Γνωρίζουμε τους εικονογράφους του “illustradays 2022” με αφορμή το μοναδικό φεστιβάλ στην Ελλάδα αφιερωμένο στην εικονογράφηση – Vol. 3

Οι συμμετέχοντες εικονογράφοι του illustradays 2022 μάς μιλούν για τη φετινή θεματική ”beam of light”, τις αγαπημένες τους εικόνες αλλά και τις δυσκολίες που έχουν αντιμετωπίσει

Συνεχίζουμε τη γνωριμία μας με τους εικονογράφους που συμμετέχουν στο φετινό illustradays συζητώντας μαζί τους τη φετινή θεματική, τις αγαπημένες τους εικόνες αλλά και τις δυσκολίες και τα αδιέξοδα που πιθανώς έχουν αντιμετωπίσει.

Η φετινή διοργάνωση έχει θεματική ”beam of light” προβάλλοντας την πρόθεσή του να αναδείξει την καλλιτεχνική κοινότητα και τη δουλειά της, ρίχνοντας ακόμα περισσότερο φως σε αυτή τη μοναδική μορφή τέχνης με τις τόσες διαφορετικές εφαρμογές.

Κωνσταντίνος Τσιάμης

Ποιες είναι οι μεγαλύτερες προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι εικονογράφοι σήμερα;

Η απάντηση στην ερώτηση είναι υποκειμενική, οπότε θα μιλήσω για εμένα. Οι μεγαλύτερες προκλήσεις που αντιμετωπίζω εγώ σαν εικονογράφος είναι ο ίδιος μου ο εαυτός, που αποσπάται συνεχώς από την υπερπληροφόρηση και συγκρίνεται με τις δουλειές των υπολοίπων καλλιτεχνών του παρελθόντος, του παρόντος και του ανερχόμενου μέλλοντος. Η έμμονη ιδέα του τι είναι σωστό/λάθος, καλό/κακό περιορίζει την ελευθερία μου να εκφραστώ με έναν τρόπο που θα αναδείξει την δημιουργικότητα και θα κάνει το αποτέλεσμα να ξεχωρίσει. Η άλλη πρόκληση είναι η εξασφάλιση σταθερής εργασίας στον τομέα μου για μια αξιοπρεπή ζωή χωρίς το μόνιμο άγχος της επιβίωσης. Η αναγκαιότητα της δουλειάς που δεν έχει σχέση με την τέχνη μου, απαιτεί καθημερινά μεγάλο κομμάτι χρόνου και ενέργειας, χωρίς τη χαρά της δημιουργικότητας και της προόδου.

Με αφορμή τη φετινή θεματική του φεστιβάλ ”beam of light”, τι σημαίνει για σένα φως;

Η προσωπική μου σχέση με το φως και τι σημαίνει αυτό για μένα είναι αρκετά αόριστη και αμφίδρομη μεταξύ αγάπης και μίσους. Με αφορμή τη φετινή θεματική, στο έργο μου επέλεξα η σημασία του φωτός να απεικονιστεί ως ελπίδα και να τονίσει τη σημασία της προσπάθειας για κάτι καλύτερο.

Πόσο δύσκολο είναι για έναν ή μία εικονογράφο να διαμορφώσει μια προσωπική εικαστική υπογραφή μέσα σε έναν κόσμο που η εικόνα πρωτοστατεί, σχεδόν κυριαρχεί στα πάντα;

Είναι σίγουρα πολύ απαιτητικό και φιλόδοξο το κυνήγι της πρωτοπορίας. Δεν πιστεύω στην παρθενογένεση οπότε το κλειδί για μένα είναι στην μελέτη της ήδη υπάρχουσας πληροφορίας και στο πάντρεμα των ερεθισμάτων που δέχεσαι και σε καθορίζουν. Αφού βρει κανείς τα στοιχεία που τον εκπροσωπούν, το μόνο που μένει είναι να εργαστεί επαναληπτικά σε αυτά για το υπόλοιπο της ζωής του.

Έχεις ποτέ βρεθεί σε ένα δημιουργικό αδιέξοδο; Πώς το αντιμετώπισες;

Έχω βρεθεί σε δημιουργικό αδιέξοδο αρκετές φορές, και ένα από αυτά κράτησε για περίπου ενάμιση με δύο χρόνια. Νομίζω πως είναι απολύτως φυσικό για όλους να έρχονται σε αυτά τα αδιέξοδα και εκεί ίσως κρύβεται και η αντιμετώπιση, στην αποδοχή του ότι δεν μπορείς να λειτουργείς μονίμως στο 100%. Άλλωστε συνήθως τα αδιέξοδα μπορούν να αποδειχθούν και θετικά, ακόμα κι αν δεν εξασκείτε κανείς πρακτικά, πάντα υπάρχει η παρατήρηση που φέρει κομμάτι του αποτελέσματος. Όταν αφέθηκα για καιρό χρειάστηκε αποφασιστικότητα για να επιστρέψω στην πράξη, αλλά μετά την δύσκολη αρχή ένιωθα ότι επέστρεψα καλύτερος και με περισσότερες ιδέες.

Ταξίδεψέ μας «πίσω από την εικόνα» και περίγραψέ μας μια μέρα δουλειάς σου στο γραφείο, το σπίτι, το studio σου. Πώς είναι ο χώρος που σχεδιάζεις;

Ο χώρος που σχεδιάζω στην Αθήνα είναι ο ίδιος χώρος όπου κοιμάμαι τρώω και περνάω τον ελεύθερο μου χρόνο. Είναι το Δωμάτιο. Με το κρεβάτι χαμηλά στο πάτωμα σε στυλ Japan στον ένα τοίχο και ένα δίμετρο DIY γραφείο στον άλλο, όπου δεσπόζει ο υπολογιστής μου. Σε αυτόν τον υπολογιστή ξημεροβραδιάζομαι σχεδιάζοντας και παίζοντας video games με τις τυχαίες και ευχάριστες παρεμβάσεις του Τζατζικιού, του γάτου μου.

Έχουν ποτέ απορρίψει κάποιο σχέδιό σου και αν ναι, ποια η αντίδρασή σου;

Την πρώτη μου απόρριψη στην τέχνη δέχτηκα στα εφηβικά μου χρόνια και το πήρα πολύ άσχημα. Αυτή η απόρριψη με οδήγησε και στο μακροχρόνιο δημιουργικό αδιέξοδο. Εν τέλει όμως είμαι ευγνώμων γιατί πήρα μαθήματα για την κοινωνία και για εμένα που με ακολούθησαν στην πορεία μου μέχρι σήμερα. Κάθε απόρριψη πάντα είναι δύσκολη και αποκαρδιωτική αλλά προσπαθώ να αναγνωρίζω την αξία μου και την προσπάθεια μου και αυτό με βοηθάει να μην το βάζω κάτω.

Υπάρχουν οι «κατάλληλες» εικόνες για να επικοινωνήσει κανείς ένα ευαίσθητο και δύσκολο θέμα;

Η δυνατότητα του να απεικονίσεις το μη πραγματικό, το απόκοσμο και το απαγορευμένο είναι από τα στοιχεία που με ενθουσιάζουν ιδιαίτερα στο σχέδιο. Ενώ είμαι ενάντια στην λογοκρισία της τέχνης καταλαβαίνω και προσπαθώ να σέβομαι το όρια του τι μπορεί να γίνει προσβλητικό. Πιστεύω όμως ότι με την σωστή προσέγγιση μπορεί κανείς να παρουσιάσει τα πάντα.

