H Olga Costa «επιστρέφει» με όλα τα χρώματα του Μεξικού στη γενέτειρά της, τη Λειψία με την πρώτη μεγάλη έκθεση του έργου της στην Ευρώπη

«Το έργο της Costa είναι ελάχιστα γνωστό στη Γερμανία. Ελπίζουμε να το αλλάξουμε αυτό με μια έκθεση στη γενέτειρά της, την πρώτη μεγάλη θεσμική έκθεση του έργου της στην Ευρώπη»

«Αναζητώ την πραγματικότητα, την αλήθεια, την απλότητα. Απορρίπτοντας όλη τη θεατρικότητα, προσπαθώ να ξαναπιάσω τη ζωή». – Olga Costa

Υπάρχει ένας εκπληκτικός τρόπος για να γνωρίσεις μια χώρα και τους ανθρώπους της: να περπατάς στις υπαίθριες αγορές της, να γνωρίζεις τα χρώματα, τις μυρωδιές. Υπάρχουν 58 διαφορετικά είδη φρούτων και 10 διαφορετικές ποικιλίες στον πίνακα La vendedora de frutas (1951), τον πιο γνωστό πίνακα της Μεξικανής μοντερνίστριας Olga Costa (1913-93). Και σε αυτόν τον πάγκο με τα φρούτα, η Olga Costa ζωγράφισε το χρώμα και την πληθωρική φύση του Μεξικού.

Olga Costa’s La vendedora de frutas (1951) © VG Bild-Kunst Bonn 2022

Στο έργο απεικονίζεται μια πωλήτρια να κρατάει μια ροζ pitahaya που είναι κομμένη σε φέτες για να αποκαλυφθεί η σάρκα της με τους σπόρους, και τα καλάθια της ξεχειλίζουν από τρoπικά φρούτα του Μεξικού κυρίως όπως mamey sapote, soursop, μήλα custard – μια πολύχρωμη φαντασμαγορία φρούτων μοναδικών. Αυτά τα φρούτα, η έκρηξη των χρωμάτων, η ποικιλομορφία, οι υφές, είναι ένα θαυμαστό δώρο. Ένας πίνακας που λατρεύτηκε για τη ζωντάνια του και για χρόνια κοσμούσε ακόμη και τα εξώφυλλα των σχολικών βιβλίων της πρώτης τάξης.

Olga Costa, Autorretrato (self-portrait) (1947) © VG Bild-Kunst Bonn 2022

«Διάλογοι με την Olga Costa»

Όμως στη γενέτειρα της Olga Costa, τη Λειψία, όπου δεν φυτρώνουν αυτά τα φρούτα, είναι σχεδόν άγνωστη. Μια νέα ατομική έκθεση στο Museum der bildenden Künste Leipzig, στη Λειψία της Σαξονίας της Γερμανίας, με τίτλο “Olga Costa. Dialogues with Mexican Modernism” (Olga Costa- Διάλογοι με μια Μεξικανή Μοντερνίστρια) ελπίζει να σπείρει κάποιους σπόρους ώστε το έργο της να αποκαλυφθεί σε περισσότερο κόσμο στην γενέτειρά της και όχι μόνο. «Το έργο της Costa είναι ελάχιστα γνωστό στη Γερμανία. Ελπίζουμε να το αλλάξουμε αυτό με μια έκθεση στη γενέτειρά της, την πρώτη μεγάλη θεσμική έκθεση του έργου της στην Ευρώπη», αναφέρει η επιμελήτρια της έκθεσης Sabine Hoffmann.

Costa’s Niña con sandalias (1950) Courtesy Galeria de Arte Mexicano, Mexiko-Stadt © VG Bild-Kunst Bonn 2022

Η έκθεση παρακολουθεί το έργο της Olga Costa σε μια περίοδο σαράντα και πλέον ετών και ταυτόχρονα το τοποθετεί στο σύγχρονο μεξικανικό πλαίσιο. Ως προοίμιο, συναντάει κανείς την γεμάτη αυτοπεποίθηση ζωγράφο σε μια πρώιμη αυτοπροσωπογραφία στο αίθριο του σπιτιού της. Αυτό που ακολουθεί είναι μια συνοπτική επιλογή έργων της Costa από όλες τις δημιουργικές φάσεις, θέματα που η Costa ζωγραφίζει ξανά και ξανά με το προσωπικό της στυλ – καταπράσινα τοπία, πορτρέτα ντόπιων, φυτά που αναδεικνύονται σε γλυπτά και νεκρές φύσεις.

Τα έργα της Costa έρχονται σε διάλογο με τα έργα των συγχρόνων της, όπως της Frida Kahlo, του Diego Rivera, της María Izquierdo, της Rosa Rolanda, της Lola Cueto, της Alice Rahon, του Juan Soriano και άλλων.

