Τα καντινέλια, είναι τα γεράκια των Κυκλάδων, τα οποία ζευγαρώνουν στον αέρα, στριφογυρνώντας και χορεύοντας, σαν ο μπάλος να είναι δική τους εφεύρεση. Κοιτώντας τα οι άνθρωποι μιμήθηκαν τον χορό τους και τον έκαναν επίγειο. Σκέφτομαι πόση ελευθερία μπορεί να γεννάει αυτό το ζευγάρωμα και ταυτόχρονα πόσο μικροί, φυλακισμένοι και ανελεύθεροι ψυχικά είμαστε μπροστά σε κάθε μορφή ζωής που θεωρούμε κατώτερη από εμάς. Αναρωτιέστε φυσικά από πού ορμώμενη σας γράφω για τα γεράκια των Κυκλάδων; Μα φυσικά η έμπνευση μου προέκυψε από το progressive world duet των Κadinelia. Ο λόγος φυσικά για την Εύη Σεϊτανίδου και τον Θανάση Ζήκα όπου μέσα από αυτό το μουσικό project τους συνδυάζουν μοναδικά την ελληνική μουσική με blues, ροκ και country στοιχεία.
Την πρώτη φορά που άκουσα τη μουσική των Kadinelia ήμουν σχεδόν αρνήτρια κάθε τι παραδοσιακού. Απέρριπτα την παραδοσιακή μουσική χωρίς καν να έχω κάνει μισό βήμα για να την πλησιάσω. Ένα μεσημέρι λοιπόν περνώντας μπροστά από την τηλεόραση απαξιώντας για οτιδήποτε προσπαθεί να μου διασπάσει την προσοχή, δυο φωνές και δυο ακουστικές κιθάρες, πάνω σε έναν χωμάτινο δρόμο, καθισμένες σε δυο σχολικές καρέκλες κατάφεραν να με κάνουν να σταματήσω. Κρατώντας λοιπόν το κινητό στο χέρι και κάνοντας ότι δήθεν τυχαία σταμάτησα εκεί για να απαντήσω σε ένα πάρα πολύ σοβαρό μήνυμα (νοτ) αρχίζω να τους ακούω προσεκτικά. Η μητέρα μου εξανίσταται σαν άλλη σκηνοθέτιδα, γιατί έχω μπει στο πλάνο της, εγώ δυσανασχετώ, γιατί πρέπει να υπάρχει μια συνέχεια στη συμπεριφορά και «τυχαία» κάθομαι στον καναπέ. Το κινητό συνεχίζει να είναι το άλλοθι μου αλλά το αυτί μου είναι εκεί. Ώσπου ξαφνικά λέω δυνατά «Μα τι κάνουν αυτά τα παιδιά!».
Το πλάνο αλλάζει. Τώρα η θάλασσα είναι δίπλα τους και η Εύη τραγουδάει «Τι κι’ αν πηγαίνω στον γκρεμό εγώ εσένα αγαπώ». Η πεντατονική κλίμακα λειτουργεί σαν δρόμος, οι κιθάρες τους διασταυρώνονται και δημιουργούν ενισχυμένα μοτίβα, τα οποία σε βάζουν σε ένα πολυπολιτισμικό ηχοτοπίο που η αφετηρία του είναι βουκολικοί ρυθμοί από το «Μου παρήγγειλε τ’ αηδόνι» και οι ποντιακοί λυγμοί του «Κορτσόπον». Και όσο αφήνεσαι συναντάς τον gospel jazz κόσμο του “Sinnerman”, του deatbox, των country λαρυγγισμών και των σφυριγμάτων που θα σε βγάλουν κάπου στο Τέξας.
