Με αφετηρία την 2 Απριλίου που έχει αναγνωρισθεί ως η Παγκόσμια Ημέρα Παιδικού Βιβλίου, ξεκινάει και ο μήνας που είναι αφιερωμένος στο παιδικό βιβλίο κι εμείς «κλέβουμε» μερικές ημέρες για το μεγάλο μας αφιέρωμα σε αξιόλογα παιδικά βιβλία για νέους αναγνώστες.
Βιβλία γνώσεων με κριτικό προσανατολισμό, βιβλία μυστηρίου που θα μας ταξιδέψουν σε όλα τα μήκη και πλάτη της γης, βιβλία που σκύβουν πάνω από τα μεγάλα ζητήματα του πολέμου αλλά και της φιλίας, της γενναιότητας και φυσικά, προτάσεις που κυκλοφορούν από τον σπουδαίο μας συγγραφέα Νίκο Καζαντζάκη και το πλούσιο έργο του.
Βιβλία για παιδιά 4+
Ίσια το τιμόνι
Ο Chris Naylor-Ballesteros επιστρέφει με μια ακόμη περιπέτεια των δύο φίλων, Φρανκ και Μπερτ που τους έχουμε γνωρίσει από το Πέντε Δέκα Δεκαπέντε. Ένα τρυφερό βιβλίο για τους μικρούς και τις μικρές αναγνώστριες που με χιουμοριστικό τρόπο αναδεικνύει τη σημασία της φιλίας στη ζωή μας. Μια ιστορία που συγκεντρώνει όλα εκείνα τα απαραίτητα συστατικά ενός καλού παιδικού εικονογραφημένου βιβλίου. Μια ξεκαρδιστική ιστορία, απλά δοσμένη, με πρωταγωνιστές δύο άκρως ενδιαφέρουσες φιγούρες, που κλείνει το μάτι στους μικρούς και αφήνει ελεύθερο για ερμηνεία πεδίο, και συζήτηση.
Ο Μπερτ δεν ξέρει ποδήλατο. Ο Φρανκ πασχίζει να του μάθει και ταυτόχρονα προσπαθεί να τον προστατεύσει από τα ατυχήματα. Μια ποδηλατάδα που χαράζει μια πορεία ατυχημάτων, απογοητεύσεων, ενθάρρυνσης, πίστης, αφοσίωσης, αποφασιστικότητας, και κυρίως ενδυνάμωσης της φιλίας αλλά και της αυτοπεποίθησης του Μπερτ.
Η παλέτα των χρωμάτων προσεκτικά επιλεγμένη, μέσα από εικόνες εσκεμμένα αφαιρετικές για να εστιάσει εκεί που ο ίδιος ο συγγραφέας θέλει, εστιάζει στη ζωντανή απόδοση αυτής της ξεκαρδιστικής εν τέλει περιπέτειας των δύο φίλων.
Συγγραφέας/Εικονογράφος: Chris Naylor-Ballesteros
Βιβλία για παιδιά 8+
Όχι και τόσο μακριά
«Σε όλους αυτούς που καταφέρνουν να καταλαβαίνουν τους άλλους…»
Tο εξαιρετικό δίδυμο της Βάνας Μαυρίδου και της Ρένιας Μεταλλινού που γνωρίσαμε στο βιβλίο Μέλη και Μελέκ, με σκηνικό το γεγονός της Μικρασιατικής καταστροφής στο Αϊδίνι το 1915, τώρα επανέρχεται με μια νέα εξίσου συγκινητική ιστορία. Εκείνη της Μάρτας και της Ζωής, της Ζωής και της Μάρτας. «Η αίτησή σας να φιλοξενήσετε ένα από τα παιδιά του προγράμματος έγινε δεκτή» θα μάθει η μητέρα της Ζωής που ζει στην Αθήνα και πολύ σύντομα ένα μαγνητάκι με τη φωτογραφία της Μάρτας που ζει στο Κίεβο, ή καλύτερα ζούσε στο Κίεβο, σύντομα θα πάρει θέση στο ψυγείο τους.