Ποιες οι αγαπημένες σου θεματικές όταν σχεδιάζεις; Υπάρχει αγαπημένο θέμα;

Οι αγαπημένες μου θεματικές είναι η επιστημονική φαντασία και ο σουρεαλισμός. Με τις συγκεκριμένες νιώθω ότι έχω μεγαλύτερη ελευθερία δημιουργικότητας καθώς αφορούν ακαθόριστες καταστάσεις. Αγαπημένο θέμα θα έλεγα είναι το μυστήριο της ζωής και το άγνωστο του θανάτου.

Είναι η πρώτη φορά που συμμετέχεις στο illustradays; Αν ναι, τι σε κάνει να ανυπομονείς γι’ αυτό; Αν όχι, πώς ήταν για εσένα η εμπειρία του πρώτου illustradays και τι περιμένεις από τη δεύτερη συμμετοχή σου;

Είναι η πρώτη φορά που συμμετέχω στο illustradays. Χαίρομαι που μου δίνεται η ευκαιρία να είμαι μέρος της έκθεσης και να γνωρίσω τους καλλιτέχνες, τους καλεσμένους και την διοργάνωση. Ανυπομονώ να δω πως προσέγγισαν το θέμα οι καλλιτέχνες/καλλιτέχνιδες και τις τεχνικές που ακολούθησαν. Εύχομαι η τέχνη να λειτουργήσει σαν προσάναμμα για ενδιαφέρουσες συζητήσεις και να περάσετε καλά.

Περισσότερα έργα του Κωνσταντίνου Τσιάμη μπορείτε να βρείτε εδώ.

Μολυβία Πόρποδα

Ποιες είναι οι μεγαλύτερες προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι εικονογράφοι σήμερα;

Για μένα μεγάλες προκλήσεις, γενικότερα στο χώρο των εικαστικών τεχνών, είναι ο βιοπορισμός από αυτό που αγαπάς να κάνεις, η επιμονή που πρέπει να έχει κανείς ώστε να βρίσκει τον εαυτό του κάθε μέρα που περνά, που στη συνέχεια βγαίνει και στη δουλειά του, ή την- δυσάρεστη ίσως για όσους δεν την έχουν ως έμφυτη δεξιότητα- διαχείριση και προβολή της εικαστικής δουλειάς. Η μεγαλύτερη πρόκληση, που υπερισχύει και ως δική μου προτεραιότητα, είναι το σκληρά αληθινό βλέμμα των πιο μικρών θεατών-κριτών του πλανήτη, αυτό των παιδιών.

Με αφορμή τη φετινή θεματική του φεστιβάλ ”beam of light”, τι σημαίνει για σένα φως;

Το φως είναι η ελπίδα, η αλήθεια, η αισιοδοξία. Είναι το μονοπάτι που όλοι οφείλουμε-κυρίως στους εαυτούς μας- να ανοίγουμε ώστε να βαδίζουμε όρθιοι. Φως χωρίς το σκοτάδι όμως δεν μπορεί να υπάρξει. Πάντα θα περπατάνε μαζί δίπλα δίπλα γιατί το ένα χρειάζεται το άλλο για να υπάρξει.

Πόσο δύσκολο είναι για έναν ή μια εικονογράφο να διαμορφώσει μια προσωπική εικαστική υπογραφή μέσα σε έναν κόσμο που η εικόνα πρωτοστατεί, σχεδόν κυριαρχεί στα πάντα;

Ίσως κάποιες φορές να είναι δύσκολο να διαμορφωθεί η προσωπική εικαστική υπογραφή του καθενός αλλά νομίζω δεν είναι πρόβλημα η πληθώρα εικόνων. Αντιθέτως, θεωρώ ότι βοηθάει αυτός ο κατακλυσμός εικόνων βοηθώντας τον καθένα ατομικά στη εξέλιξη της δουλειάς του.

Έχεις ποτέ βρεθεί σε ένα δημιουργικό αδιέξοδο; Πώς το αντιμετώπισες;

Φυσικά και έχω βρεθεί σε αδιέξοδο και το αντιμετωπίζω-κάθε φορά- γυρνώντας το τηλεσκόπιο προς εμένα, προσπαθώντας να τακτοποιήσω αυτά που έχω αποφασίσει ότι χρειάζομαι μέσα στα ντουλαπάκια μου. Έτσι, με μια πιο συγυρισμένη υπόσταση κοιτάω ξανά προς τα έξω και μαγικά απλώνεται ένας απέραντος έναστρος ουρανός μπροστά μου.

Ταξίδεψέ μας «πίσω από την εικόνα» και περίγραψέ μας μια μέρα δουλειάς σου στο γραφείο, το σπίτι, το studio σου. Πώς είναι ο χώρος που σχεδιάζεις;

«Πίσω από την εικόνα» μου, σε μια γωνιά του σπιτιού μου, υπάρχει ένα μικρό γραφείο- ατάκτως τακτοποιημένο- με όλα τα υλικά που χρησιμοποιώ, φυσικά και ηλεκτρονικά, τοποθετημένα στα ράφια μαζί με αντικείμενα, εικόνες και βιβλία απ’ όπου αντλώ έμπνευση. Δουλεύω μόνο τη νύχτα, όταν οι τρεις συνοδοιπόροι της ζωής μου κοιμούνται, χωρίς να με νοιάζει η κούραση της επόμενης μέρας αφού η χαρά της δημιουργίας είναι πιο σημαντική… ακόμη και από τον ύπνο μου!

Έχουν ποτέ απορρίψει κάποιο σχέδιό σου και αν ναι, ποια η αντίδρασή σου;

Ναι και νομίζω είναι αναπόφευκτο αφού δεν μπορεί να έχουμε όλοι οι άνθρωποι την ίδια αισθητική αντίληψη ή τις ίδιες προτεραιότητες και τους ίδιους στόχους. Πάντα όμως αναζητώ τους λόγους της απόρριψης γιατί η αιτιολόγησή της μπορεί να φέρει ένα πιο ταιριαστό αποτέλεσμα τη δεδομένη στιγμή ή και γενικότερα.

Υπάρχουν οι «κατάλληλες» εικόνες για να επικοινωνήσει κανείς ένα ευαίσθητο και δύσκολο θέμα;

Εικόνες πάντα θα υπάρχουν για όλα τα δύσκολα και ευαίσθητα θέματα που προκύπτουν κοινωνικά ή συναισθηματικά και πάντα θα υπάρχουν οι στρογγυλεμένες και οι αιχμηρές γωνίες τους στην οπτική επικοινωνία. Είναι απλά θέμα επιλογής και στόχευσης.

Ποιες οι αγαπημένες σου θεματικές όταν σχεδιάζεις; Υπάρχει αγαπημένο θέμα;

Αγαπημένες θεματικές πάντα θα είναι οι άνθρωποι, τα πρόσωπα και τα συναισθήματα τους. Ταυτόχρονα, κάποια στοιχεία της φύσης αλλά και κάποια στοιχεία του αστικού τοπίου πάντα θα είναι αγαπημένα. Υπάρχουν και αρκετές θεματικές που με δελεάζουν όταν προκύπτουν, τις επεξεργάζομαι και τις προσθέτω στις αγαπημένες.