Η λύρα και η κυκλαδίτικη τσαμπούνα δημιουργούν μια αίσθηση αρχαίου ήχου, ο οποίος ενορχηστρώνεται με τις μαγικές του κιθάρες και με τα ηλεκτρονικά στοιχεία του νέου κόσμου και δημιουργούν μια ψυχεδελική ανάταση. Είναι πολύ κοινότοπο και πολύ λίγο να πω πως η μουσική των Kadinelia ενώνει τη Δύση με την Ανατολή, γιατί ακόμα και σε αυτή τη διατύπωση υπάρχουν όρια και σύνορα. Πρώτη φορά άκουσα κάτι που με έκανε να νιώσω πολίτης αυτού του κόσμου και να βιώνω κάθε κουλτούρα σαν δική μου. Και σε κάτι τέτοιες προτάσεις που γράφω, όπως η προηγούμενη, με κάνουν να σκέφτομαι πόσο μικρές είναι οι κτητικές αντωνυμίες.
Το πρώτο άλμπουμ των Κadinelia κάνει ελεύθερο τα πετάγματά του από το 2019 και μέσα από αυτό μπορείτε να ζήσετε όσα σας έγραψα πιο πάνω. Αν όμως είστε τυχεροί μπορείτε να τους πετύχετε σε κάποια στάση της περιοδείας τους. Εγώ τους πέτυχα λίγο πριν το live τους στα Πανοραμικά Σκαλιά του ΚΠΙΣΝ και είπαμε κάποια λόγια για τον ήλιο, τον μπάλο, τον αστισμό και τα αυτοσχέδια γλέντια.
Ακούγοντας τη μουσική σας θυμήθηκα τη φράση του Ελύτη που λέει πως αν αποσυνθέσεις την Ελλάδα απομένουν μια ελιά, ένα αμπέλι, και ένα καράβι και με έναν πολύ δικό σας τρόπο νομίζω πως αυτά τα τρία στοιχεία τα έχετε κάνει τρόπο ζωής;
Ε. Από την άποψη ότι μας αρέσει η ύπαιθρος, τα γλέντια και τα ταξίδια, ναι μας ταιριάζει αυτή η φράση. Αλλά και επιγραμματικά να το πάρεις, πάλι μέσα είμαστε, γιατί μαζεύουμε τις ελιές μας, πίνουμε το κρασί μας και κάνουμε βόλτες με το κανό μας. Αλλά και πιο βουνίσια να ήταν η φράση, πάλι μέσα θα ήμασταν.
Πότε κάνατε το πρώτο σας πέταγμα μαζί;
Ε. Ξεκινήσαμε το 2014 να παίζουμε παρέα, αλλά το πρώτο πέταγμα ήρθε ουσιαστικά ένα χρόνο αργότερα, όταν κατασταλάξαμε στη μορφή του project και νιώσαμε την ελευθερία να εκφράσει ο καθένας τον εαυτό του μέσα σε αυτό.
Θ. Στην αρχή, παίζαμε διασκευές από την παράδοση και βγάζαμε μεροκάματο. Σταματήσαμε για 4 μήνες και προβάραμε καλύτερα τα δικά μας. Μετά βγήκαμε με το 70% δικά μας, με πολύ παιχνιδιάρικη διάθεση, αφήγηση με πλοκή ενδιάμεσα των τραγουδιών, αυτοσχεδιασμό κλπ. Εκεί νομίζω ότι βρεθήκαμε και πετάξαμε σε αυτή την άλλη διάσταση, την καντινελοδιάσταση.
Πόσο σας αρέσει να κοιτάζεται τον ήλιο, να σφυρίζετε ανέμελα και να φτιάχνετε μελωδίες μπάλου στις κιθάρες σας;
Θ. Μας έχεις πιάσει τελείως. Δεν ξεφεύγεις από τον μπάλο. Είναι παγκόσμιος αυτός ο ρυθμός. Κάτι σαν αρχέτυπο, με την πολιτισμική διαφορά ότι είναι φτιαγμένος σε αυτόν τον τόπο. Αγαπημένος μου πολιτισμός, αυτή η καθαρότητα, το τίναγμα των φτερών των ανθρώπων που μοιάζει σαν να υπήρχε από πάντα. Να ‘ναι καλά οι παππούδες που μας ‘δείξαν τα κόλπα και συντονιζόμαστε κι εμείς.