Η Ζωή ζει στην Αθήνα και η Μάρτα στο Κίεβο. 2.103 χιλιόμετρα – τελικά όχι και τόσο μακριά…Ένας πόλεμος, αυτός που συμβαίνει εδώ και ένα περίπου χρόνο στην Ουκρανία είναι το γεγονός που θα της φέρει κοντά, τουλάχιστον γεωγραφικά. Γιατί η μητέρα της Ζωής θα πάρει την απόφαση να φιλοξενήσει τη Μάρτα για όσο καιρό χρειαστεί μέχρι να επανενωθεί με την οικογένειά της. Βλέπετε οι δικοί της έμειναν πίσω στην Ουκρανία να βοηθήσουν την πατρίδα τους με τον τρόπο που ήξερε και μπορούσε καλύτερα ο καθένας τους. Ο μπαμπάς και ο αδελφός της στα χαρακώματα και η μητέρα της γιατρός στα νοσοκομεία. Δυο κόσμοι διαφορετικοί; Δυο ζωές άραγε που δεν συγκλίνουν; Είναι πολλές οι διαφορές τους ή περισσότερα τα κοινά εκείνα που θα τις ενώσουν;
H Μάρτα ταξιδεύει για την Ελλάδα με ένα άσπρο λεωφορείο όπου γύρω γύρω έχουν γράψει με σπρέι τη λέξη «παιδιά». H Ζωή την υποδέχεται, μοιράζεται το σπίτι της, το δωμάτιό της, τα βιβλία και τα παιχνίδια της, τους φίλους και τους συμμαθητές της, τη μαμά της. Ένα ένα, όλα όσα είχε δεδομένα μοιάζουν στο μυαλο της να ανατρέπονται. Θα είναι άραγε η ζωή της όπως παλιά;
Η Βάνα Μαυρίδου επιλέγει τις δύο πρωταγωνίστριες να αφηγηθούν με τον δικό τους προσωπικό τρόπο την ιστορία τους. Το παρελθόν αλλά και το κοινό τους, από κάποια στιγμή και μετά, παρόν. Το μέλλον μόνο να το φανταστούμε ή να το ελπίζουμε μπορούμε.
Μέσα από την προσωπική αφήγηση, σκιαγραφείται το πλαίσιο της ζωή τους, αναδύονται σημεία που μας επιτρέπουν να αναλογιστούμε ξεχωριστά τις δυσκολίες τους, από τη μία πλευρά τη δυσκολία της Ζωής να δεχθεί την «επέλαση» ενός νέου ατόμου στη ζωή της, και από την άλλη, την ανάγκη της Μάρτας να δημιουργήσει νέες στοργικές σχέσεις που έστω για λίγο, θα αναπληρώσουν το τεράστιο κενό της απώλειας της πρότερης ζωής της.
Η συγγραφική αυτή επιλογή της Βάνας Μαυρίδου διανοίγει μια σημαντικό οδό για να αντιληφθούμε πως η ζωή, τα γεγονότα, οι στιγμές, οι συμπεριφορές έχουν πάντα δύο όψεις. Οι εικόνες της Ρένιας Μεταλληνού, αποπνέουν καλαισθησία, λιτότητα και εκφραστικότητα, δίνοντας ευχάριστες οπτικές αποδόσεις του κειμένου.
Συγγραφέας: Βάνα Μαυρίδου
Εικονογράφος: Ρένια Μεταλληνού
Οι κατάσκοποι της γεωγραφίας
Οι κατάσκοποι της γεωγραφίας είναι μια νέα σειρά βιβλίων περιπέτειας συντροφιά με μια απολαυστική παρέα ηρώων που ταξιδεύουν στον κόσμο και με την εφαρμογή «Πορτολάνος», γνωρίζουν τον τόπο και λύνουν παράξενα μυστήρια.
Η σειρά περιλαμβάνει 2 τίτλους αυτή τη στιγμή: «Ένας σαμουράι, ένα σπαθί και το κεράσι της ζωής» και το «Μήνυμα στο Μανχάταν».
Στο πρώτο βιβλίο, η Μίκα μαζί με τους φίλους της, τον Ακίρα και τον Χαρούτο, ενώνουν τις δυνάμεις τους για να βρουν το χαμένο σπαθί Honjo Masamune. Η Μίκα πληκτρολόγησε Κιότο στην εφαρμογή Πορτολάνος και αμέσως κόκκινες σημαίες γέμισαν την οθόνη. Το βλέμμα της στάθηκε σε μία:
«Υπάρχουν βάσιμες υποψίες ότι το πολύτιμο σπαθί των σαμουράι Honjo Masamune κρύβεται στο Κιότο. Δίνεται αστρονομική αμοιβή σε όποιον το παραδώσει».
