Κείμενο: Στέλλα Κάσδαγλη, συνιδρύτρια Women On Top, συγγραφέας
Πριν από μερικούς μήνες και αρκετά χρόνια μετά από την εκδήλωση του κινήματος #ΜeΤoo στις ΗΠΑ και σε αρκετές χώρες της Ευρώπης, η συζήτηση για τη σεξουαλική παρενόχληση και βία στην εργασία άνοιξε τελικά και στην Ελλάδα. Μετά τη δημόσια καταγγελία της Ολυμπιονίκη Σοφίας Μπεκατώρου, ένα -μικρό αλλά πρωτόγνωρο για τα ελληνικά δεδομένα- πλήθος καταγγελιών ήρθε για να μας θυμίσει ότι το πρόβλημα της σεξουαλικής βίας και παρενόχλησης (μαζί με πολλές ακόμα εκφράσεις της ανισότητας μεταξύ των φύλων στην Ελλάδα) είναι εδώ και δεν πρόκειται να εξαλειφθεί αν εμείς δεν κάνουμε κάτι για να το αντιμετωπίσουμε.
Σύμφωνα με τον νόμο, «σεξουαλική παρενόχληση είναι οποιαδήποτε ανεπιθύμητη λεκτική, μη λεκτική ή σωματική συμπεριφορά σεξουαλικού χαρακτήρα που αποσκοπεί ή έχει ως αποτέλεσμα την προσβολή της αξιοπρέπειας ενός προσώπου, ιδίως με τη δημιουργία εκφοβιστικού, εχθρικού, εξευτελιστικού, ταπεινωτικού ή επιθετικού περιβάλλοντος».
Μπορεί να γίνει μία ή πολλές φορές, στο αυστηρά επαγγελματικό ή στο περιφερειακό της εργασίας περιβάλλον, και να είναι λεκτική, μη λεκτική, ψηφιακή ή σωματική -σε κάθε περίπτωση, υποβαθμίζει την αίσθηση της ασφάλειας και της αυτονομίας μας, την παραγωγικότητα και τις σχέσεις μας με τα άτομα του επαγγελματικού μας περίγυρου -και όχι μόνο.
Σύμφωνα με την πρόσφατη πανελλαδικη έρευνα της ActionAid, με τίτλο “Δεν είναι αυτή η δουλειά μας”, για τη σεξουαλική παρενόχληση στην εργασία, το 85% από τις συμμετέχουσες γυναίκες έχουν βιώσει σεξουαλική παρενόχληση στην εργασία τους, αρκετές μάλιστα συστηματικά. Οι μισές από αυτές έχουν παρενοχληθεί από συνάδελφό τους, ενώ περισσότερες από το 1/3 αναφέρουν ως δράστη κάποιον ανώτερο στη διοίκηση.
Ανησυχητικά είναι και τα συμπεράσματα που προκύπτουν από την έρευνα σχετικά με τις συνέπειες της παρενόχλησης για τα θύματα, αλλά και για το κατά πόσο ασφαλές θεωρούν οι γυναίκες το εργασιακό τους περιβάλλον σε σχέση με το ενδεχόμενο να υποστούν σεξουαλική παρενόχληση: 1 στις 5 γυναίκες θύματα αναγκάστηκε, λόγω των επιπτώσεων της παρενόχλησης, να παραιτηθεί από την εργασία της, ενώ, 1 στις 5 εργαζόμενες δεν είναι βέβαιη σχετικά με την ασφάλεια του εργασιακού της περιβάλλοντος.
Το θέμα φαίνεται να αφορά όλες τις γυναίκες, ανεξαιρέτως ηλικίας/περιοχής/εκπαιδευτικού επιπέδου κ.λπ. Κάποιες μορφές σεξουαλικής παρενόχλησης, ωστόσο, συναντώνται περισσότερο στις ηλικιακά νεότερες γυναίκες, με μικρότερη εργασιακή προϋπηρεσία.
Οι αυτοαπασχολούμενες γυναίκες παρουσιάζουν υψηλότερα ποσοστά περιστατικών που περιλαμβάνουν την παρουσίαση πορνογραφικού υλικού (19%), ενώ οι γυναίκες που εργάζονται στον δημόσιο τομέα, ενώ δείχνουν να αποτελούν μόνο το 7% των συνολικών θυμάτων, εντούτοις διπλασιάζουν το ποσοστό τους σε ό,τι αφορά τα περιστατικά απόπειρας σεξουαλικής επίθεσης (29%).
Με αφορμή τη νέα (για την Ελλάδα) αυτή δημόσια συζήτηση, τα ευρήματα της έρευνας αλλά και τα εμπειρικά δεδομένα που έρχονται στα χέρια και στα αυτιά μας από τις γυναίκες που απευθύνονται στο Women On Top, ο οργανισμός, σε συνεργασία με την Action Aid, παρουσίασε πρόσφατα μια νέα πρωτοβουλία με τίτλο Speak Out και στόχο έχει να υποστηρίξει δωρεάν, μέσα από νομική συμβουλευτική, γυναίκες που έχουν υποστεί σεξουαλική παρενόχληση ή βία στη δουλειά τους. Μέσα στις 3 εβδομάδες από το λανσάρισμα της πρωτοβουλίας, η υπηρεσία της Action Aid και του Women On Top έχει δεχτεί πάνω από 25 καταγγελίες κι έχει αρχίσει να βάζει τις βάσεις για τη διεύρυνση και τη μεγιστοποίηση του αντικτύπου της.
Αν έχεις βιώσει σεξουαλική παρενόχληση στην εργασία και είσαι γυναίκα άνω των 18 ετών, όπου κι αν μένεις στην Ελλάδα, είμαστε εδώ. Θα σε ακούσουμε, θα συζητήσουμε και θα σχεδιάσουμε από κοινού τα επόμενα βήματα για την προστασία και τη δικαίωσή σου, παρέχοντας σου δωρεάν νομική συμβουλευτική. Είτε έχεις σταθερή δουλειά είτε όχι, ακόμα και αν εργάζεσαι χωρίς σύμβαση, ακόμα και αν πρόκειται για ένα μεμονωμένο περιστατικό, όπως στο πλαίσιο μιας συνέντευξης, μιας συνάντησης ή ενός ταξιδιού, μίλησέ μας.
Μέσα από συνεδρίες εξ αποστάσεως, μέγιστης διάρκειας τριών ωρών συνολικά, οι εξειδικευμένοι δικηγόροι της ομάδας μας θα σε συμβουλέψουν για τις επιλογές που έχεις και τις κινήσεις που μπορείς να κάνεις. Αν χρειαστεί, μπορούμε να αναλάβουμε τη διαμεσολάβηση ή την εκπροσώπηση της υπόθεσης ενώπιον της δικαιοσύνης.
Είμαστε εδώ για να σε βοηθήσουμε –γιατί μόνο μαζί μπορούμε να κάνουμε τη διαφορά.