Είναι η πρώτη φορά που συμμετέχεις στο illustradays; Αν ναι, τι σε κάνει να ανυπομονείς γι’ αυτό; Αν όχι, πώς ήταν για εσένα η εμπειρία του πρώτου illustradays και τι περιμένεις από τη δεύτερη συμμετοχή σου;

Είναι η πρώτη φορά που συμμετέχω και χαίρομαι που είμαι μέρος αυτής της διοργάνωσης. Ανυπομονώ για τις περίεργες ζυμώσεις που θα προκύψουν στο μυαλό μου από τη διάδραση της συμμετοχής, από αυτά που θα ακούσω και από αυτά που θα δω.

Περισσότερα έργα της Μολυβίας Πόρποδα μπορείτε να βρείτε εδώ.

Δημήτρης Κάσδαγλης

Ποιες είναι οι μεγαλύτερες προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι εικονογράφοι σήμερα;

Η μεγαλύτερη πρόκληση νομίζω παραμένει το να μπορείς υπό πίεση να ξεκλειδώνεσαι δημιουργικά και να αποδίδεις εικαστικά και κατά παραγγελία, υπερπηδώντας τα άγχη και τις απαιτήσεις της καθημερινότητας. Καλείσαι να είσαι ταυτόχρονα δημιουργός και επαγγελματίας, σε έναν κόσμο που ενώ επιθυμεί και επικροτεί το πρώτο, την ίδια στιγμή απαιτεί και απαξιώνει το δεύτερο.

Με αφορμή τη φετινή θεματική του φεστιβάλ ”beam of light”, τι σημαίνει για σένα φως;

Είναι μέσο αντίληψης και έκφρασης. Χάρη στο φως γίνεται ορατός ο κόσμος γύρω μας και είναι αυτό που κυριολεκτικά δίνει χρώμα στη ζωή μας. Μεταφορικά είναι Απαρχή και Τέλος, ενώ ταυτίζεται με έννοιες όπως η Αλήθεια, η Γνώση, η Ελπίδα. Στον κόσμο της Εικονογράφησης είναι αλληλένδετο με το σκοτάδι. Από το παιχνίδι αντιθέσεων μεταξύ των δύο προκύπτει η εντύπωση ζωντάνιας στα έργα μας.

Πόσο δύσκολο είναι για έναν ή μία εικονογράφο να διαμορφώσει μια προσωπική εικαστική υπογραφή μέσα σε έναν κόσμο που η εικόνα πρωτοστατεί, σχεδόν κυριαρχεί στα πάντα;

Είναι όσο απαραίτητο το νιώθει κανείς ως στοιχείο ταυτότητας, επικοινωνίας και έκφρασης. Μπορεί να σημαίνει τα πάντα για κάποιους, για άλλους μπορεί και τίποτα. Είναι σαφώς μια πρόκληση, σε προσωπικό επίπεδο όμως. Δεν πιστεύω ότι υπάρχει εικονογράφος εκεί έξω που δεν έχει κυνηγήσει με ενθουσιασμό την πρωτοτυπία κάποια στιγμή, συνήθως όμως πρόκειται για ψευδαίσθηση: σπάνια πλέον δημιουργείς κάτι που δεν έχει ξαναγίνει. Αυτό που σίγουρα μπορεί να κάνει μια εικονογράφηση να ξεχωρίσει σαν δουλειά, δεν είναι τόσο το προσωπικό εικαστικό ύφος, όσο η προσωπική ματιά στην προσέγγιση και απόδοση ενός θέματος.

Έχεις ποτέ βρεθεί σε ένα δημιουργικό αδιέξοδο; Πώς το αντιμετώπισες;

Είναι ώρα για βόλτα! Αντιμετωπίζεται με προσπάθεια για αποστασιοποίηση και ιδανικά καλό είναι να σε βρίσκει χωρίς να εκκρεμούν προθεσμίες, από την άλλη όμως, πόσες είναι και οι εύστοχες ιδέες που έχουν προκύψει υπό πίεση! Οι ιδέες για τις οποίες καμαρώνω πάντως, με έχουν βρει είτε κολυμπώντας, είτε πλένοντας πιάτα.

Ταξίδεψέ μας «πίσω από την εικόνα» και περίγραψέ μας μια μέρα δουλειάς σου στο γραφείο, το σπίτι, το studio σου. Πώς είναι ο χώρος που σχεδιάζεις;

Χαώδης! Ο υπολογιστής με τη γραφίδα βρίσκονται σε κεντρική θέση περιτριγυρισμένα από κούπες και βαζάκια με παραδοσιακά είδη ζωγραφικής, χαρτιά με προσχέδια και σημειώσεις, στοίβες από βιβλία και περιοδικά, αγαπημένα μικροαντικείμενα.  Γι’ αυτό και όταν είναι ώρα για προσχέδια προτιμώ να βρίσκομαι κάπου με λιγότερα ερεθίσματα τριγύρω, αν και το να έχεις στην άμεση διάθεσή σου όλα τα παραπάνω μπορεί να φανεί εξίσου χρήσιμο σε μια στιγμή έμπνευσης. Συνήθως έχω πολλά έργα στο μυαλό μου, προτιμώ όμως να δουλεύω ένα τη φορά. Είμαι πρωινός εκ φύσεως, ξενυχτάω μόνο για τις παραδόσεις και σχεδόν πάντα φτάνω στα όρια τις προθεσμίες μου, προσπαθώντας να αποδώσω το καλύτερο που μπορώ.

Έχουν ποτέ απορρίψει κάποιο σχέδιό σου και αν ναι, ποια η αντίδρασή σου;

Φυσικά. Είναι ένα σημαντικό μάθημα ζωής η απόρριψη, καθώς και η αποδοχή της ως μια ενδεχόμενη δυσάρεστη πιθανότητα. Είναι χρήσιμο αφού συμβεί, να προσπαθήσεις να καταλάβεις τι πήγε στραβά, ώστε να ξέρεις τι να αποφύγεις μελλοντικά. Δεν είναι πάντα εφικτό όμως αυτό. Εξίσου σημαντικό είναι να μην επιτρέπεις σε μια απόρριψη να εξελιχθεί σε εμμονή ή τροχοπέδη.

Υπάρχουν οι «κατάλληλες» εικόνες για να επικοινωνήσει κανείς ένα ευαίσθητο και δύσκολο θέμα;

Υπάρχουν, όμως όταν αρχίσουν να χρησιμοποιούνται κατά κόρον, τείνουν να γίνουν πεπατημένες και χάνουν σε ένταση από την αρχική τους δυναμική. Σωστότερο είναι να μιλάμε για καλύτερες προσεγγίσεις από άλλες, λαμβάνοντας υπόψη και το κοινό στο οποίο απευθυνόμαστε.

Ποιες οι αγαπημένες σου θεματικές όταν σχεδιάζεις; Υπάρχει αγαπημένο θέμα;

Μου αρέσει να σχεδιάζω χαρακτήρες πρωτίστως. Απολαμβάνω τα δίπολα και τις αντιθέσεις, τα αταίριαστα δίδυμα, λατρεύω τους συμβολισμούς, όπως και να κρύβω σε λεπτομέρειες στοιχεία για την δεύτερη και τρίτη ανάγνωση μιας εικόνας. Τέλος, εμφανίζονται υπερβολικά πολλές κουκουβάγιες στα σχέδιά μου τα τελευταία χρόνια. Ψάχνω να βρω τον λόγο και να τον εικονογραφήσω.

