«Η τέχνη είναι σύνθεση φωτός»
Αυτή η φράση του Καρλ Κράους συμπυκνώνει με τρόπο μοναδικό την έκθεση που φιλοξενείται αυτές τις μέρες και μέχρι τις 27 Φεβρουαρίου στο Ιστορικό Εργοστάσιο της ΔΕΗ στο Νέο Φάληρο. Πρόκειται για μια ξεχωριστή συνάντηση, όπου η ΔΕΗ, συναντά την Τέχνη.
Μετά από πρόσκληση και διαγωνισμό που διενεργήθηκε από τη ΔΕΗ σε πρότερο χρόνο, εκατοντάδες καλλιτέχνες ανταποκρίθηκαν στην πρόκληση να δημιουργήσουν καλλιτεχνικά έργα εμπνεόμενα και σε σύμπλευση με το έργο, την ιστορία και τους συμβολισμούς, τους χώρους, τα μηχανήματα και την τεχνολογία που έχει συνδεθεί με την εταιρεία ηλεκτρικού ρεύματος. Από τα καλλιτεχνικά έργα που δημιουργήθηκαν στο πλαίσιο αυτού του διαγωνισμού, κριτική επιτροπή αποτελούμενη από επτά προσωπικότητες με γνώση και έργο στον χώρο του πολιτισμού, ξεχώρισαν 32 από αυτά, τα οποία πλέον αποτελούν την έκθεση «Η ΔΕΗ συναντά την Τέχνη», σε επιμέλεια της Ιστορικού Τέχνης Κατερίνας Κοσκινά, που δίνει ζωή στο Ιστορικό Εργοστάσιο και το επανασυστήνουν ως στέγη πολιτισμού.
Η ΔΕΗ αναδεικνύει τις πολιτιστικές ανησυχίες που την χαρακτηρίζουν από την ίδρυσή της και ενισχύει την ταυτότητά της προς την κατεύθυνση της δημιουργίας. Πρόκειται για μια ενδιαφέρουσα συνάντηση της ίδιας της ΔΕΗ με τον καλλιτεχνικό εαυτό της, με ένα καλλιτεχνικό είδωλο που δεν είχε γνωρίσει έως τώρα και που ίσως για πρώτη φορά κοιτάζει στον καθρέφτη με τέτοιον τρόπο. Οι τρόποι παραγωγής ενέργειας, τα μηχανήματα παραγωγής, το ηλεκτρικό φως, η ενέργεια ως ενωτικός παράγοντας μεταξύ των ανθρώπων, οι ιστορίες που έχει μια πόλη να πει μέσα από τα αναμμένα φώτα μέσα στα διαμερίσματα και έξω στα μπαλκόνια, η ζωή μας και η διαδρομή μας σε αυτή, συμπορεύεται με τη διαδρομή της ΔΕΗ στη χώρα σε μια έκθεση που χωρά τόσες μορφές καλλιτεχνικής έκφρασης.
ρεύμα & φως | οι φωνές μιας πόλης, μιας ταυτότητας, μιας διαδρομής
Είναι εντυπωσιακός ο τρόπος με τον οποίο ανταποκρίθηκαν οι καλλιτέχνες και κατάφεραν να παραδώσουν έργα, τα οποία σκιαγραφούν τα χαρακτηριστικά της ΔΕΗ συνδέοντάς την με την πόλη και τον άνθρωπο. Χρησιμοποιώντας υλικά όπως το τσιμέντο, τον πηλό, το ξύλο, τα ακρυλικά και τα λαδοπαστέλ, οι δημιουργοί έστησαν ένα σύμπαν που φλερτάρει με όλες τις τέχνες, από τη γλυπτική μέχρι το video-installation, τις ηχητικές εγκαταστάσεις, τη ζωγραφική, το animation, την performance, ενώ δεν είναι λίγα τα έργα που εντάσσονται σε πολλαπλές κατηγορίες.