Συντροφιά με τη Μίκα και την παρέα της θα ταξιδέψουμε στους πολυσύχναστους δρόμους του Κιότο, θα μάθουμε για το όρος Φούτζι, τα τρένα βολίδες της Ιαπωνίας, θα γνωρίσουμε το Μουσείο των μάνγκα με τις συλλεκτικές σειρές τους, αλλά κυρίως θα γνωρίσουμε έναν από τους σπουδαιότερους σαμουράι στην ιστορία της Ιαπωνίας, τον Σακαμότο Ρυόμα (1836-1867) που κατάφερε να συμφιλιώσει όλους τους σαμουράι σε μια πολύ δύσκολη πολιτική εποχή και το σπαθί με την χαρακτηριστική λαβή, το πολύτιμο σπαθί των σαμουράι Honjo Masamune. Ένα σπαθί που τα χνάρια του έχουν χαθεί εδώ και πολλες δεκαετίες.
Άραγε θα βρουν το σπαθί Honjo Masamune; Και τι σχέση έχει ο τελευταίος σαμουράι; Και αλήθεια, τι είναι το κεράσι της ζωής;
Στο δεύτερο βιβλίο, διαβάζουμε για τον Πήτερ Πάτουικ, ένα αγόρι που ξαφνικά νιώθει μόνο και η μόνη του χαρά είναι η περιήγηση στην εφαρμογή «Πορτολάνος» που τον ταξιδεύει και το περίφημο χειρόγραφο Βόινιτς, ένα βιβλίο που δεν μπορεί κανείς να αποκρυπτογραφήσει.
Μέσα από τις ιστορίες της Τζένης Κουτσοδημητροπούλου και της Μαρίας Ρουσάκη, κάνουμε ταξίδι στον κόσμο, μαθαίνουμε πολλά για μέρη ξεχωριστά χάρη στην εφαρμογή Πορτολάνος, ενώ παράλληλα παρακολουθούμε τις ιστορίες μυστηρίου, στις οποίες πρωταγωνιστούν οι μικροί ήρωες, τα παιδιά.
Και στα δύο βιβλία βρισκόμαστε μπροστά σε δύο άκρως ενδιαφέρουσες ιστορίες μυστηρίου που μεθοδικά προσεγγίζουν την υπόθεση υπό διερεύνηση, προσφέροντας ενδιαφέρουσες πληροφορίες στον αναγνώστη, με φόντο δύο σημαντικές πόλεις των αντίστοιχων χωρών τους και δύο αντικείμενα που πίσω τους βρίσκεται μια αληθινή ιστορία, άκρως αξιόλογη και ενδιαφέρουσα για να τη μοιραστεί κανείς.
Συγγραφέας: Τζένη Κουτσοδημητροπούλου (πρώτο βιβλίο), Μαρία Ρουσάκη (δεύτερο βιβλίο)
Εικονογράφος: Λίλα Καλογερή
Αιχμάλωτοι της γεωγραφίας – 12 μεγάλοι χάρτες για να ανακαλύψετε την ιστορία και τον πολιτισμό του κόσμου
O Tim Marshall με μεγάλη 30ετή θητεία ως ανταποκριτής ειδήσεων παρέδωσε πριν από μερικά χρόνια ένα από τα πλέον σημαντικά βιβλία για τη γεωπολιτική προσφέροντας μια διεισδυτική ματιά σ’ έναν από τους πλέον καθοριστικούς παράγοντες που διαμορφώνουν την παγκόσμια ιστορία. Ένα βιβλίο για «μεγάλους» αναγνώστες που πλέον και οι μικροί μπορεί να έχουν τη χαρά και την απόλαυση να διαβάσουν για να κατανοήσουν πολλά από τα μεγάλα ζητήματα που απασχολούν τον κόσμο μας αλλά κυρίως, μέσα από τις σελίδες του να μάθουν, βήμα βήμα πώς να στέκονται κριτικά απέναντι στην ιστορία, τον πολιτισμό και γιατί όχι στην οικονομία.