Είναι η πρώτη φορά που συμμετέχεις στο illustradays; Αν ναι, τι σε κάνει να ανυπομονείς γι’ αυτό; Αν όχι, πώς ήταν για εσένα η εμπειρία του πρώτου illustradays και τι περιμένεις από τη δεύτερη συμμετοχή σου;

Είναι η πρώτη φορά για μένα και χαίρομαι που δεν περίμενα να τριτώσει το φεστιβάλ πρώτα. Όταν μας βρήκε το πρώτο illustradays, έπειτα από μια πολύ δύσκολη περίοδο για όλους, ήταν τριπλή η χαρά, μιας και συνέπεσε χρονικά με το Comicdom Con Athens 2021, αλλά και με το Athens Pride, γεμίζοντας το κέντρο της Αθήνας με χρώματα και όμορφες εικόνες. Απόλαυσα το πρώτο φεστιβάλ ως επισκέπτης και είχα την τιμή και τη χαρά να συμμετέχω σε μια κοινή εκδήλωση με το Comicdom Con, εκπροσωπώντας τους δημιουργούς κόμικς. Αν έχω λοιπόν τόσο ευχάριστες αναμνήσεις από πέρυσι, είναι δυνατόν να μην ανυπομονώ για φέτος;

Περισσότερα έργα του Δημήτρη Κάσδαγλη μπορείτε να βρείτε εδώ.

Αλεξάνδρα Παπασιλέκα

Ποιες είναι οι μεγαλύτερες προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι εικονογράφοι σήμερα;

Καθώς δεν έχω δουλέψει ως εικονογράφος (ακόμα), δεν μπορώ παρά να υποθέσω τις προκλήσεις με τις οποίες έρχονται αντιμέτωποι οι εικονογράφοι του σήμερα. Ίσως η ικανότητα να αιχμαλωτίσεις το βλέμμα και την προσοχή του παιδιού παράλληλα με του ενήλικα-αγοραστή σε μια κοινωνία στην οποία πλέον η εικόνα και η γρήγορη πληροφορία επικρατούν λόγω την τεχνολογίας, ίσως οι δυσκολία στον βιοπορισμό, ίσως η συνεχόμενη πρόκληση για νέες μορφές τέχνης και έκφρασης σε έναν κλάδο με τεράστιο ανταγωνισμό παγκοσμίως και η ικανότητα απόκτησης προσωπικού καλλιτεχνικού στυλ και φωνής.

Με αφορμή τη φετινή θεματική του φεστιβάλ ”beam of light”, τι σημαίνει για σένα φως;

Φως για μένα σημαίνει Ελπίδα. Όλοι μας έχουμε σκοτεινές πλευρές, σκοτεινές μέρες, σκοτεινές σκέψεις. Όλοι μας μπορεί κάποια στιγμή να βυθιστούμε σε σκοτάδια και να νιώσουμε παγιδευμένοι. Η λέξη φως, μου θυμίζει την ελπίδα που έρχεται να σπάσει αυτά τα σκοτάδια, είναι η δύναμη που κρύβουμε όλοι μέσα μας, το δικαίωμά μας στην δημιουργία για κάτι καλύτερο, η ελπίδα πως έχουμε τη δύναμη να πλάσουμε έναν καλύτερο μελλοντικό κόσμο και εαυτό.

Πόσο δύσκολο είναι για έναν ή μία εικονογράφο να διαμορφώσει μια προσωπική εικαστική υπογραφή μέσα σε έναν κόσμο που η εικόνα πρωτοστατεί, σχεδόν κυριαρχεί στα πάντα;

Η δυσκολία για μένα ξεκινά από το φόβο του εικαστικού να μην κριθεί. Ως εικαστικοί καλλιτέχνες, η δουλειά που έχουμε επιλέξει είναι κατά κύριο λόγο να μοιράζουμε στον κόσμο κομμάτια της ψυχής μας αποτυπωμένα με διαφορετικά μέσα. Φοβόμαστε συνεχώς να μην εκτεθούμε, να μην κριθούμε αρνητικά. Ο καθένας μας είναι ένας μοναδικός άνθρωπος με τη δική του ζωή, τις δικές του σκέψεις, βιώματα. Είναι αδύνατο να εκφράσουμε με τον ίδιο τρόπο τα ίδια συναισθήματα.

Αυτό που έχω παρατηρήσει στους καλλιτέχνες γύρω μου καθώς και σε μένα είναι πως πολλές φορές υπερτερεί ο φόβος της έκθεσης από το συναίσθημά μας. Όλοι μας έχουμε τη δική μας ταυτότητα, και την ανακαλύπτουμε όταν τα χέρια μας υπακούν στο συναίσθημά μας. Η διαμόρφωση της προσωπικής εικαστικής υπογραφής κατά τη γνώμη μου έρχεται όταν παύουμε να υπολογίζουμε την κρίση του κόσμου και γινόμαστε ειλικρινείς με τα δικά μας θέλω. Η προσωπική καλλιτεχνική ταυτότητα δημιουργείται όταν αφήνουμε τον εσωτερικό και εξωτερικό κριτή στην άκρη, όταν από τα χέρια μας βγαίνουν όσα δεν μπορούμε αλλιώς να εκφράσουμε.

Τέλος, πιστεύω ότι η προσωπική εικαστική υπογραφή του καθενός είναι κάτι που πρέπει να εξελίσσεται. Κάποιες φορές νιώθω ότι συνηθίζουμε και επαναπαυόμαστε σε ένα συγκεκριμένο τρόπο εικαστικής έκφρασης που ίσως πια να μην μας εκφράζει, αλλά τον κρατάμε γιατί απλά αρέσει στον κόσμο. Εκεί λοιπόν πάλι ο φόβος που ανέφερα στην αρχή ξαναφυτρώνει και πρέπει να γίνουμε και πάλι ειλικρινείς, πρώτα με το μέσα μας κι έπειτα με τους γύρω μας.

Έχεις ποτέ βρεθεί σε ένα δημιουργικό αδιέξοδο; Πώς το αντιμετώπισες;

Έχω βρεθεί πολλές φορές σε δημιουργικό αδιέξοδο, υπάρχουν περίοδοι κατά τις οποίες νιώθω πως έχω ξεμείνει από ιδέες, πως δεν με εμπνέει τίποτα γύρω μου. Όλες οι σκέψεις αυτές οδηγούν σε τύψεις, σε άγχος μήπως στέρεψα για πάντα από φαντασία και δημιουργικότητα, μήπως δεν μου ξανάρθει πια και τότε τι θα κάνω; Ποια είμαι αν δεν ζωγραφίζω, ποια είμαι αν δεν δημιουργώ;

Έπειτα σκέφτομαι πως δεν είμαι εργοστάσιο και ο καλλιτέχνης/ δημιουργός για μένα, δεν είναι ένα επάγγελμα γραφείου. Δεν θέλω να ζωγραφίζω γιατί πρέπει, δεν θέλω να ζωγραφίζω με το ζόρι.