Ο Χρήστος Αγγελίδης βλέπει τα φώτα της ΔΕΗ μέσα από ένα “City Chaos”, ο Νικόλαος Δεσεκόπουλος ανακαλύπτει το ηλεκτρικό φως της νύχτας σε «ΔΥΣΚΟΛΕΣ ΝΥΧΤΕΣ / Πυλώνες υψηλής τάσης», ο Δημήτρης Λάμπρου εξερευνά τη διαδικασία παραγωγής της ηλεκτρικής ενέργειας μέσα από το έργο του «Ο Χρόνος Στρεβλώνει – Λαβύρινθος Χώρα», ο Ανέστης Ιωάννου αναμοχλεύει τις κοινές νυχτερινές αστικές μας μνήμες και τη σχέση τους με το τεχνητό φως μέσα στο έργο του «Αθηναϊκή Καλοκαιρινή Νύχτα» ενώ ο Παναγιώτης Βορριάς καλεί να «Μην πατήσεις τη γραμμή» μέσα από ένα neon installation, μια γραμμή που συνδέει τον περαστικό με το αστικό τοπίο και χωρά τους νυχτερινούς περιπάτους μας, τις πεζοπορίες μας, τις νυχτερινές μας διαδρομές. Το έργο του Παναγιώτη Βορριά διακρίθηκε στο πλαίσιο του διαγωνισμού και κέρδισε το δεύτερο βραβείο με έπαθλο 5.000 ευρώ.
Ο Χάρης Μπασκόζος με τα «Σχέδια Πόλης» εξερευνά την πόλη ως μια περίπλοκη και ανοργάνωτη δομή που χαρακτηρίζεται από τυχαιότητες, από το απροσδόκητο στοιχείο, ενώ ο Κώστας Παππάς αναζητά νυχτερινές διαδρομές προς άγνωστους τόπους μέσα από το installation του “Hold back the night”. Την ιστορία ενός ανθρώπου που αλλάζει η ζωή του μετά την έλευση του ηλεκτρισμού, διηγείται και η ταινία μικρού μήκους «Μια νέα έμπνευση» των Μελίνα Χαραλαμπίδη και Δάφνη Αντωνίου.
Η ηχητική εγκατάσταση της Βασιλικής Λεγάκη, μέσα από ήχους που προσομοιάζουν σε εκείνους της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, μεταφέρει τον περιηγητή της έκθεσης σε ένα ηχητικό σύμπαν που διαπερνά την ιστορία της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας ενώ παράλληλα στο ενδιαφέρον της τίθεται η αρχιτεκτονική διάσταση που κρύβει η έννοια του χώρου. Το έργο της Βασιλικής Λεγάκη κέρδισε και το πρώτο βραβείο του διαγωνισμού με έπαθλο 8.000 ευρώ.
Η Βιβέτα Χριστούλη δημιουργεί μια επιτόπια εγκατάσταση (Light Uncaptured) που προσφέρει στο σημείο της έκθεσης έναν τελετουργικό χαρακτήρα μέσα από μια αναλογία των γυάλινων μονωτήρων με κηροπήγια. Η Μαρία Μανέτα και η Χαρά Πιπερίδου με την εγκατάστασή τους (In Lightning) παραδίδουν ένα έργο συμβολικό, με αναφορές στη γέννα του φωτός μέσα από ένα πηνίο που προσιδιάζει σε κόλπο γυναικείου αναπαραγωγικού συστήματος ενώ η Μαρία Σπυράκη τοποθετεί το έργο της “Machinik” μεταξύ των θολών ορίων ανάμεσα στον τεχνητό και φυσικό κόσμο.