Το Αιχμάλωτοι της γεωγραφίας – 12 μεγάλοι χάρτες για να ανακαλύψετε την ιστορία και τον πολιτισμό…πρόκειται για την εικονογραφημένη έκδοση για παιδιά του διεθνούς best seller Αιχμάλωτοι της Γεωγραφίας από τον Tim Marshall που όπως ο ίδιος δηλώνει στον πρόλογο «αν δεν κατανοήσουμε το φυσικό τοπίο μέσα στο οποίο εκτυλίσσονται τα γεγονότα, είναι αδύνατον να ανακαλύψουμε όλες τις πτυχές τους». Οι ορεινοί όγκοι, τα ποτάμια, οι λίμνες, το κλίμα, ο ορυκτός πλούτος, η γεωμορφολογία κάθε περιοχής αποτελούν στοιχεία που χρόνια τώρα καθορίζουν την ανάπτυξη, το εμπόριο, τις συνήθειες, την ίδια την πολιτική σκακιέρα ολόκληρων περιοχών και χωρών. Αν λοιπόν κατανοήσουμε τη γεωγραφία της Γης, θα μπορέσουμε να κατανοήσουμε και τα γεγονότα που διαδραματίζονται στον κόσμο μας.
Πώς εξελίχθηκαν οι Ηνωμένες Πολιτείες σε υπερδύναµη; Γιατί ξεσπούν πόλεμοι σε διάφορα σημεία της Γης; Γιατί ορισμένες χώρες είναι τόσο πλούσιες, ενώ άλλες είναι τόσο φτωχές; Γιατί η Μέση Ανατολή αποτελεί συνέχεια μια εμπόλεμη ζώνη με έντονο μεταναστευτικό πρόβλημα;
Μέσα από τους 12 πολύτιμους και πολύχρωμους χάρτες που περιλαμβάνει το βιβλίο (Ρωσία, Κίνα, ΗΠΑ, Καναδάς, Ευρώπη, Αφρική, Μέση Ανατολή, Ινδία και Πακιστάν, Κορέα και Ιαπωνία, Λατινική Αμερική, Αυστραλία, Αρκτική) ανακαλύπτουμε τις απαντήσεις σε αυτά και πολλά άλλα ερωτήματα και μαθαίνουμε πώς οι αποφάσεις των παγκόσμιων ηγετών επηρεάζονται από το ανάγλυφο του πλανήτη μας – και γιατί η ιστορία συχνά επαναλαμβάνεται εξαιτίας της γεωγραφίας.
Ένα πολύτιμο και ταυτόχρονα απολαυστικό εργαλείο στα χέρια των μικρών ενηλίκων του μέλλοντος που περικλείει πλήθος πληροφοριών και συσχετισμών δίχως περιττά στοιχεία.
Συγγραφέας: Tim Marshall (μετάφραση: Τατιάνα Γαλάτουλα)
Εικονογράφος: Grace Easton & Jessica Smith
Νίκος Καζαντζάκης για νεαρούς αναγνώστες
Βιβλία για παιδιά 10+
Στα παλάτια της Κνωσού
«Καρδιά του καλοκαιριού, μεσημέρι. Ο ήλιος πέφτει κατακόρυφα απάνω από το κοσμοξακουσμένο Παλάτι της Κνωσού και τα προύτζινα διπλά πελέκια, οι πολύχρωμες στέγες, οι φαρδιές αυλές λάμπουν. Ο ποταμός κυλάει ήσυχα μέσα σε ανθισμένες ροδοδάφνες. Ελιές, κυπαρίσσια, συκιές, δεξιά κι αριστερά στις όχθες άνθρωποι κάθουνται κάτω από τον ίσκιο και τρώνε. Οι δούλοι μέσα στο Παλάτι πηγαινόρχουνται, ξεπροβαίνουν από τα υπόγεια, περνούν γρήγορα γρήγορα τους στενόμακρους διαδρόμους, ανεβαίνουν τις μαρμαρένιες σκάλες, κουβαλούν φαγιά στους αρχόντους. Βουή μεγάλη ακούγεται, σαν να ‘ναι το Παλάτι απέραντη κυψέλη γεμάτη εργατικά μελίσσια που δουλεύουν».