Η αντιμετώπιση έρχεται όταν αποφασίζω να ζήσω λίγο παραπάνω. Όταν αποφασίζω να μου βγάλω την ταμπέλα του καλλιτέχνη, όταν σταματώ να ταυτίζω το ποια είμαι εγώ με το ποια είμαι σαν εικαστικός καλλιτέχνης. Η αντιμετώπιση του αδιεξόδου έρχεται από μόνη της όταν αποφασίζω να κάνω ένα διάλειμμα, να πάρω τον χρόνο μου, να πειραματιστώ με νέα υλικά, νέες θεματολογίες, νέα σχήματα. Πάντα η έμπνευση επιστρέφει, γιατί η καλλιτεχνική έκφραση είναι ο τρόπος μας να υπάρχουμε σε αυτόν τον κόσμο.

Ταξίδεψέ μας «πίσω από την εικόνα» και περίγραψέ μας μια μέρα δουλειάς σου στο γραφείο, το σπίτι, το studio σου. Πώς είναι ο χώρος που σχεδιάζεις;

Έχω προσπαθήσει πολλές φορές να κάτσω σε γραφείο, με όλα τα μολύβια μου τακτοποιημένα, με τα χαρτιά μου καθαρά, τα χρώματά μου στη σειρά και πάντα καταλήγω στο πάτωμα μέσα σε ένα χάος υλικών. Έτσι είναι ο χώρος που σχεδιάζω: ένα οποιοδήποτε πάτωμα, περιβαλλόμενη από όλα τα υλικά μου, με έναν καφέ κάπου εκεί να κρυώνει, μπορεί να έχω και μουσική αλλά συνήθως την ξεχνώ.

Έχουν ποτέ απορρίψει κάποιο σχέδιό σου και αν ναι, ποια η αντίδρασή σου;

Αρκετές φορές! Προσπαθώ να μην το παίρνω προσωπικά, πολλές φορές με έχει πάρει από κάτω αλλά μετά σκέφτομαι ότι δυστυχώς έτσι είναι ο καλλιτεχνικός χώρος. Η τέχνη είναι καθαρά προσωπική υπόθεση και για αυτό το λόγο προσπαθώ να μην υποβιβάζω τη δουλειά μου λόγω κάποιας απόρριψης, αλλά να πεισμώνω και να συνεχίζω να δουλεύω φτιάχνοντας έργα που αγαπώ. Δεν σταματώ να ελπίζω και να με εξελίσσω.

Υπάρχουν οι «κατάλληλες» εικόνες για να επικοινωνήσει κανείς ένα ευαίσθητο και δύσκολο θέμα;

Προσπαθώ στη δουλειά μου να είμαι όσο πιο ειλικρινής μπορώ ακόμα και όταν αποτυπώνω ευαίσθητα και δύσκολα θέματα, όταν απευθύνομαι σε ενήλικο κοινό. Η εικονογράφηση τέτοιων θεμάτων ωστόσο για την εικονογράφηση ενός παιδικού βιβλίου είναι κάτι που δεν γνωρίζω ακόμα από άποψη κανόνων και «πρέπει». Θα ήθελα πολύ να μάθω τους κανόνες αυτούς αν υπάρχουν και θεωρώ πως σίγουρα είναι βοηθητικό το κείμενο του συγγραφέα για την / τον εικονογράφο.

Ποιες οι αγαπημένες σου θεματικές όταν σχεδιάζεις; Υπάρχει αγαπημένο θέμα;

Αγαπημένη θεματική στη δουλειά μου είναι ο άνθρωπος: η ανθρώπινη μορφή και τα ανθρώπινα συναισθήματα. Αγαπημένο θέμα είναι τα έργα που αποκαλώ ”people who feel like home”, ανθρώπινα κεφάλια που φυτρώνουν σε σπίτια, άνθρωποι δηλαδή οικείοι μεταφορικά και πάνω στο χαρτί κατά έναν τρόπο και κυριολεκτικά.

Ακόμα μια αγαπημένη θεματική είναι χαρακτήρες από την αρχαία ελληνική μυθολογία και τέχνη, γλυπτά-αγάλματα ερείπια και η σύνδεση που έχουν για μένα με συναισθήματα αποχωρισμού, θλίψης, κενού, η αίσθηση πως υπάρχει κάτι που «λείπει», είτε είναι ένα χέρι, είτε είναι μια μύτη είτε είναι ένας χαμένος έρωτας, κάποιο χαμένο όνειρο, κάποια κατεστραμμένη σχέση…

Είναι η πρώτη φορά που συμμετέχεις στο illustradays; Αν ναι, τι σε κάνει να ανυπομονείς γι’ αυτό; Αν όχι, πώς ήταν για εσένα η εμπειρία του πρώτου illustradays και τι περιμένεις από τη δεύτερη συμμετοχή σου;

Είναι η πρώτη φορά που συμμετέχω στο illustradays. Νιώθω ενθουσιασμένη και ανυπομονώ να γνωρίσω ανθρώπους που έχουν το ίδιο πάθος με μένα, να δω δουλειές και να ακούσω ομιλίες, να έρθω σε επαφή με καλλιτέχνες από διάφορα μέρη της Ελλάδας και του κόσμου. Ως κάτοικος εξωτερικού, δουλεύω μόνη μου -ξεκίνησα να χτίζω τη δική μου εικαστική ταυτότητα το 2019- και νιώθω πολλές φορές την ανάγκη να έρθω σε επαφή με ανθρώπους του χώρου, να βρεθώ σε μια κοινότητα με ανθρώπους που με καταλαβαίνουν, ανθρώπους από τους οποίους μπορώ να πάρω πράγματα, γνώσεις, συμβουλές, θέλω κατά κύριο λόγο να δω και να γίνω μέρος αυτού του κόσμου που βλέπω από απόσταση τόσο καιρό. Για όλα αυτά λοιπόν ανυπομονώ, καθώς και να δω από κοντά εικονογράφους, εικαστικούς και επαγγελματίες του χώρου που θαυμάζω και ακολουθώ στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Τέλος ανυπομονώ να μοιραστώ τη δική μου δουλειά με τον κόσμο. Πιστεύω πως το illustradays είναι μία καταπληκτική ευκαιρία για καλλιτέχνες που αγαπούν την εικονογράφηση, επαγγελματίες και μη, ό,τι κι αν σημαίνει αυτό για τον καθένα.

Περισσότερα έργα της Αλεξάνδρας Παπασιλέκα μπορείτε να βρείτε εδώ.

Μιχάλης Ορφανός

Ποιες είναι οι μεγαλύτερες προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι εικονογράφοι σήμερα;

Μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις που πιστεύω αντιμετωπίζουν οι περισσότεροι εικονογράφοι, είναι η ανάγκη  για την προώθηση του εαυτού τους και της δουλειάς τους. Ένας ανεξάρτητος εικονογράφος σήμερα πρέπει να μάθει να προωθεί τη δουλειά του ασταμάτητα αν θέλει να βρίσκει δουλειά και να βγάζει αρκετό εισόδημα. Αυτό είναι κάτι που παίρνει πολύ χρόνο και χρειάζεται τις κατάλληλες γνώσεις των πρόσφατων μεθόδων διαφήμισης, για παράδειγμα τα social media και μία προσωπική ιστοσελίδα. Ανάλογα με το πώς θα αποφασίσεις να αντιμετωπίσεις αυτό το πρόβλημα, εκτός από πολύ χρόνο, μπορεί να χρειαστεί να πληρώσεις για πολλές από τις υπηρεσίες που χρειάζονται για τη διαφήμιση. Προσωπικά βρισκω την όλη διαδικασία χρονοβόρα και σε μεγάλο βαθμό ψυχοφθόρα και αποσπά πολλές φορές από την πραγματική δουλειά ενός εικονογράφου.