τεχνολογία & ανθρωπογεωγραφία | οι ιστορίες όλων μας κάτω από το φως της νύχτας και της μέρας
Έχει ενδιαφέρον να αναλογιστεί κανείς τις οπτικές γωνίες από τις οποίες στάθηκαν οι καλλιτέχνες για να προσεγγίσουν το καλλιτεχνικό έργο που κλήθηκαν να φέρουν εις πέρας. Κάποιοι από αυτούς εστιάζουν στην πολύπλοκη όσο και ιδιαίτερη σχέση του χώρου, του χρόνου και των μηχανημάτων με τη διαδικασία παραγωγής της ενέργειας και δίνουν ως αποτέλεσμα δημιουργήματα εστιασμένα στον τεχνολογικό πυρήνα του έργου της ΔΕΗ («Εργοστάσιο Σύννεφων» του Ιωάννη Μιχαλούδη, “Attowatt” του Γιώργου Μωραΐτη), ενώ άλλοι παραδίδουν έργα που συνδέονται με την ανθρωποκεντρική διάστασή της, με τις μνήμες, την ανθρωπογεωγραφία της, με τους ανθρώπους και τις αισθήσεις τους, με τη ζωή, με το φως μας και το σκοτάδι μας («Ένα Μπαούλο Μνήμες» του Κωνσταντίνου Περτσινίδη, “Thunder Island” του Γιώργου Τσιαντούλα). Η πολύτιμη συνεισφορά της ίδιας της εταιρείας, που παραχώρησε στους καλλιτέχνες αρχειακό υλικό γίνεται αντιληπτή στο έργο «Ψυχρή Εφεδρεία», που πραγματοποίησαν η Κατερίνα Κωνσταντίνου, η Αλεξάνδρα Φωκαέως και ο Αντώνης Κουνέλλας. Ένα χειρόγραφο σημειωματάριο 74 σελίδων συμπυκνώνει την έρευνα που διεξήχθη από καλλιτέχνες και ερευνητές γύρω από την ιστορία και τις σημασίες του Αυτόνομου Σταθμού Παραγωγής της Πάρου.
Καθοριστική θέση στην έκθεση έχουν τα έργα που σχολιάζουν τις προκλήσεις που έχει να αντιμετωπίσει η ΔΕΗ σε σχέση με την αλλαγή εποχής, με τη χάραξη νέας πορείας ως προς τις πηγές ενέργειας και την υιοθέτηση ενός μοντέλου καθόλα βιώσιμου. Το έργο “Sealed Earth – Επαναπροσδιορίζοντας τον Πύργο Ψύξης” του Νικόλα Αθανασόπουλου χρησιμοποιεί το σύμβολο του φουγάρου για να υποδείξει την εγκατάλειψη του παλαιού και το αναδομεί προκειμένου να αναδείξει την υιοθέτηση πράσινων και βιώσιμων λύσεων από μέρους της ΔΕΗ.
Στην ίδια κατεύθυνση κινείται και το “E for Energy” του Χαράλαμπου Δερμάτη, ένα γλυπτό-video που μέσω συμβολισμών, σχολιάζει την τεχνολογική εξέλιξη της ΔΕΗ και τη σύμπλευσή της με όσα υποδεικνύει η σύγχρονη εποχή. Στο έργο της Κυριακής Στούμπου, “Tefra”, αναφέρεται με τρόπο άμεσο στην αλλαγή σελίδας που συντελεί η ΔΕΗ και στην απομάκρυνση από τις λιγνιτικές καύσεις και στη χάραξη ενός σχεδίου για πράσινο ενεργειακό μέλλον στον πλανήτη.
Ο Γιάννης Τζώρτζης και η «Αντίστιξις» αποδίδει οπτικά τα ετερόκλητα στοιχεία που χαρακτηρίζουν τη ΔΕΗ και συνδυάζει το κλασικό με το νεωτερικό στοιχείο και ο Γιάννης Τσάκωνας εμπνέεται από τις μονάδες παραγωγής της ΔΕΗ και δημιουργεί το Tower 1 Prototype. Το έργο «Εξισορρόπηση» του Γιώργου Τσεριώνη μας καλεί να μειώσουμε το εγώ μας και να έρθουμε σε επαφή με τη φύση προκειμένου να επιτύχουμε την αυτογνωσία ενώ το «Τι έρχεται…» της Λάουρας Τσιάτη οπτικοποιεί τη συνύπαρξη του φυσικού με το τεχνολογικό τοπίο.