Ε. Μας αρέσει η ηρεμία της φύσης, γι’ αυτό και έχουμε επιλέξει κι αυτή τη ζωή. Σε καθημερινή σχεδόν βάση, είτε μαζί, είτε ο καθένας ξεχωριστά κάνουμε βόλτα στο δάσος, καμιά φορά μαζί με τις κιθάρες, περπατώντας και παίζοντας. Μπορώ να σου πω ότι έχουν γεννηθεί αρκετά κομμάτια με αυτόν τον τρόπο. Αυτή η αρμονία που υπάρχει στην πλάση είναι μεγάλο τριπάκι.
Τα καντινέλια γενούν τον απόλυτο σπόρο ελευθερίας. Εσείς μέσα από τη μουσική σας τι θέλετε να γεννήσετε;
Ε. Ελευθερία, συνειδητότητα, προβληματισμό, συγκίνηση, ερωτισμό, αγάπη, γέλιο, χαρά, έκσταση, ενότητα, καινούργιες συνάψεις, μπορώ να συνεχίσω για ώρες…
Θ. Ένα βήμα για την τέχνη, ένα βήμα για την ανθρωπότητα. Η τέχνη φέρνει στοιχεία από έναν άλλο κόσμο. Αν όλα τα καλά που φανταζόμαστε, μπορούν να συμβούν στη μουσική, τότε θα μπορούν και με τους ανθρώπους.
Σε μια τόσο διαφορετική τάση ζωής, ταχύτητα, στρες, ανασφάλεια, πανικός. Πώς μπορεί η παραδοσιακή μουσική να ευδοκιμήσει, να ζυμωθεί και να αναπτυχθεί, δεδομένου του εντελώς διαφορετικού αργού πυρήνα ζωής, μέσα στον οποίο έχει γεννηθεί;
Ε. Η παραδοσιακή μουσική επιτελεί μεταξύ άλλων τον ρόλο της κάθαρσης στην κοινωνία. Να μαζευτούμε, να γλεντήσουμε, να εκφραστούμε, να πετάξουμε για λίγο από πάνω μας τα βαρίδια της καθημερινότητας. Και στην εποχή μας το χρειαζόμαστε πιο πολύ από ποτέ. Βλέπεις τι παραλογισμό ζούμε. Από κει και πέρα όμως, η τέχνη οφείλει να βάλει τους σπόρους για μια νέα πραγματικότητα, όπως τη φαντάζεται ο κάθε καλλιτέχνης
Θ. Κάθε πράγμα είναι προϊόν της εποχής του. Σήμερα έχουμε διαφορετικές ανάγκες από όταν δημιουργήθηκαν αυτά τα τραγούδια που τωρα αποκαλούμε παραδοσιακά. Τότε δεν υπήρχαν οι ηχογραφήσεις και υπήρχε μόνο ζωντανή μουσική. Παρ’ όλα αυτά μας μεταφέρουν όλη τη σοφία του πολιτισμού ενός τόπου, καθένας με το δικό του χρώμα και ύφος, και με τις ίδιες νότες αποκαλύπτεται ένας άλλος κόσμος. Είμαστε τόσο τυχεροί που γύρω μας είχαμε τέτοια ποικιλομορφία μουσικής.
Το «παιδί της πόλης» τι πιστεύετε ότι το κρατάει σε απόσταση από την παραδοσιακή μουσική; Είναι εύκολο κοινό;
Ε. Νομίζω κάθε άλλο παρά σε απόσταση είναι τα τελευταία χρόνια, ειδικά στις πόλεις. Τουλάχιστον μια μερίδα του κόσμου. Κατά τα άλλα νομίζω, πως σαν κοινό χρειαζόμαστε λίγη καλλιέργεια, στον τρόπο που ακούμε, στο τι περιμένουμε από μία συναυλία, στο πόσο αγκαλιάζουμε ένα νέο άκουσμα. Νομίζω πρέπει να αφήνουμε χώρο στο απροσδόκητο και η μουσική θα ‘ρθει και θα κάνει τη δουλειά της. Αλλιώς ας βάλουμε ένα cd καλύτερα.