Πόσο δύσκολο είναι για έναν ή μία εικονογράφο να διαμορφώσει μια προσωπική εικαστική υπογραφή μέσα σε έναν κόσμο που η εικόνα πρωτοστατεί, σχεδόν κυριαρχεί στα πάντα;

Κατά τη γνώμη μου, δεν υπάρχει παρθενογένεση στην τέχνη. Όπως το πρίσμα αντανακλά το φως και το αλλάζει έτσι και στις τέχνες αυτά που βλέπουμε σήμερα είναι το αποτέλεσμα της διάθλασης διαχρονικών ιδεών που διαμορφώθηκαν και μετατράπηκαν σε επίκαιρη μορφή. Ένας καλλιτέχνης αντί να προσπαθεί να εφεύρει ότι έχει ήδη εφευρεθεί, πρέπει να βρει τον τρόπο να το εκφράσει με τη δική του φωνή. Σε αυτήν την αναλογία ο εικονογράφος είναι το πρίσμα. Όσο περισσότερο ζωγραφίζεις κάποιο θέμα ή κάποιο στυλ που είδες και σου άρεσε, τόσο πιο πολύ αυτά θα φιλτράρονται δια μέσου του καλλιτέχνη και τις δικές του εμπειρίες και ευαισθησίες. Το αποτέλεσμα είναι η προσωπική εικαστική υπογραφή.

Έχεις ποτέ βρεθεί σε ένα δημιουργικό αδιέξοδο; Πώς το αντιμετώπισες;

Αυτό είναι κάτι που ήταν μεγάλο πρόβλημα για μένα στο παρελθόν. Όταν η δημιουργικότητα και η έμπνευση δεν μου ξυπνούσαν, μου ήταν αδύνατον να δουλέψω. Στην πραγματικότητα, δεν είναι ρεαλιστικό για κάποιον να είναι πάντα σε αυτό το πνευματικό επίπεδο. Ειδικά αν δημιουργεί τέχνη επί καθημερινής βάσεως. Και αυτό νομίζω ότι πρέπει να το μαθαίνουμε στους νεαρούς καλλιτέχνες. Θυμάμαι την απογοήτευση όταν ήμουν έφηβος και είχα το άδειο τετράδιο μπροστά μου, και μου ήταν αδύνατον να ζωγραφίσω.

Τώρα, ως ενήλικας με πείρα ξέρω ότι η έμπνευση και η δημιουργικότητα είναι μέρος των εργαλείων του καλλιτέχνη. Επιπλέον υπάρχει η τεχνική, η μέθοδος και όλα τα άλλα φάσματα της τέχνης, τα πιο χειροπιαστά. Και όπως στα μαθηματικά 1 και 1 κάνει πάντα 2, στην τέχνη κάποια πράγματα λειτουργούν δίχως την ανάγκη για έμπνευση και δημιουργικότητα. Πλέον ξέρω ότι μπορώ να ξεκινήσω την δουλεία άσχετα με το αν νιώθω δημιουργικός ή όχι. Πολλές φορές κάνοντας την αρχή, και βάζοντας τα τεχνικά θεμέλια μιας εικόνας, η δημιουργικότητά μου ξυπνά και με βοηθά να βελτιώσω και να τελειώσω το έργο.

Ποιες οι αγαπημένες σου θεματικές όταν σχεδιάζεις; Υπάρχει αγαπημένο θέμα;

Δεν έχω απαραίτητα αγαπημένο θέμα αλλά πολλές φορές με χαρακτηρίζω ως εικονογράφο παιδικών βιβλίων. Υπάρχουν συστατικά που μου αρέσουν να περιλαμβάνω στην δουλειά μου, και σε κάποιο βαθμό θα έλεγα χαρακτηρίζουν πολλά από τα έργα μου. Οποιοδήποτε θέμα μου επιτρέπει να συμπεριλάβω κάποια από αυτά τα συστατικά, σίγουρα θα χαρακτήριζα ως θέμα που μου αρέσει. Για παράδειγμα μου αρέσει πόλη η μυστηριώδης ατμόσφαιρα, ο αέρας που περνά από τα μαλλιά ή την βλάστηση, μου αρέσει το συναίσθημα, αλλά και το άκρο αντίθετο, η αφύσικη έλλειψη συναισθήματος.

Για εμένα η εικονογράφηση παιδικών βιβλίων ήταν κάτι που ξεκίνησε απρόοπτα. Όταν ήμουνα πανεπιστήμιο η δασκάλα μου, το είχε προτείνει για μια εργασία. Ήταν κάτι που δεν είχα σκεφτεί στο παρελθόν. Παρόλα αυτά δοκίμασα την παιδική εικονογράφηση για την εργασία που είχα και συνειδητοποίησα πόσο πολύ μου άρεσε. Βρίσκω ενδιαφέρον το θέμα της ενηλικίωσης, τα στάδια της ωρίμανσης, το τι χρειάζεται να περάσει κάποιος για να γίνει ενήλικας και πολλές φορές τι πρέπει να αφήσει πίσω. Όλοι μας έχουμε ένα παιδί μέσα μας, αλλά πολλοί αναγκάζονται να το περιφρονήσουν. Αυτό το παιδί αντιπροσωπεύει κάποια σημαντικά στοιχεία του εαυτού μας, όπως τη δημιουργικότητα, την περιέργεια, την ανάγκη για περιπέτεια και την αθωότητα. Για εμένα το ενδιαφέρον στα παιδικά βιβλία βρίσκεται στη νοσταλγία για την παιδική ηλικία και την προσπάθεια να κρατήσω επαφή με τον παιδικό μου εαυτό.

Είναι η πρώτη φορά που συμμετέχεις στο illustradays; Αν ναι, τι σε κάνει να ανυπομονείς γι’ αυτό; Αν όχι, πώς ήταν για εσένα η εμπειρία του πρώτου illustradays και τι περιμένεις από τη δεύτερη συμμετοχή σου;

Ως Ελληνοκύπριος που διαμένει στο εξωτερικό πολλά χρόνια, μου δίνει μεγάλη χαρά η ευκαιρία να παρουσιάσω τη δουλειά μου στην Ελλάδα, και στο ελληνικό και ελληνοκυπριακό κοινό και για αυτό είμαι πολύ ευγνώμων στην ομάδα του illustradays για την ευκαιρία που μου έδωσαν. 

Περισσότερα έργα του Μιχάλη Ορφανού μπορείτε να βρείτε εδώ.

