Υπάρχουν λογιών και λογιών προκαταλήψεις, αλλά το κοινό τους γνώρισμα είναι ότι σε κρατάνε δέσμιο μιας εικόνας που έχεις σχηματίσει από μόνος σου, ή πάντως από θραύσματα της εικόνας αυτού για το οποίο έχεις ήδη σχηματίσει την εικόνα σου. Και μόνο αν κοιτάξεις ολόκληρη την εικόνα θα μπορέσεις να διαπιστώσεις αν η προκατάληψή σου λειτούργησε παραμορφωτικά. Θέλω να μιλήσω για την εξής μη συνήθη προκατάληψη που είχα για την κωμωδία του Μάρκου Σεφερλή. Από τη μια έχω μια παθολογική αγάπη και αδυναμία για τα λογοπαίγνια, όπως επίσης απολαμβάνω τον χαβαλέ, την καφρίλα του χαβαλέ, τον κανιβαλισμό του χαβαλέ, από την άλλη δεν χρειαζόταν πολλά πολλά για να καταλάβω ότι συνολικά μιλώντας η κωμωδία του Σεφερλή κινούνταν πάντα σε ένα αισθητικό σύμπαν με το οποίο ούτε είχα καμία σχέση ούτε ήθελα να αποκτήσω.
Αποτέλεσμα ήταν να έχει παγιωθεί μέσα μου μια -ας την πούμε με δόση υπερβολής- εσωτερική σύγκρουση: αν πετύχαινα εδώ κι εκεί κανένα χοντροκομμένο αστείο του μπορεί να γέλαγα, αλλά δεν ήθελα να πάω πιο πέρα, δεν ήθελα να ακούσω κι άλλα, δεν ήθελα να μπω πιο μέσα. Στο μυαλό μου το χιούμορ του Μάρκου Σεφερλή είχε μετατραπεί έτσι όχι ακριβώς σε μια ένοχη απόλαυση, αλλά σε μια ένοχη υποψία, την υποψία ότι αν καθόμουν να δω Σεφερλή δεν θα μπορούσα να κρατηθώ απ’ τα γέλια. Η ένοχη υποψία είχε ως αποτέλεσμα να έχω ενοχές απέναντι στο ίδιο το φαινόμενο Σεφερλή. Δεν ήμουν αρκετά γενναίος ώστε να απολαύσω πλήρως το ταλέντο του, δεν ήμουν αρκετά γενναίος ώστε να υπερασπιστώ και την απόλαυσή μου και το έργο του που μου την προκαλούσε.
Υπάρχουν δυο μεγάλες κατηγορίες ανθρώπων: αυτοί που πάνε στον γιατρό με το παραμικρό σύμπτωμα ή και προληπτικά χωρίς κανένα σύμπτωμα, κι εκείνοι που όταν αντιμετωπίζουν οποιοδήποτε πρόβλημα υγείας τρέμουν να πάνε στο γιατρό, αποφεύγουν να πάνε και το αναστέλλουν ως εκεί που δεν παίρνει, προκειμένου να μην ακούσουν κάτι πολύ δυσάρεστο. Τις περισσότερες φορές όμως η ιατρική διάγνωση έχει την εντελώς αντίθετη λειτουργία. Δεν επιβεβαιώνει τους μεγάλους φόβους – τους διαλύει. Ό,τι έμοιαζε τρομακτικό μέχρι να το αντιμετωπίσεις, απομυθοποιείται μόλις μπαίνει στο κυριολεκτικό ή μεταφορικό μικροσκόπιο. Δεν είχα την παραμικρή πρόθεση να δω τη νέα σειρά του Μάρκου Σεφερλή, με τίτλο “Super Mammy”, δεν μου γεννήθηκε καν η περιέργεια να τη δω μετά το σχετικό σάλο που ξέσπασε μετά την προβολή του πρώτου επεισοδίου την Κυριακή το βράδυ. Κι όταν μου πρότειναν απ’ το ελculture