Αυτές είναι οι πρώτες γραμμές του βιβλίου Στα παλάτια της Κνωσού του αγαπημένου Νίκου Καζαντζάκη που οι εκδόσεις Διόπτρα μας επανασυστήνουν. Ένα μυθιστόρημα με κεντρικό γεγονός την πάλη του Θησέα με τον Μινώταυρο και το τέλος της μινωικής αυτοκρατορίας, την οριστική διάλυση οτιδήποτε φθαρμένου και βάρβαρου. Η αρχαία κληρονομιά, οι σπουδαίοι αρχαιοελληνικοί μύθοι που μεγάλωσαν γενιές και γενιές, λατρεύτηκαν από τον σπουδαίο Κρητικό συγγραφέα και στάθηκαν πρόκληση στο συγγραφικό, δημιουργικό του έργο. Η μινωική μυθολογία και οι ανασκαφές της Κνωσού προβάλλονται συχνά στο έργο του.
Η ιστορία ξεκινά στην Κρήτη, πιο συγκεκριμένα στην Κνωσό, στο παλάτι του βασιλιά Μίνωα. Πρωταγωνιστής της ιστορίας είναι ο Θησέας, ο οποίος έχει ως στόχο να ανακαλύψει τα πάντα για τον θρυλικό λαβύρινθο και τον Μινώταυρο με το σώμα ανθρώπου και το κεφάλι ταύρου και να γλιτώσει 14 νέους, που φτάνουν κάθε άνοιξη από την Αθήνα, 7 αγόρια και 7 κορίτσια, που θα γίνουν θυσία ως φόρος αίματος στον βασιλιά Μίνωα. Φτάνοντας στην Κρήτη, ο Θησέας κεντρίζει το ενδιαφέρον της Αριάδνης, κόρης του Βασιλιά Μίνωα και μαζί με τον Δαίδαλο, τον Ίκαρο και των δύο μικρών του φίλων, Χάρη και Κρινώ θα καταφέρει να απελευθερώσει την Αθήνα.
Ο Νίκος Καζαντζάκης, ο μεγάλος συγγραφέας αφηγείται τον μύθο του Μινώταυρου, δίνοντας μια συναρπαστική εικόνα του μινωικού πολιτισμού, εμπλουτίζοντας ταυτόχρονα το έργο με νέες ιδέες, και συμβολικές περιγραφές σε έναν ευρηματικό διάλογο του παρελθόντος με το παρόν, διανοίγοντας έτσι διαδρομές νέες γνώσεις στους αναγνώστες. Ο βασιλιάς γίνεται «τελειωμένος», είναι κακοποιητικός. Η διοίκησή του δεν αλλάζει, δεν δίνει δικαιώματα συμμετοχής, στέκεται στιβαρή και ακλόνητη ακόμα και όταν βρίσκεται στα πρόθυρα της παρακμής της. Τα παιδιά με πνεύμα απόλυτης συνεργασίας και συνέπειες σε έναν κοινό στόχο, συσπειρώνονται, συμπορεύονται με έμβλημά τους τη δημοκρατία. Ο Θησέας παίρνει δράσεις και ιδέες σα να ζει στη σύγχρονη εποχή.
Ο συγγραφέας εδώ υπερβαίνει το μυθικό αφήγημα και τους ήρωές του και αναμετριέται με τη σύγχρονη εποχή και τις δικές του προσωπικές και συνάμα οικουμενικές αξίες. Οι αξίες της ελπίδας, της ελευθερίας, της δημοκρατίας συνυφαίνονται στην πλοκή, καταδεικνύοντας την καζαντζακική άποψη για την Ιστορία.
Συγγραφέας: Νίκος Καζαντζάκης
Εικονογράφος: Σάντρα Ελευθερίου
Μέγας Αλέξανδρος
Το 1978 θα εκδοθεί για πρώτη φορά το παιδικό μυθιστόρημα του Νίκου Καζαντζάκη «Μέγας Αλέξανδρος» που πραγματεύεται φυσικά την ιστορία του Μεγάλου Αλεξάνδρου, του μεγάλου Έλληνα στρατηλάτη που σε πολύ μικρή ηλικία κατέκτησε τον κόσμο.
