Η Πτέρυγα, μια ονειρική παράσταση για τη μητρότητα εμπνευσμένη από πραγματικά γεγονότα, σε σκηνοθεσία Έλενας Μαυρίδου παρουσιάζεται στο θέατρο Χώρος. Αντλώντας υλικό από αληθινές συνεντεύξεις και περιστατικά, εξερευνά τα όρια της πραγματικότητας, της λογικής και της ελευθερίας βούλησης των γυναικών που κυοφορούν, δίνοντας μάχη για τη μητρότητα μέσα στα νοσοκομεία.
Η Πτέρυγα είναι το παράδοξο, σουρεαλιστικό σύμπαν ενός νοσοκομείου κυήσεων. Κάθε Πανσέληνο, οι καρδιοτοκογράφοι στις κοιλιές των εγκύων τρελαίνονται. Ένας υπεύθυνος ασφαλείας ονειρεύεται πως είναι ο πατέρας του παιδιού στο μονόκλινο δωμάτιο. Η γηραιότερη μαία του νοσοκομείου αναρωτιέται, αν τα παιδιά μοιάζουν με ψάρια. Πάνω απ’ την επιβεβλημένη Παναγία-κάδρο κάθε δωματίου, βγαίνει μια παράξενη σκιά να επιτηρήσει τα δωμάτια.
Η Πτέρυγα είναι ο απόκοσμος χορός της μνήμης. Ένας χορός αλλιώτικος, απόκοσμος, ένα μεταμεσονύχτιο requiem. Μα πάνω απ’ όλα, ένας ύμνος στη ζωή, εκεί που σμίγει το φως με το σκοτάδι, στον κενό χώρο ανάμεσα στη γέννα και τον θάνατο.
Η Έλενα Μαυρίδου μοιράζεται στο ελc το ημερολόγιο δημιουργίας της για την «Πτέρυγα», την παράσταση που εστιάζει στη μάχη που δίνουν οι γυναίκες για να γίνουν μητέρες:
Ιούνιος – Σεπτέμβριος 2017
Νοσηλεύομαι στο νοσοκομείο Αλεξάνδρα κατά τη διάρκεια των τελευταίων μηνών κύησης. Συνομιλώ καθημερινά με ανθρώπους που βρίσκονται σε μία πτέρυγα κυήσεων, τους γιατρούς, τις νοσηλεύτριες, τις γυναίκες που είναι εκεί και ακούω πολλές ιστορίες.
Μέσα στο νοσοκομείο, την Πτέρυγα, ο χρόνος διαστέλλεται. Αυτή η διαστολή του χρόνου, το ότι μπορεί να είσαι στο νοσοκομείο και να κοιτάζεις για πολλές ώρες, πολλές στιγμές μέσα στην ημέρα την πόρτα, το επιβεβλημένο κάδρο της Παναγίας που υπάρχει στα δωμάτια, μία εικόνα από το παράθυρο, ο κοινός τόπος ότι όλοι είναι εκεί για να μπορέσει να βρει δρόμο η ζωή, να έρθουν αυτά τα παιδιά στον κόσμο. Απαιτείται ιδιαίτερη υπομονή και δύναμη, η οποία αντλείται από την ίδια τη φύση μας, την ύπαρξή μας.
Εκεί που τα πράγματα είναι πολύ πολύ δύσκολα, ταυτόχρονα υπάρχει και μία αστείρευτη δύναμη, που μοιάζει να είναι ένας ποταμός αγάπης. Και για κάποιο λόγο κάτι μέσα σου συνεχίζει κι επιμένει για να τα καταφέρει.
Νοέμβριος 2019
Προετοιμασία και έρευνα. Τα όνειρα, οι φόβοι, η αγωνία, που βίωσα κατά τη διάρκεια της νοσηλείας μου στην εγκυμοσύνη αλλά και το ορμητικό ποτάμι αγάπης που ξεχύνεται και σε παίρνει μαζί του με τη γέννηση δημιουργούν μια θύελλα σκέψεων.
Μια πτέρυγα κυήσεων δεν είναι μόνο ο ψυχρός χώρος ενός νοσοκομείου αλλά ο κοινός τόπος μιας εσωτερικής αγωνίας πριν το ευχάριστο γεγονός. Πίνακες, εικόνες συναντιούνται με τις αναμνήσεις. Στόχος είναι να εστιάσουμε στη μάχη που δίνουν οι γυναίκες για να γίνουν μητέρες.