να γράψω στη στήλη για το σάλο για το “Super Mammy”, έκατσα κι είδα ολόκληρο το επεισόδιο. Και η ένοχη υποψία που είχα χρόνια μέσα μου απομυθοποιήθηκε με πάταγο: μα είναι δυνατόν να ήταν πάντα τόσο ολοκληρωτικά μη αστεία η κωμωδία του; Μήπως ο χρόνος, εκτός απ’ το να αναδείξει ως βαθιά προβληματικό ένα είδος χιούμορ που περασμένες δεκαετίες ακόμη περνούσε, τον έκανε να είναι πια και εντελώς μη αστείος;
Επί μία και πλέον ώρα, από το πρώτο του ως το τελευταίο λεπτό, το “Super Mammy” σε εντάσσει σε έναν χώρο βαθιάς υπαρξιακής αμηχανίας, σε έναν χώρο παραλυτικής παγωμάρας. Τι ακριβώς έχει συμβεί; Από πού έρχονται αυτοί οι άνθρωποι και σε ποιους απευθύνονται; Δεν θέλω να κάνω κατάχρηση του όρου cringe, αλλά στην περίπτωση του “Super Mammy” δεν υπάρχει και πιο κατάλληλος. Ντρέπεσαι για λογαριασμό των συντελεστών, θες κάπου να κρυφτείς.
Τι σχέση όμως έχει αυτό με το αν ο Μάρκος Σεφερλής βρίσκει καλή ιδέα να κάνει χιούμορ με τον βιασμό ή με το πόσο εύκολα ανοίγουν τα πόδια τους οι γυναίκες; Δεν μπορώ να αντιπαρατεθώ με λογικά επιχειρήματα, δέχομαι ότι καταρχάς δεν έχει σχέση. Αλλά είναι τόσο θλιβερό το όλο σκηνικό, τόσο αποκαρδιωτικό, που πέραν του πώς ο σάλος λειτουργεί ούτως ή άλλως και ως διαφήμιση, αναρωτιέσαι, αλήθεια, μπορεί να έχει την οποιαδήποτε σημασία στον κόσμο το είδος των αστείων που γίνονται στο “Super Mammy;” Δεν παραείναι χάλια για να εξοργιστεί κανείς μαζί του; Δεν παραείναι χάλια για να ασχοληθεί κανείς μαζί του με οποιονδήποτε άλλον τρόπο πέραν του κριντζαρίσματος;
Λέω με όλα αυτά ότι δεν είναι κι επικίνδυνο; Δεν ξέρω. Όλα έχουν τους κινδύνους τους. Αλλά ίσως όταν ασχολούμαστε με τον Σεφερλή ως δημόσιο κίνδυνο, του προσδίδουμε έναν χαρακτήρα αιχμής που έχει προδήλως απωλέσει. Δεν ξέρω δηλαδή αν το Εθνικό Ραδιοτηλεοπτικό Συμβούλιο είναι το πλέον κατάλληλο να λύσει τα όποια ζητήματα έχουμε με τον Σεφερλή. Κι επίσης δεν ξέρω αν είναι αυτό ένα ακόμα rape joke που δεν θα έπρεπε επ’ ουδενί να γίνεται, αφού αναπαράγει τραυματικό και κακοποιητικό λόγο, αλλά αν κάποιος θα έπρεπε να επιληφθεί για το “Super Mammy” θα ήταν η Αστυνομία του Καλού Χιούμορ γιατί η εκπομπή το βιάζει.
Eίδα το πρώτο επεισόδιο του “Super Mammy” και το βρήκα αδιανόητα θλιβερό, τόσο θλιβερό που υπερκάλυπτε οποιοδήποτε άλλο συναίσθημα, τόσο θλιβερό που ο μόνος τρόπος για να εξοργιστείς είναι να απομονώσεις εντελώς τα συγκεκριμένα αστεία του από τον πολτό μέσα στον οποίο επί μια ώρα κολυμπάνε.
