Κείμενο: Σοφία Τριάντου
Πολλοί ήταν αυτοί που έφυγαν την περασμένη Kυριακή από την εκκλησία με ένα ανθισμένο μπουκέτο δεντρολίβανου. Και την Κυριακή των Βαΐων θα φύγουν με ένα μπουκέτο δάφνες. Υπέροχη εικόνα.
Αναρωτήθηκα στο προαύλιο και συνομίλησα με όλους εκείνους που λέμε πιστούς, γιατί σήμερα μας έδωσαν δεντρολίβανο. Η απάντηση ήταν απλή και σύνθετη ταυτόχρονα θα έλεγα, ενώ όλοι γνώριζαν και περίμεναν τα υπέροχα κλωνάρια του, στο βλέμμα τους υπήρξε και μια απορία… Γιατί δεντρολίβανο απάντησα και όχι λεβάντα, θυμάρι… συνδυάζοντας το μωβ χρώμα με τις τελετές. Το μωβ χρώμα συμβολίζει την Έλευση και την Σαρακοστή, είναι το χρώμα που κλείνει τη ζωή του Ιησού.
Οι συμβολισμοί χρωμάτων μέσα στη θρησκεία μας έχουν πολύ ενδιαφέρον. Το μωβ σύμβολο της μετάνοιας και της προετοιμασίας, το κόκκινο της θυσίας, τα λευκά της αρετής και της νίκης και το πράσινο της ελπίδας και της ελευθερίας. Επίσης ενδιαφέρων ο συμβολισμός των φυτών που χρησιμοποιούνται στις τελετουργίες μας. Τα πιο γνωστά είναι τα φύλλα δάφνης την Κυριακή των Βαΐων και τα αειθαλή φυτά κατά τη διάρκεια της Έλευσης και των Χριστουγέννων.
Και μετά υπάρχει το μωβ βότανο, το δεντρολίβανο. Το Rosemary officinalis ήταν ένα κοινό και σχετικά μεγάλο θαμνώδες βότανο που βρέθηκε σε όλη τη Μέση Ανατολή κατά την εποχή της Μαρίας και του Ιωσήφ, αν και δεν αναφέρεται στη Βίβλο.
Εκείνες τις μέρες, το δεντρολίβανο ήταν ένα χρηστικό βότανο που χρησιμοποιούνταν για τη συντήρηση ενός νοικοκυριού. Μία από τις πολλές χρήσεις ήταν η απώθηση των εντόμων. Ήταν σκορπισμένο στα εσωτερικά δάπεδα, και ειδικά ενσωματωμένο σε στρώματα από άχυρο.
Όταν ήρθε η ώρα να γεννήσει η Μαρία, ο Ιωσήφ φρόντισε το κρεβάτι στη φάτνη για το νεογέννητο με κλαδιά δεντρολίβανου για να προστατέψει το νεογέννητο από ζωύφια. Στη συνέχεια η Μαρία έπλυνε τα ρούχα του Ιησού και τα άπλωσε σε κλαδιά δεντρολίβανου και λέγεται ότι η μυρωδιά του φυτού τον ακολουθούσε πάντα.
Στη γλώσσα των φυτών το δεντρολίβανο συμβολίζει τη μνήμη. Γνωστό από παλιά ως φυτό που σχετίζεται με το κεφάλι και τον εγκέφαλο, συνοδεύει διάφορες τελετουργίες και έχει ισχυρούς δεσμούς με το θηλυκό. Το δεντρολίβανο μυρίζει σαν ένα μικρό πευκοδάσος.
Το δεντρολίβανο φημίζεται για την ενίσχυση της μνήμης, και γι’ αυτό θεωρείται σύμβολο της πίστης. Πλεγμένα κλαδιά δεντρολίβανου δεμένα με μεταξωτές κορδέλες όλων των χρωμάτων παρουσιάστηκαν στους καλεσμένους γάμων, ως σύμβολο αγάπης και πίστης.
Οι αρχαίοι χρησιμοποιούσαν δεντρολίβανο στις θρησκευτικές τους τελετές ως θυμίαμα. Στα γαλλικά νοσοκομεία συνηθιζόταν να καίγεται δεντρολίβανο με μούρα αρκεύθου ως καθαριστικό και για την πρόληψη από τις ασθένειες.
Σήμερα το δεντρολίβανο αναπτύσσεται καλά ως προστατευτικό τείχος, αν και δε ψηλώνει αρκετά και προτιμά ένα ελαφρύ έδαφος με εξαιρετική αποστράγγιση. Μπορεί να διατηρηθεί όμως και σε μια μεγάλη γλάστρα.
Εκτός από το ότι αρωματίζει υπέροχα το κόκκινο κρασί είναι ιδιαίτερα καλό για πονοκεφάλους, νευρική ένταση και κακή κυκλοφορία. Μπορεί να παρασκευαστεί ένα τσάι ή ένα έγχυμα από τα φύλλα, αλλά με ιδιαίτερη προσοχή.
Το λάδι δεντρολίβανου είναι εξαιρετικά καλό για τα μαλλιά και το τριχωτό της κεφαλής, ένα έγχυμα από τις φρέσκες κορυφές ή αποξηραμένες είναι εξαιρετικά χρήσιμο για το λούσιμο μαλλιών, και λέγεται ότι προλαμβάνει την πιτυρίδα.
Μια κουζίνα δεν είναι πλήρης χωρίς δεντρολίβανο, χρησιμοποιήστε το όμως με φειδώ, διαφορετικά θα αποδεσμεύσει την πικρή του γεύση.