Επιλέγοντας για αφηγητή του ένα νεαρό αγόρι, τον Στέφανο, ο Καζαντζάκης αντλώντας μέσα από την πλούσια παράδοση του εμβληματικού αυτού ήρωα, όσο και από τα καταγεγραμμένα χειρόγραφα ιστορικών αρχείων ξεδιπλώνει την προσωπικότητα του Μεγάλου Αλεξάνδρου, καλύπτοντας τη σύντομη ζωή του έως τον θάνατό του στα 323 π.Χ. «Ήταν η 13η Ιουνίου. Κατά το βράδυ ο Αλέξανδρος έκλεισε τα μάτια και δεν τ ‘άνοιξε ποτέ!». Ξεκινά με το πρώτο του ανδραγάθημα, όταν δαμάζει το περίφημο άλογο, τον Βουκεφάλα, μέχρι και τον θάνατό του μέσα από τα μάτια του Στέφανου, του νεαρού γείτονά του που τον θαυμάζει και θα τον ακολουθήσει στην εκστρατεία του.
Με βασιλική καταγωγή, γιος του μεγάλου Βασιλιά Φιλίππου της Μακεδονίας μόρφωση και ηρωισμό – στοιχεία που άντλησε ο Αλέξανδρος όχι μόνο από τον ίδιο τον πατέρα του αλλά και από τον Αριστοτέλη και τον Όμηρο– ο Καζαντζάκης σκιαγραφεί έναν ηγέτη που εκπληρώνει μια αποστολή ζωής, ανδραγάθημα σπουδαίο , μαχόμενος ενάντια στη μικρότητα του ανθρώπου. «Αυτός ήταν αληθινός βασιλιάς», λέει ο Φίλιππος μπροστά στο άγαλμα του μεγάλου βασιλιά της Μακεδονίας Αρχελάου απευθυνόμενος στον Αλέξανδρο. «Έβαλε τάξη στην αναρχία. Μεγάλωσε τον στρατό, άνοιξε δρόμους, υπέταξε τους βαρβάρους. Και συνάμα αγαπούσε τις τέχνες και τα γράμματα, έφερε από την Αθήνα τους πιο δοξασμένους ποιητές, και μάλιστα τον μέγα τραγικόν Ευριπίδη. Ίδρυσε τους Ολυμπιακούς αγώνες προς τιμή του Ολύμπιου Δία και των Μουσών, κι έτσι η Αυλή του ήταν όχι μονάχα γεμάτοι γενναίους στρατηγούς, παρά και σοφούς, ποιητές και καλλιτέχνες. Τέτοιος πρέπει να’ ναι ο αληθινός βασιλιάς: δυνατός και πολιτισμένος. Τέτοιος θα ήθελα να ‘μαι και εγώ. Τέτοιος θέλω να γίνεις κι εσύ».
Ο Καζαντζάκης θα περιγράψει με τη μοναδική του πέννα τα όμορφα τοπία της ελληνικής υπαίθρου αλλά και της Ανατολής, θα μιλήσει για τον χρυσό αιώνα του Περικλή, αλλά και τις οικουμενικές αξίες του Αριστοτέλη και του μεγάλου μας ποιητή Ομήρου αλλά και για τη διαφορά των Ελλήνων με τους Βαρβάρους.
Με τη συγγραφή του βιβλίου, αναδεικνύεται επίσης και η εστίαση του Καζαντζάκη στην αναζήτηση προτύπων για τους νεαρούς αναγνώστες από τον χώρο της εθνικής ιστορίας και ανάπτυξη εννοιών όπως ελευθερία, αδελφοσύνη και ειρήνη. σε μια εποχή που ίσως κρίνεται ως προβληματική από τον ίδιο αναφορικά με τη συγγραφή έργων για νέους.
Επομένως το βιβλίο αποτελεί μια σημαντική συνεισφορά του εμβληματικού αυτού συγγραφέα προς τα παιδιά, αποκαλύπτοντας ιδιαίτερες λογοτεχνικές αρετές σε γλωσσικό, ποιητικό και ιδεολογικό επίπεδο.
Όποιο τίτλο και αν επιλέξουν οι μικροί αναγνώστες, για ένα πράγμα μπορεί να είναι σίγουροι – πως θα αφήσει σίγουρα το αποτύπωμά του. Γιατί η ανάγνωση ενός βιβλίου είναι μια εσωτερική διαδρομή, που μας διαμορφώνει και μας καθορίζει μόνο θετικά.
