Τα αναγνωστικά μονοπάτια έχουν πολλές διακλαδώσεις και κρύβουν πολλές εκπλήξεις για τον ίδιο τον αναγνώστη. Γιατί ένα βιβλίο δεν είναι κάτι μονοδιάστατο αλλά αποτελείται από πολλαπλά επίπεδα και ανταποκρίνεται σε διαφορετικές πτυχές της προσωπικότητας του αναγνώστη. Έτσι, ανάλογα με το τι αρέσει από ένα βιβλίο σε έναν αναγνώστη, ανάλογα με το ποια πλευρά της ίδιας του της φύσης και χαρακτήρα ενεργοποιεί, αυτό μπορεί να τον οδηγήσει σε διάφορες επιλογές για το επόμενο βιβλίο που θα επιλέξει.
Ας ξεκινήσουμε από το «Η Κλάρα κι ο Ήλιος» του Καζούο Ισιγκούρο, ένα μυθιστόρημα που εκτυλίσσεται στο εγγύς μέλλον όπου ανδροειδή με τεχνητή νοημοσύνη γίνονται «τεχνητοί φίλοι» σε ανθρώπους. Το εύρημα της πρωτοπρόσωπης αφήγησης από την οπτική γωνία της Κλάρας (ενός ανδροειδούς), δίνει στον Ισιγκούρο την ευχέρεια να εξερευνήσει την ίδια την ανθρώπινη φύση.
Αν από αυτήν την αρχική επιλογή σας τραβάει η σπουδή γύρω από την κατεύθυνση της σύγχρονης κοινωνίας, τότε η «Εκμηδένιση» του Μισέλ Ουελμπέκ ίσως είναι η επόμενη επιλογή σας. Το enfant terrible των γαλλικών γραμμάτων είναι ένας κοινωνιολογικός συγγραφέας που οσμίζεται τα ρεύματα και τις τάσεις της εποχής, ενώ αρέσκεται στο να προκαλεί και να σοκάρει.
Η κοινωνιολογική και πολιτική προσέγγιση μπορεί κάλλιστα να σας οδηγήσει στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού και στο πρώτο μυθιστόρημα του σπουδαίου Ντον Ντελίλο με τίτλο «Αμερικάνα», ένα μυθιστόρημα που εκφράζει τις νευρώσεις της μεταβιομηχανικής αμερικάνικης κοινωνίας και τη σύγκρουση ανάμεσα στην πραγματικότητα και την αναπαράστασή της από τα μέσα επικοινωνίας.
Στο ίδιο μοτίβο με την «Κλάρα» βρίσκει κανείς το τελευταίο μυθιστόρημα του επίσης σπουδαίου Ίαν ΜακΓιούαν, φίλου του Ισιγκούρο. Εδώ έχουμε να κάνουμε με ένα μυθιστόρημα λογοτεχνικής εικασίας ή εναλλακτικής ιστορίας, σε μια Βρετανία της δεκαετίας του ’80 που η Βρετανία έχει χάσει τον πόλεμο των Φώκλαντ, η Θάτσερ έχει παραιτηθεί και οι ανακαλύψεις του Τούρινγκ έχουν οδηγήσει στην πρώτη γενιά ρομπότ.
Αν από την άλλη, η αρχική σας επιλογή είναι το «Κουτσό» του Αργεντίνου Χούλιο Κορτάσαρ (1963), ένα αφηγηματικά ζογκλερικό και μνημειώδες κείμενο του ισπανόφωνου μεταμοντερνισμού, τότε είναι σίγουρο ότι πρέπει να διαβάσετε τα «Άπαντα» του Χόρχε Λουίς Μπόρχες, ενός από τους σημαντικότερους συγγραφείς του εικοστού αιώνα και τον άνθρωπο που οδήγησε τη λατινοαμερικάνικη λογοτεχνία στο παγκόσμιο προσκήνιο. Τα σύντομα πεζά του εξερευνούν τα όρια των λογοτεχνικών ειδών και αποτέλεσαν τον ακρογωνιαίο λίθο του μεταμοντερνισμού.
Αν όμως αυτό που σας τραβάει από το «Κουτσό» είναι η μποέμ ζωή καλλιτεχνικών κύκλων, τότε «Οι άγριοι ντετέκτιβ» του Ρομπέρτο Μπολάνιο είναι μια πολύ λογική επόμενη επιλογή. Το μυθιστόρημα του Χιλιανού συγγραφέα λαμβάνει χώρα από τη δεκαετία του 1970 στην Πόλη του Μεξικού μέχρι τη δεκαετία του 1990 στην Ευρώπη, και κινείται γύρω από έναν κύκλο ποιητών και διανοούμενων με το όνομα «ενστικτορεαλιστές». Είναι ένα εθιστικό έργο, ένα μωσαϊκό εγκιβωτισμένων αφηγήσεων που εκφράζει πάθος για τη ζωή και την καλλιτεχνική δημιουργία και τοποθέτησε τον Μπολάνιο στο προσκήνιο των συγγραφέων της εποχής του.
Υπάρχει όμως στο «Κουτσό» και η πτυχή της μοναξιάς, της αποκόλλησης από την κοινωνική πραγματικότητα. Το «Τούνελ» του Ερνέστο Σάμπατο είναι ένα κομβικό βιβλίο για τον λατινοαμερικάνικο υπαρξισμό και αφορά την εμμονική σχέση ενός διαταραγμένου ζωγράφου με μια παντρεμένη γυναίκα. Η σχέση του έργου τέχνης με το πρόσωπο που το ενέπνευσε, η φύση της οπτικής γωνίας είναι όλα θέματα που θίγονται σε αυτή την εξαιρετική νουβέλα.
Ακούστε το podcast «Reading Challenge: Προτάσεις για να διαβάσεις περισσότερο το 2022»