Άννα Μπακογεώργου

Ποιες είναι οι μεγαλύτερες προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι εικονογράφοι σήμερα;

Ο βιοπορισμός θα έλεγα πως είναι η πρώτη πρόκληση, μιας κι είναι η πιο βασική. Το να μπορεί κανείς να κάνει αυτή τη δουλειά και να ζει από αυτήν αποκλειστικά ή έστω πρωταρχικά. Μια ακόμη πρόκληση, που συνδέεται και με την πρώτη, είναι πως σήμερα χρειάζεται να είναι κανείς και μάνατζερ και ομάδα μάρκετινγκ για τον εαυτό του, και να παράγει επιπλέον του έργου του μια πληθώρα έξτρα υλικού για αυτό το σκοπό, πράγμα τρομερά δύσκολο. Ο κόσμος σπάνια αντιλαμβάνεται πόσος χρόνος και έρευνα απαιτούνται για τη δημιουργία. Στα της Ελλάδας συγκεκριμένα, υπάρχει και μια αντίληψη, που ελπίζω πως παλιώνει και σβήνει σιγά σιγά, πως η εικονογράφηση αφορά μόνο στο παιδικό βιβλίο και animation.

Με αφορμή τη φετινή θεματική του φεστιβάλ ”beam of light”, τι σημαίνει για σένα φως;

Φως είναι ό,τι μας επιτρέπει να βλέπουμε. Με όποιον τρόπο κι αν συμβαίνει αυτό.

Πόσο δύσκολο είναι για έναν ή μία εικονογράφο να διαμορφώσει μια προσωπική εικαστική υπογραφή μέσα σε έναν κόσμο που η εικόνα πρωτοστατεί, σχεδόν κυριαρχεί στα πάντα;

Η διαμόρφωση μιας προσωπικής εικαστικής υπογραφής πιστεύω πως είναι αναπόφευκτη, και δεν χρειάζεται να μας προβληματίζει. Ό,τι κι αν κάνω, η γραφή μου με περιέχει, ούτε εκείνη μπορεί να το κρύψει ούτε εγώ. Πριν χρόνια έκανα κάποια σεμινάρια με έναν εικονογράφο που εκτιμώ πολύ, τον Σβετλίν Βασίλεφ, και όταν συζητούσαμε για αυτό το θέμα θυμάμαι να λέει πως «ο καθένας μας βλέπει στα έργα του τις επιρροές του, ενώ οι άλλοι βλέπουν εμάς». Αυτή η προσέγγιση μου φαίνεται ακριβής και κομψή.

Έχεις ποτέ βρεθεί σε ένα δημιουργικό αδιέξοδο; Πώς το αντιμετώπισες;

Ναι και όχι. Τα δημιουργικά αδιέξοδα δεν είναι κάτι ανεξάρτητο. Προκύπτουν από ένα μπλοκάρισμα κάπου αλλού. Το να ψάξουμε και να καθαρίσουμε αυτό το μπλοκάρισμα είναι μάλλον η καλύτερη λύση. Ως τότε, υπάρχουν θεραπείες για το σύμπτωμα, εμένα μια από τις αγαπημένες μου είναι τα prompts, που μπορεί κανείς να βρει άπειρα στις διάφορες καλλιτεχνικές κοινότητες του internet. Κυρίως, μην περιμένεις τη Μούσα. Ξεκίνα να κάνεις κάτι, ακόμα κι αν μοιάζει άσκοπο, και έτσι θα την καλέσεις να εμφανιστεί.

Ταξίδεψέ μας «πίσω από την εικόνα» και περίγραψέ μας μια μέρα δουλειάς σου στο γραφείο, το σπίτι, το studio σου. Πώς είναι ο χώρος που σχεδιάζεις;

Δεν έχω κάτι σταθερό. Ας πούμε πως είμαι καλλιτεχνικός νομάς. Πολλές φορές ένα έργο μπορεί να ξεκινήσει σκιτσάροντας μέσα στο τρόλεϊ, σημειώνοντας κάτι ενώ περπατάω, βγάζοντας μια φωτογραφία δίπλα στο κύμα. Δουλεύω σε διάφορα μέσα και με διάφορα υλικά, και οι χώροι που έχω διαθέσιμοι αυτή τη στιγμή δε μου επιτρέπουν να έχω έναν στάνταρ τόπο αφιερωμένο στην καλλιτεχνική δημιουργία. Ας πούμε όμως πως υπάρχουν δύο τραπέζια, ράφια με βιβλία, κουτιά γεμάτα υλικά και εργαλεία, ένα λάπτοπ, μια γραφίδα και πάρα πολλά πράγματα κολλημένα στους τοίχους. Κι ακόμα περισσότερα παραχωμένα στο κεφάλι μου.

Έχουν ποτέ απορρίψει κάποιο σχέδιό σου και αν ναι, ποια η αντίδρασή σου;

Έχει απορριφθεί δουλειά μου, φυσικά. Η απόρριψη είναι κομμάτι της διαδικασίας. Σίγουρα ποτέ δεν είναι ευχάριστη, αλλά έχω απεριόριστη εκτίμηση στους συναδέλφους μου, κι έτσι, συνήθως, δε βιώνω την απόρριψη σαν μια δική μου αποτυχία, αλλά σα μια δική τους επιτυχία, σαν ένα καλύτερο ταίριασμα.

Υπάρχουν οι «κατάλληλες» εικόνες για να επικοινωνήσει κανείς ένα ευαίσθητο και δύσκολο θέμα;

Το βασικό είναι να προσεγγίσει κανείς το θέμα με ενσυναίσθηση. Από εκεί και πέρα, δε νομίζω ότι υπάρχει ένας κανόνας κι απαράβατος, αλλά τα φίλτρα του κάθε δημιουργού, η προσωπική υπογραφή που λέγαμε, διαμορφώνουν την τελική εικόνα.

Ποιες οι αγαπημένες σου θεματικές όταν σχεδιάζεις; Υπάρχει αγαπημένο θέμα;

Α, ναι φυσικά. Εμένα η προσωπική μου εμμονή είναι η μνήμη. Ως έννοια, ως βίωμα, ως απώλεια, με κάθε τρόπο. Και την ακολουθώ την εμμονή μου, όπως συμβουλεύει και ο αγαπημένος μου συγγραφέας, ο Neil Gaiman.

Είναι η πρώτη φορά που συμμετέχεις στο illustradays; Αν ναι, τι σε κάνει να ανυπομονείς γι’ αυτό; Αν όχι, πώς ήταν για εσένα η εμπειρία του πρώτου illustradays και τι περιμένεις από τη δεύτερη συμμετοχή σου;

Είναι η πρώτη φορά που συμμετέχω στο illustradays και είμαι πολύ χαρούμενη για αυτό. Ανυπομονώ να γνωρίσω από κοντά άλλους δημιουργούς και τα έργα τους, καθώς και να συναντήσω δημιουργούς που ήδη ξέρω, αγαπώ και θαυμάζω και να γιορτάσουμε μαζί την επιλογή που κάνουμε κάθε μέρα να πιάνουμε χρώματα, ψαλίδια, κόλλες, κλωστές κι ό,τι άλλο βρεθεί στο δρόμο μας, και να μοιραζόμαστε μέσα από αυτά ένα κομμάτι της ψυχής μας.

Περισσότερα έργα της Άννας Μπακογεώργου μπορείτε να βρείτε εδώ.