Το έργο της Costa είναι τόσο ξένο προς τη γενέτειρά της, ώστε και τα 37 έργα της στην έκθεση είναι δάνεια από διεθνείς δημόσιες και ιδιωτικές συλλογές, καθώς δεν εκπροσωπείται σε καμία γερμανική θεσμική συλλογή. Το επίκεντρο της έκθεσης, είναι το μεγάλου μεγέθους έργο La vendedora de frutas (Η πωλήτρια φρούτων) του 1951, ένα σύμβολο του μεξικανικού μοντερνισμού, ένα από αυτά τα δάνεια από το Museo de Arte Moderno της Πόλης του Μεξικού, για το οποίο η μητέρα της Costa φέρεται να αγόρασε όλα τα φρούτα ώστε η κόρη της να ζωγραφίσει από τη ζωή.

Εκτός από πίνακες ζωγραφικής, μπορούν να δει κανείς φωτογραφίες, υφαντουργικά έργα, σχέδια στο χέρι και χαρακτικά. Συνολικά, προκύπτει επίσης ένα πανόραμα της μεξικανικής τέχνης στα μέσα του 20ού αιώνα.

Μια σύντομη ματιά στη ζωή και το έργο της

Κόρη της Ana και του Jakob Kostakowsky, η Olga Costa γεννήθηκε στη Λειψία της Γερμανίας το 1913 και πέρασε τα παιδικά της χρόνια στο Βερολίνο. Έφτασε στο Μεξικό σε ηλικία δώδεκα ετών το 1925, στη Βερακρούς. Μετά από ένα μήνα η οικογένεια εγκαταστάθηκε στην Πόλη του Μεξικού. Σπούδασε στην Εθνική Σχολή Τεχνών μαζί με τον Carlos Mérida, αφού γνώρισε τον Diego Rivera, τη Frida Kahlo και τον Rufino Tamayo.

Το 1935 παντρεύτηκε τον ζωγράφο José Chávez Morado και μαζί αγωνίστηκαν για την κοινωνική ισότητα. Έζησαν στην πολιτεία Guanajuato για πολλά χρόνια και δώρισαν στο Μεξικό μια πλούσια συλλογή προϊσπανικής, αποικιακής και λαϊκής τέχνης. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου επέστρεψε στις ζωγραφικές της δραστηριότητες, δημιουργώντας μικρά έργα με γκουάς και λάδι. Επιστρέφοντας στην Πόλη του Μεξικού συμμετείχε στην ίδρυση της Galería Espiral.

Το 1945 πραγματοποίησε την πρώτη της ατομική έκθεση στην Galería de Arte Mexicano και το 1946 ταξίδεψε στην Ιαπωνία, όπου γοητεύτηκε από την ανατολίτικη τέχνη, της οποίας την τεχνική και το ύφος ενσωμάτωσε στη ζωγραφική της. Η Olga Costa πέθανε στην πόλη Guanajuato το 1993.

Olga Costa c. 1945, © Instituto Estatal de la Cultura de Guanajuato, Fondo Documental y Bibliográfico José Chávez Morado y Olga Costa, Guanajuato

Καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής της, γοητευόταν από τα χρώματα του τοπίου της Λατινικής Αμερικής, τις σκηνές της καθημερινής ζωής, την κουλτούρα των ιθαγενών και τους ίδιους τους ανθρώπους. Στους πίνακες, τα σχέδια και τα γραφικά της, η Olga Costa συνδυάζει ένα ανεξάρτητο, μοντέρνο λεξιλόγιο με λεπτές αποχρώσεις περιεχομένου. Από μια ειδικά γυναικεία οπτική γωνία, τα έργα της με χιούμορ και στοχασμό αντανακλούν πάντα θέματα όπως η ελευθερία, το ανήκειν, η πολιτιστική ταυτότητα και οι ρόλοι των φύλων.

Olga Costa’s Campos labratios (1968), Acervo Museo de Arte Moderno© VG Bild-Kunst Bonn 2022

Όλα τα χρώματα του Μεξικού βρίσκονται στους πίνακές της. Και μαζί με το χρώμα, όλη η ουσία αυτής της χώρας, που είναι η πατρίδα της. Παρά ταύτα, πολύ έξυπνα, δεν καταχράστηκε τη φιγούρα του ντόπιου ή την πληθωρική βλάστηση. Την αναπαριστούσε. Έδειξε τη λαϊκή του παράδοση και την καθημερινή ομορφιά της απλής ζωής χωρίς δράματα.

«Ζωγράφισα μόνο πράγματα που μου άρεσαν. Δεν μου αρέσει η τραγωδία. Η τραγωδία είναι ο εαυτός μου», είχε κάποτε αναφέρει.

Info

Olga Costa: Dialogues with Mexican Modernism | 1 Δεκεμβρίου – 26 Μαρτίου 2023 | Museum der bildenden Künste Leipzig, Λειψία

Εγγραφείτε στο newsletter μας

Κάθε Σάββατο θα λαμβάνετε στο e-mail σας το newsletter του ελc με τις προτάσεις μας για την εβδομάδα!

Podpourri. Ιστορίες που ακούγονται

Ακολουθήστε το ελculture.gr στο Google News

το ελculture σας προσκαλεί σε εκδηλώσεις

ΓΡΑΨΕ ΤΟ ΣΧΟΛΙΟ ΣΟΥ

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *

Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για να μειώσει τα ανεπιθύμητα σχόλια. Μάθετε πώς υφίστανται επεξεργασία τα δεδομένα των σχολίων σας.