Έχουμε διαβάσει πολλά για τον Robert Wilson και την ιδιαίτερη σκηνοθετική του ματιά, και ακόμη περισσότερα τους τελευταίους μήνες, με αφορμή τη συνεργασία του με το Εθνικό Θέατρο για την Οδύσσεια. Περισσότερο βέβαια απ’ όλα όσα έχουμε διαβάσει, μιλάνε οι παραστάσεις του. Όταν όμως τον βλέπεις από κοντά, αντιλαμβάνεσαι γιατί αυτός ο άνθρωπος είναι χαρισματικός.
Πρόκειται για μια γοητευτική προσωπικότητα, με επιβλητική φυσιογνωμία (το ύψος του σίγουρα βοηθάει), η δε ομιλία του κατά τη διάρκεια της συνέντευξης τύπου ήταν ένα μικρό ταξίδι στο μαγικό του κόσμο. Συχνά σηκωνόταν όρθιος ώστε να παραστήσει καλύτερα αυτό για το οποίο μιλούσε, έκανε «φωνητικές γκριμάτσες», ηχητικούς αυτοσχεδιασμούς και «παιχνίδια» με τη φωνή του, αφηγήθηκε ιστορίες, και έκανε μια μικρή –σχεδόν σεμιναριακού τύπου – παρουσίαση της δουλειάς του.
Εξήγησε το θεωρητικό υπόβαθρο της σκηνοθετικής του προσέγγισης, η οποία υποστηρίζει το θέατρο φόρμας έναντι της νατουραλιστικής απόδοσης. Όπως άλλωστε – πολύ σωστά – είπε, έργα, όπως αυτό της Οδύσσειας, δεν μπορούν να αποδίδονται ρεαλιστικά στη σκηνή. Έτσι, η δουλειά του Wilson δίνει έμφαση στο οπτικό κομμάτι, ας μην ξεχνάμε άλλωστε ότι ο ίδιος είναι και εικαστικός. Αυτό που τον ενδιαφέρει είναι το κοινό να κατανοεί την εικόνα, ανεξάρτητα από την κατανόηση της γλώσσας του κειμένου. Γι’ αυτό άλλωστε, στις οντισιόν του ζητάει αρχικά από τους ηθοποιούς απλώς να σταθούν επάνω στη σκηνή και στη συνέχεια να περπατήσουν όσο πιο απλά και φυσιολογικά μπορούν.
Αντίστοιχα, η δουλειά του στη σκηνή ξεκινάει πρώτα από τα οπτικά στοιχεία (φώτα, κίνηση, σκηνικά) και στη συνέχεια μπαίνει ο λόγος. Το κείμενο δουλεύεται στο σκοτάδι, «συγκεντρώνομαι μόνο σε αυτό που ακούω και δημιουργώ εικόνες στο μυαλό μου», ώστε με το τελικό αποτέλεσμα «ό,τι βλέπω στη σκηνή να με βοηθάει να επικεντρωθώ σε αυτό που λέγεται και όχι να με αποσπά».
Στην ομιλία του ευχαρίστησε ιδιαίτερα όλους τους τεχνικούς με τους οποίους συνεργάζεται για την παράσταση καθώς, όπως ανέφερε, πρόκειται για μια περίπλοκη δουλειά που απαιτεί υψηλό επίπεδο συντονισμού και απόλυτο συγχρονισμό, αφού «στο θέατρο όλοι οι συντελεστές είναι σαν μια αναπόσπαστη οντότητα». Κι αν πολλοί αναρωτούνται γιατί αποφάσισε να έρθει στην Ελλάδα και ειδικά τώρα, ο ίδιος έδωσε την απάντησή του. «Ήθελα εδώ και καιρό να έρθω και να δουλέψω στην Ελλάδα. Ειδικά σε αυτή την περίοδο είναι σημαντικό για όλους να αναδεικνύουμε τα ξεχωριστά μηνύματα μεγάλων έργων και να βρίσκουμε κοινούς τρόπους επίλυσης των προβλημάτων».
Ο Καλλιτεχνικός Διευθυντής του Εθνικού, Γιάννης Χουβαρδάς, υποστηρίζοντας την επιλογή του να προτείνει αυτή τη συνεργασία στον Robert Wilson, δήλωσε ότι «είναι μεγάλη χαρά, τιμή και κέρδος για το ελληνικό θέατρο το ότι βρίσκεται ένας καλλιτέχνης διεθνούς φήμης στη χώρα μας», ενώ τόνισε το πόσο συναρπαστικό είναι να παρακολουθείς τη διαδικασία της δουλειάς του. «Η παράσταση που θα δούμε απευθύνεται σε όλους», πράγμα που τόνισε και ο Robert Wilson, ενώ σχετικά με την επιλογή του έργου ανέφερε ότι ειδικά στις μέρες μας τέτοια έργα έχουν τεράστια σημασία, καθώς ξεπερνούν τα ελληνικά σύνορα. «Η παραγωγή δίνει το μήνυμα ότι η Ελλάδα στέκεται στα πόδια της και φτάνει στα πέρατα της οικουμένης».
Τέλος, ο κύριος Χουβαρδάς υπογράμμισε και την τεράστια συνεισφορά του Piccolo Teatro και του Διευθυντή του, Sergio Escobar, οποίος ανέφερε ότι η συνεργασία αυτή είναι μια κίνηση που αποκτά μεγάλη σημασία στο πλαίσιο της κρίσης. Οικονομική ανάπτυξη και πολιτισμός πάνε μαζί, δήλωσε ο κύριος Escobar.Ελπίζουμε να βρει στη χώρα μας ευήκοα ώτα..
Η παράσταση “Οδύσσεια” σε σκηνοθεσία Robert Wilson παρουσιάζεται στο κτίριο Τσίλλερ του Εθνικού Θεάτρου από τις 26 Οκτωβρίου.