Μαριαλένα Hλία

Ποιες είναι οι μεγαλύτερες προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι εικονογράφοι σήμερα;

Πιστεύω πως για τους εικονογράφους αλλά και για την καλλιτεχνική κοινότητα γενικά, το βιοποριστικό είναι από τις σημαντικότερες προκλήσεις. Ίσως και η ατομική έκφραση του εικονογράφου να βρίσκεται κάποιες φορές σε δυσχερή θέση, λόγω της συνεχούς προβολής και προτίμησης συγκεκριμένων μορφών εικονογράφησης οι οποίες θεωρούνται πιο συνυφασμένες με την αισθητική της εποχής μας.

Με αφορμή τη φετινή θεματική του φεστιβάλ ”beam of light”, τι σημαίνει για σένα φως;

Το φως για μένα είναι σύμβολο ελπίδας, αποφασιστικότητας και πνευματικότητας. Είναι ότι πιο κοντινό υπάρχει στο θείο ή σε μια ανώτερη δύναμη που δηλώνει πως δεν είμαστε μόνοι μας μέσα σε όλο το σκοτάδι που προσπαθεί να μας υποδουλώσει- υπάρχει κάτι ανώτερο. Έστω και μια αχτίδα φωτός αρκεί για να ξαναρχίσει ο άνθρωπος τον αγώνα του (ή το παιχνίδι του αναλόγως). Σίγουρα το φως είναι και η παιδική ματιά που με την αθωότητα και τον αυθορμητισμό της, ξέρει να εντοπίζει και να εκτιμά την ομορφιά της ζωής.

Πόσο δύσκολο είναι για έναν ή μια εικονογράφο να διαμορφώσει μια προσωπική εικαστική υπογραφή μέσα σε έναν κόσμο που η εικόνα πρωτοστατεί, σχεδόν κυριαρχεί στα πάντα;

Πιστεύω πως όλη αυτή η πρόσβαση στην εικόνα δεν είναι απαραίτητα εμπόδιο στην διαμόρφωση μιας προσωπικής εικαστικής υπογραφής. Αντιθέτως, είναι βοήθημα ότι ο/η εικονογράφος μπορεί να πάρει έμπνευση από όλες αυτές τις εύκολα προσβάσιμες «εικόνες», έτσι ώστε να πλάσει τον δικό του/της καλλιτεχνικό χαρακτήρα. Όμως σίγουρα χρειάζεται η διάκριση και η προσοχή για να μην προδοθεί η ατομική έκφραση του/της εικονογράφου στο όνομα της συμβατικότητας και της «διασημότητας».

Έχεις ποτέ βρεθεί σε ένα δημιουργικό αδιέξοδο; Πώς το αντιμετώπισες;

Ναι, αρκετές φορές. Τις περισσότερες φορές απλώς αφήνω τον εαυτό μου να κάνει μια παύση και να αποστασιοποιηθεί από τη δημιουργία μέσα από τις εικόνες. Μου αρέσει να έρχομαι σε επαφή με τη φύση, να γράφω, να μαγειρεύω ή να παίζω με τον πηλό. Γενικά, αφήνω τη δημιουργικότητα να εκφραστεί με άλλο τρόπο, μέχρι να ξανανιώσω την ανάγκη να πάρω το μολύβι ή την πένα και να ζωγραφίσω.

Ταξίδεψέ μας «πίσω από την εικόνα» και περίγραψέ μας μια μέρα δουλειάς σου στο γραφείο, το σπίτι, το studio σου. Πώς είναι ο χώρος που σχεδιάζεις;

Είναι αρκετά απλός χώρος. Στο γραφείο μου έχω ένα λευκό τραπέζι που έχει πάνω τα απαραίτητα εργαλεία για να ζωγραφίσω, το laptop που χρειάζομαι ως πηγή φωτογραφικού υλικού, κάποια μουσική, podcast (ή και ησυχία), ζεστός καφές και κάπως έτσι ξεκινώ να ζωγραφίζω.

Έχουν ποτέ απορρίψει κάποιο σχέδιό σου και αν ναι, ποια η αντίδρασή σου;

Ναι, σε έναν διαγωνισμό εικονογράφησης όπου έπρεπε να στείλω 5 σχέδια που ήταν αλληλένδετα μεταξύ τους και δεν πέρασαν. Διάβασα τα σχόλια της επιτροπής αφότου ανακοινώθηκαν τα αποτελέσματα και ενώ στεναχωρήθηκα λίγο, κάποια ήταν βοηθητικά και τα κράτησα ως συμβουλές για την εικαστική μου πορεία.

Υπάρχουν οι «κατάλληλες» εικόνες για να επικοινωνήσει κανείς ένα ευαίσθητο και δύσκολο θέμα;

Δεν είμαι σίγουρη γι’ αυτό. Πιστεύω όμως πως υπάρχει ο κατάλληλος τρόπος. Χρειάζεται η καλλιτεχνική ευαισθησία για την απεικόνιση ενός ευαίσθητου θέματος. Σίγουρα χρειάζεται μια εσωτερική προεργασία.

Ποιες οι αγαπημένες σου θεματικές όταν σχεδιάζεις; Υπάρχει αγαπημένο θέμα;

Ναι, υπάρχει. Μου αρέσει πολύ να ζωγραφίζω πρόσωπα με συναίσθημα (συνήθως πιο εξωστρεφή), κοχύλια, παπαρούνες (τα λουλούδια), χελιδόνια, τη θάλασσα, το φεγγάρι, τα αστέρια και πεταλούδες. Όλα όμως βγαίνουν αυθόρμητα. Οι θεματικές αναδύονται μετά, αφότου δω τα επαναλαμβανόμενα μοτίβα στα σχέδιά μου.

Είναι η πρώτη φορά που συμμετέχεις στο illustradays; Αν ναι, τι σε κάνει να ανυπομονείς γι’ αυτό; Αν όχι, πώς ήταν για εσένα η εμπειρία του πρώτου illustradays και τι περιμένεις από τη δεύτερη συμμετοχή σου;

Ναι, είναι η πρώτη φορά που συμμετέχω. Η αλήθεια είναι πως ήθελα πολύ να επισκεφθώ το φεστιβάλ πέρσι, όμως δεν τα κατάφερα λόγω δουλειάς. Τώρα μου δίνεται η ευκαιρία να ζήσω αυτή την εμπειρία και ως μέλος της καλλιτεχνικής ομάδας. Ανυπομονώ πολύ να ενταχθώ σε αυτόν τον κόσμο, να γνωρίσω ανθρώπους που αγαπούν εξίσου την τέχνη και να μάθω.

Περισσότερα έργα της Μαριαλένας Ήλια μπορείτε να βρείτε εδώ.

illustradays 2022 | 9 – 18 Σεπτεμβρίου 2022

Εγγραφείτε στο newsletter μας

Κάθε Σάββατο θα λαμβάνετε στο e-mail σας το newsletter του ελc με τις προτάσεις μας για την εβδομάδα!

Podpourri. Ιστορίες που ακούγονται

Ακολουθήστε το ελculture.gr στο Google News

το ελculture σας προσκαλεί σε εκδηλώσεις

ΓΡΑΨΕ ΤΟ ΣΧΟΛΙΟ ΣΟΥ

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *

Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για να μειώσει τα ανεπιθύμητα σχόλια. Μάθετε πώς υφίστανται επεξεργασία τα δεδομένα των σχολίων σας.