Ξεκινάμε τις συνεντεύξεις με γυναίκες που γέννησαν, γυναίκες που ήθελαν να κάνουν παιδιά και δεν μπόρεσαν, γυναίκες που έχασαν παιδιά στη γέννα, άλλες που είχαν δυσκολίες αλλά στο τέλος τα κατάφεραν, μαίες, γυναικολόγους αλλά και συζύγους. Όλες οι ιστορίες είναι ξεχωριστές και μοναδικές. Σε όλες υπάρχει κοινό σημείο αναφοράς. Καθώς μας μιλούν, υπάρχει μια στιγμή που δεν μπορούν να πουν πολλά.
Η ιστορία της Μαρίας που έβλεπε το παιδί της μέσα στη θερμοκοιτίδα και αισθανόταν ότι τα χέρια της δεν φτάνουν να αγγίξουν το παιδί της. Η Μαρία όταν μας μιλούσε για αυτή τη στιγμή δεν μπορούσε να πει πολλά, περισσότερο συναισθανόμασταν αυτό που προσπαθούσε να μοιραστεί μαζί μας.
Δεκέμβριος – Ιανουάριος 2019-2020
Ξεκινάνε οι πρόβες. Ενώ οι συνεντεύξεις συνεχίζονται, όλο αυτό το υλικό ψάχνει διέξοδο στη σκηνή. Δοκιμάζονται πολλές εκδοχές ψάχνοντας την αλήθεια και την ισορροπία. Δημιουργούνται χαρακτήρες, μιας μαίας, ενός γιατρού, ενός ζευγαριού που στην αρχή θέλουν να αφηγηθούν, θέλουν να μιλήσουν.
Δοκιμάζεται μια εκδοχή με αληθινούς γιατρούς να δίνουν οδηγίες στους ηθοποιούς για το πώς να λειτουργήσουν σε ένα νοσοκομείο, σε μια εφημερία. Μαθαίνουμε από πολλές ιστορίες ότι στις πτέρυγες κυήσεων κάθε Πανσέληνο οι καρδιογράφοι που καταγράφουν τις καρδιές των μωρών, τρελαίνονται. Συνήθως αυτές οι βραδιές δεν είναι ήσυχες.
Η μνήμη μας συγκρατεί και μεταλλάσσει ήχους που κάποτε ακούσαμε. Ερευνούμε με τον Γιώργο Μαυρίδη πώς οι ήχοι αυτοί θα μπορούσαν να μετατραπούν για την παράσταση σ’ ένα μουσικό ηχοτοπίο που να μπορεί να εκφράσει αυτές τις μνήμες των χαρακτήρων συμπληρώνοντας τα κενά των σωμάτων και του λόγου τους. Τα νοήματα δεν ολοκληρώνονται απαραίτητα μόνο μέσα από συγκρούσεις, αλλά μέσα από μια συγκεκριμένη κινησιολογία, σιωπές και εικόνες.
Φεβρουάριος 2020
Η Πτέρυγα έχει πάρει τη μορφή της και είναι έτοιμη να ξεκινήσει το ταξίδι της.
Είναι ένα ονειρικό-παράδοξο νοσοκομείο κυήσεων. Μια αίθουσα τοκετών και δωμάτια των γυναικών. Οι χαρακτήρες της Πτέρυγας δεν είναι ολοκληρωμένοι χαρακτήρες σύμφωνα με μια κλασική αφηγηματική γραμμή. Είναι όμως ολοκληρωμένες οι πορείες τους και η ύπαρξή τους μέσα στην Πτέρυγα. Είναι σαν θραύσματα μνήμης που ζωντανεύουν για λίγο και ύστερα χάνονται.
Περνάνε από μέρη που ίσως και να έχουν ξαναπάει. Είναι κομμάτια στιγμών κάποιων ανθρώπων. Υπάρχουν έντονες εικόνες στην παράσταση και φωτίζονται οι βιωματικές διαδρομές των χαρακτήρων που κατοικούν μέσα σε αυτό το νοσοκομείο. Τα σώματα διηγούνται με ελάχιστη χρήση του λόγου.
Η γυναίκα προσπαθεί να φέρει στον κόσμο το παιδί της. Δίπλα της ο σύντροφός της. Άνθρωποι, φαντάσματα και οι κρυφές σκέψεις τους είναι εκεί. Ο χρόνος έχει παγώσει μέσα σε αυτό το νοσοκομείο. Η αγωνία και η ανησυχία των ηρώων μπερδεύεται με τα όνειρά τους.
Φεβρουάριος 2022
Πέρασαν δυο καραντίνες αλλά γυρίσαμε ξανά να πούμε την ιστορία μας.
Την ιστορία της εγκυμοσύνης μου που μέσα από τη σκηνή είναι πια και ένα κομμάτι των ηθοποιών. Θέλαμε όλοι να μοιραστούμε τη δουλειά μας και με χαρά ξανά ανταμώσαμε για να τη θυμηθούμε, να την πειράξουμε λίγο και να την οδηγήσουμε προς το φως.
Τα καταφέραμε!