Από την αέναη κίνηση της ενέργειας εμπνέεται και ο Γιάννης Κρανιδιώτης παραδίδοντας ένα διαδραστικό γλυπτό φωτός με το Solar Helix, ενώ στην ίδια γραμμή κινείται και το υφαντό της Έφης Σπύρου το οποίο στοχάζεται φιλοσοφικά πάνω στις έννοιες της ενέργειας και του φωτός ενώ στο επίκεντρο της διαλεκτικής του βρίσκεται και η ύπαρξη του ανθρώπου ως φωτοβόλο ον. Το έργο διακρίθηκε και κέρδισε το τρίτο βραβείο στο πλαίσιο του διαγωνισμού, με έπαθλο 3.000 ευρώ. Η 3D βίντεο-προβολή της Ναταλίας Μαντά (INFINITY) επιδιώκει να απεικονίσει το άπειρο της ενέργειας, το στοιχείο του ανεξάντλητου που την χαρακτηρίζει και η εγκατάσταση “Flux” της Μαρίνας Παπαδάκη συνδέει τον αντίκτυπο της ενέργειας με την ανάπτυξη της βιομηχανίας.
Ο Απόστολος Μητρόπουλος εξερεύνησε το ρούχο ως πρώτο οίκο του σώματος και αντιμετωπίζοντάς το ως χάρτη της Ελλάδας, υποδηλώνει με το έργο του την εξάπλωση του ηλεκτρικού ρεύματος ανά την Ελλάδα. Με την επίτοιχη αυτή εγκατάσταση, το “Expressing Electricity” κέρδισε το τέταρτο βραβείο στον διαγωνισμό, με έπαθλο 2.000 ευρώ.
Ο Δημήτρης Τράγκας μέσα από τον “Αστερισμό του Κεραυνού”, αντιμετωπίζει το σύμβολο της ΔΕΗ ως έναν νέο αστερισμό και μέσα από το έργο του καλεί τον περιηγητή σε ένα γαλαξιακό ταξίδι. Το έργο του κέρδισε το πέμπτο βραβείο του διαγωνισμού με έπαθλο 2.000 ευρώ. Μέσα από ακρυλικά και σπρέι σε καμβά, ο Σωτήρης Φωκέας δημιουργεί ένα έργο-σύνθεση διαφόρων ιδεών που παραπέμπουν στη ΔΕΗ αλλά ταυτόχρονα αποδίδονται με έναν παιχνιδιάρικο χαρακτήρα με αναφορές στην παιδική ζωγραφική και στο doodling. Με τα ίδια υλικά, τα ακρυλικά, καθώς και το λάδι, δημιουργεί ο Ιάσονας Καμπάνης το δικό του “J”.
Άνθρωπος, τεχνολογία, νυχτερινά φώτα, τρόποι παραγωγής ενέργειας, βιώσιμες λύσεις, νέα ταυτότητα, ιστορία και εξέλιξη. Αυτές είναι οι μεγάλες θεματικές ενότητες που ανοίγονται στην έκθεση «Η ΔΕΗ συναντά την Τέχνη», μια έκθεση-γνωριμία που μέσα από neon φωτισμούς, γλυπτά και ηχητικές εγκαταστάσεις επαναπροσδιορίζει καλλιτεχνικά την ταυτότητα και την ιστορία της.
Info έκθεσης:
Η ΔΕΗ Συναντά την Τέχνη | 9 – 27 Φεβρουαρίου 2022 | Δευτέρα-Παρασκευή: 16:00 -20:00, Σάββατο-Κυριακή: 12:00 – 20:00 | Είσοδος ελεύθερη | ΑΗΣ Ν. ΦΑΛΗΡΟΥ (Σολωμού 1 & Δημητρίου Φαληρέως)
Για περισσότερες πληροφορίες επισκεφθείτε την ιστοσελίδα art.dei.gr
Η είσοδος στον χώρο της έκθεσης επιτρέπεται μόνο σε όσους επισκέπτες διαθέτουν και επιδεικνύουν πιστοποιητικό εμβολιασμού ή πιστοποιητικό νόσησης Covid 19.
