώθηκαν δημιουργώντας το σχήμα της καρδιάς σε ένα στρατόπεδο στην Ιορδανία: μια ποιητική υπενθύμιση της ανθρωπότητας των ατόμων.

JR Migrants, Coeur, Quadrichromie, Jordanie, 2018, © JR, courtesy Pace Gallery

Η έκθεση περιλαμβάνει επίσης φωτογραφίες από την εγκατάσταση Face to Face μια μεγάλης κλίμακας έκθεση «παράνομης φωτογραφίας» στην οποία πορτρέτα Ισραηλινών και Παλαιστινίων που έκαναν την ίδια δουλειά επικολλήθηκαν πρόσωπο με πρόσωπο, και επικολλήθηκαν και στις δύο πλευρές του συνοριακού τείχους αλλά και σε πολλές παλαιστινιακές και ισραηλινές πόλεις σε μια απόπειρα να τονιστεί η τεράστια κοινωνικοπολιτική απόσταση που υπάρχει ανάμεσα στους δύο λαούς τη στιγμή που οι ανάσες τους είναι δίπλα. «Θέλω να χαμογελάσουν βλέποντας ο ένας το πορτρέτο του άλλου. Είμαστε υπέρ μιας λύσης ανάμεσα στις δύο χώρες, ώστε το Ισραήλ και η Παλαιστίνη να μπορούν να ζήσουν ειρηνικά σε ασφαλή και διεθνώς αναγνωρισμένα σύνορα», δηλώνει ο JR.

Το έργο του Chronicles of San Francisco αποτυπώνει τις μεγάλες αντιθέσεις στον κοινωνικό ιστό της πόλης. Εμπνευσμένος από τον Μεξικανό ζωγράφο Diego Rivera που ολοκλήρωσε τρεις τοιχογραφίες στο Σαν Φρανσίσκο ξεκινώντας το 1931, ο JR άρχισε να φαντάζεται πώς μια ολόκληρη πόλη και η ποικιλομορφία των κατοίκων της μπορούν να αναπαρασταθούν μέσω της τέχνης. Όπως, άλλωστε, έχει υποστηρίξει και ο ίδιος, κάθε του έργο δεν αποτελεί αποκλειστικά δική του τέχνη, αντιθέτως, είναι τέχνη όσων πήραν μέρος στην εκπλήρωση αυτού, δηλαδή τέχνη και των ανθρώπων που φωτογραφήθηκαν.

JR The Chronicles of New York City, Domino Park, USA, 2020, © JR, courtesy Pace Gallery

Το έργο ξεκίνησε τον Ιανουάριο του 2018 όταν ο JR και η ομάδα του περιπλανήθηκαν σε περισσότερες από 22 διαφορετικές τοποθεσίες γύρω από την πόλη του Σαν Φρανσίσκο, σταθμεύοντας ένα φορτηγό εξοπλισμένο με φωτογραφικό στούντιο για να φωτογραφήσουν τους περαστικούς που επιθυμούσαν να συμμετάσχουν. Περισσότερα από 1.200 άτομα δέχτηκαν να φωτογραφηθούν και να αποτελέσουν μέρος του τεράστιου «πορτρέτου του Σαν Φρανσίσκο και των ανθρώπων του».

Πρωταγωνιστικό σημείο φυσικά σε όλη την έκθεση και μέρος από το συνεχές έργο του The Wrinkles of the City που θα ήταν πιθανώς αρκετό για να αποδείξει την αλήθεια του όταν δηλώνει πως «ο δρόμος αποτελεί τη μεγαλύτερη γκαλερί του κόσμου», καταφέρνοντας να δώσει αξία στη ζωή κάθε ανθρώπου και σε ολόκληρη την ιστορία που κρύβεται πίσω από αυτήν.

JR The Wrinkles of the city, Los Angeles, Jim Budman, Venice, USA, 2011, © JR, courtesy Pace Gallery

Ταξιδεύοντας σε μεγάλες πόλεις όπως στην Αβάνα, το Λος Άντζελες, τη Σαγκάη, την Κωνσταντινούπολη, ο φακός του JR στρέφεται με ευαισθησία σε οτιδήποτε μοιάζει παραμελημένο, μοναχικό, είτε πρόκειται για ένα κτήριο υπό κατάρρευση είτε για έναν ηλικιωμένο άνθρωπο. Θέλει να αναδείξει και να προβάλει όλα εκείνα τα σημάδια που άφησε η ζωντανή εμπειρία. Οι φωτογραφίες μοιάζουν να συνομιλούν για το παρελθόν και το παρόν. Ρυτίδες της πόλης και οι δύο κουβαλάνε τις ιστορίες και τη ζωή της κοινότητας, της γειτονιάς, της κάθε μικρής γωνιάς της πόλης.

JR The Wrinkles of the city, Los Angeles, Jim Budman, Venice, USA, 2011, © JR, courtesy Pace Gallery
JR The Wrinkles of the City, Action in Shanghai, Wu Zheng Zhu, Chine, 2010 © JR, courtesy Pace Gallery

Αποσπάσματα από το έργο του The Gun Chronicles: A Story of America (2018), παρουσιάζονται επίσης – μια τοιχογραφία που απεικονίζει το περίπλοκο φάσμα που περικλείει τη βιομηχανία και κατοχή όπλων στις Ηνωμένες Πολιτείες συμπεριλαμβανομένων των συλλεκτών όπλων, των κυνηγών, των υπαλλήλων επιβολής του νόμου, των θυμάτων μαζικών πυροβολισμών, των ομάδων έκτακτης ανάγκης αλλά και τους λομπίστες για βιομηχανία όπλων.

Παράλληλα με την έκθεση στο Λονδίνο, η Pace Gallery της Νέας Υόρκης προβάλλει επίσης έργα του από την πρόσφατη εικαστική δουλειά του στο Tehachapi της Καλιφόρνια που ξεκίνησε το 2019. Πρόκειται για μια σειρά έργων που προβάλλουν τρόφιμους σε φυλακή  υψίστης ασφάλειας στα βουνά της Καλιφόρνιας τόσο μέσα από φωτογραφικά πορτρέτα όσο και από ηχογραφημένες ιστορίες τους. Τα τεράστια φωτογραφικά πορτρέτα έχουν αναρτηθεί  στην αυλή της φυλακής, συνθέτοντας το τρίπτυχο Tehachapi, Daytime, Triptych, Η.Π.Α. (2019).

JR Tehachapi, Mountain, February 7, 2020, 6.48p.m., U.S.A., 2020 © JR, courtesy Pace Gallery

Εγγραφείτε στο newsletter μας

Κάθε Σάββατο θα λαμβάνετε στο e-mail σας το newsletter του ελc με τις προτάσεις μας για την εβδομάδα!

Podpourri. Ιστορίες που ακούγονται

Ακολουθήστε το ελculture.gr στο Google News

το ελculture σας προσκαλεί σε εκδηλώσεις

ΓΡΑΨΕ ΤΟ ΣΧΟΛΙΟ ΣΟΥ

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *

Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για να μειώσει τα ανεπιθύμητα σχόλια. Μάθετε πώς υφίστανται επεξεργασία τα δεδομένα των σχολίων σας.