Πόση απόσταση υπάρχει από το “Sinnerman” στο «Μου παρήγγειλε τ’ αηδόνι»;
Ε. Φαινομενικά αρκετή, αλλά με τον τρόπο που τα έχουμε προσεγγίσει νομίζω ότι μικραίνει. Αν το άκουγες, χωρίς παρωπίδες, σαν να είχες γεννηθεί π.χ. σε ένα ερημικό νησί, νομίζω θα είχαν παρόμοια αίσθηση. Έτσι μου φαίνεται, μπορεί να κάνω και λάθος. Το θέμα είναι ότι υπάρχει θαυμασμός και σεβασμός και στα δύο, αλλά και με όποια διασκευή καταπιανόμαστε.
Θ.Η παραδοσιακή μουσική είναι world music, έχει τόσα διαφορετικά ηχοχρώματα που έχει ενδιαφέρον όταν παίζεται καλά και σε κερδίζει. Ο ντόπιος σίγουρα θα ταυτιστεί με άλλα πράγματα πιο πολύ, αλλά δεν έχει σημασία. Αν ενωθούν στον χορό γίνεται το καλύτερο. Για παράδειγμα μπαλο-trance στην τσαμπούνα. Η λογική είναι η ίδια. Με τόση μουσική που έχουμε ακούσει, είναι μοιραίο να κάνεις τέτοιους συνειρμούς. Και η δικιά μας μουσική είναι γεμάτη από τέτοιους.
Φαίνεστε και ακούγεστε πολύ ταξινομημένοι μέσα στην αταξία σας. Σας επηρεάζει ο σύγχρονος τρόπος ζωής;
Θ. Η κοινωνία δημιουργεί κυβάκια και η κάθε πόλη/χωριό και τα δικά της. Θέλει συνεχώς να τα σπάμε αυτά τα κυβάκια, να μη λειτουργούμε συστηματικά με συγκεκριμένες επιθυμίες, συλλογικές και ατομικές και καλό είναι να αναρωτιόμαστε τι μας κάνει καλό και τι όχι. Μια επαφή με τη φύση κάνει αυτόματα τη δουλειά της.
Ε. Δεν γίνεται να μη σε επηρεάζει. Όλα αλληλεπιδρούν. Δεν γίνεται να είσαι χαρούμενη στο βουνό και στην πόλη να είναι οι άνθρωποι δυστυχισμένοι. Ή δε γίνεται να είσαι στην Ελλάδα και δίπλα σου να γίνεται πόλεμος και να πνίγεις τους πρόσφυγες στο Αιγαίο, γκούχου γκούχου.
Πώς αποβάλλει κάποιος τον αστισμό από πάνω του ;
Θ&Ε. Η πιο σίγουρη και γρήγορη μέθοδος για να πετύχεις κάτι τέτοιο είναι να κάνεις ελεύθερο camping σε κάποια ερημική παραλία, 100% επιτυχία!
Ψυχαναλυτικά τα αυτοσχέδια γλέντια; Αφήνετε τη ροή να τα δημιουργήσει ή τα επιδιώκετε;
Θ. Φροντίζουμε να είμαστε συνεπείς στα ανταμώματα των φίλων μες τον χρόνο, όσο μπορούμε και στα τουρ μας. Θέλει ρυθμό το γλέντι και αναπνοή. Κάνεις ένα για να σε κρατήσει ως το επόμενο. Και δεν ξεχνιέσαι, που και που να δίνεις μια αναφορά στον άνθρωπο, πόσο ζωντανός είναι.
Ε. Τα ‘χουμε δεν τα πουλάμε, με τους φίλους θα τα φάμε!