Kείμενο: Τώνια Καράογλου
Θεωρώ πως «λανθασμένα» η νέα παραγωγή των Patari Project «Πιάνω παπούτσι πάνω στο πιάνο» (βασισμένη σε μια ιδέα του Θωμά Μοσχόπουλου, σε σκηνοθεσία της Σοφίας Πάσχου) συγκαταλέγεται στις παιδικές παραστάσεις. Στην πραγματικότητα, πρόκειται για μια παράσταση θεατρικής ευδαιμονίας που απλώς καταπιάνεται με ένα θέμα «παιδικού» ενδιαφέροντος, δηλαδή με ένα παραμύθι. Η ομάδα επιστρατεύει τη -γνώριμη πια- τεχνική της, το σωματικό θέατρο πάνω σε πλατφόρμα, για να αφηγηθεί την ιστορία της Σταχτοπούτας, μέσα όμως από μια νέα ματιά.
Τι να πρωτοσχολιάσει κανείς; Το ιδεολογικό βάρος της ιστορίας; Η εκδοχή που παραδίδουν οι Patari Project επί σκηνής δίνει ένα γερό όσο και ευφάνταστο χτύπημα κατά των κοινωνικών στερεοτύπων. Η δική τους «Σταχτοπούτα» δεν είναι το παραμύθι με το ευτυχισμένο τέλος, επειδή μια κακοπαθημένη από την οικογένειά της κοπέλα βρίσκει τελικά τον πρίγκιπά της – αλλά επειδή εμπιστεύεται τελικά τον εαυτό της και τα θέλω της· και, παράλληλα, επειδή ένα καλομαθημένο από την οικογένειά του πριγκιπόπουλο μαθαίνει να στέκεται στα δικά του πόδια. Είναι ένα παραμύθι για την ανεξαρτητοποίηση και την προσωπική προσπάθεια και την υπέρβαση των φόβων και για τον έρωτα φυσικά, που θα τους οδηγήσει στο μεγάλο ταξίδι έξω από τους υπερπροστατευτικούς ή καταπιεστικούς τοίχους των σπιτιών τους.
Εξίσου γερό και ευφάνταστο είναι το χτύπημα κατά των θεατρικών στερεοτύπων, που ακόμη δεν έχουν εκλείψει από το παιδικό θέατρο. Εδώ δεν έχουμε ρεαλισμό ούτε φωτογραφική αναπαράσταση, οι άνδρες μπορούν κάλλιστα να υποδυθούν τις γυναίκες -και πόσο πετυχημένα!-, χωρίς καν να μεταμφιεστούν, τα σκηνικά να είναι ανύπαρκτα, τα κοστούμια ίδια από την αρχή ως το τέλος (αλήθεια, πόσο όμορφα «μεταμορφώθηκε» το φόρεμα της Σταχτοπούτας σε φόρεμα χορού και -μικρή παράκληση- πόσο πιο μαγικό θα φαινόταν, αν χαμήλωναν περισσότερο τα φώτα της σκηνής). Προσοχή, δεν έχουμε να κάνουμε ούτε με μια παράσταση αφαιρετικής πρόθεσης, όπου όλα αφήνονται στη φαντασία, αφού στις παραστάσεις των Patari Project τα πάντα δείχνονται. Χώροι, αντικείμενα, ζώα, ιδέες παίρνουν σάρκα και οστά στην κυριολεξία, μέσα από τα παλλόμενα σώματα των ηθοποιών.
Όπως σε κάθε παράστασή τους, έχουμε να κάνουμε με την αποθέωση της φαντασίας και της σωματικής έκφρασης, μόνο που σε αυτή την περίπτωση ξεπέρασαν, νομίζω, τους εαυτούς τους. Η δουλειά τους μοιάζει πιο εμπλουτισμένη από ποτέ σε ιδέες, υποκριτική -και κωμική!- δεινότητα, ευαισθησία, εναλλαγές συναισθημάτων, λυρισμό (μουσική σύνθεση του Κορνήλιου Σελαμσή πάνω στη μουσική του Προκόφιεφ), ακόμη και στη χρήση του παταριού, δηλαδή του πιάνου που έπαιξε το ρόλο του παταριού· είναι η πρώτη φορά ως τώρα που παράσταση των Patari Project απλώθηκε και εκτός της πλατφόρμας, αλλά όχι τυχαία, αφού το «πάνω» και το «κάτω» είχαν τη δική τους ευδιάκριτη σημειολογία.
Η μεγαλύτερή τους κατάκτηση είναι, τελικά, πως δημιούργησαν ένα πολυεπίπεδο θέαμα και, γι’ αυτό ακριβώς, ένα εξαιρετικό παράδειγμα λαϊκού θεάτρου: ενός θεάτρου για όλους, από το οποίο κάθε ηλικία αντλεί αυτό που της αναλογεί σε συναισθήματα, νοήματα και ιδέες, και το οποίο δεν σέβεται απλώς αλλά οξύνει το αισθητήριο του κοινού του. Προσωπικά, ανακάλεσα μέχρι και τις σαιξπηρικές κωμωδίες, καθώς οι καβγάδες των δύο αδερφών της Σταχτοπούτας μού θύμισαν έντονα τον καβγά Ελένης και Ερμίας στο Όνειρο καλοκαιρινής νύχτας. Ήμουν η μόνη άραγε;
Πηγαίνετε να τη δείτε. Αν είστε γονιός ή εκπαιδευτικός, φυσικά μαζί με τα παιδιά σας. Αν όχι, πηγαίνετε μόνοι, το οφείλετε στον εαυτό σας. Θα (ξανα)αγαπήσετε το θέατρο.
—
Info παράστασης: Πιάνω παπούτσι πάνω στο πιάνο | 9 Οκτωβρίου – 11 Δεκεμβρίου 2016 | Κυριακή στις 11:00 & στις 15:00 | Εισιτήρια: 8 – 10€ | Θέατρο Πόρτα
